Việt kiều có được mua bảo hiểm y tế theo quy định mới không?

1. Một số khái niệm cơ bản:

Trước khi bước vào tìm hiểu về các vấn đề xoay quanh chủ đề Việt kiều có được mua BHYT không, Luật Minh Khuê sẽ giải thích cho các bạn hiểu một số khái niệm liên quan sau:

Thứ nhất, về Việt kiều. Việt kiều (hay còn gọi là người Việt Nam định cư ở nước ngoài hay người Việt hải ngoại) là thuật ngữ để chỉ người Việt định cư bên ngoài lãnh thổ Việt Nam. Những người này có thể đang mang quốc tịch Việt Nam hoặc/và quốc tịch của nước sở tại

Thứ hai, về bảo hiểm y tế. Theo quy định trong Luật bảo hiểm y tế năm 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2014) thì BHYT là hình thức bảo hiểm bắt buộc được áp dụng đối với các đối tượng theo quy định để chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận do Nhà nước tổ chức thực hiện. Đây là loại hình bảo hiểm thuộc lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cộng đồng, theo đó người mua BHYT sẽ được chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí thăm khám, điều trị, phục hồi sức khỏe,… nếu không may xảy ra tai nạn, ốm đau.

2. Việt kiều có được mua bảo hiểm y tế tại Việt Nam không?

Pháp luật về BHYT có quy định rõ như sau:

+/ Luật này quy định về chế độ, chính sách bảo hiểm y tế, bao gồm đối tượng, mức đóng, trách nhiệm và phương thức đóng bảo hiểm y tế; thẻ bảo hiểm y tế; phạm vi được hưởng bảo hiểm y tế; tổ chức khám bệnh, chữa bệnh cho người tham gia bảo hiểm y tế; thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế; quỹ bảo hiểm y tế; quyền và trách nhiệm của các bên liên quan đến bảo hiểm y tế.

+/ Luật này áp dụng đối với tổ chức, cá nhân trong nước và tổ chức, cá nhân nước ngoài tại Việt Nam có liên quan đến bảo hiểm y tế.

+/ Luật này không áp dụng đối với bảo hiểm y tế mang tính kinh doanh.

Như vậy, dựa vào quy định trên thì Việt kiều được tham gia BHYT tại Việt Nam. Tuy nhiên, họ chỉ tham gia BHYT trong một số trường hợp mà dưới đây Luật Minh Khuê sẽ phân tích. 

Xem thêm: Nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp ở đâu, cần giấy tờ gì?

3. Những trường hợp mà Việt kiều được tham gia bảo hiểm y tế:

Nghị định 146/2018/NĐ-CP quy định nhóm mà Việt kiều có thể tham gia bảo hiểm y tế như sau:

+/ Nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng: Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 03 tháng trở lên; người quản lý doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp ngoài công lập và người quản lý điều hành hợp tác xã hưởng tiền lương; cán bộ, công chức, viên chức; Người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn theo quy định của pháp luật.

+/ Nhóm tham gia bảo BHYT theo hộ gia đình:

Nhóm này được Nghị định 104/2022/NĐ-CP điều chỉnh như sau:

* Người có tên trong cùng một hộ gia đình đăng ký thường trú, trừ những người thuộc đối tượng quy định tại các điều 1, 2, 3, 4 và 6 Nghị định 146/2018/NĐ-CP;

* Những người có tên trong cùng một hộ gia đình đăng ký tạm trú, trừ đối tượng quy định tại các điều 1, 2, 3, 4 và 6 Nghị định 146/2018/NĐ-CP và đối tượng đã tham gia bảo hiểm y tế theo diện là người có tên trong cùng một hộ gia đình đăng ký thường trú;

* Các đối tượng sau đây được tham gia bảo hiểm y tế theo hình thức hộ gia đình: Chức sắc, chức việc, nhà tu hành; Người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội trừ đối tượng quy định tại các Điều 1, 2, 3, 4 và 6 Nghị định 146/2018/NĐ-CP mà không được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế.

Như vậy, Việt kiều chỉ được tham gia bảo hiểm y tế nếu thuộc trong 02 trường hợp:

Thứ nhất, người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 03 tháng trở lên; người quản lý doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp ngoài công lập;

Thứ hai, người có tên trong cùng một hộ gia đình đăng ký thường trú hoặc đăng ký tạm trú.

