1. Các quyền cơ bản của luật sư bào chữa
Theo khoản 2 Điều 72 của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, quy định về người bào chữa như sau:
Người bào chữa là người được người bị buộc tội nhờ bào chữa hoặc cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng chỉ định và được cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng tiếp nhận việc đăng ký bào chữa
- Người bào chữa có thể là luật sư; người đại diện của người bị buộc tội; bào chữa viên nhân dân; trợ giúp viên pháp lý trong trường hợp người bị buộc tội thuộc đối tượng được trợ giúp pháp lý
Như vậy, luật sư có thể đảm nhận vai trò là người bào chữa trong các vụ án hình sự. Điều này đồng nghĩa với việc luật sư có thể đại diện cho người bị buộc tội để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ trong suốt quá trình tố tụng.
Khi đảm nhiệm vai trò là người bào chữa, luật sư được hưởng các quyền theo quy định tại Điều 73 của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, cụ thể bao gồm:
- Gặp, hỏi người bị buộc tội: Luật sư có quyền gặp gỡ và hỏi chuyện người bị buộc tội để nắm rõ tình hình, thu thập thông tin cần thiết cho việc bào chữa.
Luật sư có thể thu thập thông tin chi tiết và chính xác từ người bị buộc tội để hiểu rõ hơn về hoàn cảnh, sự kiện và các chi tiết liên quan đến vụ án. Đây là cơ sở để xây dựng chiến lược bào chữa hiệu quả.
- Có mặt khi lấy lời khai: Luật sư được phép có mặt trong quá trình lấy lời khai của người bị bắt, bị tạm giữ và hỏi cung bị can. Nếu được sự đồng ý của người có thẩm quyền, luật sư có thể hỏi người bị bắt, bị tạm giữ và bị can ngay sau khi kết thúc mỗi lần lấy lời khai hoặc hỏi cung.
- Tham gia hoạt động điều tra: Luật sư có quyền có mặt trong các hoạt động đối chất, nhận dạng, nhận biết giọng nói và các hoạt động điều tra khác theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.
- Thông báo về hoạt động điều tra: Luật sư được cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng báo trước về thời gian và địa điểm của các hoạt động điều tra như lấy lời khai, hỏi cung.
- Xem biên bản và quyết định tố tụng: Luật sư có quyền xem các biên bản về hoạt động tố tụng có sự tham gia của mình và các quyết định tố tụng liên quan đến người mà mình bào chữa.
- Đề nghị thay đổi và hủy bỏ: Luật sư có quyền đề nghị thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật. Luật sư cũng có thể đề nghị thay đổi hoặc hủy bỏ các biện pháp ngăn chặn và biện pháp cưỡng chế.
- Đề nghị tiến hành hoạt động tố tụng: Luật sư có thể đề nghị tiến hành các hoạt động tố tụng theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, triệu tập người làm chứng, người tham gia tố tụng khác và người có thẩm quyền tiến hành tố tụng.
- Thu thập và đưa ra chứng cứ: Luật sư có quyền thu thập và đưa ra chứng cứ, tài liệu, đồ vật và yêu cầu kiểm tra, đánh giá.
- Đánh giá chứng cứ: Luật sư có quyền kiểm tra, đánh giá chứng cứ, tài liệu, đồ vật liên quan và yêu cầu người có thẩm quyền tiến hành tố tụng kiểm tra, đánh giá lại.
- Yêu cầu thu thập chứng cứ: Luật sư có thể đề nghị cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng thu thập thêm chứng cứ, giám định bổ sung, giám định lại và định giá lại tài sản.
- Đọc và sao chụp hồ sơ vụ án: Luật sư có quyền đọc, ghi chép và sao chụp các tài liệu trong hồ sơ vụ án liên quan đến việc bào chữa từ khi kết thúc điều tra.
- Hỏi và tranh luận tại phiên tòa: Luật sư có quyền tham gia hỏi và tranh luận tại phiên tòa để bảo vệ quyền lợi cho người bị buộc tội.
