1. Hợp đồng trọn gói là gì?

Hợp đồng trọn gói là một hình thức hợp đồng có giá cố định, điều này có nghĩa là mức giá được xác định từ trước và không thay đổi trong suốt thời gian thực hiện hợp đồng đối với toàn bộ nội dung công việc được quy định trong hợp đồng. Đặc điểm chính của hợp đồng trọn gói là tính ổn định về giá cả, giúp các bên tham gia hợp đồng có thể dự đoán và kiểm soát chi phí một cách chính xác hơn. Điều này đặc biệt quan trọng trong các dự án xây dựng, cung cấp dịch vụ, hay sản xuất, nơi mà sự biến động của chi phí có thể ảnh hưởng lớn đến ngân sách và kế hoạch tài chính của các bên liên quan.

Cụ thể, trong hợp đồng trọn gói, giá hợp đồng được xác định dựa trên phạm vi công việc, yêu cầu kỹ thuật, và các điều kiện thực hiện đã được thỏa thuận rõ ràng giữa các bên. Giá này được ấn định ngay từ đầu và không thay đổi, bất kể các yếu tố như khối lượng công việc thực tế hay các điều kiện kỹ thuật có thể phát sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng. Điều này có nghĩa là nhà thầu hoặc bên cung cấp dịch vụ phải hoàn thành toàn bộ công việc theo yêu cầu mà không được điều chỉnh giá do các yếu tố không lường trước được hoặc thay đổi trong quá trình thực hiện.

Một trong những lợi ích nổi bật của hợp đồng trọn gói là khả năng quản lý rủi ro và dự đoán chi phí một cách chính xác. Đối với bên thuê dịch vụ hoặc bên sử dụng công trình, hợp đồng trọn gói đảm bảo rằng họ sẽ không phải chịu thêm chi phí ngoài mức giá đã thỏa thuận, ngay cả khi có sự gia tăng về khối lượng công việc hoặc các yếu tố phát sinh không mong muốn. Ngược lại, đối với nhà thầu hoặc bên cung cấp dịch vụ, hợp đồng trọn gói yêu cầu họ phải tính toán và quản lý chi phí một cách cẩn thận để đảm bảo rằng giá hợp đồng đủ để trang trải mọi chi phí phát sinh trong quá trình thực hiện. Điều này thúc đẩy sự cẩn trọng và chính xác trong việc lập dự toán và quản lý dự án.

Tuy nhiên, hợp đồng trọn gói cũng có những thách thức nhất định. Việc xác định giá hợp đồng cố định đòi hỏi các bên phải thực hiện một đánh giá kỹ lưỡng về phạm vi công việc và yêu cầu kỹ thuật từ đầu. Nếu không có sự phân tích chi tiết và dự đoán chính xác về các yếu tố có thể ảnh hưởng đến chi phí, một bên có thể gặp khó khăn trong việc hoàn thành công việc theo giá đã thỏa thuận. Đối với nhà thầu, việc quản lý rủi ro và các yếu tố phát sinh có thể trở nên căng thẳng nếu có sự thay đổi về khối lượng công việc hoặc các điều kiện không lường trước được.

Để đối phó với những thách thức này, hợp đồng trọn gói thường bao gồm các điều khoản về việc quản lý thay đổi và điều chỉnh trong trường hợp xảy ra sự kiện bất khả kháng hoặc thay đổi đáng kể về phạm vi công việc. Những điều khoản này giúp các bên có thể điều chỉnh hợp đồng khi cần thiết, đồng thời bảo vệ quyền lợi và trách nhiệm của các bên tham gia. Tuy nhiên, những thay đổi này thường phải được thỏa thuận và ghi nhận một cách rõ ràng trong hợp đồng để đảm bảo tính minh bạch và công bằng.

Tóm lại, hợp đồng trọn gói là một công cụ quan trọng trong quản lý dự án và các thỏa thuận thương mại, đặc biệt là khi cần sự ổn định và kiểm soát chi phí. Với giá cố định trong suốt thời gian thực hiện hợp đồng, các bên có thể dự đoán và quản lý chi phí một cách hiệu quả, đồng thời phải chú ý đến việc xác định rõ phạm vi công việc và các yếu tố có thể ảnh hưởng đến giá cả.

 

2. Quy định áp dụng hợp đồng trọn gói

Theo quy định tại khoản 1 Điều 64 của Luật Đấu thầu 2023, hợp đồng trọn gói được quy định cụ thể như sau:

Hợp đồng trọn gói là một loại hợp đồng được áp dụng trong trường hợp gói thầu, tại thời điểm lựa chọn nhà thầu, có phạm vi công việc, yêu cầu kỹ thuật và thời gian thực hiện được xác định rõ ràng và ít có khả năng thay đổi. Điều này có nghĩa là các yếu tố như khối lượng công việc, yêu cầu kỹ thuật, và các điều kiện không lường trước được đã được xác định từ trước, giảm thiểu tối đa sự biến động trong quá trình thực hiện hợp đồng. Trong trường hợp gói thầu không thể xác định rõ khối lượng, đơn giá, nhưng các bên tham gia hợp đồng có thể xác định khả năng quản lý rủi ro và quản lý thay đổi phát sinh, hoặc xác định được các tính chất, đặc điểm của sản phẩm đầu ra, thì hợp đồng trọn gói vẫn có thể được áp dụng. Điều này bao gồm cả các hợp đồng EPC (Engineering, Procurement, and Construction) và hợp đồng chìa khóa trao tay, nơi mà nhà thầu chịu trách nhiệm toàn diện từ thiết kế, cung cấp vật tư đến thi công và bàn giao công trình hoàn thiện.

