Tuyên truyền, vận động áp dụng tập quán về hôn nhân như thế nào?

1. Hiểu như nào về tập quán hôn nhân và gia đình ?

Tập quán về hôn nhân và gia đình, như được định nghĩa trong khoản 4 Điều 3 của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, không chỉ là một bộ quy tắc xử sự mà còn là những giá trị, quan điểm và thái độ mà xã hội đặt ra đối với các mối quan hệ hôn nhân và gia đình. Đây là những nguyên tắc định hình cách mà các cá nhân và gia đình tương tác với nhau, và chúng thường được hình thành và phát triển qua nhiều thế hệ.

Tập quán này có nội dung rõ ràng, bao gồm cả quyền lợi và nghĩa vụ của mỗi bên trong một mối quan hệ hôn nhân hoặc gia đình. Chúng thường được hình thành và thể hiện thông qua hành động hàng ngày, các lễ nghi truyền thống và các quy định xã hội. Một điều đặc biệt là chúng thường được lặp lại trong một khoảng thời gian dài, qua nhiều thế hệ, và được thừa nhận rộng rãi trong cộng đồng, vùng miền, hoặc xã hội.

Ví dụ, trong một số nền văn hóa, tập quán có thể bao gồm việc chăm sóc người già, việc chia sẻ trách nhiệm trong việc nuôi dạy con cái, hoặc quy định về việc kết hôn và quản lý tài sản gia đình. Những quy tắc và giá trị này có thể được truyền đạt qua lời nói, qua truyền thống và các sự kiện xã hội.

Tuy nhiên, tập quán về hôn nhân và gia đình không phải lúc nào cũng là tích cực và có thể gặp phải sự cản trở trong việc thích nghi với sự thay đổi trong xã hội và văn hóa. Đôi khi, những tập quán này có thể gây ra những ràng buộc và hạn chế tự do cá nhân, đặc biệt là đối với phụ nữ và trẻ em.

Trong một số trường hợp, tập quán có thể chứa đựng những giới hạn về vai trò và quyền lực của mỗi thành viên trong gia đình, góp phần vào việc duy trì các bất bình đẳng giới tính và giai cấp. Điều này có thể dẫn đến tình trạng bất công và căng thẳng trong mối quan hệ gia đình.

Do đó, việc hiểu và đánh giá các tập quán về hôn nhân và gia đình là rất quan trọng để đảm bảo rằng chúng phản ánh các giá trị công bằng, sự tôn trọng và tự do cá nhân. Việc thúc đẩy sự thay đổi và cải thiện các tập quán không phù hợp cũng là một phần quan trọng của quá trình phát triển xã hội và văn hóa.

2. Quy định thế nào tuyên truyền, vận động nhân dân áp dụng tập quán về hôn nhân và gia đình ?

Tuyên truyền và vận động nhân dân áp dụng tập quán về hôn nhân và gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và duy trì các mối quan hệ gia đình lành mạnh và hạnh phúc, cũng như trong việc thúc đẩy sự phát triển và tiến bộ của xã hội. Điều này được quy định rõ trong Điều 5 của Nghị định 126/2014/NĐ-CP, nơi mà các biện pháp cụ thể được đề xuất để thúc đẩy việc thực thi và tuân thủ các quy định về hôn nhân và gia đình.

Theo đó, để thúc đẩy tập quán tích cực và loại bỏ những tập quán lạc hậu, các cơ quan chức năng cần phối hợp chặt chẽ với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức xã hội để triển khai các chính sách và biện pháp cụ thể. Điều này bao gồm việc tạo điều kiện thuận lợi cho người dân thực hiện các quy định pháp luật liên quan đến hôn nhân và gia đình, cũng như khuyến khích phát huy những giá trị truyền thống và tập quán tốt đẹp, phản ánh bản sắc văn hóa của mỗi dân tộc.

Tuyên truyền và phổ biến pháp luật về hôn nhân và gia đình cũng là một phần quan trọng của quá trình này. Bằng cách giáo dục người dân về quy định pháp luật và ý nghĩa của chúng, chúng ta có thể giúp họ hiểu rõ hơn về quyền và nghĩa vụ của mình trong mối quan hệ hôn nhân và gia đình. Đồng thời, thông qua việc tuyên truyền, chúng ta cũng có thể giúp người dân nhận biết và loại bỏ những tập quán lạc hậu, những thái độ, hành vi không phù hợp với các nguyên tắc cơ bản của một mối quan hệ hôn nhân và gia đình lành mạnh.

Một phần không thể thiếu của công tác này là việc giáo dục thế hệ trẻ về tập quán và giá trị gia đình. Bằng cách bảo tồn và phát triển ngôn ngữ, chữ viết và các giá trị văn hóa truyền thống của mỗi dân tộc, chúng ta có thể tạo ra một môi trường giáo dục tích cực, giúp trẻ em hiểu và trân trọng những giá trị quan trọng của một gia đình ổn định và hạnh phúc.

Tuy nhiên, để thực hiện một cách hiệu quả, việc loại bỏ các tập quán lạc hậu không phải là một công việc dễ dàng. Đôi khi, những tập quán này đã được tồn tại trong xã hội từ rất lâu và đã trở thành một phần không thể tách rời của đời sống hàng ngày của mọi người. Do đó, để thúc đẩy sự thay đổi, cần có sự hỗ trợ mạnh mẽ từ phía chính phủ, các tổ chức xã hội và cộng đồng, cùng với sự chủ động và nhất quán từ phía cả cộng đồng.

