Cách phân loại đất theo quy định của Luật Đất đai 2024?

1. Tổng quan về Luật Đất đai 2024

- Luật Đất đai 2024 là một trong những văn bản pháp luật quan trọng nhất của Việt Nam, có tác động sâu rộng đến đời sống xã hội và kinh tế. Luật này được ban hành với mục tiêu hoàn thiện hệ thống pháp luật về đất đai, tạo môi trường đầu tư kinh doanh ổn định, minh bạch và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Những điểm mới nổi bật của Luật Đất đai 2024:

+ Mở rộng quyền sử dụng đất: Luật tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp trong việc sử dụng đất, đặc biệt là trong các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ.

+ Cải cách thủ tục hành chính: Các thủ tục hành chính liên quan đến đất đai được đơn giản hóa, rút ngắn thời gian giải quyết, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

+ Nâng cao hiệu quả quản lý đất đai: Nhà nước tăng cường quản lý đất đai, chống thất thoát, lãng phí tài nguyên đất.

+ Bảo vệ quyền lợi của người dân: Luật bảo vệ quyền lợi của người dân bị thu hồi đất, đảm bảo việc bồi thường, hỗ trợ tái định cư công bằng, minh bạch.

+ Phòng chống tham nhũng trong lĩnh vực đất đai: Luật tăng cường các biện pháp phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong quản lý, sử dụng đất đai.

2. Các nhóm đất theo Luật Đất đai 2024

Theo quy định của pháp luật căn cứ tại Điều 9 Luật Đất đai 2024 quy định gồm 3 nhóm đất chính: đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp, đất chưa sử dụng.

2.1 Nhóm đất nông nghiệp:

Theo khoản 2 Điều 9 Luật đất đai 2024 quy định thì nhóm đất nông nghiệp gồm: 

- Đất trồng cây hằng năm: Đây là loại đất được sử dụng cho việc trồng các loại cây trồng có chu kỳ sinh trưởng ngắn, thường chỉ kéo dài một năm hoặc ít hơn. Trong nhóm này, bao gồm đất trồng lúa, nơi tập trung cho sản xuất lúa gạo, và đất trồng các loại cây hằng năm khác, như ngô, khoai, sắn, và nhiều loại cây khác có chu kỳ trồng và thu hoạch nhanh.

- Đất trồng cây lâu năm: Đây là loại đất được dành riêng cho việc trồng các loại cây có chu kỳ sinh trưởng dài hơn, thường kéo dài nhiều năm. Cây lâu năm bao gồm các loại cây ăn quả, cây công nghiệp như cà phê, cao su, điều, chè, cũng như các loại cây khác có thể duy trì sản xuất qua nhiều năm mà không cần trồng lại.

- Đất lâm nghiệp: Đây là một nhóm lớn bao gồm các loại đất được sử dụng cho mục đích lâm nghiệp, trong đó bao gồm ba loại đất chính:

+ Đất rừng đặc dụng: Được sử dụng cho việc bảo tồn, nghiên cứu khoa học và phát triển du lịch sinh thái.

+ Đất rừng phòng hộ: Được sử dụng để bảo vệ môi trường, ngăn ngừa xói mòn đất, chống lại thiên tai và bảo vệ nguồn nước.

+ Đất rừng sản xuất: Được sử dụng chủ yếu để sản xuất gỗ và các sản phẩm từ rừng khác, đảm bảo nguồn cung cấp nguyên liệu cho các ngành công nghiệp chế biến gỗ và lâm sản.

- Đất nuôi trồng thủy sản: Đây là loại đất được sử dụng để xây dựng các ao, hồ, hoặc khu vực dành riêng cho nuôi trồng các loại thủy sản như cá, tôm, cua, và nhiều loài thủy sinh khác, phục vụ cho nhu cầu tiêu thụ trong nước và xuất khẩu.

