Mục lục bài viết
1. Hiểu thế nào là IUU?
Đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và không tuân thủ các biện pháp quản lý, thường được viết tắt là IUU (Illegal, unreported and unregulated fishing), đề cập đến việc khai thác tài nguyên biển mà không có sự ủy quyền, không báo cáo đầy đủ và không tuân thủ các biện pháp quy định. Hành vi này làm đe dọa sự cân bằng mong manh của hệ sinh thái biển, đe dọa tính bền vững của đời sống thủy sản và sinh kế của vô số cộng đồng phụ thuộc vào ngư nghiệp.
Đánh bắt cá IUU đặt ra mối đe dọa đáng kể đối với nguồn cá, không chỉ làm giảm nguồn cá mà còn gây tổn thất về môi trường sinh thái của đại dương, ảnh hưởng đến tính toàn vẹn sinh thái tổng thể của hành tinh. Trên khắp thế giới, vấn đề của đánh bắt cá IUU vẫn tiếp tục tồn tại và đòi hỏi sự nỗ lực chung từ các tổ chức quốc tế, chính phủ và cộng đồng địa phương để chống lại và loại bỏ. Điều này không chỉ giảm nguy cơ cạn kiệt nguồn cá mà còn đóng góp vào việc làm suy giảm môi trường biển, ảnh hưởng đến tính nguyên vẹn sinh thái của hành tinh.
Để giải quyết những thách thức phức tạp của đánh bắt cá IUU, các chiến lược hợp tác liên quan đến việc siết chặt thực thi, đổi mới công nghệ và tương tác với cộng đồng là cần thiết. Bằng cách thúc đẩy cam kết chung để chống lại vấn đề này, chúng ta có thể làm việc vì sự bảo vệ đại dương cho thế hệ tương lai và thúc đẩy quản lý ngư nghiệp bền vững trên toàn cầu.
Theo thông tin từ Hội đồng Liên minh châu Âu (EC), hoạt động đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và không tuân thủ các biện pháp quản lý không chỉ gây tác động nghiêm trọng đối với môi trường biển mà còn đe dọa tính bền vững của các đàn cá và ảnh hưởng đến tình hình kinh tế - xã hội của cộng đồng ngư dân. Theo EC, để đối phó với thách thức này, đã được ban hành Quy định 1005/20081, có hiệu lực từ ngày 01/10/2010. Mục tiêu chính của Quy định này là thiết lập một hệ thống toàn diện trên toàn Liên minh châu Âu (EU) nhằm ngăn chặn và loại bỏ việc nhập khẩu các sản phẩm thủy sản được khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không tuân thủ các biện pháp quản lý vào thị trường EU.
Quy định 1005/20081 đánh dấu bước quan trọng trong nỗ lực của EC để bảo vệ nguồn cá và duy trì sự cân bằng của môi trường biển. Bằng cách này, EC không chỉ đang tập trung vào vấn đề nguy cơ cạn kiệt nguồn cá mà còn đặt ra một hệ thống chặt chẽ để đảm bảo rằng sản phẩm thủy sản đưa vào thị trường EU đáp ứng các tiêu chuẩn và nguyên tắc bền vững. Điều này giúp bảo vệ cả ngư dân và môi trường biển, đồng thời thúc đẩy sự công bằng và bền vững trong ngành ngư nghiệp.
2. Báo cáo vấn đề về công tác chống khai thác IUU
Theo quy định của Điều 5 trong Quy chế, điều này được đưa ra trong Quyết định 146/QĐ-BCĐIUU 2019, việc quản lý thông tin và báo cáo được đề xuất như sau:
- Để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả của công tác chống khai thác IUU, theo Điều 5 Quy chế, Ban Chỉ đạo đã đặt ra một chế độ thông tin và báo cáo đầy đủ và có hệ thống. Cụ thể, các Ủy viên Ban Chỉ đạo không chỉ chủ động trong việc báo cáo mà còn có trách nhiệm đề xuất và kiến nghị cho Trưởng Ban Chỉ đạo, hoặc báo cáo theo yêu cầu của lãnh đạo Ban Chỉ đạo về mọi vấn đề liên quan đến công tác chống khai thác IUU. Điều này làm cho ý kiến tham gia của các Ủy viên trở thành ý kiến chính thức của cơ quan nơi thành viên Ban Chỉ đạo đang làm việc.
- Đồng thời, để duy trì sự thông tin liên tục và đáng tin cậy, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ chịu trách nhiệm báo cáo định kỳ hàng quý, hàng sáu tháng, hàng năm, hoặc khi có yêu cầu đột xuất. Báo cáo này sẽ được đưa ra trước lãnh đạo Ban Chỉ đạo, với mục đích báo cáo tình hình và kết quả hoạt động của Ban Chỉ đạo. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ tổng hợp báo cáo dựa trên thực hiện các nhiệm vụ được giao của các Ủy viên Ban Chỉ đạo. Điều này đồng nghĩa với việc đảm bảo rằng thông tin được truyền đạt một cách chi tiết và toàn diện, tạo nền tảng cho quá trình đánh giá và cải tiến liên tục của các hoạt động chống khai thác IUU.
