1. Quy định như nào về những điểm mới nổi bật của dự thảo Nghị định quy định về mức lương tối thiểu vùng?
Vào ngày 12/01/2024, Hội đồng tiền lương quốc gia đã phát hành Báo cáo 02/BC-HĐTLQG và gửi đến Chính phủ, đề xuất việc điều chỉnh mức lương tối thiểu tăng trung bình 6%, có hiệu lực từ ngày 01/7/2024. Từ ngày 01/7/2024, chính sách tiền lương sẽ trải qua quá trình cải cách toàn diện, tuân thủ theo Nghị quyết 27-NQ/TW 2018 của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khóa XII. Cụ thể, mức lương khu vực công sẽ được điều chỉnh tăng, nhằm đảm bảo sự cân đối và tương xứng. Gần đây, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã hoàn thiện dự thảo Nghị định về mức lương tối thiểu áp dụng đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc cải thiện điều kiện lao động và tạo ra một môi trường làm việc công bằng và bền vững.
Dự thảo Nghị định mới về mức lương tối thiểu vùng đã đưa ra một số điểm mới quan trọng, trong đó nổi bật là đề xuất tăng mức lương tối thiểu vùng lên 6%. Tại dự thảo này, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã đưa ra đề xuất điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng để áp dụng từ ngày 01/7/2024. Theo đề xuất này, mức lương tối thiểu vùng sẽ được tăng từ 200 nghìn đồng đến 280 nghìn đồng, tương ứng với tỷ lệ tăng 6% so với mức lương tối thiểu hiện hành.
Vùng | Mức lương tối thiểu tháng (Đơn vị: đồng/ tháng) | Mức lương tối thiểu giờ (Đơn vị: đồng/ giờ) |
Vùng I | 4.960.000 | 23.800 |
Vùng II | 4.410.000 | 21.200 |
Vùng III | 3.860.000 | 18.600 |
Vùng IV | 3.450.000 | 16.600 |
Điều quan trọng cần lưu ý là mức điều chỉnh này cao hơn khoảng 2% so với mức sống tối thiểu của người lao động cho đến hết năm 2024. Đồng nghĩa với việc cải thiện đáng kể cho điều kiện sống của người lao động, giúp họ có một cuộc sống với mức sống tối thiểu tốt hơn. Ngoài ra, đề xuất này cũng dự kiến cơ bản bảo đảm mức sống tối thiểu vào năm 2025, bằng cách tính trước một phần CPI của năm 2025 vào mức sống tối thiểu, từ đó giúp người lao động được hưởng ngay từ giữa năm 2024.
Bên cạnh việc điều chỉnh mức lương tối thiểu tháng, dự thảo Nghị định cũng đưa ra các quy định về mức lương tối thiểu giờ, chia thành 4 vùng tương ứng với đặc điểm kinh tế-xã hội của từng vùng.
Trước hết, theo dự thảo, vùng I sẽ có mức lương tối thiểu giờ là 23.800 đồng. Đây thường là các thành phố lớn và các trung tâm kinh tế có mức sống cao. Vùng II sẽ có mức lương tối thiểu giờ là 21.200 đồng, thường là các tỉnh thành ven biển, hoặc có mức phát triển kinh tế cao hơn so với vùng III và IV. Vùng III và IV có mức lương tối thiểu giờ lần lượt là 18.600 đồng và 16.600 đồng. Đây thường là các vùng nông thôn, vùng miền núi, có điều kiện kinh tế khó khăn và mức sống thấp.
Mức lương tối thiểu giờ này tiếp tục được xác định dựa trên phương pháp quy đổi tương đương từ mức lương tối thiểu tháng và thời gian làm việc tiêu chuẩn theo quy định của Bộ luật Lao động. Có ý nghĩa là, dù làm việc ở bất kỳ vị trí, trong bất kỳ ngành nghề nào, người lao động đều được bảo đảm một mức lương tối thiểu hợp lý, giúp đảm bảo cuộc sống và quyền lợi của họ.
Có thể thấy, phương pháp quy định mức lương tối thiểu giờ dựa trên mức lương tối thiểu tháng đã được các chuyên gia của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) khuyến nghị và sử dụng tại Việt Nam từ năm 2022. Cho thấy sự chuyên nghiệp và tính toàn diện trong việc xây dựng chính sách lao động của Việt Nam, nhằm mục tiêu tạo ra một môi trường lao động công bằng và phát triển.
Nhằm thực hiện tinh thần cải cách tiền lương từ ngày 01/7/2024, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đã tích cực xây dựng dự thảo Nghị định mới quy định về mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động. Theo dự thảo này, mức lương tối thiểu vùng sẽ được điều chỉnh tăng bình quân 6%, có hiệu lực chính thức từ ngày 01/7/2024. Qua việc điều chỉnh này, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội không chỉ thể hiện cam kết trong việc nâng cao điều kiện sống và thu nhập cho người lao động, mà còn thể hiện sự nhất quán và nhằm mục tiêu tạo ra một môi trường lao động công bằng và phát triển. Đồng thời, góp phần vào việc duy trì ổn định và phát triển bền vững của nền kinh tế quốc gia.
2. Nghị định điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng có hiệu lực thi hành từ khi nào?
Dự thảo Nghị định về mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không chỉ xác định các quy định về mức lương mà còn quy định rất cụ thể về hiệu lực thi hành và trách nhiệm của các bên liên quan.
