Điều kiện và mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần như thế nào?

Trả lời:

Khoản 1, 2 Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật bảo hiểm xã hội bắt buộc quy định:

Điều 8. Bảo hiểm xã hội một lần
1. Người lao động quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều 2 của Nghị định này mà có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại các Khoản 1, 2 và 4 Điều 54 của Luật Bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc theo quy định tại Khoản 3 Điều 54 của Luật Bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;
b) Sau một năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội;
c) Ra nước ngoài để định cư;
d) Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;....

Bạn có thể nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội một lần tại Cơ quan BHXH nơi cư trú.

Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014

Điều 109. Hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội một lần

1. Sổ bảo hiểm xã hội.

2. Đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người lao động.

3. Đối với người ra nước ngoài để định cư phải nộp thêm bản sao giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây:

a) Hộ chiếu do nước ngoài cấp;

b) Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài;

c) Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.

4. Trích sao hồ sơ bệnh án trong trường hợp quy định tại điểm c khoản 1 Điều 60 và điểm c khoản 1 Điều 77 của Luật này.

5. Đối với người lao động quy định tại Điều 65 và khoản 5 Điều 77 của Luật này thì hồ sơ hưởng trợ cấp một lần được thực hiện theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này.

Điều 110. Giải quyết hưởng lương hưu, bảo hiểm xã hội một lần
...

3. Trong thời hạn 30 ngày tính đến thời điểm người lao động đủ điều kiện và có yêu cầu hưởng bảo hiểm xã hội một lần nộp hồ sơ quy định tại Điều 109 của Luật này cho cơ quan bảo hiểm xã hội.

4. Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với người hưởng lương hưu hoặc trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với trường hợp hưởng bảo hiểm xã hội một lần, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động; trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

>> Tham khảo ngay: Hưởng trợ cấp thất nghiệp và bảo hiểm xã hội một lần khi nghỉ việc ?

>> Luật sư trả lời: Rút bảo hiểm xã hội một lần ở đâu? và khi nào mới được rút?

Trả lời:

Theo Khoản 4 Điều 46 Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017 Hướng dẫn chi tiết về bảo hiểm xã hôi, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế, một người tham gia BHXH không được phép có nhiều sổ bảo hiểm. Khi có nhiều sổ BHXH, bạn phải thực hiện thủ tục gộp sổ bảo hiểm để cộng dồn thời gian đã đóng BHXH.Theo đó, thủ tục gộp sổ BHXH được thực hiện theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017 Hướng dẫn chi tiết về bảo hiểm xã hôi, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế như sau:

Đầu tiên, cần chuẩn bị hồ sơ gồm:

- Mẫu TK1-TS (Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, bảo hiểm y tế): Ghi rõ yêu cầu gộp sổ BHXH vào mục số (14) nội dung thay đổi, yêu cầu;

- Sổ BHXH;

- Đơn đề nghị cấp lại sổ BHXH;

- Bản sao chứng thực một trong các loại giấy tờ tùy thân như: Chứng minh nhân dân, thẻ Căn cước công dân, Hộ chiếu còn thời hạn;

- Mẫu D01-TS (Bảng kê thông tin): Doanh nghiệp kê khai các giấy tờ làm căn cứ gộp sổ BHXH và điều chỉnh thông tin.

Sau đó, nộp 01 bộ hồ sơ tại cơ quan BHXH quận, huyện nơi bạn tham gia BHXH.

Cuối cùng, trong thời hạn không quá 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định bạn sẽ được cấp sổ BHXH mới.

Trường hợp cần xác minh quá trình đóng BHXH ở các tỉnh khác nhau hoặc ở nhiều đơn vị nơi người lao động có thời gian làm việc thì không quá 45 ngày (có văn bản thông báo cho người lao động biết) thì người lao động được cấp sổ BHXH mới.

Như vậy, trước tiên bạn cần thực hiện gộp 02 sổ BHXH đang có để ghi nhận toàn bộ quá trình bạn tham gia BHXH tránh bị mất quyền lợi sau này.

