Ưu đãi đối với đấu thầu quốc tế đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, việc ưu đãi đối với hàng hóa trong nước

1. Đánh giá về tình hình đấu thầu quốc tế tại Việt Nam

Luật đấu thầu 2013 ra đời đã khắc phục được nhiều hạn chế của Luật đấu thầu năm 2005 về nhiều mặt, giản đơn các thủ tục quy định đã góp phần tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho sự việc thu hút, lựa chọn nhà đầu tư một cách minh bạch, rõ ràng và xây dựng niềm tin của nhà đầu tư với môi trường đầu tư tại Việt Nam. Tuy nhiên, Luật đấu thầu 2013 về đấu thầu quốc tế còn tồn động nhiều hạn chế như:

- Tính công khai minh bạch rõ ràng trong hoạt động đấu thầu quốc tế còn hạn chế, các nhà thầu nước ngoài khó tiếp cận thông tin đấu thầu một cách nhanh chóng.

- Nhà thầu nước ngoài trúng thầu nhưng không đảm bảo đúng năng lực để thực hiện gói thầu Tình trạng giá đề nghị trúng thầu của nhà thầu vượt trên dự toán được phê duyệt, phát sinh ngày càng nhiều.

Hiện nay, việc đánh giá và thẩm định kết quả hồ sơ dự thầu sẽ dựa vào những tiêu chí trong hồ sơ mời thầu. Dù các tiêu chí này đã được xây dựng trên cơ sở các quy định yêu cầu tối thiểu về năng lực nhà thầu nhưng việc áp dụng vào thực tế vẫn gặp nhiều khó khăn.

Trên thực tế có trường hợp giá đề nghị trúng thầu của nhà thầu vượt trên giá dự toán được duyệt. Và sau khi thẩm định, đánh giá, bên mời thầu đã báo cáo nhà tài trợ và được chấp thuận theo quy định của Luật đấu thầu 2013 nhưng lại không phù hợp và sau khi kiểm tra kiểm toán phát sinh nhiều vấn đề phức tạp.

2. Quy định về ưu đãi đối với đấu thầu quốc tế trong gói thầu mua sắm hàng hóa, việc ưu đãi đối với hàng hóa trong nước

Ưu đãi đấu thầu quốc tế đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, việc ưu đãi đối với hàng hóa trong nước thực hiện theo quy định tại Điều 5 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP như sau:

Trước hết chủ thể có trách nhiệm chứng minh hàng hóa được ưu đãi. Hàng hóa chỉ được hưởng ưu đãi khi nhà thầu chứng minh được hàng hóa đó có chi phí sản xuất trong nước chiếm tỷ lệ từ 25% trở lên trong giá hàng hóa. Tỷ lệ % chi phí sản xuất trong nước của hàng hóa được tính theo công thức sau đây:

D (%) = G*/G (%)

Trong đó:

- G*: Là chi phí sản xuất trong nước được tính bằng giá chào của hàng hóa trong hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất trừ đi giá trị thuế và các chi phí nhập ngoại bao gồm cả phí, lệ phí

- G: Là giá chào của hàng hóa trong hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất trừ đi giá trị thuế

- D: Là tỷ lệ % chi phí sản xuất trong nước của hàng hóa. D ³ 25% thì hàng hóa đó được hưởng ưu đãi như sau:

+ Trường hợp áp dụng phương pháp giá thấp nhất, hàng hóa không thuộc đối tượng được hưởng ưu đãi phải cộng thêm một khoản tiền bằng 7,5% giá dự thầu sau sửa lỗi, hiệu chỉnh sai lệch, trừ đi giá trị giảm giá (nếu có) của hàng hóa đó vào giá dự thầu sau sửa lỗi, hiệu chỉnh sai lệch, trừ đi giá trị giảm giá (nếu có) của nhà thầu để so sánh, xếp hạng

+ Trường hợp áp dụng phương pháp giá đánh giá, hàng hóa không thuộc đối tượng được hưởng ưu đãi phải cộng thêm một khoản tiền bằng 7,5% giá dự thầu sau sửa lỗi, hiệu chỉnh sai lệch, trừ đi giá trị giảm giá (nếu có) của hàng hóa đó vào giá đánh giá của nhà thầu để so sánh, xếp hạng

+ Trường hợp áp dụng phương pháp kết hợp giữa kỹ thuật và giá, hàng hóa thuộc đối tượng được hưởng ưu đãi được cộng điểm ưu đãi vào điểm tổng hợp theo công thức sau đây:

Điểm ưu đãi = 0,075 x (giá hàng hóa ưu đãi /giá gói thầu) x điểm tổng hợp

Trong đó: Giá hàng hóa ưu đãi là giá dự thầu sau sửa lỗi, hiệu chỉnh sai lệch, trừ đi giá trị giảm giá (nếu có) của hàng hóa thuộc đối tượng được hưởng ưu đãi.

Có thể thấy rằng, bằng cách quy định về cách tính ưu đãi và công thức tính ưu đãi đã và đang giải quyết được nhiều khóa khăn, vướng mắc cho bên mời thầu cũng như bên nhà thầu, đây là căn cứ để nhà thầu chứng minh được tỷ lệ phần trăm hưởng ưu đãi, từ đó sẽ hưởng được các lợi ích từ ưu đãi trong lựa chọn nhà thầu.