- Khiếu nại và kháng cáo: Luật sư có quyền khiếu nại các quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng và kháng cáo bản án, quyết định của Tòa án. Đặc biệt, luật sư có thể kháng cáo nếu bị cáo là người dưới 18 tuổi hoặc là người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.
Như vậy, luật sư với vai trò là người bào chữa trong vụ án hình sự không chỉ có quyền tham gia vào các giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử mà còn có trách nhiệm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người bị buộc tội. Việc hiểu rõ và thực hiện đầy đủ các quyền này sẽ giúp luật sư thực hiện tốt nhiệm vụ bào chữa và đảm bảo công bằng trong quá trình tố tụng.
2. Một số quyền khác của luật sư bào chữa
Quyền đề nghị thay đổi người phiên dịch:
Trong quá trình tham gia bào chữa, nếu luật sư nhận thấy người phiên dịch hiện tại không đảm bảo chất lượng hoặc không trung thực trong việc phiên dịch, luật sư có quyền đề nghị thay đổi người phiên dịch. Điều này giúp đảm bảo rằng thông tin được truyền đạt một cách chính xác và không gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người bị buộc tội. Việc này đặc biệt quan trọng trong các vụ án có yếu tố nước ngoài hoặc khi người bị buộc tội không sử dụng tiếng Việt thành thạo.
Quyền yêu cầu các biện pháp bảo vệ an ninh cho bản thân và người bị buộc tội:
Luật sư có quyền yêu cầu cơ quan chức năng thực hiện các biện pháp bảo vệ an ninh cho bản thân mình và người bị buộc tội. Quyền này nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho cả luật sư và người bị buộc tội, tránh những nguy cơ bị đe dọa hoặc hành hung trong quá trình tố tụng. Đặc biệt trong các vụ án nghiêm trọng hoặc nhạy cảm, việc bảo vệ an ninh là điều cực kỳ quan trọng để đảm bảo sự công bằng và minh bạch trong quá trình điều tra và xét xử.
Quyền đề nghị hoãn phiên tòa hoặc hoãn các hành vi tố tụng khác:
Trong một số trường hợp cụ thể, luật sư có quyền đề nghị hoãn phiên tòa hoặc hoãn các hành vi tố tụng khác. Quyền này có thể được sử dụng khi luật sư thấy cần thêm thời gian để chuẩn bị bào chữa, hoặc khi có các lý do khách quan như sức khỏe của luật sư hoặc người bị buộc tội không đảm bảo. Việc hoãn phiên tòa nhằm đảm bảo rằng mọi quyền lợi của người bị buộc tội được bảo vệ đầy đủ và quá trình tố tụng được tiến hành một cách công bằng và minh bạch.
Quyền khiếu nại, tố cáo các vi phạm của cơ quan điều tra, truy tố:
Luật sư có quyền khiếu nại hoặc tố cáo các hành vi vi phạm của cơ quan điều tra, truy tố nếu phát hiện có sự vi phạm pháp luật trong quá trình điều tra và truy tố vụ án. Quyền này cho phép luật sư bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người bị buộc tội trước những sai phạm có thể gây bất lợi cho họ. Việc khiếu nại hoặc tố cáo này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của cá nhân mà còn góp phần nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm của các cơ quan tố tụng trong việc thực thi pháp luật.
Như vậy, các quyền lợi này không chỉ giúp luật sư thực hiện tốt vai trò của mình mà còn bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người bị buộc tội, đảm bảo sự công bằng và minh bạch trong quá trình tố tụng. Việc hiểu và thực hiện đầy đủ các quyền này sẽ giúp luật sư đóng góp tích cực vào việc xây dựng một hệ thống pháp luật công bằng, minh bạch và hiệu quả.
Quý khách còn vướng mắc về vấn đề trên hoặc mọi vấn đề pháp lý khác, quý khách hãy vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến theo số điện thoại 1900.6162 để được Luật sư tư vấn pháp luật trực tiếp qua tổng đài kịp thời hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc.
Nếu quý khách cần báo giá dịch vụ pháp lý thì quý khách có thể gửi yêu cầu báo phí dịch vụ đến địa chỉ email:lienhe@luatminhkhue.vnđể nhận được thông tin sớm nhất!