Quy định vượt xe theo Luật trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024

1. Khi nào được phép vượt xe?

Căn cứ theo quy định tại Điều 14 Luật trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định về các trường hợp được phép vượt xe như sau:

- Vượt xe là một tình huống phổ biến trong giao thông đường bộ, đặc biệt trên những con đường có chỉ một làn đường dành cho xe cơ giới mỗi chiều. Trong trường hợp này, để vượt lên trước xe phía trước, xe đi phía sau phải di chuyển sang bên trái để vượt qua. Đây là hành động cần thiết để duy trì sự lưu thông thông suốt và hiệu quả trên các tuyến đường hẹp.

- Khi đường có từ hai làn đường dành cho xe cơ giới cùng chiều trở lên, các làn đường này thường được phân biệt bằng các vạch kẻ đường rõ ràng. Trong trường hợp này, quy tắc vượt xe phải tuân theo quy định tại Điều 13 của Luật giao thông đường bộ. Điều này đảm bảo rằng các phương tiện sẽ thực hiện vượt xe một cách hợp lý và an toàn, phù hợp với cấu trúc và phân loại làn đường của tuyến đường đó.

Cụ thể, khi thực hiện hành vi vượt xe, các phương tiện phải vượt bên trái trong hầu hết các trường hợp. Tuy nhiên, có những ngoại lệ cần lưu ý. Nếu xe phía trước đang phát tín hiệu rẽ trái hoặc đang thực hiện hành động rẽ trái, hoặc nếu có xe chuyên dụng đang làm việc trên đường mà không thể vượt bên trái, thì việc vượt về bên phải là được phép. Điều này đảm bảo tính linh hoạt và an toàn trong các tình huống giao thông đặc biệt.

- Xe xin vượt chỉ được thực hiện khi điều kiện an toàn được đảm bảo. Điều này có nghĩa là không có chướng ngại vật phía trước, không có xe chạy ngược chiều trong đoạn đường định vượt, và xe chạy trước không có tín hiệu vượt xe khác. Xe xin vượt cũng phải có tín hiệu rẽ phải và di chuyển sang bên phải để tạo không gian cho việc vượt.

Khi một xe xin vượt, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông phía trước có trách nhiệm quan sát phần đường phía trước để đảm bảo điều kiện an toàn. Nếu các điều kiện an toàn được đáp ứng, người điều khiển phương tiện phía trước phải giảm tốc độ và phát tín hiệu rẽ phải để báo hiệu cho xe phía sau biết rằng việc vượt xe có thể thực hiện được. Đồng thời, xe phía trước phải di chuyển sát về bên phải của phần đường xe chạy cho đến khi xe sau hoàn tất việc vượt qua. Việc này giúp không cản trở xe xin vượt và duy trì sự an toàn cho tất cả các phương tiện tham gia giao thông.

- Trong trường hợp có chướng ngại vật hoặc điều kiện không an toàn, người điều khiển xe phía trước cần phát tín hiệu rẽ trái để thông báo cho xe phía sau rằng không thể vượt. Điều này giúp tránh các tình huống nguy hiểm có thể xảy ra nếu vượt xe không được thực hiện đúng lúc.

Khi xin vượt, xe phải sử dụng tín hiệu nhấp nháy bằng đèn chiếu sáng phía trước hoặc còi để thông báo. Đối với các loại xe thô sơ không có đèn chiếu sáng và còi, cần chú ý hơn trong việc báo hiệu. Đồng thời, trong quá trình vượt xe, phải đảm bảo khoảng cách an toàn với cả xe phía trước và xe phía sau. Đặc biệt trong đô thị và khu đông dân cư, từ 22 giờ đêm hôm trước đến 05 giờ sáng hôm sau, việc xin vượt chỉ được phép bằng đèn nhấp nháy để tránh làm phiền hoặc gây nguy hiểm cho các phương tiện khác và người dân trong khu vực.

