Mục lục bài viết
1. Đối tượng quyền liên quan được bảo hộ
Các đối tượng được bảo hộ quyền liên quan theo Điều 17 Luật Sở hữu Trí tuệ năm 2005 cụ thể như sau:
- Cuộc biểu diễn:
+ Cuộc biểu diễn do công dân Việt Nam thực hiện tại Việt Nam hoặc nước ngoài: Đây là các cuộc biểu diễn được thực hiện bởi người có quốc tịch Việt Nam, có thể là trong nước hoặc ở nước ngoài.
+ Cuộc biểu diễn do người nước ngoài thực hiện tại Việt Nam: Đây là các cuộc biểu diễn được thực hiện bởi người không có quốc tịch Việt Nam nhưng diễn ra tại Việt Nam.
+ Cuộc biểu diễn được ghi hình hoặc ghi âm bởi nhà sản xuất: Đối với những cuộc biểu diễn đã được ghi âm hoặc ghi hình, người đã thực hiện việc ghi hình hoặc ghi âm sẽ được bảo hộ quyền liên quan.
+ Cuộc biểu diễn chưa được ghi hình hoặc ghi âm nhưng đã được phát sóng bởi tổ chức phát sóng hoặc người khác nếu có sự đồng ý của tổ chức phát sóng: Trong trường hợp này, những cuộc biểu diễn chưa được ghi hình hoặc ghi âm nhưng đã được phát sóng sẽ được bảo hộ quyền liên quan khi có sự đồng ý từ tổ chức phát sóng.
+ Cuộc biểu diễn được bảo hộ theo các hiệp định quốc tế mà Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam là thành viên: Các cuộc biểu diễn được bảo hộ dựa trên các hiệp định quốc tế mà Việt Nam đã tham gia và có cam kết bảo vệ quyền liên quan.
- Bản ghi âm, ghi hình:
+ Bản ghi âm, ghi hình do nhà sản xuất có quốc tịch Việt Nam thực hiện: Đối với các bản ghi âm, ghi hình, người đã thực hiện công việc này và có quốc tịch Việt Nam sẽ được bảo hộ quyền liên quan.
+ Bản ghi âm, ghi hình do nhà sản xuất được bảo hộ theo các hiệp định quốc tế mà Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam là thành viên: Các bản ghi âm, ghi hình sẽ được bảo hộ khi được thực hiện bởi nhà sản xuất và tuân theo các hiệp định quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.
- Chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh được mã hóa:
+ Chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh được mã hóa của tổ chức phát sóng có quốc tịch Việt Nam: Đối với chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh được mã hóa, các tổ chức phát sóng có quốc tịch Việt Nam sẽ được bảo hộ quyền liên quan.
+ Chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh được mã hóa của tổ chức phát sóng được bảo hộ theo các hiệp định quốc tế mà Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam là thành viên: Các chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh được mã hóa sẽ được bảo hộ khi tuân theo các hiệp định quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.
=> Cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa trong các trường hợp trên chỉ được bảo hộ khi không gây hại đến quyền tác giả.
2. Điều kiện phát sinh quyền liên quan đối với bản ghi âm, ghi hình
Quyền liên quan đến quyền tác giả, theo giải thích tại khoản 2 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, là quyền của tổ chức và cá nhân đối với các hoạt động liên quan đến cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa. Điều này có nghĩa là khi một tổ chức hoặc cá nhân thực hiện cuộc biểu diễn, tạo ra bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng hoặc tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa mà không vi phạm quyền tác giả, thì họ có quyền liên quan đến những hoạt động đó. Điều này bao gồm quyền kiểm soát việc sử dụng, sao chép, phân phối và tạo ra các sản phẩm phái sinh từ cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng hoặc tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa đó.
Thời điểm phát sinh quyền liên quan bắt đầu từ thời điểm cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa, định hình hoặc thực hiện mà không gây hại đến quyền tác giả. Điều này có nghĩa là khi một cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa được thực hiện một cách hợp pháp và không vi phạm quyền tác giả, quyền liên quan bắt đầu được hình thành và tồn tại. Quyền liên quan đến quyền tác giả là một phần quan trọng trong hệ thống bảo vệ sở hữu trí tuệ, giúp bảo vệ quyền và lợi ích của các tổ chức và cá nhân liên quan đến các hoạt động biểu diễn, ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng và tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa.