- Đất chăn nuôi tập trung: Loại đất này được quy hoạch và sử dụng cho việc chăn nuôi động vật trên quy mô lớn, bao gồm gia súc, gia cầm, và các loại vật nuôi khác, nhằm cung cấp thực phẩm, nguyên liệu và các sản phẩm chăn nuôi khác cho thị trường.

- Đất làm muối: Đây là loại đất được sử dụng cho việc sản xuất muối, thường là các khu vực ven biển hoặc đất có điều kiện thích hợp để tạo ra các ruộng muối, nơi muối được kết tinh và thu hoạch sau quá trình bốc hơi nước biển hoặc nước mặn.

- Đất nông nghiệp khác: Bao gồm các loại đất được sử dụng cho các hoạt động nông nghiệp không nằm trong các loại hình đã liệt kê ở trên. Đây có thể là đất dùng cho nghiên cứu nông nghiệp, trồng trọt các loại cây đặc thù, hoặc những loại hình sản xuất nông nghiệp khác đáp ứng nhu cầu riêng biệt của từng khu vực hoặc vùng miền.

2.2 Nhóm đất phi nông nghiệp:

Theo quy định của pháp luật tại Khoản 3 Điều 9 Luật Đất đai 2024 quy định về nhóm đất phi nông nghiệp: 

Nhóm đất phi nông nghiệp bao gồm các loại đất sau đây:

- Đất ở, gồm đất ở tại nông thôn, đất ở tại đô thị;

- Đất xây dựng trụ sở cơ quan;

- Đất sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh (sau đây gọi là đất quốc phòng, an ninh);

- Đất xây dựng công trình sự nghiệp, gồm: đất xây dựng cơ sở văn hóa, xã hội, y tế, giáo dục và đào tạo, thể dục, thể thao, khoa học và công nghệ, môi trường, khí tượng thủy văn, ngoại giao và công trình sự nghiệp khác hoặc đất xây dựng trụ sở của đơn vị sự nghiệp công lập khác;

- Đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp, gồm: đất khu công nghiệp, cụm công nghiệp; đất thương mại, dịch vụ; đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp; đất sử dụng cho hoạt động khoáng sản;

- Đất sử dụng vào mục đích công cộng, gồm: đất công trình giao thông; đất công trình thủy lợi; đất công trình cấp nước, thoát nước; đất công trình phòng, chống thiên tai; đất có di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh, di sản thiên nhiên; đất công trình xử lý chất thải; đất công trình năng lượng, chiếu sáng công cộng; đất công trình hạ tầng bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin; đất chợ dân sinh, chợ đầu mối; đất khu vui chơi, giải trí công cộng, sinh hoạt cộng đồng;

- Đất sử dụng cho hoạt động tôn giáo (sau đây gọi là đất tôn giáo); đất sử dụng cho hoạt động tín ngưỡng (sau đây gọi là đất tín ngưỡng);

- Đất nghĩa trang, nhà tang lễ, cơ sở hỏa táng; đất cơ sở lưu giữ tro cốt;

- Đất có mặt nước chuyên dùng;

- Đất phi nông nghiệp khác.

2.3 Nhóm đất chưa sử dụng:

Theo quy định của pháp luật căn cứ tại Khoản 4 Điều 9 Luật Đất đai 2024 quy định về nhóm đất chưa sử dụng: 

Nhóm đất chưa sử dụng là đất chưa xác định mục đích sử dụng và chưa giao, chưa cho thuê.

