1. Dự kiến sẽ bãi bỏ toàn bộ 13 Thông tư trong lĩnh vực đất đai

Nhằm đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất trong việc triển khai thực hiện Luật Đất đai năm 2024 và các nghị định hướng dẫn chi tiết thi hành, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tiến hành rà soát các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành trong lĩnh vực đất đai. Mục tiêu của việc này là loại bỏ những thông tư đã không còn phù hợp, đã hết hiệu lực thi hành hoặc không đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong tình hình mới. Việc bãi bỏ này không chỉ nhằm tối ưu hóa công tác quản lý và sử dụng đất, mà còn đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả của hệ thống pháp luật trong việc phục vụ mục tiêu phát triển đất nước.

Trong khuôn khổ đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang đề xuất ban hành Thông tư bãi bỏ một số thông tư không còn phù hợp, thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường. Đây là một bước đi cần thiết trong quá trình triển khai thi hành Luật Đất đai 2024, giúp hệ thống pháp lý trong lĩnh vực đất đai ngày càng hoàn thiện và hiện đại hơn, đáp ứng yêu cầu thực tiễn của công tác quản lý và sử dụng tài nguyên đất.

Cụ thể, Vụ Đất đai, với sự phối hợp của các đơn vị có liên quan, đã xây dựng dự thảo Thông tư nhằm bãi bỏ toàn bộ một số thông tư trong lĩnh vực đất đai. Các thông tư này đều đã được xem xét kỹ lưỡng về sự cần thiết và tính hợp pháp trong việc duy trì hiệu lực thi hành. Sau đây là danh sách các thông tư dự kiến sẽ bị bãi bỏ:

  • (1) Thông tư 09/2006/TT-BTNMT hướng dẫn việc chuyển hợp đồng thuê đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi chuyển công ty nhà nước thành công ty cổ phần.
  • (2) Thông tư 05/2007/TT-BTNMT hướng dẫn các trường hợp được ưu đãi về sử dụng đất và việc quản lý đất đai đối với các cơ sở giáo dục - đào tạo, y tế, văn hóa, thể dục - thể thao, khoa học - công nghệ, môi trường, xã hội, dân số, gia đình, bảo vệ và chăm sóc trẻ em.
  • (3) Thông tư 09/2011/TT-BTNMT quy định đấu thầu cung cấp dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước về đo đạc đất đai phục vụ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
  • (4) Thông tư liên tịch 39/2011/TTLT-BTNMT-BTC quy định quản lý sử dụng kinh phí thực hiện việc đo đạc xác định diện tích đất phục vụ xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.
  • (5) Thông tư 30/2014/TT-BTNMT quy định về hồ sơ giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất.
  • (6) Thông tư 37/2014/TT-BTNMT quy định chi tiết về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.
  • (7) Thông tư 07/2015/TT-BTNMT quy định việc lập phương án sử dụng đất; lập hồ sơ ranh giới sử dụng đất; đo đạc, lập bản đồ địa chính; xác định giá thuê đất; giao đất, cho thuê đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với công ty nông, lâm nghiệp.
  • (8) Thông tư 69/2017/TT-BTNMT quy định về quy trình xây dựng, điều chỉnh khung giá đất.
  • (9) Thông tư 70/2017/TT-BTNMT ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật xây dựng, điều chỉnh khung giá đất.
  • (10) Thông tư 18/2019/TT-BTNMT quy định tiêu chí, chỉ số đánh giá chất lượng dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước về điều tra thu thập thông tin xây dựng, điều chỉnh khung giá các loại đất.
  • (11) Thông tư liên tịch 14/2015/TTLT-BTNMT-BTP quy định việc tổ chức thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất.
  • (12) Thông tư liên tịch 15/2015/TTLT-BTNMT-BNV-BTC hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức và cơ chế hoạt động của Văn phòng đăng ký đất đai trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường.
  • (13) Thông tư liên tịch 16/2015/TTLT-BTNMT-BNV-BTC hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức và cơ chế hoạt động của Trung tâm phát triển quỹ đất trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường.

