1. Khái niệm quấy rối tình dục tại nơi làm việc
Việc ghi nhận về quấy rối tình dục tại nơi làm việc trong bộ luật lao động được quy định tại điểm 9, khoản 3, Bộ luật lao động năm 2019:
"Quấy rối tình dục tại nơi làm việc là hành vi có tính chất tình dục của bất kỳ người nào đối với người khác tại nơi làm việc mà không được người đó mong muốn hoặc chấp nhận. Nơi làm việc là bất kỳ nơi nào mà người lao động thực tế làm việc theo thỏa thuận hoặc phân công của người sử dụng lao động".
Như vậy, với việc ban hành Luật lao động năm 2019 có nhiều quy định pháp luật chặt chẽ về việc quấy rối tình dục đòi hỏi phải xây dựng lại Bộ quy tắc ứng xử về phòng, chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc cho phù hợp với các chuẩn mực mới của Bộ Luật lao động năm 2019. Đây là một yêu cầu pháp lý mang tính khách quan, cần thiết nhằm thể chế hóa các quy định này vào đời sống xã hội.
2. Bộ quy tắc ứng xử về phòng chống quấy rối có giá trị như thế nào ?
Bộ quy tắc ứng xử về phòng, chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc mà Bộ Lao động, thương binh và Xã hội phối hợp cùng Tổng liên đoàn lao động Việt Nam, liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) hoàn thiện dựa trên nền tảng của Bộ luật lao động năm 2019 và cập nhật nhiều điểm mới dựa trên Bộ quy tắc ứng xử về phòng chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc năm 2015.
Việc ban hành và thông qua kịp thời Bộ quy tắc ứng xử về phòng chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc mới có ý nghĩa đặc biệt quan trọng:
Thứ nhất, Bộ quy tắc này cụ thể hóa, làm rõ các quy định của Luật lao động năm 2019 về quấy rối tình dục tại nơi làm việc. Theo đó quy định về ba hình thức quấy rối gồm:
+ Hành động quấy rối: Cử chỉ, tiếp xúc, tác động vào cơ thể mang tính tình dục như: sờ mó, vuốt ve, cấu véo, ôm ấp, hôn ... hay tấn công tình dục khác như cưỡng dâm, hiếp dâm;
+ Quấy rối tình dục bằng lời nói (nói trực tiếp hoặc qua điện thoại).
+ Quấy rối tình dục bằng ngôn ngữ cơ thể.
+ Thứ hai, Bộ quy tắc ứng xử này có giá trị áp dụng đối với tất cả các doanh nghiệp, tổ chức, đơn vị sử dụng dụng lao động không phân biệt về quy mô, hình thức hoạt động kinh doanh.
Và nhiều ý nghĩa khác trong đời sống xã hội.
Như vậy, có thể hiểu ở đâu xuất hiện quan hệ lao động ở đó có thể phát sinh hành vi quấy rối và có thể bị điều chỉnh bởi luật lao động và bộ quy tắc ứng xử này.
3. Các đơn vị nên áp dụng bộ quy tắc này như thế nào ?
Các doanh nghiệp, tổ chức, đơn vị có sử dụng lao động nên hiểu đúng và đầy đủ quy định của Bộ Luật lao động năm 2019 về quấy rối tình dục tại nơi làm việc. Những vấn đề chưa rõ và có sự khác biệt về nhận thức, cách hiểu thì tham khảo quy định chi tiết trong bộ quy tắc ứng xử về phòng, chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc để có nhận thức và hành động đúng đắn.
3.1 Cách hiểu đúng luật lao động:
Trước tiên, phải xác định hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc là một hành vi vi phạm pháp luật về lao động cụ thể:
+ Nếu người lao động là đối tượng bị xâm phạm, bị quấy rối thì họ có quyền "đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động" một cách hợp pháp và không cần báo trước theo quy định tại điểm d, khoản 2 điều 35, Bộ luật lao động năm 2019.
+ Người có hành vi quấy rối đối với người khác sẽ bị sa thải một cách hợp pháp theo quy định tại khoản 2, điều 125, bộ luật lao động năm 2019.
Ngoài ra, tùy theo tính chất mức độ của hành vi quấy rối, người quấy rối có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc xử lý hình sự theo quy định của pháp luật Việt Nam.
3.2 Cách hiểu đúng về bộ quy tắc phòng chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc:
Những nội dung đã được thông qua trong bộ quy tắc này có thể được xem là những chuẩn mực về cách hiểu để xác định một hành vi có phải là hành vi quấy rối hay không.
Bộ quy tắc ứng xử này, có thể được xem như một cẩm năng pháp lý quan trọng về nhận thức vì nó quy định rất cụ thể và chi tiết về từng biểu hiện của hành vi quấy rối tại nơi công sở.
Mọi vướng mắc pháp lý liên quan đến quy định pháp luật lao động, bộ quy tắc ứng xử và các phương thức xử lý đối với hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc, Hãy gọi: 1900.6162 để trao đổi trực tiếp với đội ngũ Luật sư tư vấn pháp luật lao động của chúng tôi.
Trân trọng./.
Bộ phận tư vấn pháp luật lao động - Công ty luật Minh Khuê