4. Quy trình mua bảo hiểm y tế cho Việt kiều theo quy định mới nhất 2023

4.1 Đối với nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng

Căn cứ để đóng bảo hiểm là tỷ lệ phần trăm đóng bảo hiểm và tiền lương đóng bảo hiểm. Mức tiền lương đóng sẽ dựa vào hợp đồng lao động giữa người lao động và người sử dụng lao động. Tuy nhiên, mức lương này không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng.

Theo bảng trên, đối với BHYT, người sử dụng lao động sẽ có trách nhiệm đóng 3% và người lao động sẽ phải tự đóng 1.5%.

4.2 Đối với nhóm tham gia BHYT hộ gia đình

Lưu ý rằng: Tất cả thành viên trong hộ gia đình đều phải tham gia bảo hiểm y tế.

Để được đóng bảo hiểm y tế, Việt kiều phải thực hiện theo thủ tục theo Quyết định 595/QĐ-BHYT sau đây:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ 

Một bộ hồ sơ mua bảo hiểm y tế gồm những giấy tờ sau: Tờ khai tham gia BHYT (Mẫu TK1-TS); Danh sách hộ gia đình tham gia BHYT nhận từ Trưởng thôn, xóm, khu phố, ấp, bản; Bản chính hoặc bản chụp thẻ BHYT của các thành viên khác trong hộ gia đình đã có thẻ để xác định giảm trừ mức đóng.

Bước 2: Nộp hồ sơ

Việt kiều sẽ nộp hồ sơ tại cơ quan BHXH của xã, phường, thị trấn nơi cư trú. Sau khi được cán bộ kiểm tra về tính xác thực thông tin bộ hồ sơ trên. Nếu hồ sơ hợp lệ thì Việt kiều phải nộp tiền để đóng BHYT.

Bước 3: Nhận thẻ bảo hiểm y tế 

Trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày cơ quan BHYT nhận được hồ sơ hợp lệ, Việt kiều sẽ được nhận thẻ BHYT của mình.

Với người tham gia BHYT hộ gia đình thì tuỳ thuộc người này là người đóng thứ bao nhiêu để quyết định số tiền phải đóng hàng tháng:

5. Lợi ích khi mua bảo hiểm y tế

+/ Người có thẻ BHYT khi đi khám chữa bệnh được Quỹ BHYT trả toàn bộ hoặc một phần tiền khám, chữa bệnh (tỷ lệ chi trả phụ thuộc vào việc chữa bệnh đúng tuyến hay trái tuyến); được cán bộ có chuyên môn y tế khám bệnh, chữa bệnh; được chuyển đến bệnh viện tuyến trên khi bệnh nặng.

Các dịch vụ và chi phí y tế được Quỹ BHYT chi trả gồm có khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng; khám thai định kỳ; sinh con; thuốc, hóa chất, vật tư, thiết bị y tế, dịch vụ kỹ thuật y tế trong danh mục của Bộ Y tế.

+/ Trường hợp người có thẻ đang điều trị tại cơ sở khám chữa bệnh nhưng thẻ BHYT hết hạn thì Quỹ BHYT thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh trong phạm vi quyền lợi và mức hưởng theo chế độ quy định cho đến khi ra viện hoặc hết đợt điều trị ngoại trú.

+/ Theo Thông tư 39/2018/TT-BYT do Bộ Y tế ban hành, người tham gia BHYT từ 5 năm liên tục trở lên, nếu khám chữa bệnh đúng tuyến và số tiền đồng chi trả trong năm lớn hơn 06 tháng lương cơ sở thì người bệnh tập hợp chứng từ đồng chi trả gửi cơ quan BHXH để được cấp giấy miễn đồng chi trả cho những lần sau trong năm. 

Các dịch vụ và chi phí y tế được Quỹ BHYT chi trả gồm có khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng; khám thai định kỳ; sinh con; thuốc, hóa chất, vật tư, thiết bị y tế, dịch vụ kỹ thuật y tế trong danh mục của Bộ Y tế.

Trên đây là toàn bộ nội dung về chủ đề Việt kiều có được mua bảo hiểm y tế không theo quy định mới mà Luật Minh Khuê muốn gửi đến quý khách hàng. Ngoài ra, quý khách có thể tham khảo thêm bài viết về chủ đề Đăng ký mua bảo hiểm y tế online năm 2023 như thế nào? của Luật Minh Khuê. Còn bất kỳ vướng mắc nào, quý khách vui lòng liên hệ Luật sư Nguyễn Thị Phương qua số điện thoại: 0985465912 hoặc hotline: 19006162 hoặc email: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Chúng tôi rất hân hạnh hợp tác cùng quý khách. Trân trọng ./.