3. Kinh nghiệm đấu thầu quốc tế

Ngân hàng Thế giới là một tổ chức quốc tế quản lý các khoản cho vay với 185 nước thành viên. Để quản lý các hoạt động mua sắm, Ngân hàng Thế giới ban hành hai văn bản quy định riêng rẽ. Những quy định này được các nhà lập pháp Việt Nam tham khảo nhiều trong quá trình xây dựng quy chế đấu thầu và điều hành hoạt động đấu thầu ở Việt Nam từ những ngày đầu tiên cho đến bây giờ. hai quy định riêng rẽ đó gồm:

- Hướng dẫn mua sắm bằng vốn vay IBRD (Ngân hàng Tái thiết và Phát triển quốc tế và tín dụng IDA (Hiệp hội Phát triển quốc tế) của Ngân hàng Thế giới đối với hàng hoá và xây lắp.

- Hướng dẫn của Ngân hàng Thế giới về tuyển dụng chuyên gia tư vấn.

Việc ban hành riêng rẽ hai loại hoạt động đấu thầu có nhiều điểm riêng biệt của Ngân hàng Thế giới cũng là một trong những kinh nghiệm đầu tiên có thể xem xét trong điều kiện của nước ta vì những quy định về đấu thầu của nước ta hiện nay quá dài, hơn nữa các quy định đó lại thay đổi thường xuyên nên có thể gây nhiễu khi áp dụng.

Một trong những nhân tố quan trọng để Nhà thầu được phép tham dự thầu với tư cách một Nhà thầu độc lập là nó phải tự chủ về tài chính. Có như vậy các Nhà thầu khi tham gia đấu thầu mới tránh được sự chỉ đạo, điều hành của các cơ quan quản lý trực tiếp hoặc tránh bị lệ thuộc vào một cấp quản lý nhất định. Điều này đặt ra câu hỏi lớn ở Việt Nam là các Công ty, doanh nghiệp trực thuộc ngành của một Bộ chủ quản có được tham gia đấu thầu các gói thầu do các Bộ đó tổ chức, giám sát, quản lý hay không? Điều này có ảnh hưởng rất lớn đến việc bảo đảm yêu cầu vô tư, công bằng, bình đẳng giữa các Nhà thầu.

Cần tránh nói đến tên nhãn hiệu trong hồ sơ mời thầu để tăng cường tính cạnh tranh trong đấu thầu: Yêu cầu kỹ thuật phải dựa trên cơ sở các đặc tính kỹ thuật và hoặc yêu cầu về tính năng sử dụng. Cần tránh nói đến các tên nhãn hiệu, số catalo hoặc các cách phân loại tương tự. Nếu cần phải trích dẫn tên nhãn hiệu hoặc số catalo của một nhà sản xuất nào đó thì mới nêu rõ và đầy đủ yêu cầu kỹ thuật.

Những quy định rõ ràng về ngôn ngữ sử dụng, đồng tiền sử dụng và cách quy đổi từ các loại đồng tiền khác nhau về một đồng tiền chung theo tỷ giá hối đoái do cơ quan nào phát hành và thời điểm xác định tỷ giá chung là cơ sở thống nhất cho việc đánh giá các hồ sơ dự thầu. Đây được xem là nhân tố quan trọng trong việc bảo đảm tính công bằng, minh bạch và hiệu quả. Tiêu chuẩn lựa chọn Nhà thầu trúng thầu để trao hợp đồng dựa trên tiêu chuẩn năng lực và có đơn dự thầu được xác định là: về cơ bản đáp ứng hồ sơ mời thầu: và có giá chào thầu được đánh giá là có chi phí thấp nhất”. Người dự thầu sẽ không bị đòi hỏi phải chịu trách nhiệm về các công việc không mâu thuẫn nêu trong hồ sơ mời thầu hay buộc phải sửa đổi đơn dự thầu khác đi so với khi nộp lúc đấu thầu như là một điều kiện để được trúng thầu.

Xem thêm: Điều kiện ưu đãi trong đấu thầu đối với dịch vụ tư vấn, phi tư vấn

Như vậy bài viết trên đây là toàn bộ thông tin pháp lý về Ưu đãi đối với đấu thầu quốc tế đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, việc ưu đãi đối với hàng hóa trong nước do Công ty Luật Minh Khuê biên tập, tổng hợp và muốn gửi đến quý khách mang tính chất tham khảo. Nếu quý khách còn vướng mắc về vấn đề trên hoặc mọi vấn đề pháp lý khác, quý khách hãy vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến theo số điện thoại 19006162 để được Luật sư tư vấn pháp luật trực tiếp qua tổng đài kịp thời hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc!

Trong trường hợp quý khách có nhu cầu muốn báo phí dịch vụ, quý khách hãy vui lòng gửi yêu cầu báo phí dịch vụ đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để nhận được thông tin sớm nhất. Rất mong nhận được sự hợp tác và tin tưởng của quý khách! Luật Minh Khuê xin trân trọng cảm ơn!