1. Cơ sở pháp lý

- Nghị định 74/2024/NĐ-CP do Chính phủ ban hành ngày 30/6/2024 quy định mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động.

 

2. Các vùng và mức lương tối thiểu

- Theo Nghị định 74/2024/NĐ-CP, kể từ ngày 1/7/2024, mức lương tối thiểu theo các vùng sẽ được điều chỉnh tăng từ 200.000 đồng đến 280.000 đồng so với mức lương tối thiểu hiện hành theo Nghị định số 38/2022/NĐ-CP. Cụ thể, mức tăng lương tối thiểu theo từng vùng được quy định như sau:

+ Vùng I: Mức lương tối thiểu tăng 280.000 đồng, từ 4.680.000 đồng/tháng lên 4.960.000 đồng/tháng.

+ Vùng II: Mức lương tối thiểu tăng 250.000 đồng, từ 4.160.000 đồng/tháng lên 4.410.000 đồng/tháng.

+ Vùng III: Mức lương tối thiểu tăng 220.000 đồng, từ 3.640.000 đồng/tháng lên 3.860.000 đồng/tháng.

+ Vùng IV: Mức lương tối thiểu tăng 200.000 đồng, từ 3.250.000 đồng/tháng lên 3.450.000 đồng/tháng.

- Ngoài việc điều chỉnh mức lương tối thiểu theo tháng, Nghị định cũng quy định mức lương tối thiểu theo giờ như sau:

+ Vùng I: Mức lương tối thiểu theo giờ tăng từ 22.500 đồng/giờ lên 23.800 đồng/giờ.

+ Vùng II: Mức lương tối thiểu theo giờ tăng từ 20.000 đồng/giờ lên 21.200 đồng/giờ.

+ Vùng III: Mức lương tối thiểu theo giờ tăng từ 17.500 đồng/giờ lên 18.600 đồng/giờ.

+ Vùng IV: Mức lương tối thiểu theo giờ tăng từ 15.600 đồng/giờ lên 16.600 đồng/giờ.

- Quy định áp dụng địa bàn vùng như sau:

+ Người sử dụng lao động hoạt động trên địa bàn thuộc một vùng cụ thể phải áp dụng mức lương tối thiểu quy định đối với vùng đó.

+ Người sử dụng lao động có đơn vị, chi nhánh hoạt động trên các địa bàn có mức lương tối thiểu khác nhau thì từng đơn vị, chi nhánh phải áp dụng mức lương tối thiểu tương ứng với địa bàn hoạt động của từng đơn vị.

+ Đối với các khu công nghiệp và khu chế xuất nằm trên các địa bàn có mức lương tối thiểu khác nhau, người sử dụng lao động phải áp dụng mức lương tối thiểu cao nhất trong các địa bàn đó.

+ Nếu người sử dụng lao động hoạt động trên địa bàn có sự thay đổi tên gọi hoặc chia đơn vị hành chính, họ sẽ tạm thời áp dụng mức lương tối thiểu theo địa bàn trước khi có sự thay đổi cho đến khi có quy định mới từ Chính phủ.

+ Người sử dụng lao động trên địa bàn mới được thành lập từ một hoặc nhiều địa bàn có mức lương tối thiểu khác nhau phải áp dụng mức lương tối thiểu theo địa bàn có mức lương tối thiểu cao nhất trong số các địa bàn đó.

+ Trong trường hợp thành phố trực thuộc tỉnh mới được thành lập từ một hoặc nhiều địa bàn thuộc vùng IV, mức lương tối thiểu sẽ được áp dụng theo quy định đối với địa bàn thành phố trực thuộc tỉnh còn lại, theo quy định tại khoản 3 Phụ lục kèm theo Nghị định này.

 

3. Yếu tố ảnh hưởng đến việc điều chỉnh mức lương tối thiểu

Việc điều chỉnh mức lương tối thiểu không phải là một quyết định đơn giản, mà là kết quả của sự cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên nhiều yếu tố quan trọng. Các yếu tố chính ảnh hưởng đến việc điều chỉnh mức lương tối thiểu bao gồm:

- Chỉ số giá tiêu dùng phản ánh mức thay đổi giá cả của các hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng phổ biến. Khi chỉ số này tăng, nghĩa là chi phí sinh hoạt của người dân gia tăng. Để đảm bảo rằng mức lương tối thiểu có thể duy trì sức mua của người lao động và bảo vệ họ khỏi sự suy giảm giá trị thực của thu nhập, các cơ quan chức năng thường điều chỉnh mức lương tối thiểu theo chỉ số CPI. Đây là cách để làm cho lương của người lao động không bị giảm giá trị do lạm phát.