Trả lời:

Thứ nhất, điều kiện để được hưởng bảo hiểm xã hội một lần: ( Điều 60 Luật BHXH 2014)

- Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội

- Trường hợp người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sau một năm nghỉ việc, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sau một nămkhông tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội khi có yêu cầu thì được nhận bảo hiểm xã hội một lần. (khoản 1 Điều 1 Nghị quyết 93/2015/NQ - QH)

- Người đang mắc một trong các bệnh bị nguy hiểm đến tính mạng: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS, hoặc có mức độ khuyết tật từ 81% trở lên đồng thời không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động đi lại, mặc quần áo, vệ sinh cá nhân và những việc khác phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hàng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn. ( Điều 4 Thông tư 56/2017/TT-BYT)

- Ra nước ngoài để định cư;

Như vậy theo thông tin bạn nêu ra nếu như bạn đã tham ra bảo hiểm xã hội bắt buộc và sau 1 năm không tiếp tục tham ra bảo hiểm xã hội, bạn chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội thì khi có yêu cầu và nộp hồ sơ thì bạn sẽ vẫn được hưởng bảo hiểm xã hội một lần.

Thứ hai, Cơ quan giải quyết: Cơ quan BHXH huyện hoặc BHXH tỉnh nơi cư trú để hưởng BHXH một lần (trong trường hợp BHXH tỉnh được phân cấp giải quyết hưởng BHXH một lần) (Quyết định 166/QĐ-BHXH năm 2019 về Quy trình giải quyết hưởng chế độ bảo hiểm xã hội, chi trả chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp)

Thứ ba, Hồ sơ: ( Điều 109 Luật BHXH năm 2014)

- Chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú ( xuất trình)

- Đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần (theo mẫu)

- Sổ bảo hiểm xã hội ( trích sao hồ sơ bệnh án/ hộ chiếu, ..... )

Thứ tư, thời hạn giải quyết:​ Trong thời hạn 30 ngày tính đến thời điểm người lao động đủ điều kiện và có yêu cầu hưởng bảo hiểm xã hội một lần. (k3 Điều 110 Luật BHXH 2014)

Thứ năm, phương thức tính bảo hiểm xã hội một lần: (khoản 2 Điều 60 Luật BHXH năm 2014)

+, Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội, cứ mỗi năm được tính như sau: (k2 Điêu 60 Luật BHXH)

a) 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng trước năm 2014;

b) 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi;

c) Trường hợp thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm thì mức hưởng bảo hiểm xã hội bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.

4. Thời điểm tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần là thời điểm ghi trong quyết định của cơ quan bảo hiểm xã hội.

+, Trường hợp có tháng lẻ: (Điều 19 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH)

4. Khi tính mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần trong trường hợp thời gian đóng bảo hiểm xã hội có tháng lẻ thì từ 01 tháng đến 06 tháng được tính là nửa năm, từ 07 tháng đến 11 tháng được tính là một năm.

Trường hợp tính đến trước ngày 01 tháng 01 năm 2014 nếu thời gian đóng bảo hiểm xã hội có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng bảo hiểm xã hội từ ngày 01 tháng 01 năm 2014 trở đi để làm căn cứ tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần.

+, Hệ số điều chỉnh: (Thông tư 23/2020/TT–BLĐTBXH) mức điều chỉnh tiền lương đã đóng bảo hiểm xã hội của năm tương ứng được thực hiện theo Bảng 1 dưới đây:

Bảng 1 Người lao động bắt buộc đóng bảo hiểm xã hội

Bảng 2 Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện

Mức tiền lương bình quân = (tổng tiền lương năm thứ 1 x hệ số năm thứ 1 + tổng tiền lương năm thứ 2 x hệ số tiền lương năm thứ 2+.....n): n tháng=> Công thức:

Mức bảo hiểm xã hội một lần = (1,5 x mức bình quân tiền lương x số năm trước 2014) + (2 x mức bình quân tiền lương x số năm từ 2014 trở đi)

Chú ý: Nếu có số năm lẻ trước năm 2014 thì áp dụng điều 19 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH

>> Tham khảo ngay: Hướng dẫn tính tiền bảo hiểm xã hội một lần ? Có thể rút tiền BHXH tại nơi mình đang sinh sống được không ?