3. So sánh với quy định cũ (Luật Đất đai 2013)

So với quy định về phân loại đất tại Điều 10 Luật đất đai 2013, Luật đất đai 2024  đã có một số thay đổi như:

Nhóm đất nông nghiệp:

- Gộp đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất thuộc đất lâm nghiệp;

- Thêm đất chăn nuôi tập trung;

- Thêm chi tiết đất nông nghiệp khác: gồm đất sử dụng để xây dựng nhà kính và các loại nhà khác phục vụ mục đích trồng trọt, kể cả các hình thức trồng trọt không trực tiếp trên đất; xây dựng chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loại động vật khác được pháp luật cho phép; đất trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản cho mục đích học tập, nghiên cứu thí nghiệm; đất ươm tạo cây giống, con giống và đất trồng hoa, cây cảnh;

Nhóm đất phi nông nghiệp:

- Bỏ đất xây dựng trụ sở của tổ chức sự nghiệp;

- Thêm đất xây dựng môi trường, khí tượng thủy văn và đất xây dựng trụ sở của đơn vị sự nghiệp công lập khác;

- Bỏ đất sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm;

- Thêm chi tiết đất giao thông:gồm cảng hàng không, sân bay, cảng đường thủy nội địa, cảng hàng hải, hệ thống đường sắt, hệ thống đường bộ và công trình giao thông khác;

- Thêm đất công trình cấp nước, thoát nước; đất công trình phòng, chống thiên tai; đất công trình xử lý chất thải; đất chiếu sáng công cộng; đất công trình công nghệ thông tin;

- Thêm đất cơ sở lưu giữ tro cốt;

- Bỏ đất sông, ngòi, kênh, rạch, suối;

Nhóm đất chưa sử dụng:

- Thêm đất chưa giao, chưa cho thuê thuộc nhóm đất chưa sử dụng.

4. Ý nghĩa và tác động của việc phân loại đất

Ý nghĩa của việc phân loại đất

- Nông nghiệp:

+ Lựa chọn cây trồng: Giúp nông dân lựa chọn các loại cây trồng phù hợp với từng loại đất, tăng năng suất và chất lượng sản phẩm.

+ Phân bón: Xác định loại phân bón cần thiết để bổ sung dinh dưỡng cho đất, đảm bảo cây trồng phát triển tốt.

+ Chống xói mòn: Nhận biết các loại đất dễ bị xói mòn để có biện pháp phòng chống hiệu quả.

- Xây dựng:

+ Thiết kế công trình: Đảm bảo công trình xây dựng được thiết kế phù hợp với điều kiện địa chất của từng loại đất, tránh sụt lún, nứt nẻ.

+ Lựa chọn vật liệu xây dựng: Chọn vật liệu xây dựng phù hợp với tính chất của đất, đảm bảo độ bền của công trình.

- Môi trường:

+ Đánh giá chất lượng môi trường: Phân loại đất giúp đánh giá mức độ ô nhiễm của đất, từ đó đưa ra các biện pháp bảo vệ môi trường.

+ Quản lý tài nguyên đất: Lập kế hoạch sử dụng đất hợp lý, tránh khai thác quá mức.

- Quy hoạch đô thị:

+ Phân vùng chức năng: Phân chia đất thành các khu vực có chức năng khác nhau như khu dân cư, khu công nghiệp, khu bảo tồn...

+ Lập kế hoạch sử dụng đất: Lập kế hoạch sử dụng đất hiệu quả, tránh xung đột về mục đích sử dụng đất.

Tác động của việc phân loại đất:

- Phát triển kinh tế: Giúp tăng năng suất nông nghiệp, phát triển công nghiệp xây dựng, khai thác hiệu quả tài nguyên đất.

- Bảo vệ môi trường: Giảm thiểu tác động tiêu cực của con người lên môi trường đất.

- Nâng cao chất lượng cuộc sống: Cung cấp thực phẩm sạch, đảm bảo an toàn cho công trình xây dựng, tạo môi trường sống lành mạnh.

- Phát triển bền vững: Đảm bảo sự cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.

Bạn đọc có thể tham khảo bài viết sau: Bố mẹ tặng cho con đất đai, nhà ở thủ tục như thế nào?

Bạn đọc có bất kỳ thắc mắc về vấn đề pháp lý có thể liên hệ qua số tổng đài 19006162 hoặc thông qua địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vnđể được tư vấn cụ thể.