1. Thời điểm Luật đất đai 2024 có hiệu lực

Luật Đất đai 2024, một văn bản pháp luật quan trọng được Quốc hội thông qua, đánh dấu bước ngoặt lớn trong quản lý và sử dụng đất đai tại Việt Nam. Thời điểm Luật Đất đai 2024 có hiệu lực là một trong những thông tin quan trọng mà cả người dân và các tổ chức đều cần nắm rõ. Theo Nghị quyết 72/NQ-CP ban hành vào ngày 17/5/2024, Luật này đã được điều chỉnh về thời gian có hiệu lực thi hành so với quy định ban đầu. Cụ thể, thay vì có hiệu lực từ ngày 01/01/2025 như dự kiến trước đó, Luật Đất đai 2024 sẽ chính thức được áp dụng từ ngày 01/08/2024.

Đây là một quyết định quan trọng nhằm đẩy nhanh việc khơi thông nguồn lực đất đai và giải quyết các vướng mắc, tồn đọng trong quá trình quản lý và sử dụng đất trước đây. Việc Luật Đất đai 2024 sớm có hiệu lực sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng các quy định mới, cải tiến chính sách đất đai trong thực tiễn quản lý, từ đó đem lại lợi ích trực tiếp cho các cá nhân, tổ chức đang có nhu cầu sử dụng đất.

Một số điều khoản quan trọng khác trong Luật cũng được áp dụng sớm hơn. Đặc biệt, Điều 190 và Điều 248 của Luật sẽ có hiệu lực từ ngày 01/04/2024, trước cả ngày Luật chính thức được ban hành. Đây là những điều khoản liên quan đến quy hoạch sử dụng đất và quản lý dự án đầu tư, với mục tiêu tạo cơ sở pháp lý để quản lý chặt chẽ hơn các hoạt động sử dụng đất từ giai đoạn quy hoạch đến triển khai.

Ngoài ra, theo quy định của Điều 252, Khoản 9 Điều 60 của Luật Đất đai 2024 cũng sẽ có hiệu lực ngay sau khi Nghị quyết 61/2022/QH15 hết hiệu lực, nhằm bảo đảm tính liên tục trong việc thực hiện các chính sách đất đai và quy hoạch.

Việc điều chỉnh thời điểm có hiệu lực của Luật Đất đai 2024 là một bước đi cần thiết và phù hợp với yêu cầu thực tiễn, đặc biệt trong bối cảnh tình hình sử dụng đất tại Việt Nam đang gặp nhiều thách thức. Điều này không chỉ giúp cải thiện quy trình quản lý, mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế thông qua việc khai thác hiệu quả nguồn lực đất đai, đồng thời đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất.

 

2. Phạm vi áp dụng của Điều 252

Điều 252 của Luật Đất đai 2024 là một điều khoản quan trọng liên quan đến thời gian hiệu lực và phạm vi áp dụng của Luật. Đây là cơ sở pháp lý để xác định rõ ràng những điều khoản nào sẽ được áp dụng từ thời điểm nào, cũng như các quy định liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung luật.

Cụ thể, Điều 252 quy định về việc Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/08/2024, trừ những trường hợp đặc biệt được quy định tại Khoản 2 và Khoản 3 của Điều này. Điều này có nghĩa là hầu hết các điều khoản của Luật sẽ được áp dụng từ ngày 01/08/2024, tuy nhiên, một số quy định cụ thể, như đã đề cập ở phần trên, sẽ có hiệu lực sớm hơn hoặc sau đó, tùy vào tính chất của các quy định đó.

Khoản 2 của Điều 252 nêu rõ rằng, các dự án đầu tư về đất đai mà đã được phê duyệt theo các quy định trước đó vẫn sẽ tiếp tục được thực hiện theo các điều khoản cũ, nhưng phải tuân thủ những sửa đổi, bổ sung mới trong Luật Đất đai 2024. Điều này nhằm đảm bảo tính liên tục và tránh xung đột pháp lý trong quá trình chuyển tiếp giữa hai văn bản luật.

Ngoài ra, Khoản 3 của Điều 252 cũng cho phép các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, bao gồm Ủy ban nhân dân các cấp, tiếp tục thực hiện các quy định liên quan đến việc quy hoạch và phê duyệt quy hoạch sử dụng đất cho đến khi Luật Đất đai 2024 chính thức có hiệu lực. Điều này giúp bảo đảm rằng không có sự gián đoạn trong quá trình quản lý và điều hành các dự án liên quan đến đất đai.