Theo Pháp luật sở hữu trí tuệ, quyền liên quan bảo hộ bản ghi âm, ghi hình được áp dụng cho một số trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, không phải tất cả các bản ghi âm, ghi hình đều được bảo hộ, mà chỉ những đối tượng thuộc phạm vi bảo hộ mới có quyền được bảo vệ. Căn cứ Khoản 2, Điều 17 của Luật sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2009) quy định rằng bản ghi âm, ghi hình được bảo hộ trong hai trường hợp sau:
- Bản ghi âm, ghi hình của nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình có quốc tịch Việt Nam: Trong trường hợp nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình là công dân Việt Nam, các bản ghi âm, ghi hình của họ sẽ được bảo hộ theo quyền liên quan trong phạm vi Luật sở hữu trí tuệ.
- Bản ghi âm, ghi hình của nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình được bảo hộ theo điều ước quốc tế mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên: Đối với các bản ghi âm, ghi hình được sản xuất bởi nhà sản xuất không phải công dân Việt Nam, nhưng được bảo hộ theo các hiệp định quốc tế mà Việt Nam là thành viên, sẽ được áp dụng quyền liên quan theo quy định của Luật sở hữu trí tuệ.
Với các nguyên tắc trên, không phải tất cả các bản ghi âm, ghi hình đều được bảo hộ bởi quyền liên quan. Chỉ có những bản ghi âm, ghi hình thuộc các trường hợp nêu trên mới đủ điều kiện để được đảm bảo cơ chế bảo hộ quyền liên quan theo pháp luật sở hữu trí tuệ của Việt Nam.
3. Thời hạn bảo hộ quyền liên quan đối với bản ghi âm, ghi hình
Theo Điều 34 của Luật Sở hữu Trí tuệ năm 2005, thời hạn bảo hộ quyền liên quan được xác định như sau:
- Quyền của người biểu diễn được bảo hộ trong vòng 50 năm tính từ năm tiếp theo sau năm cuộc biểu diễn được định hình. Điều này có nghĩa là quyền của người biểu diễn sẽ được bảo vệ trong khoảng thời gian 50 năm kể từ năm sau khi cuộc biểu diễn đó được xác định.
- Quyền của nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình được bảo hộ trong vòng 50 năm tính từ năm tiếp theo sau năm công bố hoặc 50 năm kể từ năm tiếp theo sau khi bản ghi âm, ghi hình đó được định hình nếu nó chưa được công bố. Điều này có nghĩa là quyền của nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình sẽ được bảo vệ trong khoảng thời gian 50 năm tính từ năm sau khi bản ghi âm, ghi hình đó được công bố hoặc từ năm sau khi nó được định hình (nếu chưa công bố).
- Quyền của tổ chức phát sóng được bảo hộ trong vòng 50 năm tính từ năm tiếp theo sau năm chương trình phát sóng được thực hiện. Điều này có nghĩa là quyền của tổ chức phát sóng sẽ được bảo vệ trong khoảng thời gian 50 năm kể từ năm sau khi chương trình phát sóng đó được thực hiện.
=> Thời hạn bảo hộ kết thúc vào 24 giờ ngày 31/12 của năm chấm dứt thời hạn bảo hộ các quyền liên quan. Tuy quyền liên quan được bảo hộ mà không cần đăng ký, nhưng cần lưu ý rằng đối tượng quyền liên quan không phải là các tác phẩm văn học nghệ thuật như quyền tác giả.
Quý khách hàng có nhu cầu thì tham khảo thêm nội dung bài viết sau của công ty Luật Minh khuê: Khái niệm quyền liên quan và đối tượng nào được bảo hộ dưới hình thức quyền liên quan ?
Công ty Luật Minh Khuê mong muốn gửi đến quý khách hàng những thông tin tư vấn hữu ích. Nếu quý khách hàng đang gặp phải bất kỳ vấn đề pháp lý nào hoặc có câu hỏi cần được giải đáp, hãy liên hệ với Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline 1900.6162. Hoặc quý khách hàng gửi yêu cầu chi tiết qua email: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ và giải đáp thắc mắc nhanh chóng. Xin trân trọng cảm ơn sự hợp tác của quý khách hàng!