​- Việc điều chỉnh mức lương tối thiểu nhằm mục đích đảm bảo người lao động có thể đáp ứng được nhu cầu cơ bản trong cuộc sống. Khi mức sống của người dân tăng lên, hoặc khi chi phí sinh hoạt gia tăng, điều chỉnh mức lương tối thiểu trở nên cần thiết để người lao động không bị rơi vào tình trạng nghèo đói hoặc khó khăn tài chính. Điều này không chỉ bảo vệ quyền lợi của người lao động mà còn góp phần duy trì sự ổn định xã hội và nâng cao chất lượng cuộc sống.

​- Năng suất lao động, hay mức sản lượng mà mỗi người lao động tạo ra trong một khoảng thời gian nhất định, có tác động trực tiếp đến việc điều chỉnh mức lương tối thiểu. Nếu năng suất lao động gia tăng, tức là người lao động đang làm việc hiệu quả hơn và đóng góp nhiều hơn cho nền kinh tế, điều này có thể dẫn đến việc điều chỉnh mức lương tối thiểu lên cao hơn. Ngược lại, nếu năng suất lao động thấp, việc điều chỉnh có thể cần phải cân nhắc kỹ lưỡng để tránh gây áp lực quá lớn lên các doanh nghiệp.

​- Chính sách tiền lương và việc làm của Nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh mức lương tối thiểu. Nhà nước có thể thiết lập các khung chính sách để hỗ trợ người lao động, điều chỉnh mức lương tối thiểu nhằm thúc đẩy sự công bằng trong thu nhập và khuyến khích việc làm. Các chính sách này có thể bao gồm việc ban hành các quy định về tiền lương tối thiểu, điều chỉnh các biện pháp hỗ trợ cho các nhóm lao động đặc thù, và xây dựng các chương trình đào tạo nhằm nâng cao kỹ năng và năng suất lao động.

 

4. Ý nghĩa của việc tăng mức lương tối thiểu

Việc tăng mức lương tối thiểu không chỉ có tác động sâu rộng đến người lao động mà còn ảnh hưởng lớn đến doanh nghiệp và nền kinh tế toàn diện. 

- Đối với người lao động:

+ Một trong những lợi ích chính của việc tăng mức lương tối thiểu là cải thiện mức sống của người lao động. Khi mức lương tối thiểu được điều chỉnh tăng lên, người lao động sẽ có khả năng đáp ứng tốt hơn các nhu cầu cơ bản như thực phẩm, nhà ở, và chăm sóc sức khỏe. Điều này không chỉ giúp họ sống tốt hơn mà còn giảm bớt gánh nặng tài chính và nâng cao chất lượng cuộc sống.

+ Việc điều chỉnh mức lương tối thiểu nhằm bảo vệ quyền lợi của người lao động, đảm bảo rằng họ có thể duy trì một mức sống tối thiểu đủ để sống. Điều này góp phần quan trọng trong việc giảm thiểu tình trạng nghèo đói và đảm bảo công bằng xã hội, giúp xây dựng một xã hội ổn định và hòa nhập hơn.

- Đối với doanh nghiệp

+ Khi mức lương tối thiểu tăng lên, doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với việc gia tăng chi phí lao động. Điều này có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận, đặc biệt đối với các doanh nghiệp nhỏ hoặc có biên lợi nhuận thấp. Doanh nghiệp cần phải cân nhắc việc điều chỉnh chiến lược tài chính để ứng phó với sự gia tăng chi phí này.

+ Để bù đắp cho chi phí lao động cao hơn, nhiều doanh nghiệp sẽ phải tìm cách nâng cao năng suất lao động. Điều này có thể dẫn đến việc áp dụng công nghệ mới, cải tiến quy trình sản xuất, hoặc đầu tư vào đào tạo và phát triển kỹ năng cho nhân viên. Nâng cao năng suất không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì khả năng cạnh tranh mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững.

- Đối với nền kinh tế:

+ Tăng mức lương tối thiểu thường dẫn đến việc gia tăng sức mua của người tiêu dùng. Khi người lao động có thu nhập cao hơn, họ có khả năng chi tiêu nhiều hơn cho hàng hóa và dịch vụ, từ đó kích thích nhu cầu tiêu dùng và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Điều này có thể tạo ra một vòng xoáy tích cực cho nền kinh tế, hỗ trợ các doanh nghiệp và tạo thêm cơ hội việc làm.

+ Tăng mức lương tối thiểu có thể giúp giảm bớt sự chênh lệch giàu nghèo trong xã hội. Khi thu nhập của những người có lương thấp được cải thiện, khoảng cách giữa các tầng lớp xã hội sẽ được thu hẹp, góp phần tạo ra một xã hội công bằng hơn. Sự cân bằng hơn về thu nhập cũng có thể dẫn đến sự ổn định xã hội và giảm các vấn đề xã hội liên quan đến sự bất bình đẳng.

 

5. Các vấn đề cần lưu ý

Khi triển khai mức lương tối thiểu, có một số vấn đề quan trọng cần được xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo việc áp dụng chính xác và công bằng. Sau đây là các vấn đề cần lưu ý:

- Đối tượng áp dụng mức lương tối thiểu vùng:

+ Mức lương tối thiểu chủ yếu áp dụng cho các lao động làm việc theo hợp đồng lao động, bao gồm cả hợp đồng lao động không xác định thời hạn và hợp đồng lao động xác định thời hạn. Điều này đảm bảo rằng tất cả những người làm việc chính thức trong các doanh nghiệp và tổ chức đều nhận được mức lương tối thiểu theo quy định, bảo vệ quyền lợi của họ và đảm bảo mức sống cơ bản.

+ Mức lương tối thiểu không áp dụng cho các loại hình lao động không chính thức hoặc các hợp đồng theo dịch vụ, như hợp đồng gia công, hợp đồng lao động tự do, và một số hình thức lao động khác. Do đó, cần phân biệt rõ đối tượng áp dụng để đảm bảo rằng các quy định về lương tối thiểu được thực hiện chính xác.

- Hình thức và cách tính lương:

+ Đối với lao động nhận lương tháng, mức lương tối thiểu sẽ được tính trên cơ sở mức lương tháng không thấp hơn mức lương tối thiểu quy định. Để tính lương tối thiểu trong trường hợp này, cần xác định rõ ràng số tiền lương hàng tháng mà người lao động nhận được so với mức lương tối thiểu quy định tại địa phương.

+ Đối với lao động làm việc theo lương giờ, mức lương tối thiểu được xác định dựa trên mức lương tối thiểu theo giờ. Mức lương tối thiểu theo giờ được tính bằng cách chia mức lương tối thiểu theo tháng cho số giờ làm việc tiêu chuẩn trong tháng. Ví dụ, nếu mức lương tối thiểu theo tháng là 4 triệu đồng và số giờ làm việc tiêu chuẩn trong tháng là 176 giờ, thì mức lương tối thiểu theo giờ sẽ là khoảng 22.727 đồng.

+ Đối với các hình thức trả lương theo khối lượng công việc, mức lương tối thiểu được tính dựa trên mức lương tối thiểu trung bình mà người lao động nhận được cho khối lượng công việc cụ thể. Đây là hình thức tính lương áp dụng cho một số ngành nghề hoặc công việc đặc thù, và cần được đảm bảo không thấp hơn mức lương tối thiểu quy định.

- Trách nhiệm của người sử dụng lao động:

+ Người sử dụng lao động có trách nhiệm thực hiện đúng quy định về mức lương tối thiểu theo pháp luật. Điều này bao gồm việc xác định và trả lương cho người lao động không thấp hơn mức lương tối thiểu quy định, cũng như đảm bảo các khoản thanh toán bổ sung như tiền thưởng và phụ cấp được tính toán hợp lý.

+ Người sử dụng lao động phải cập nhật thông tin về thay đổi mức lương tối thiểu và các quy định liên quan để đảm bảo việc thực hiện các quy định mới nhất. Họ cũng cần thông báo kịp thời cho nhân viên về bất kỳ thay đổi nào trong chính sách lương và đảm bảo tính minh bạch trong các giao dịch liên quan đến tiền lương.

+ Trách nhiệm của người sử dụng lao động còn bao gồm việc thanh toán tiền lương đúng hạn theo các kỳ thanh toán đã được thỏa thuận trong hợp đồng lao động. Việc trì hoãn hoặc không trả lương đầy đủ có thể dẫn đến các vấn đề pháp lý và làm giảm sự hài lòng của người lao động.

+ Người sử dụng lao động cần tuân thủ tất cả các quy định pháp luật về tiền lương và lao động, bao gồm việc thực hiện các nghĩa vụ về bảo hiểm xã hội, thuế thu nhập cá nhân, và các khoản chi phí liên quan khác. Điều này giúp đảm bảo sự công bằng và hợp pháp trong việc trả lương và quản lý nhân sự.

Ngoài ra, có thể tham khảo: Mức lương tối thiểu vùng là gì? Mức lương tối thiểu vùng mới. Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.