Bảng giá đất là một công cụ quan trọng trong việc quản lý và điều tiết thị trường bất động sản. Ngày 23/8/2024, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Công văn 5774/BTNMT-QHPTTNĐ, theo đó, bảng giá đất hiện hành sẽ được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025. Quy định này nhằm đảm bảo sự ổn định trong quản lý đất đai, tạo điều kiện cho các địa phương có thêm thời gian điều chỉnh bảng giá đất theo thị trường, đồng thời, đáp ứng các yêu cầu pháp lý từ Luật Đất đai 2024. Việc gia hạn này mang lại nhiều tác động tích cực, góp phần vào quá trình phát triển kinh tế, xã hội, cũng như bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan. Bài viết sẽ phân tích sâu hơn về ý nghĩa, cơ sở pháp lý và những ảnh hưởng của quyết định này đối với thị trường bất động sản trong thời gian tới.

 

1. Giới thiệu về việc áp dụng bảng giá đất đến hết ngày 31/12/2025

Tổng quan về chính sách áp dụng bảng giá đất hiện hành

Bảng giá đất là một trong những công cụ quản lý quan trọng của Nhà nước nhằm xác định giá trị đất đai trên toàn lãnh thổ, từ đó điều tiết các giao dịch liên quan đến đất đai như thu thuế, chuyển nhượng, đấu giá, hay bồi thường khi thu hồi đất. Bảng giá đất hiện hành được xây dựng dựa trên khung giá đất do Chính phủ ban hành theo quy định của Luật Đất đai 2013. Tuy nhiên, cùng với sự thay đổi nhanh chóng của thị trường bất động sản, bảng giá đất tại nhiều địa phương không còn phản ánh đúng giá trị thực tế của đất đai trên thị trường. Một số địa phương chưa theo kịp biến động giá đất, dẫn đến giá đất trong bảng giá vẫn thấp hơn so với giá thị trường. Điều này đặt ra yêu cầu phải tiếp tục điều chỉnh bảng giá đất để phản ánh đúng giá trị và đảm bảo tính công bằng trong các giao dịch liên quan đến đất đai.

Ý nghĩa của việc tiếp tục áp dụng bảng giá đất đến hết ngày 31/12/2025

Việc tiếp tục áp dụng bảng giá đất hiện hành đến hết ngày 31/12/2025 theo Công văn 5774/BTNMT-QHPTTNĐ của Bộ Tài nguyên và Môi trường có ý nghĩa quan trọng trong việc đảm bảo sự ổn định của thị trường bất động sản. Trong giai đoạn chuyển tiếp giữa các khung pháp lý, việc giữ nguyên bảng giá đất giúp các địa phương có thời gian điều chỉnh, cập nhật bảng giá đất phù hợp với thực tế, đặc biệt trong bối cảnh Luật Đất đai 2024 đã có nhiều thay đổi quan trọng. Ngoài ra, việc kéo dài thời gian áp dụng bảng giá đất cũng cho phép các cơ quan chức năng hoàn thiện các quy định và quy trình thực thi bảng giá đất mới từ ngày 01/01/2026, đồng thời giảm thiểu sự nhiễu loạn thị trường do thay đổi đột ngột về giá đất.

 

2. Căn cứ pháp lý và nội dung quy định về áp dụng bảng giá đất

Quy định tại Công văn 8288/BTC-QLCS về triển khai Luật Đất đai 2024

Công văn 8288/BTC-QLCS của Bộ Tài chính liên quan đến việc triển khai các quy định mới trong Luật Đất đai 2024 nêu rõ các nguyên tắc, cơ chế xây dựng và điều chỉnh bảng giá đất, với trọng tâm là đảm bảo giá đất trong bảng giá phản ánh đúng giá trị thị trường. Luật Đất đai 2024 đã bãi bỏ khung giá đất của Chính phủ, mở đường cho các địa phương có quyền chủ động hơn trong việc điều chỉnh bảng giá đất cho phù hợp với tình hình thực tế. Theo đó, các tỉnh, thành phố sẽ không còn bị ràng buộc bởi khung giá đất cứng nhắc như trước đây, mà có thể linh hoạt điều chỉnh theo biến động của thị trường.

Điều khoản liên quan trong Luật Đất đai 2013 và Luật Đất đai 2024

Luật Đất đai 2013 quy định khung giá đất do Chính phủ ban hành là cơ sở để xây dựng bảng giá đất tại các địa phương. Tuy nhiên, khung giá này thường không phản ánh đúng sự thay đổi nhanh chóng của thị trường, dẫn đến tình trạng giá đất trong bảng giá thấp hơn nhiều so với giá thị trường. Điều này gây ra nhiều bất cập trong việc quản lý và giao dịch đất đai, đặc biệt là trong các trường hợp bồi thường khi thu hồi đất. Với Luật Đất đai 2024, khung giá đất của Chính phủ đã được bãi bỏ, thay vào đó, UBND các tỉnh, thành phố có quyền tự chủ hơn trong việc xác định và điều chỉnh bảng giá đất.

Theo quy định của Luật Đất đai 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành, UBND các tỉnh, thành phố có thể điều chỉnh bảng giá đất trong các trường hợp có biến động lớn về giá đất trên thị trường hoặc khi phát hiện bảng giá đất hiện hành không còn phù hợp với tình hình thực tế. Việc điều chỉnh bảng giá đất phải đảm bảo đúng quy trình và tuân thủ các quy định tại Nghị định 71/2024/NĐ-CP.

Các trường hợp UBND cấp tỉnh có thể điều chỉnh bảng giá đất trước ngày 01/01/2026

UBND các tỉnh, thành phố được phép điều chỉnh bảng giá đất trong những trường hợp cụ thể như: khi giá đất tại khu vực đó có biến động lớn trên thị trường, khi có sự thay đổi về quy hoạch, hoặc khi phát hiện giá đất trong bảng giá không còn phù hợp với giá trị thực tế. Quy trình điều chỉnh phải tuân thủ các bước quy định tại Điều 17 Nghị định 71/2024/NĐ-CP, bao gồm việc thu thập dữ liệu thị trường, tham khảo ý kiến của các bên liên quan, và đảm bảo tính công khai, minh bạch trong quá trình thực hiện.

 

3. Tác động của việc tiếp tục áp dụng bảng giá đất đến hết ngày 31/12/2025

Tác động đối với thị trường bất động sản và các bên liên quan

Việc tiếp tục áp dụng bảng giá đất đến hết ngày 31/12/2025 có tác động không nhỏ đến thị trường bất động sản. Đối với các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, việc giữ nguyên bảng giá đất hiện hành giúp họ có thêm thời gian điều chỉnh chiến lược đầu tư, kinh doanh trước khi bảng giá đất mới có hiệu lực. Tuy nhiên, các bên có liên quan như người dân, nhà đầu tư cá nhân, và các tổ chức tài chính có thể gặp khó khăn nếu giá đất trong bảng giá vẫn thấp hơn nhiều so với giá thị trường. Điều này có thể dẫn đến tình trạng tranh chấp, bất bình đẳng trong các giao dịch đất đai, đặc biệt là trong việc bồi thường khi thu hồi đất.

Những thay đổi có thể xảy ra khi bảng giá đất mới được áp dụng từ ngày 01/01/2026

Khi bảng giá đất mới được áp dụng từ ngày 01/01/2026 theo quy định của Luật Đất đai 2024, giá đất tại nhiều địa phương dự kiến sẽ tăng lên để phản ánh đúng giá trị thực tế trên thị trường. Điều này có thể dẫn đến nhiều thay đổi lớn, bao gồm cả việc gia tăng chi phí sử dụng đất đối với các dự án bất động sản, tăng thuế đất, và tăng chi phí bồi thường khi thu hồi đất. Tuy nhiên, nếu không có sự kiểm soát chặt chẽ, tình trạng đầu cơ, tăng giá đất quá mức có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường, khiến giá bất động sản tăng cao, ảnh hưởng đến người mua nhà và các doanh nghiệp nhỏ.

Vai trò của cơ quan quản lý đất đai trong việc xây dựng, điều chỉnh bảng giá đất

Cơ quan quản lý đất đai, đặc biệt là Bộ Tài nguyên và Môi trường, đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và điều chỉnh bảng giá đất. Họ có trách nhiệm hướng dẫn, giám sát quá trình thực hiện tại các địa phương, đảm bảo rằng bảng giá đất được điều chỉnh theo đúng quy định của pháp luật và phản ánh đúng giá trị thực tế của đất đai. Bên cạnh đó, các cơ quan này cũng cần tăng cường công tác kiểm tra, phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm trong quá trình tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong thị trường bất động sản.

Việc tiếp tục áp dụng bảng giá đất hiện hành đến hết ngày 31/12/2025 là một bước đi quan trọng để ổn định thị trường bất động sản trong giai đoạn chuyển tiếp giữa các khung pháp lý. Đồng thời, việc điều chỉnh bảng giá đất theo tình hình thực tế sẽ giúp đảm bảo tính công bằng, minh bạch trong các giao dịch liên quan đến đất đai. Tuy nhiên, các cơ quan chức năng cần theo dõi sát sao và có các biện pháp điều chỉnh kịp thời để tránh tình trạng đầu cơ, tăng giá đất quá mức, từ đó bảo vệ quyền lợi của người dân và các doanh nghiệp trong lĩnh vực này.