2. Khi nào không được phép vượt xe?

Căn cứ theo quy định tại khoản 6 Điều 14 Luật trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định về các trường hợp được phép vượt xe bao gồm:

- Khi không đảm bảo đầy đủ các điều kiện an toàn quy định tại khoản 3 của Điều này. Điều này có nghĩa là nếu không có sự bảo đảm về các yếu tố an toàn như không có chướng ngại vật phía trước, không có xe chạy ngược chiều trong đoạn đường định vượt, và các phương tiện khác đã có tín hiệu cho phép, thì việc vượt xe sẽ không được thực hiện.

- Khi đang di chuyển trên cầu hẹp có chỉ một làn đường dành cho xe cơ giới. Trong những tình huống này, cầu hẹp không đủ không gian cho việc vượt xe an toàn, do đó, việc vượt xe có thể gây ra nguy cơ tai nạn nghiêm trọng.

- Trên đường cong nơi tầm nhìn bị hạn chế. Những đoạn đường cong có thể che khuất tầm nhìn của tài xế đối diện, làm cho việc vượt xe trở nên nguy hiểm vì không thể quan sát rõ ràng tình hình giao thông phía trước và phía sau.

- Trên đoạn đường hai chiều tại khu vực đỉnh dốc có tầm nhìn bị hạn chế. Các khu vực đỉnh dốc thường có tầm nhìn bị che khuất, làm cho việc vượt xe trở nên nguy hiểm và có thể dẫn đến các tình huống giao thông không mong muốn.

- Tại các nơi giao nhau, đặc biệt là những đoạn đường bộ giao nhau cùng mức với đường sắt. Những điểm giao nhau này có thể có lượng giao thông lớn và phức tạp, việc vượt xe tại đây có thể gây ra sự cố và nguy hiểm, đặc biệt là khi có tàu hỏa hoặc các phương tiện khác xuất hiện.

- Khi điều kiện thời tiết hoặc tình trạng của đường không đảm bảo an toàn cho việc vượt. Ví dụ, trong những ngày mưa to, sương mù dày đặc hoặc đường trơn trượt, việc vượt xe có thể dẫn đến mất kiểm soát và tai nạn giao thông.

- Khi gặp xe ưu tiên. Xe ưu tiên như xe cứu thương, xe cảnh sát, hoặc xe cứu hỏa đang thực hiện nhiệm vụ khẩn cấp cần phải được ưu tiên đi trước. Trong các trường hợp này, việc vượt xe có thể làm cản trở và gây ảnh hưởng đến các nhiệm vụ khẩn cấp của xe ưu tiên.

- Ở phần đường dành cho người đi bộ qua đường. Phần đường này được thiết kế để bảo vệ người đi bộ, do đó, việc vượt xe ở đây có thể gây nguy hiểm cho người đi bộ và vi phạm quy định giao thông.

- Khi có người đi bộ hoặc xe lăn của người khuyết tật đang qua đường. Để bảo đảm an toàn cho những người có nhu cầu đặc biệt này, việc vượt xe khi họ đang di chuyển qua đường là không được phép.

- Trong các hầm đường bộ. Hầm đường bộ thường có không gian hạn chế và không đủ điều kiện cho việc vượt xe, đồng thời, việc vượt xe trong hầm có thể gây nguy hiểm cho tất cả các phương tiện đang di chuyển trong đó.

3. Quy định về khoảng cách an toàn khi vượt xe

Khi thực hiện việc vượt xe trên đường, việc duy trì khoảng cách an toàn giữa các phương tiện là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn giao thông và tránh những tai nạn không mong muốn. Theo quy định, khi bạn đang thực hiện hành động vượt xe, người điều khiển phương tiện phải luôn giữ một khoảng cách an toàn với xe bên cạnh. Khoảng cách này tối thiểu phải tương đương với nửa chiều rộng của thân xe bạn.

Việc duy trì khoảng cách này có nhiều lợi ích quan trọng. Đầu tiên, nếu có bất kỳ sự cố nào xảy ra bất ngờ trên đường, chẳng hạn như một chiếc xe khác đột ngột chuyển hướng hoặc có chướng ngại vật xuất hiện, khoảng cách an toàn này sẽ cho phép bạn có đủ thời gian và không gian để xử lý tình huống và tránh va chạm với xe bên cạnh.