 

2. Tại sao cần bãi bỏ một số Thông tư trong lĩnh vực đất đai?

Việc bãi bỏ một số Thông tư trong lĩnh vực đất đai là một bước đi quan trọng nhằm đảm bảo sự phù hợp, thống nhất và hiệu quả trong quản lý và sử dụng tài nguyên đất đai. Trong bối cảnh Luật Đất đai năm 2024 sắp có hiệu lực, việc rà soát và bãi bỏ các văn bản quy phạm pháp luật không còn phù hợp là cần thiết để đồng bộ với các quy định mới, đảm bảo tính nhất quán và đồng bộ trong hệ thống pháp luật. Đồng thời, động thái này cũng nhằm tối ưu hóa quy trình quản lý đất đai, hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội, và nâng cao hiệu quả của công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực quan trọng này.

 

2.1. Đảm bảo sự đồng bộ với Luật Đất đai 2024

Một trong những lý do hàng đầu dẫn đến việc bãi bỏ các Thông tư trong lĩnh vực đất đai là để đảm bảo sự thống nhất và đồng bộ với các quy định mới trong Luật Đất đai 2024. Trong suốt quá trình thực hiện, Luật Đất đai luôn phải thích ứng với tình hình thực tiễn và yêu cầu phát triển của xã hội. Các Thông tư được ban hành trong các giai đoạn trước đây có thể đã phản ánh những tình hình cụ thể của thời kỳ đó, tuy nhiên, trong bối cảnh hiện tại, khi đất đai và tài nguyên đang ngày càng trở nên khan hiếm và có giá trị hơn, các quy định cũ cần được điều chỉnh hoặc loại bỏ.

Việc Luật Đất đai 2024 ra đời là kết quả của quá trình đánh giá, điều chỉnh nhằm phù hợp với các yêu cầu thực tiễn trong công tác quản lý và sử dụng đất. Các Thông tư ban hành trước đó nếu không được rà soát và bãi bỏ có thể gây ra sự xung đột hoặc không phù hợp với các quy định mới. Điều này sẽ tạo ra sự lúng túng trong thực hiện, thậm chí có thể gây khó khăn cho các cơ quan quản lý cũng như người dân trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ liên quan đến đất đai.

 

2.2. Loại bỏ những quy định không còn hiệu lực hoặc không phù hợp

Một trong những vấn đề tồn tại trong hệ thống pháp luật là việc duy trì những văn bản quy phạm pháp luật đã hết hiệu lực hoặc không còn phù hợp với tình hình hiện tại. Trong lĩnh vực đất đai, điều này không chỉ tạo ra sự phức tạp trong việc thi hành, mà còn có thể gây ra sự lãng phí về nguồn lực quản lý và thực thi.

Nhiều Thông tư trong lĩnh vực đất đai đã được ban hành từ nhiều năm trước và chỉ phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội của thời điểm đó. Chẳng hạn, Thông tư 09/2006/TT-BTNMT hướng dẫn việc chuyển hợp đồng thuê đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi chuyển công ty nhà nước thành công ty cổ phần là một ví dụ điển hình. Trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ của quá trình cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước, Thông tư này đã đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên, hiện nay khi quá trình cổ phần hóa đã được hoàn tất ở nhiều lĩnh vực, việc duy trì các hướng dẫn này trở nên không còn cần thiết.

Việc bãi bỏ những Thông tư đã không còn hiệu lực hoặc không còn phù hợp với tình hình hiện tại giúp giảm bớt gánh nặng quản lý cho các cơ quan nhà nước. Đồng thời, nó cũng giúp người dân và doanh nghiệp tránh được sự nhầm lẫn khi áp dụng các quy định pháp luật, từ đó nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong quá trình thực thi các quy định pháp luật về đất đai.

 

2.3. Tăng cường tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý đất đai

Trong bối cảnh nền kinh tế phát triển và yêu cầu quản lý đất đai ngày càng trở nên phức tạp, việc đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong hệ thống pháp luật về đất đai là một yêu cầu bức thiết. Các quy định pháp luật nếu không rõ ràng hoặc chồng chéo nhau có thể gây khó khăn cho việc thực thi, thậm chí tạo cơ hội cho các hành vi tiêu cực như tham nhũng, lạm dụng quyền lực trong quá trình quản lý đất đai.

