Bán mật ong giả có bị truy cứu hình sự không?

1. Mật ong giả là gì?

Mật ong là một chất lỏng quý giá được tạo ra từ mật hoa bởi loài ong. Có đến 320 loại mật ong khác nhau với đa dạng về hương vị, màu sắc và mùi. Thành phần chính của mật ong bao gồm đường, hỗn hợp các acid amin, vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, sắt, kẽm và nhiều chất khác. Nhờ những lợi ích sức khỏe mà mật ong mang lại, nó thường được sử dụng như một nguyên liệu làm ngọt trong thực phẩm và thuốc.

Hiện nay, nhu cầu sử dụng mật ong để chữa bệnh, làm đẹp và chế biến món ăn là rất lớn. Tuy nhiên, cùng với nhu cầu đó, sự xuất hiện của mật ong giả, chất lượng kém cũng ngày càng nhiều. Để sản xuất loại mật ong giả này, nguyên liệu dễ dàng được tìm mua, bao gồm hàn the, mật nha, phèn chua, đường mía, mật ong thật và một số loại hóa chất. Mỗi nguyên liệu có tác dụng riêng, ví dụ như phèn chua được sử dụng để ngăn chặn quá trình đông đáu, mật nha tạo hương thơm cho sản phẩm. Khi đã chuẩn bị đủ nguyên liệu, chúng được trộn lẫn và đun sôi. Chi phí cho nguyên liệu chỉ là vài chục nghìn đồng, nhưng sản phẩm cuối cùng lại mang lại lợi nhuận khá lớn, từ 1 đến 2 triệu đồng cho mỗi lít mật ong giả thơm ngon. Có thể sản xuất mật ong giả từ các loại hoa rừng, hoa nhãn và thậm chí cả hoa thuốc phiện.

Sau khi sản xuất, các loại mật ong giả này được vận chuyển đến các tỉnh miền núi, khu du lịch và các điểm bán lẻ khác để bán lại cho du khách. Nhằm làm cho người mua tin tưởng, người sản xuất thêm sáp ong, con ong chết và đổ một ít mật ong thật lên trên sản phẩm. Đồng thời, họ "thổi" giá trị cho mật ong giả như là mật ong rừng thượng hạng...

2. Thế nào là hành vi bán mật ong giả?

Hành vi bán mật ong giả là hoạt động bán, trao đổi hoặc cung cấp mật ong không đúng chất lượng, thiếu đảm bảo vệ sinh hoặc thậm chí là mật ong được làm giả, thay thế bằng các chất liệu khác nhằm mục đích lừa đảo người tiêu dùng. Đây là một hành vi vi phạm pháp luật, vì nó không chỉ gây hại cho sức khỏe của người tiêu dùng mà còn gây thiệt hại cho cả ngành nông nghiệp và thương mại mật ong chính thống.

Hành vi bán mật ong giả thuộc loại hình bán hàng giả, một hành vi kinh doanh vi phạm pháp luật. Khi người bán mật ong giả, họ sử dụng các phương pháp gian lận để sản phẩm trông giống hàng chính hãng hoặc có chất lượng tương đương, nhưng thực tế không đáp ứng được các yêu cầu về chất lượng, an toàn và giá trị thực sự.

3. Bán mật ong giả bị xử lý như thế nào?

Vì hành vi bán mật ong giả là một loại hành vi bán hàng giả, theo đó, đối với hành vi buôn bán hàng giả có thể bị phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, cụ thể như sau:

3.1. Xử phạt hành chính đối với hành vi bán mật ong giả

Mức phạt tiền:

Theo quy định từ Điều 9 đến Điều 14 của Nghị định 98/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, các hành vi buôn bán hàng giả sẽ bị xử phạt theo quy định sau đây:

Hành vi buôn bán hàng giả về giá trị sử dụng, công dụng được quy định tại điểm a, b, c và d khoản 7 Điều 3 của Nghị định này sẽ bị phạt tiền theo các mức sau:

- Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng trong trường hợp hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật có trị giá dưới 3.000.000 đồng hoặc thu lợi bất hợp pháp dưới 5.000.000 đồng.

- Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng trong trường hợp hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật có trị giá từ 3.000.000 đồng đến dưới 5.000.000 đồng hoặc thu lợi bất hợp pháp từ 5.000.000 đồng đến dưới 10.000.000 đồng.

- Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng trong trường hợp hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật có trị giá từ 5.000.000 đồng đến dưới 10.000.000 đồng hoặc thu lợi bất hợp pháp từ 10.000.000 đồng đến dưới 20.000.000 đồng.

- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng trong trường hợp hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật có trị giá từ 10.000.000 đồng đến dưới 20.000.000 đồng hoặc thu lợi bất hợp pháp từ 20.000.000 đồng đến dưới 30.000.000 đồng.

- Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng trong trường hợp hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật có trị giá từ 20.000.000 đồng đến dưới 30.000.000 đồng hoặc thu lợi bất hợp pháp từ 30.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng.

- Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng trong trường hợp hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật có trị giá từ 30.000.000 đồng trở lên hoặc thu lợi bất hợp pháp từ 50.000.000 đồng trở lên mà không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Đối với trường hợp hàng giả là thực phẩm, phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm, chất bảo quản thực phẩm, thuốc, nguyên liệu làm thuốc, mức phạt tiền sẽ được nhân đôi so với các mức phạt tiền đã nêu. Vì mật ong được coi là một nguyên liệu làm ngọt trong thực phẩm và thuốc, vì vậy trường hợp buôn bán mật ong giả sẽ bị áp dụng mức phạt tiền tăng gấp đôi so với các mức hình phạt trên đây.

Hình thức xử phạt bổ sung:

- Tịch thu tang vật trong trường hợp vi phạm quy định tại Điều này, trừ khi áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả theo điểm a hoặc điểm b, khoản 4 của Điều này.

- Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề từ 03 tháng đến 06 tháng đối với vi phạm quy định tại điểm e, khoản 1 của Điều này (được sửa đổi bởi khoản 5 của Điều 3 Nghị định 17/2022/NĐ-CP).

Biện pháp khắc phục hậu quả:

- Buộc tiêu hủy tang vật trong trường hợp vi phạm quy định tại Điều này, trừ khi áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả theo điểm b của khoản này.

- Buộc đưa ra khỏi lãnh thổ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc tái xuất hàng giả đối với vi phạm nhập khẩu hàng giả quy định tại Điều này.

- Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp thu được do thực hiện vi phạm quy định tại Điều này.

Lưu ý: Mức phạt tiền áp dụng cho vi phạm hành chính do cá nhân thực hiện. Trong trường hợp vi phạm hành chính do tổ chức thực hiện, mức phạt tiền sẽ gấp đôi so với mức phạt tiền quy định cho cá nhân.

3.2. Xử lý hình sự đối với hành vi bán mật ong giả

Theo quy định của Điều 193 trong Bộ luật Hình sự năm 2015, tội sản xuất, buôn bán hàng giả trong lĩnh vực lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm (được sửa đổi bởi điểm a và điểm b, khoản 43 của Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự năm 2017), cá nhân sẽ đối mặt với 4 khung hình phạt chính như sau:

- Khung 1: Phạt tù từ 02 năm đến 05 năm.

- Khung 2: Phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.

- Khung 3: Phạt tù từ 10 năm đến 15 năm.

- Khung 4: Phạt tù từ 15 năm đến 20 năm hoặc phạt tù chung thân.

Ngoài ra, còn có các hình phạt bổ sung như sau: phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc công việc cụ thể từ 01 năm đến 05 năm, hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Đối với các pháp nhân thương mại, cũng có mức phạt tiền cụ thể như sau:

- Phạm tội thuộc trường hợp quy định trong khung 1 sẽ bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng.

- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c, e, g, h, i và k trong khung 2 sẽ bị phạt tiền từ 3.000.000.000 đồng đến 6.000.000.000 đồng.

- Phạm tội thuộc trường hợp quy định trong khung 3 sẽ bị phạt tiền từ 6.000.000.000 đồng đến 9.000.000.000 đồng.

- Phạm tội thuộc trường hợp quy định trong khung 4 sẽ bị phạt tiền từ 9.000.000.000 đồng đến 18.000.000.000 đồng hoặc bị đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 06 tháng đến 03 năm.

- Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại Điều 79 của Bộ luật này sẽ bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn.

- Ngoài ra, pháp nhân thương mại cũng có thể bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.

Như vậy có thể thấy, đối với hành vi bán mật ong giả, tùy vào tính chất và mức độ nguy hiểm mà có thể bị phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. 

Để tìm hiểu thêm những thông tin liên quan, mời quý bạn đọc cùng tham khảo thêm bài viết sau của Luật Minh Khuê: Hàng giả là gì ? Khái niệm về hàng giả được hiểu như thế nào ?

Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết của Luật Minh Khuê liên quan đến vấn đề: Bán mật ong giả có bị truy cứu hình sự không? Mọi thắc mắc chưa rõ hay có nhu cầu hỗ trợ vấn đề pháp lý khác, quý khách hàng vui lòng liên hệ với bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline: 1900.6162 hoặc gửi yêu cầu tư vấn qua email: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ và giải đáp kịp thời. Xin trân trọng cảm ơn quý khách hàng đã quan tâm theo dõi bài viết của Luật Minh Khuê.