Thứ hai, khoảng cách này cũng giúp giảm thiểu nguy cơ va chạm do những thay đổi không dự đoán được trong điều kiện giao thông, chẳng hạn như khi xe phía trước phanh gấp hoặc khi có sự xuất hiện bất ngờ của các phương tiện khác từ các lối rẽ hoặc đường phụ.

Cuối cùng, việc giữ khoảng cách an toàn này không chỉ là yêu cầu quy định mà còn là một phần của các nguyên tắc an toàn cơ bản trong việc điều khiển phương tiện. Nó giúp tạo ra một môi trường giao thông an toàn hơn cho tất cả các phương tiện tham gia giao thông, giảm thiểu nguy cơ tai nạn và góp phần vào việc duy trì trật tự và sự an toàn trên các tuyến đường.

4. Hậu quả khi vi phạm quy định vượt xe

Khi vi phạm các quy định về vượt xe, người điều khiển phương tiện có thể đối mặt với những hình thức xử phạt nghiêm khắc và những hậu quả nghiêm trọng đối với bản thân và cộng đồng:

Các hình thức xử phạt:

- Phạt tiền: Vi phạm quy định vượt xe có thể dẫn đến việc bị phạt tiền, mức phạt sẽ tùy thuộc vào mức độ vi phạm và các quy định cụ thể của cơ quan chức năng. Mức phạt có thể thay đổi theo từng khu vực và thời điểm.

- Tước giấy phép lái xe: Trong những trường hợp nghiêm trọng, người vi phạm có thể bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe trong một khoảng thời gian nhất định hoặc thậm chí bị tước giấy phép vĩnh viễn nếu vi phạm lặp lại hoặc gây ra hậu quả nghiêm trọng.

Ảnh hưởng đến bản thân và cộng đồng:

- Gây tai nạn giao thông: Vi phạm quy định vượt xe có thể dẫn đến các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng. Những tai nạn này không chỉ gây hại cho bản thân người điều khiển phương tiện mà còn cho các tài xế và người tham gia giao thông khác.

- Tạo ra tình trạng hỗn loạn trên đường: Các hành động vượt xe không đúng cách có thể làm gia tăng tình trạng hỗn loạn và mất trật tự trên đường. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sự an toàn của các phương tiện khác mà còn làm giảm hiệu quả giao thông, gây ùn tắc và làm gia tăng nguy cơ tai nạn.

5. Những lưu ý khi vượt xe

Để đảm bảo an toàn và tuân thủ các quy định giao thông khi vượt xe, người điều khiển phương tiện cần lưu ý những điểm sau:

- Luôn đặt sự an toàn lên hàng đầu khi thực hiện việc vượt xe. Trước khi vượt, cần đảm bảo rằng điều kiện trên đường và các phương tiện xung quanh đều cho phép hành động vượt an toàn.

- Kiểm tra kỹ lưỡng trước khi thực hiện việc vượt xe. Đảm bảo rằng không có chướng ngại vật hoặc xe khác đang di chuyển ngược chiều và điều kiện đường xá là phù hợp cho việc vượt.

- Không vượt ẩu hoặc tạo ra sự cản trở cho các phương tiện khác. Tôn trọng quy tắc giao thông và hành vi của các tài xế khác để góp phần tạo nên một môi trường giao thông hài hòa và an toàn.

Xem thêm: Hiệu lực áp dụng của Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024

Quý khách còn vướng mắc về vấn đề trên hoặc mọi vấn đề pháp lý khác, quý khách hãy vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến theo số điện thoại 1900.6162 để được Luật sư tư vấn pháp luật trực tiếp qua tổng đài kịp thời hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc.

Nếu quý khách cần báo giá dịch vụ pháp lý thì quý khách có thể gửi yêu cầu báo phí dịch vụ đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để nhận được thông tin sớm nhất! Rất mong nhận được sự hợp tác và tin tưởng của quý khách! Luật Minh Khuê xin trân trọng cảm ơn!