Việc bãi bỏ các Thông tư không còn phù hợp giúp làm rõ những quy định mới, đồng thời loại bỏ những phần chồng chéo hoặc không cần thiết trong hệ thống pháp luật. Điều này góp phần tạo ra một môi trường pháp lý rõ ràng, minh bạch hơn, từ đó giảm thiểu những rủi ro pháp lý và tăng cường sự tin tưởng của người dân vào hệ thống quản lý đất đai của nhà nước.

Ngoài ra, việc loại bỏ các văn bản không còn hiệu lực còn giúp tinh giản hệ thống pháp luật, giúp các cơ quan quản lý và người dân dễ dàng tiếp cận và thực hiện các quy định pháp luật về đất đai. Khi các quy định trở nên đơn giản và rõ ràng hơn, quá trình cấp phép, sử dụng và quản lý đất đai cũng trở nên hiệu quả hơn, tiết kiệm thời gian và nguồn lực cho cả người dân và các cơ quan quản lý nhà nước.

 

2.4. Đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội

Một hệ thống pháp luật về đất đai rõ ràng, hiệu quả không chỉ góp phần đảm bảo tính pháp lý trong quá trình quản lý và sử dụng đất, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội. Đất đai là nguồn tài nguyên quan trọng, và việc quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên này có thể thúc đẩy sự phát triển của nhiều ngành kinh tế như bất động sản, nông nghiệp, công nghiệp, và du lịch.

Trong bối cảnh kinh tế ngày càng hội nhập và phát triển nhanh chóng, các quy định pháp luật về đất đai cũng cần được điều chỉnh để đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới. Việc bãi bỏ các Thông tư không còn phù hợp, đồng thời ban hành các quy định mới phù hợp hơn với thực tiễn sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động đầu tư, phát triển kinh tế. Những quy định lỗi thời hoặc không còn phù hợp có thể cản trở quá trình phát triển này, làm giảm hiệu quả của các dự án đầu tư và ảnh hưởng đến sự phát triển chung của nền kinh tế.

Hơn nữa, trong bối cảnh phát triển bền vững, việc quản lý và sử dụng hiệu quả tài nguyên đất đai cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và đảm bảo sự phát triển hài hòa giữa kinh tế, xã hội và môi trường. Các quy định pháp luật cần phải tạo điều kiện cho việc sử dụng đất một cách bền vững, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người dân và doanh nghiệp.

 

2.5. Hỗ trợ quá trình thực thi Luật Đất đai 2024

Luật Đất đai 2024 đánh dấu một bước phát triển quan trọng trong hệ thống pháp luật về đất đai tại Việt Nam, với nhiều điều chỉnh nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn và bảo vệ quyền lợi của người sử dụng đất. Việc bãi bỏ các Thông tư không còn phù hợp là một phần trong quá trình này, giúp đảm bảo sự đồng bộ trong việc triển khai các quy định mới của Luật.

Việc loại bỏ các văn bản lỗi thời không chỉ giúp quá trình thực thi Luật Đất đai 2024 diễn ra một cách thuận lợi hơn, mà còn giảm bớt gánh nặng cho các cơ quan quản lý nhà nước trong việc áp dụng và giám sát thực hiện các quy định pháp luật về đất đai. Đồng thời, nó cũng giúp người dân và doanh nghiệp dễ dàng tuân thủ các quy định mới, từ đó nâng cao hiệu quả của công tác quản lý đất đai.

Việc bãi bỏ một số Thông tư trong lĩnh vực đất đai là một bước đi quan trọng và cần thiết để đảm bảo sự đồng bộ, hiệu quả và minh bạch trong hệ thống pháp luật. Nó không chỉ giúp tối ưu hóa công tác quản lý và sử dụng đất mà còn hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và tạo điều kiện cho quá trình thực thi Luật Đất đai 2024.