Theo Điều 5 của dự thảo Nghị định, mức lương tối thiểu sẽ có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2024. Đồng nghĩa với việc tất cả các quy định về mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động sẽ được áp dụng từ thời điểm này, tạo ra sự rõ ràng và nhất quán trong việc quản lý và thực thi chính sách lao động.
Ngoài ra, dự thảo Nghị định cũng quy định rõ việc hết hiệu lực của Nghị định số 38/2022/NĐ-CP ngày 12 tháng 6 năm 2022 của Chính phủ về mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động. Từ ngày Nghị định mới có hiệu lực, Nghị định cũ sẽ không còn giá trị pháp lý, từ đó tạo điều kiện cho việc thích nghi và thực thi các chính sách mới.
Trách nhiệm của người sử dụng lao động cũng được đề cập một cách cụ thể trong dự thảo Nghị định. Theo đó, họ có trách nhiệm tổ chức rà soát lại các thỏa thuận trong hợp đồng lao động, thoả ước lao động tập thể và các quy chế, quy định của mình để điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với quy định mới. Đặc biệt, họ không được phép xoá bỏ hoặc cắt giảm các chế độ tiền lương khi người lao động làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm, chế độ bồi dưỡng bằng hiện vật và các chế độ khác theo quy định của pháp luật lao động. Thể hiện sự quan tâm đến quyền lợi và điều kiện làm việc của người lao động, đồng thời đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong quản lý nhân sự.
Ngoài ra, dự thảo cũng nhấn mạnh việc giữ nguyên các thỏa thuận có lợi hơn cho người lao động so với quy định của Nghị định mới, trừ khi có thỏa thuận khác giữa các bên. Nhấn mạnh tôn trọng và bảo vệ các quyền lợi của người lao động, đồng thời khuyến khích các bên tạo ra các điều kiện tốt hơn cho người lao động.
Trừ khi có bất kỳ sự thay đổi nào, dự kiến Nghị định về mức lương tối thiểu vùng sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2024, thay thế cho Nghị định 38/2022/NĐ-CP hiện hành, mà hiện đang điều chỉnh mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động. Đây là bước quan trọng trong việc cải thiện điều kiện lao động và đảm bảo quyền lợi của người lao động trên cơ sở tính công bằng và minh bạch.
3. Quy định như nào về việc áp dụng mức lương tối thiểu vùng hiện nay?
Theo quy định tại Điều 4 của Nghị định 38/2022/NĐ-CP, mức lương tối thiểu vùng được phân chia thành hai loại: mức lương tối thiểu tháng và mức lương tối thiểu giờ, với mỗi loại có các quy định cụ thể như sau:
- Mức lương tối thiểu tháng: Đây là mức lương thấp nhất được xác định để sử dụng làm cơ sở cho việc thỏa thuận và trả lương đối với người lao động áp dụng hình thức trả lương theo tháng. Mức lương này phải đảm bảo rằng mức lương theo công việc hoặc chức danh của người lao động trong tháng, với điều kiện làm việc bình thường, không được thấp hơn mức lương tối thiểu tháng đã quy định.
- Mức lương tối thiểu giờ: Đây là mức lương thấp nhất được xác định để sử dụng làm cơ sở cho việc thỏa thuận và trả lương đối với người lao động áp dụng hình thức trả lương theo giờ. Mức lương này phải đảm bảo rằng mức lương theo công việc hoặc chức danh của người lao động trong một giờ làm việc, không được thấp hơn mức lương tối thiểu giờ đã quy định.
- Mức lương cho các hình thức trả lương khá*: Đối với người lao động áp dụng hình thức trả lương theo tuần, theo ngày, theo sản phẩm hoặc lương khoán, mức lương này khi quy đổi sang mức lương tối thiểu tháng hoặc mức lương tối thiểu giờ không được thấp hơn mức lương tối thiểu tháng hoặc mức lương tối thiểu giờ đã quy định.
Quy đổi này thực hiện dựa trên thời gian làm việc bình thường, theo quy định của pháp luật lao động như sau:
- Quy đổi sang mức lương tối thiểu tháng: Bằng cách nhân mức lương theo tuần với 52 tuần, sau đó chia cho 12 tháng; hoặc nhân mức lương theo ngày với số ngày làm việc bình thường trong tháng; hoặc nhân mức lương theo sản phẩm, lương khoán với số giờ làm việc bình thường trong tháng.
- Quy đổi sang mức lương tối thiểu giờ: Bằng cách chia mức lương theo tuần hoặc theo ngày cho số giờ làm việc bình thường trong tuần, trong ngày; hoặc chia mức lương theo sản phẩm, lương khoán cho số giờ làm việc bình thường để sản xuất sản phẩm, thực hiện nhiệm vụ khoán.
Những quy định này rõ ràng và cụ thể, giúp tạo ra một khung pháp lý cho việc thực hiện chính sách tiền lương, đảm bảo quyền lợi của người lao động và tính công bằng trong quản lý nhân sự.
Xem thêm: Lương tối thiểu vùng IV từ 01/7/2024 khi lương tối thiểu vùng tăng 6%
Liên hệ qua 1900.6162 hoặc qua lienhe@luatminhkhue.vn