Trả lời:

Khoản 2 điều 19 Thông tư 15/2015/TT-BLĐTBXH quy định:

2. Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm được tính bằng 22% của các mức tiền lương tháng đã đóng bảo hiểm xã hội, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.

Theo căn cứ trên thì mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần của Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm được tính bằng 22% của các mức tiền lương đã đóng bảo hiểm xã hội và mức hưởng không được quá 02 tháng mức bình quân đóng bảo hiểm xã hội.

Cụ thể mức hưởng của bạn sẽ được tính như sau:

Mức hưởng = = (Tiền lương đóng x số tháng đóng x 22%) = (3.800.000 x 3 + 4.000.000 x 6) x 22% = 7.788.000 đồng

Như vậy mức hưởng tiền bảo hiểm của bạn là 7.788.000 đồng

>> Xem thêm: Nghỉ việc thì sẽ được lĩnh bảo hiểm xã hội một lần bao nhiêu tiền ?

Trả lời:

1.Điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội một lần :

Căn cứ khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và Khoản 1 Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định điều kiện hưởng trợ cấp BHXH 1 lần:

- Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại các khoản 1, 2 và 4 Điều 54 của Luật này mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc theo quy định tại khoản 3 Điều 54 của Luật này mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;

- Sau một năm nghỉ việc nếu không đóng BHXH và có yêu cầu nhận trợ cấp BHXH 1 lần mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH (theo Nghị quyết 93/2015/QH13 ngày 22/06/2015)

- Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn; Các bệnh, tật ngoài các bệnh trên có mức suy giảm khả năng lao động hoặc mức độ khuyết tật từ 81% trở lên và không tự phục vụ được nhu cầu sinh hoạt, cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn (theo Thông tư số 56/2017/TT-BYT ngày 29/12/2017 có hiệu lực áp dụng từ 01/03/2018)

- Ra nước ngoài để định cư.

- Trường hợp người lao động quy định tại điểm đ và điểm e khoản 1 Điều 2 của Luật này khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu

2. Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần:

Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội, cứ mỗi năm được tính như sau:

a) 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng trước năm 2014;

b) 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi;

c) Trường hợp thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm thì mức hưởng bảo hiểm xã hội bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.

Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 60, Luật BHXH 2014 không bao gồm số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, trừ trường hợp quy định tại điểm c khoản 1 Điều này.

3. Hồ sơ hưởng BHXH 1 lần:

Hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội một lần quy định tại Điều 109 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 trong trường hợp của bạn bao gồm:

- Sổ bảo hiểm xã hội;

- Đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo mẫu số 14-HSB ban hành kèm theo Quyết định 166/QĐ-BHXH;

- Đối với người ra nước ngoài để định cư có thêm một trong các giấy tờ sau:

+ Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam;

+. Bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng của một trong các giấy tờ sau đây: Hộ chiếu do nước ngoài cấp; Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài; Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.

- Trích sao hồ sơ bệnh án thể hiện người lao động đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế (áp dụng trong trường hợp bạn bị mắc các bệnh nguy hiểm đến tính mạng).

Khi đến cơ quan bảo hiểm xã hội, bạn cần xuất trình Chứng minh nhân dân/Thẻ căn cước công dân để làm thủ tục.

4. Thời gian giải quyết và nhận BHXH một lần

Theo khoản 4, điều 110, Luật BHXH 2014 quy định:

"4. Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với người hưởng lương hưu hoặc trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với trường hợp hưởng bảo hiểm xã hội một lần, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động; trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do".

Như vậy, sau khi bạn hoàn tất hồ sơ hợp lệ thì bạn sẽ nhận được tiền bảo hiểm chậm nhất là 10 ngày kể từ ngày cơ quan bảo hiểm nhận được hồ sơ hợp lệ.

>> Xem thêm: Thủ tục rút bảo hiểm xã hội một lần sau khi nghỉ việc ?

Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại số: 1900.6162 để được giải đáp.

Trân trọng./.

Bộ phận tư vấn pháp luật Bảo hiểm xã hội - Công ty luật Minh Khuê