- Theo lịch trình được đề ra, các Ủy viên Ban Chỉ đạo cam kết thực hiện báo cáo định kỳ hàng tuần, hàng tháng, hàng quý và hàng năm, cùng với khả năng phản ứng đột xuất hoặc theo yêu cầu của lãnh đạo Ban Chỉ đạo. Trong quá trình này, Ủy viên Ban Chỉ đạo không chỉ có trách nhiệm báo cáo mà còn có thể chỉ đạo cơ quan chuyên môn thực hiện báo cáo về tình hình thực hiện các nhiệm vụ mà Trưởng Ban Chỉ đạo đã giao.
Mỗi báo cáo từ Ủy viên Ban Chỉ đạo hoặc cơ quan chuyên môn sẽ được gửi về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để tiến hành tổng hợp. Quá trình này không chỉ giúp chuẩn bị nội dung cho các cuộc họp của Ban Chỉ đạo mà còn đảm bảo rằng thông tin được thống nhất và có tính nhất quán. Đồng thời, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ chịu trách nhiệm gửi thông tin đến Thủ trưởng cơ quan nơi thành viên Ban Chỉ đạo đang làm việc, nhằm báo cáo về tiến độ và kết quả của công tác.
Qua cách làm này, quá trình báo cáo không chỉ là một nhiệm vụ hình thức mà còn là một công cụ quan trọng để đảm bảo sự hiệu quả và tính minh bạch trong việc thực hiện các nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình quản lý và đánh giá liên tục. Để đảm bảo rằng thông tin được truyền đạt một cách kịp thời và đầy đủ, chúng tôi đã thiết lập một lịch trình báo cáo linh hoạt và chi tiết như sau:
+ Thông tin đột xuất: Mọi thông tin liên quan đến tình hình chống khai thác IUU đột ngột sẽ được gửi ngay lập tức khi có thông tin, không chờ đến thời điểm báo cáo định kỳ.
+ Thông tin hàng tuần: Báo cáo hàng tuần sẽ được chủ động gửi vào lúc 13 giờ thứ 5 hàng tuần, tập trung vào các sự kiện, tiến triển và những vấn đề quan trọng trong tuần.
+ Thông tin hàng tháng: Báo cáo hàng tháng sẽ được gửi vào ngày 20 hàng tháng, bao gồm thông tin tổng hợp về các hoạt động, hiệu suất, và đánh giá chi tiết của mỗi Ủy viên Ban Chỉ đạo.
+ Thông tin hàng quý: Báo cáo hàng quý sẽ được chuyển đi vào ngày 20 của tháng cuối cùng trong quý (tháng 3, 6, 9). Nó sẽ tập trung vào những phân tích sâu sắc về xu hướng dài hạn, đánh giá rủi ro và các chiến lược cụ thể đã được triển khai.
+ Thông tin hàng năm: Báo cáo hàng năm sẽ được gửi vào ngày 20 tháng 12 hàng năm. Nó sẽ chứa đựng tổng kết chi tiết về tất cả các khía cạnh của công tác chống khai thác IUU trong năm qua, bao gồm cả kết quả đạt được và những điểm cần cải thiện.
Qua cách làm này, chúng tôi đảm bảo rằng mọi thông tin quan trọng được chuyển đến một cách có tổ chức và đúng hẹn, tạo điều kiện thuận lợi cho quản lý linh hoạt và đánh giá chất lượng công việc một cách chi tiết và kịp thời.
3. Hoạt động IUU có kinh phí hoạt động thế nào?
Tại Điều 7 của Quy chế, được quy định trong Quyết định 146/QĐ-BCĐIUU 2019, nguyên tắc quản lý và sử dụng kinh phí hoạt động IUU đã được thiết lập như sau:
- Kinh phí của Ban Chỉ đạo Quốc gia về IUU và tổ giúp việc cho Ban Chỉ đạo: Kinh phí hoạt động của Ban Chỉ đạo Quốc gia về IUU và Tổ giúp việc cho Ban Chỉ đạo sẽ được đảm bảo từ nguồn ngân sách nhà nước và được bố trí trong dự toán chi hoạt động hàng năm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, theo đúng quy định của Luật Ngân sách nhà nước.
- Sử dụng kinh phí, cán bộ, và trang thiết bị: Các thành viên của Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU được ủy quyền sử dụng kinh phí, cán bộ, phương tiện, và trang thiết bị mà đơn vị của họ quản lý để thực hiện mọi nhiệm vụ được giao. Điều này đồng nghĩa với việc mọi nguồn lực và tài nguyên cần thiết sẽ được linh hoạt và hiệu quả hóa để đáp ứng các yêu cầu cụ thể của công tác chống khai thác IUU.
Qua cách tiếp cận này, chúng tôi đảm bảo rằng quản lý kinh phí không chỉ tuân thủ các quy định pháp luật mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho Ban Chỉ đạo thực hiện mục tiêu chống khai thác IUU một cách linh hoạt và hiệu quả nhất.
Ngoài ra, có thể tham khảo: Cơ chế phối hợp liên ngành trao đổi, xử lý thông tin để ngăn chặn, chấm dứt tàu Việt Nam vi phạm chống khai thác hải sản, không theo IUU. Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.