Trong tinh thần của Nghị định 126/2014/NĐ-CP, việc ban hành Danh mục tập quán lạc hậu về hôn nhân và gia đình cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định những tập quán cần được loại bỏ hoặc cấm áp dụng. Điều này giúp tạo ra một cơ sở pháp lý cụ thể để hướng dẫn và định hình hành vi của mọi người, từ đó góp phần vào việc xây dựng một xã hội công bằng, tiến bộ và phát triển.

3. Thỏa thuận như thế nào áp dụng tập quán về hôn nhân và gia đình ?

Để một tập quán được áp dụng, nó phải tuân thủ nguyên tắc cơ bản đã được quy định trong Khoản 4 Điều 3 của Luật Hôn nhân và gia đình. Điều này đòi hỏi rằng tập quán đó phải là những quy tắc xử sự phù hợp, không vi phạm các quy định về quyền lợi và nghĩa vụ của các bên trong mối quan hệ hôn nhân và gia đình. Việc này giúp đảm bảo rằng các tập quán được áp dụng không gây ra bất kỳ xung đột nào và đồng thời tôn trọng đến quyền và nghĩa vụ của mỗi bên.

Việc áp dụng tập quán cũng phải tuân theo các điều kiện cụ thể được quy định tại Điều 7 của Luật Hôn nhân và gia đình. Điều này bao gồm việc đảm bảo rằng các bên đã hiểu rõ và đồng ý với việc áp dụng tập quán, không bị ép buộc hoặc lạm dụng trong quá trình thỏa thuận. Điều kiện này giúp bảo vệ quyền lợi của các bên yếu thế và đảm bảo rằng sự thỏa thuận về tập quán được thực hiện một cách công bằng và minh bạch.

Nguyên tắc tôn trọng sự thỏa thuận của các bên về tập quán được áp dụng là một yếu tố quan trọng. Điều này đòi hỏi rằng quyết định về việc áp dụng tập quán phải được đưa ra sau khi các bên đã thảo luận và đồng ý với nhau. Tôn trọng sự đồng thuận này giúp tạo ra một môi trường hòa thuận và đồng lòng trong gia đình, giúp mọi người cảm thấy được đánh giá và tôn trọng.

Thỏa thuận về việc áp dụng tập quán, như được quy định trong Điều 3 của Nghị định 126/2014/NĐ-CP, là một phần quan trọng trong việc giải quyết các vấn đề liên quan đến hôn nhân và gia đình. Điều này đặt ra một khung pháp lý để xác định cách thức giải quyết khi có sự mâu thuẫn giữa các bên về việc áp dụng tập quán.

Quy định rõ ràng rằng trong trường hợp các bên không có thỏa thuận về việc áp dụng tập quán, và cũng không có thỏa thuận nào khác về vụ việc cụ thể, thì sẽ tuân thủ theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình. Điều này đảm bảo rằng không có bên nào được ưu tiên hay bị thiệt thòi trong việc giải quyết các tranh chấp hôn nhân và gia đình.

Trong trường hợp các bên đã đồng ý về việc áp dụng tập quán, quy trình giải quyết sẽ tuân thủ theo thỏa thuận đã được đạt được. Tuy nhiên, nếu không có sự đồng ý này, thì quy trình giải quyết sẽ được thực hiện theo quy định cụ thể tại Điều 4 của Nghị định 126/2014/NĐ-CP. Theo quy định này, các vụ việc hôn nhân và gia đình có áp dụng tập quán sẽ được giải quyết qua quy trình hòa giải, tuân thủ theo luật về hòa giải tại cơ sở. Điều này bao gồm khuyến khích sự tham gia của những người có uy tín trong cộng đồng, bao gồm cả những nhà lãnh đạo tôn giáo, những người đứng đầu cộng đồng, để tìm ra giải pháp phù hợp và thỏa đáng cho mọi bên.

Tuy nhiên, trong trường hợp hòa giải không thành hoặc vụ việc không thuộc phạm vi hòa giải ở cơ sở, thì việc giải quyết sẽ được chuyển giao cho Tòa án. Tòa án sẽ tiến hành xem xét và đưa ra quyết định dựa trên quy định của pháp luật tố tụng dân sự. Điều này đảm bảo rằng mọi vấn đề sẽ được giải quyết một cách công bằng và minh bạch, đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của các bên được bảo vệ đúng mức.

Tóm lại, việc thỏa thuận và áp dụng tập quán trong việc giải quyết các vụ việc hôn nhân và gia đình là một phần quan trọng của quy trình pháp lý. Nó giúp đảm bảo rằng mọi quyết định đều được đưa ra dựa trên sự đồng thuận và tôn trọng đối với các giá trị và tập quán văn hóa của từng cộng đồng, đồng thời đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong việc giải quyết tranh chấp.

Xem thêm: Độ tuổi đăng ký kết hôn đối với nam và nữ hiện nay là bao nhiêu ?

Liên hệ qua 1900.6162 hoặc qua lienhe@luatminhkhue.vn để được tư vấn