Quy định mới về rút bảo hiểm xã hội 1 lần năm 2025

1. Những đối tượng được rút BHXH một lần:

Căn cứ theo quy định tại Điều 70 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định về đối tượng hưởng BHXH một lần như sau:

Đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 2 của Luật này (người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc):

- Người lao động đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội. Nếu không nhận bảo hiểm xã hội một lần, họ có thể lựa chọn hưởng trợ cấp hằng tháng theo quy định.

- Ra nước ngoài định cư.

- Người mắc bệnh hiểm nghèo như ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS.

- Người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc người khuyết tật đặc biệt nặng.

- Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm trước khi Luật có hiệu lực, nhưng sau 12 tháng không tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc hay tự nguyện và có thời gian đóng bảo hiểm dưới 20 năm.

- Người lao động khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc không thuộc đối tượng bảo hiểm bắt buộc hay tự nguyện và không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.

Đối tượng quy định tại khoản 2 Điều 2 của Luật này (người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện):

- Người đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đóng đủ 15 năm bảo hiểm xã hội.

- Người mắc các bệnh hiểm nghèo như ung thư, AIDS, bại liệt, xơ gan mất bù.

- Người suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên, người khuyết tật đặc biệt nặng.

- Người đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng không còn cư trú tại Việt Nam.

- Người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, giấy phép hoặc chứng chỉ hành nghề mà không được gia hạn.

2. Những đối tượng không được rút BHXH một lần:

Theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội 2024, việc rút bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần sẽ tiếp tục được duy trì, nhưng điều kiện để được hưởng quyền lợi này sẽ có một số thay đổi so với trước đây. Cụ thể:

- Người lao động đã tham gia BHXH trước ngày 1/7/2025: Những người lao động này, nếu đã chấm dứt tham gia BHXH và sau 12 tháng không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, cũng không tham gia BHXH tự nguyện, có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm và có đề nghị, sẽ vẫn được hưởng BHXH một lần. Điều này áp dụng cho cả những người bắt đầu tham gia BHXH ngay sát thời điểm ngày 30/6/2025. Do đó, người lao động vẫn có thể rút BHXH một lần nếu đủ điều kiện theo quy định.

- Người lao động bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1/7/2025 trở đi: Quy định mới chỉ cho phép rút BHXH một lần trong một số trường hợp đặc biệt, bao gồm:

+ Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH.

+ Ra nước ngoài để định cư.

+ Mắc các bệnh hiểm nghèo như ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS.

+ Người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc người khuyết tật đặc biệt nặng.

- Thay đổi quan trọng: Những người lao động sau 12 tháng nghỉ việc, không tham gia BHXH và có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm, nếu bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1/7/2025 trở đi, sẽ không còn được phép rút BHXH một lần, trừ những trường hợp đặc biệt đã nêu.

Như vậy, so với trước đây, việc rút BHXH một lần sẽ bị hạn chế hơn, và chỉ áp dụng trong các trường hợp cụ thể nhằm đảm bảo người lao động tiếp tục đóng góp vào hệ thống BHXH để hưởng lợi lâu dài như lương hưu. Điều này phản ánh sự thay đổi chính sách theo hướng khuyến khích người lao động duy trì tham gia BHXH thay vì rút một lần.

3. Điều kiện để được rút BHXH một lần:

Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024, việc rút bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần sau ngày 01/7/2025 vẫn được duy trì nhưng với những điều kiện chặt chẽ hơn. Một số người lao động có thể hiểu sai rằng sau ngày này, không còn được phép rút BHXH một lần. Tuy nhiên, thực tế pháp luật vẫn cho phép rút BHXH một lần, chỉ là cần phải thỏa mãn các điều kiện cụ thể sau:

Đối với người lao động đã tham gia BHXH trước ngày 01/7/2025:

- Đã chấm dứt việc tham gia BHXH.

- Sau 12 tháng không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc và cũng không tham gia BHXH tự nguyện.

- Có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm.

- Có đề nghị hưởng BHXH một lần.

Điều này có nghĩa là, những người tham gia BHXH trước ngày Luật có hiệu lực (ngày 01/7/2025), kể cả người mới bắt đầu tham gia ngay sát thời điểm ngày 30/6/2025, vẫn được phép rút BHXH một lần nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện đã nêu.

Đối với người lao động bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 01/7/2025: Việc rút BHXH một lần chỉ áp dụng trong một số trường hợp đặc biệt như:

- Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đóng đủ 15 năm BHXH.

- Ra nước ngoài định cư.

- Mắc các bệnh nghiêm trọng như ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS.

- Người bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc người khuyết tật đặc biệt nặng.

Những người lao động bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 01/7/2025 và sau 12 tháng nghỉ việc, không tham gia BHXH bắt buộc hoặc tự nguyện, nếu có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm, sẽ không được phép rút BHXH một lần nữa, trừ các trường hợp đặc biệt nêu trên.

4. Mức hưởng BHXH một lần:

Theo quy định tại khoản 3 Điều 70 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định về mức hưởng BHXH một lần như sau:

Mức hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần được tính dựa trên số năm đóng BHXH của người lao động và mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội 2024, việc tính toán mức hưởng BHXH một lần sẽ được thực hiện như sau:

Mức hưởng đối với thời gian đóng BHXH trước năm 2014

Đối với các năm đóng BHXH trước năm 2014, mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính như sau:

- 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho mỗi năm đóng trong giai đoạn này.