Điều 252 không chỉ đơn thuần là quy định về thời gian có hiệu lực của Luật, mà còn bao gồm các điều khoản nhằm tạo sự linh hoạt trong việc áp dụng pháp luật đất đai trong thực tiễn. Phạm vi áp dụng của Điều này không chỉ giới hạn ở việc xác định thời gian hiệu lực, mà còn mở rộng tới việc quản lý và giám sát quá trình thực thi các dự án đất đai, nhằm đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan và nâng cao hiệu quả sử dụng đất.

 

3. Các vấn đề cần lưu ý khi Luật có hiệu lực

Khi Luật Đất đai 2024 chính thức có hiệu lực từ ngày 01/08/2024, các cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp cần lưu ý một số điểm quan trọng để đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật và bảo vệ quyền lợi của mình.

 

3.1. Bãi bỏ khung giá đất

Một trong những thay đổi quan trọng nhất trong Luật Đất đai 2024 so với Luật Đất đai 2013 là việc bãi bỏ quy định về khung giá đất. Theo Luật mới, khung giá đất trước đây vốn được áp dụng như một cơ sở pháp lý để xác định giá trị đất sẽ không còn hiệu lực. Thay vào đó, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ có trách nhiệm xây dựng và công bố bảng giá đất hàng năm để phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương.

Việc bãi bỏ khung giá đất nhằm mục đích phản ánh đúng hơn giá trị thực tế của đất đai trên thị trường, tránh tình trạng giá đất bị bóp méo do khung giá quá thấp so với giá thị trường. Điều này cũng tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp trong các giao dịch liên quan đến đất đai, đồng thời giúp chính quyền địa phương quản lý hiệu quả hơn nguồn lực đất đai.

 

3.2. Mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp

Luật Đất đai 2024 đã có những sửa đổi, bổ sung quan trọng liên quan đến hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp. Cụ thể, theo quy định mới tại Điều 177, cá nhân có thể nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp lên đến 15 lần hạn mức giao đất so với quy định trước đó. Điều này cho phép mở rộng quy mô sở hữu đất nông nghiệp, góp phần phát triển kinh tế nông thôn và khuyến khích các hoạt động sản xuất nông nghiệp quy mô lớn.

Việc mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp cũng nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc phát triển sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh nhu cầu sử dụng đất ngày càng tăng. Tuy nhiên, các cá nhân cần chú ý đến các quy định chi tiết về việc chuyển quyền sử dụng đất để đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật.

 

3.3. Xây dựng bảng giá đất hằng năm

Một điểm quan trọng khác cần lưu ý khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực là quy định về việc xây dựng bảng giá đất hàng năm. Theo Điều 159 của Luật, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm xây dựng và trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định bảng giá đất lần đầu, sau đó sẽ điều chỉnh hàng năm dựa trên các biến động của thị trường.

Quy định này nhằm đảm bảo giá trị đất đai được xác định chính xác hơn, phản ánh đúng sự biến động của thị trường bất động sản. Điều này cũng giúp nâng cao tính minh bạch trong quản lý và sử dụng đất, từ đó giảm thiểu các rủi ro liên quan đến việc định giá đất không phù hợp với thực tế.

 

3.4. Không còn cấp đất cho hộ gia đình

Một trong những thay đổi đáng chú ý trong Luật Đất đai 2024 là quy định mới về việc không còn cấp đất cho hộ gia đình. Theo Điều 4 của Luật, chỉ còn các cá nhân, tổ chức mới được quyền sử dụng đất, thay vì cả hộ gia đình như trước đây. Quy định này nhằm đơn giản hóa các thủ tục pháp lý và tránh những tranh chấp không cần thiết liên quan đến quyền sở hữu đất của các thành viên trong gia đình.

Điều này đòi hỏi các hộ gia đình cần xem xét lại việc phân chia quyền sử dụng đất để đảm bảo rằng các thành viên trong gia đình đều có quyền và trách nhiệm rõ ràng đối với phần đất đang sử dụng.

 

3.5. Điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Một vấn đề nữa mà các cá nhân và tổ chức cần lưu ý khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực là các điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hay còn gọi là Sổ đỏ, Sổ hồng. Luật Đất đai 2024 tiếp tục quy định rõ ràng về việc cấp Giấy chứng nhận cho các thửa đất đã được giao không đúng thẩm quyền sau năm 2014, nhưng vẫn đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định pháp luật.

Ngoài ra, quy trình cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũng được đơn giản hóa, giúp giảm bớt gánh nặng thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp.