Trường hợp được cấp Sổ đỏ với đất do lấn chiếm đất, sử dụng đất không đúng mục đích

1. Khái niệm lấn chiếm đất, sử dụng đất không đúng mục đích

Theo khoản 31 Điều 3 Luật Đất đai 2024 thì lấn đất là việc người sử dụng đất chuyển dịch mốc giới hoặc ranh giới thửa đất để mở rộng diện tích đất sử dụng mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép hoặc không được người sử dụng hợp pháp diện tích đất bị lấn đó cho phép.

Theo khoản 9 Điều 3 Luật Đất đai 2024 thì chiếm đất là việc sử dụng đất do Nhà nước đã quản lý mà chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép hoặc sử dụng đất của người sử dụng đất hợp pháp khác mà chưa được người đó cho phép.

Đất sử dụng không đúng mục đích là tình trạng xảy ra khi đất đang được sử dụng cho một mục đích thuộc đối tượng chịu thuế, nhưng không tương ứng với mục đích sử dụng được ghi trong Giấy chứng nhận hoặc các quyết định giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất hoặc các giấy tờ khác liên quan đến quyền sử dụng đất.

Việc lấn chiếm và sử dụng đất không đúng mục đích có những tác động tiêu cực sâu rộng đến quy hoạch đô thị, trật tự xã hội và môi trường. Trước hết, ảnh hưởng đến quy hoạch đô thị là một trong những hệ quả nghiêm trọng. Quy hoạch đô thị được thiết kế để đảm bảo sự phát triển bền vững, đồng bộ và hợp lý của các khu vực đô thị. Khi đất bị lấn chiếm hoặc sử dụng sai mục đích, nó làm gián đoạn kế hoạch phát triển, dẫn đến sự mất cân đối trong phân bổ và sử dụng tài nguyên đất. Điều này không chỉ làm giảm hiệu quả của các dự án quy hoạch mà còn gây ra sự bất ổn trong việc phát triển hạ tầng, giao thông và các tiện ích công cộng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của cư dân.

Ngoài ra, việc lấn chiếm và sử dụng đất sai mục đích có thể dẫn đến sự xáo trộn trật tự xã hội. Những hành vi này thường đi kèm với các tranh chấp pháp lý và xung đột giữa các bên liên quan, làm gia tăng sự căng thẳng và mâu thuẫn trong cộng đồng. Sự mất ổn định này không chỉ ảnh hưởng đến sự an toàn và an ninh của khu vực mà còn làm giảm lòng tin của người dân vào hệ thống pháp lý và chính quyền địa phương. Khi quyền sở hữu và sử dụng đất không được bảo vệ và thực thi một cách công bằng, nó có thể dẫn đến sự gia tăng các hành vi vi phạm pháp luật khác và làm suy giảm trật tự xã hội.

Hơn nữa, tác động đến môi trường là một hậu quả không thể xem nhẹ. Việc lấn chiếm đất thường liên quan đến việc phá hủy hệ sinh thái tự nhiên, làm mất đi các khu vực xanh và các nguồn tài nguyên thiên nhiên quan trọng. Sự thay đổi trong sử dụng đất có thể dẫn đến ô nhiễm không khí và nước, giảm chất lượng đất và làm tổn hại đến sức khỏe cộng đồng. Những hoạt động không đúng mục đích như xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp hay khu vực bảo vệ môi trường cũng có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng như lũ lụt, xói mòn đất và suy giảm đa dạng sinh học.

Tóm lại, lấn chiếm và sử dụng đất không đúng mục đích có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng và lâu dài đến quy hoạch đô thị, trật tự xã hội và môi trường. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự can thiệp mạnh mẽ từ các cơ quan chức năng, cùng với sự nâng cao ý thức cộng đồng về tầm quan trọng của việc tuân thủ các quy định pháp luật liên quan đến sử dụng đất.

2. Quy định của Luật đất đai 2024 về trường hợp này

Các trường hợp đặc biệt được xem xét cấp sổ đỏ: Căn cứ vào Điều 139 Luật đất đai 2024 

Trường hợp 1: Trường hợp sử dụng đất do lấn, chiếm hành lang bảo vệ an toàn công trình công cộng sau khi Nhà nước đã công bố, cắm mốc hành lang bảo vệ hoặc lấn, chiếm lòng đường, lề đường, vỉa hè sau khi Nhà nước đã công bố chỉ giới xây dựng hoặc lấn đất, chiếm đất sử dụng cho mục đích xây dựng trụ sở cơ quan, công trình sự nghiệp, công trình công cộng khác nhưng đã có điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt dẫn đến việc diện tích đất lấn, chiếm không còn thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình công cộng; không thuộc chỉ giới xây dựng đường giao thông; không có mục đích sử dụng cho trụ sở cơ quan, công trình sự nghiệp và công trình công cộng khác thì người đang sử dụng đất được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật.

Trường hợp 2: Trường hợp đang sử dụng diện tích đất lấn, chiếm thuộc quy hoạch lâm nghiệp đối với rừng đặc dụng, rừng phòng hộ thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ đạo thu hồi đất đã lấn, chiếm để giao cho Ban quản lý rừng quản lý, sử dụng đất. Người đang sử dụng đất lấn, chiếm được Ban quản lý rừng xem xét khoán bảo vệ, phát triển rừng theo quy định của pháp luật về lâm nghiệp.

Trường hợp không có Ban quản lý rừng thì người đang sử dụng đất lấn, chiếm được Nhà nước giao đất để sử dụng vào mục đích bảo vệ, phát triển rừng phòng hộ và được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất;

Trường hợp 3: Trường hợp lấn đất, chiếm đất và nay đang sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp hoặc làm nhà ở từ trước ngày 01/7/2014, không thuộc quy hoạch lâm nghiệp đối với rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, không thuộc quy hoạch sử dụng đất cho mục đích xây dựng công trình hạ tầng công cộng thì người đang sử dụng đất được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật.

Trường hợp 4: Trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất do lấn đất, chiếm đất không thuộc các trường hợp theo quy định và trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất nhưng đang sử dụng đất ổn định, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc quy hoạch chung hoặc quy hoạch phân khu hoặc quy hoạch xây dựng hoặc quy hoạch nông thôn thì được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật.

3. Thủ tục cấp sổ đỏ trong trường hợp đặc biệt 

Đăng ký lần đầu: 

Bước 1: Người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất nộp 01 bộ hồ sơ đến cơ quan tiếp nhận hồ sơ

Hồ sơ sẽ theo quy định tại Điều 28 Nghi đinh 101/2024/NĐ-CP.

Bước 2: Cơ quan tiếp nhận xem xét hồ sơ và hẹn trả kết quả cho người nộp hồ sơ

Đăng ký biến động đất đai: 

Bước 1: Làm hồ sơ đề nghị.

Căn cứ vào Điều 29 Nghị định 101/2024/NĐ-CP quy định hồ sơ bao gồm: 

- Đơn đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất theo Mẫu số 11/ĐK ban hành kèm theo Nghị định này.

- Giấy chứng nhận đã cấp

- Văn bản về việc đại diện theo quy định của pháp luật về dân sự đối với trường hợp thực hiện thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất thông qua người đại diện.

- Một trong các loại giấy tờ liên quan đến nội dung biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất đối với từng trường hợp cụ thể theo quy định tại Điều 30 của Nghị định này 

Bước 2: Nộp hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền 

Căn cứ vào Khoản 1 Điều 37 Nghị định 101/2024/NĐ-CP thì người yêu cầu đăng ký nộp 01 bộ hồ sơ tới cơ quan có thẩm quyền.

Bước 3: Cơ quan tiếp nhận hồ sơ cấp Giấy tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả cho người nộp hồ sơ theo quy định tại Khoản 2 Điều 37 Nghị định 101/2024/NĐ-CP. 

4. Những vấn đề cần lưu ý

Thời hạn giải quyết: Theo quy định tại Điều 22 Nghị định 101/2024/NĐ-CP, thời gian giải quyết hồ sơ cấp sổ đỏ có thể dao động từ 03 đến 20 ngày làm việc, tùy thuộc vào tính chất và độ phức tạp của từng trường hợp cụ thể. Điều này có nghĩa là người dân và các tổ chức cần chuẩn bị và nộp đầy đủ các tài liệu cần thiết để tránh bị kéo dài thời gian xử lý hồ sơ. Việc nắm rõ thời hạn giải quyết giúp các bên liên quan có thể theo dõi tiến trình và lên kế hoạch phù hợp cho các bước tiếp theo.

Khả năng khiếu nại: Khả năng khiếu nại là một quyền quan trọng của công dân trong trường hợp không đồng ý với quyết định của cơ quan nhà nước liên quan đến việc cấp sổ đỏ. Quyền khiếu nại cho phép công dân phản ánh và yêu cầu xem xét lại các quyết định mà họ cho là không công bằng hoặc sai sót. Để thực hiện quyền khiếu nại, người dân cần nắm rõ các quy định và thủ tục liên quan, bao gồm thời hạn và cách thức nộp đơn khiếu nại. Quy trình khiếu nại không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của công dân mà còn góp phần cải thiện hiệu quả và tính minh bạch của các cơ quan hành chính trong việc giải quyết các vấn đề liên quan đến cấp sổ đỏ.

Việc cấp sổ đỏ trong trường hợp lấn chiếm đất hoặc sử dụng đất không đúng mục đích đòi hỏi sự tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật. Các quy định cụ thể về thời hạn giải quyết hồ sơ, các khoản phí liên quan và quyền khiếu nại đều đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong quá trình cấp sổ đỏ. Những quy định rõ ràng không chỉ giúp người dân nắm vững quyền và nghĩa vụ của mình mà còn hỗ trợ các cơ quan chức năng trong việc thực thi pháp luật một cách hiệu quả. Để bảo vệ quyền lợi của mình và tránh các rủi ro pháp lý, người dân nên chủ động tìm hiểu kỹ lưỡng các quy định pháp luật liên quan và tham khảo ý kiến của các chuyên gia. Điều này sẽ giúp họ thực hiện đúng các bước cần thiết và đảm bảo quyền lợi chính đáng của mình trong quá trình cấp sổ đỏ.

Như vậy trên đây là toàn bộ thông tin về Trường hợp được cấp Sổ đỏ với đất do lấn chiếm đất, sử dụng đất không đúng mục đích mà Công ty Luật Minh Khuê muốn gửi đến quý khách mang tính tham khảo. Bài viết liên quan: Diện tích cấp sổ đỏ và diện tích tối thiểu tách thửa tại 63 tỉnh thành phố mới 2024

Nếu quý khách hàng còn vướng mắc về vấn đề trên hoặc mọi vấn đề pháp lý khác, quý khách hãy vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến theo số điện thoại 1900.6162 để được Luật sư tư vấn pháp luật trực tiếp qua tổng đài kịp thời hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc.

Nếu quý khách hàng cần báo giá dịch vụ pháp lý thì quý khách có thể gửi yêu cầu báo phí dịch vụ đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để nhận được thông tin sớm nhất. Xin trân trọng cảm ơn!