Nếu trong thời gian đóng trước năm 2014 có các tháng lẻ, các tháng này sẽ không được tính riêng biệt mà sẽ được cộng dồn và chuyển sang thời gian đóng từ năm 2014 trở đi để tính mức hưởng. Điều này nhằm đảm bảo rằng những tháng lẻ không bị bỏ sót và được tính vào tổng thời gian đóng BHXH một cách hợp lý.

Mức hưởng đối với thời gian đóng BHXH từ năm 2014 trở đi

Đối với thời gian đóng BHXH từ năm 2014 trở đi, mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính như sau:

- 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho mỗi năm đóng trong giai đoạn này.

Quy định này phản ánh sự điều chỉnh trong chính sách nhằm tăng cường mức hưởng cho các năm đóng BHXH sau năm 2014.

Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm

Trong trường hợp người lao động có thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm, mức hưởng BHXH một lần sẽ được tính theo số tiền đã đóng vào quỹ BHXH. Tuy nhiên, mức hưởng tối đa trong trường hợp này không được vượt quá 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.

Trường hợp đặc biệt

Đối với những trường hợp quy định tại điểm c và điểm d khoản 1 Điều luật, mức hưởng BHXH một lần sẽ bao gồm cả phần ngân sách nhà nước hỗ trợ cho BHXH tự nguyện. Cụ thể, các mức hưởng sẽ được tính như sau:

- Đối với thời gian đóng BHXH trước năm 2014: Mức hưởng sẽ tính theo quy định tại điểm a (1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng).

- Đối với thời gian đóng BHXH từ năm 2014 trở đi: Mức hưởng sẽ tính theo quy định tại điểm b (2 tháng mức bình quân tiền lương tháng).

- Đối với thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm: Mức hưởng sẽ tính theo quy định tại điểm c (số tiền đã đóng nhưng không quá 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng).

Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được quy định chi tiết nhằm bảo đảm quyền lợi của người lao động dựa trên thời gian và mức đóng BHXH. Quy định này không chỉ giúp người lao động nhận được khoản tiền phù hợp với thời gian đã đóng mà còn điều chỉnh chính sách để khuyến khích người lao động duy trì tham gia BHXH dài hạn.

6. Ưu và nhược điểm của quy định mới:

Ưu điểm của quy định mới về bảo hiểm xã hội một lần 

- Tăng cường an sinh xã hội:

Quy định mới nhằm bảo đảm người lao động tiếp tục tham gia BHXH dài hạn bằng cách nâng cao mức hưởng cho các năm đóng BHXH sau năm 2014. Điều này góp phần tăng cường an sinh xã hội, giúp người lao động có nguồn thu nhập ổn định khi về hưu.

Việc ưu tiên cho những người đóng BHXH từ năm 2014 trở đi với mức hưởng cao hơn khuyến khích người lao động không chỉ tham gia BHXH bắt buộc mà còn tham gia BHXH tự nguyện, từ đó bảo vệ tốt hơn quyền lợi lâu dài của họ.

- Điều chỉnh chính sách linh hoạt:

Quy định về cách tính mức hưởng cho các giai đoạn đóng BHXH khác nhau (trước và sau năm 2014) cho phép tính toán công bằng và hợp lý hơn, phản ánh đúng sự thay đổi trong chính sách BHXH qua các thời kỳ.

Việc chuyển các tháng lẻ từ trước năm 2014 sang giai đoạn sau 2014 để tính mức hưởng giúp tối ưu hóa quyền lợi cho người lao động có thời gian đóng BHXH không tròn năm.

- Khuyến khích bảo hiểm xã hội tự nguyện:

Quy định cho phép tính cả phần ngân sách nhà nước hỗ trợ cho BHXH tự nguyện trong mức hưởng BHXH một lần, tạo động lực cho người lao động tham gia BHXH tự nguyện, đặc biệt là các đối tượng không thuộc diện bắt buộc.

Nhược điểm của quy định mới về bảo hiểm xã hội một lần

- Khó khăn cho một số đối tượng:

Quy định mới có thể gây khó khăn cho những người lao động cần một khoản tiền lớn ngay lập tức để giải quyết các vấn đề tài chính cá nhân. Các quy định chặt chẽ về việc rút BHXH một lần có thể làm giảm khả năng tiếp cận nguồn tài chính này trong thời điểm cấp bách.

Một số người lao động sau khi nghỉ việc, không tham gia BHXH, và có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm có thể không đủ điều kiện rút BHXH một lần nữa, điều này có thể gây bất lợi cho những người không có khả năng tiếp tục tham gia BHXH hoặc không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.

-Cần thời gian để thích nghi:

Người lao động và các cơ quan quản lý cần thời gian để làm quen và cập nhật với các quy định mới. Quá trình chuyển đổi này có thể dẫn đến sự nhầm lẫn hoặc khó khăn trong việc thực hiện chính sách.

- Có thể không phù hợp với tất cả đối tượng:

Các điều kiện để rút BHXH một lần có thể không phù hợp với mọi đối tượng lao động, đặc biệt là những người có hoàn cảnh khó khăn cần sự hỗ trợ tài chính ngay lập tức.

Xem thêm: Có phải người lao động không được rút BHXH một lần từ 1/7/2025?

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Minh Khuê. Quý khách có thắc mắc về quy định pháp luật, vui lòng liên hệ đến hotline 19006162 hoặc gửi thư tư vấn đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để được giải đáp.