Khi áp dụng hợp đồng trọn gói, giá gói thầu phải bao gồm chi phí dự phòng cho các yếu tố rủi ro như biến động khối lượng công việc và trượt giá có thể xảy ra trong suốt thời gian thực hiện hợp đồng. Điều này có nghĩa là giá dự thầu không chỉ phản ánh chi phí dự kiến của công việc mà còn phải tính đến những yếu tố rủi ro mà nhà thầu có trách nhiệm quản lý. Do đó, nhà thầu phải đảm bảo rằng giá dự thầu của mình bao gồm tất cả các chi phí phát sinh từ các yếu tố rủi ro và biến động giá cả, nhằm tránh việc phải điều chỉnh giá hợp đồng trong quá trình thực hiện.

Một điểm quan trọng nữa là giá hợp đồng trọn gói không thay đổi trong suốt thời gian thực hiện hợp đồng đối với phạm vi công việc, yêu cầu kỹ thuật và các điều khoản quy định trong hợp đồng, ngoại trừ trường hợp bất khả kháng hoặc thay đổi phạm vi công việc. Những trường hợp bất khả kháng có thể bao gồm các sự kiện không lường trước được như thiên tai, chiến tranh hoặc các sự kiện khác ngoài tầm kiểm soát của các bên. Thay đổi phạm vi công việc, nếu có, phải dẫn đến việc điều chỉnh giá hợp đồng theo thỏa thuận giữa các bên. Do đó, hợp đồng trọn gói yêu cầu các bên phải có sự thỏa thuận rõ ràng về những điều kiện dẫn đến sự thay đổi giá hợp đồng và cách thức điều chỉnh giá trong các tình huống cụ thể.

Về việc thanh toán, hợp đồng trọn gói quy định việc thanh toán được thực hiện theo tỷ lệ phần trăm của giá hợp đồng hoặc giá trị công trình, hạng mục công trình, khối lượng công việc tương ứng với các giai đoạn thanh toán đã được thỏa thuận trong hợp đồng. Việc thanh toán không yêu cầu xác nhận khối lượng hoàn thành chi tiết, giúp đơn giản hóa quy trình thanh toán và giảm bớt các thủ tục hành chính phức tạp. Điều này có nghĩa là các bên chỉ cần thực hiện thanh toán dựa trên tỷ lệ phần trăm của giá trị công việc hoàn thành theo từng giai đoạn đã được thống nhất, mà không cần phải kiểm tra và xác nhận chi tiết từng khối lượng công việc.

Tóm lại, hợp đồng trọn gói theo quy định tại Điều 64 của Luật Đấu thầu 2023 là một công cụ pháp lý quan trọng giúp đảm bảo tính ổn định và rõ ràng trong quản lý hợp đồng. Việc áp dụng hợp đồng trọn gói giúp các bên liên quan có thể dự đoán chính xác chi phí, quản lý rủi ro và giảm thiểu khả năng xảy ra tranh chấp liên quan đến giá cả và phạm vi công việc. Đồng thời, quy định về thanh toán và điều chỉnh giá hợp đồng trong các tình huống bất khả kháng và thay đổi phạm vi công việc giúp duy trì tính công bằng và minh bạch trong quá trình thực hiện hợp đồng.

 

3. Ưu điểm và hạn chế của hợp đồng trọn gói

Hợp đồng trọn gói, với đặc điểm là giá cố định trong suốt thời gian thực hiện hợp đồng, có cả những ưu điểm và hạn chế cụ thể. Dưới đây là phân tích chi tiết về các ưu điểm và hạn chế của loại hợp đồng này:

Ưu điểm của hợp đồng trọn gói

Dự đoán chi phí chính xác: Một trong những lợi ích lớn nhất của hợp đồng trọn gói là khả năng dự đoán chi phí chính xác. Khi giá hợp đồng đã được ấn định từ trước, các bên có thể lập kế hoạch tài chính và ngân sách một cách rõ ràng và ổn định mà không lo lắng về việc phát sinh chi phí ngoài dự kiến.

Quản lý rủi ro hiệu quả: Hợp đồng trọn gói giúp các bên phân chia rủi ro liên quan đến biến động chi phí. Bên cung cấp dịch vụ hoặc nhà thầu phải tính toán chi phí cẩn thận và chịu trách nhiệm về mọi chi phí phát sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng. Điều này giúp bên thuê dịch vụ không phải lo lắng về việc chi phí gia tăng do các yếu tố không lường trước.

Đơn giản hóa quy trình thanh toán: Việc thanh toán theo hợp đồng trọn gói thường đơn giản hơn vì giá đã được cố định và không thay đổi. Các bên có thể thống nhất các phương thức và thời điểm thanh toán từ đầu, giúp giảm thiểu các tranh chấp và phức tạp trong việc xác nhận và thanh toán khối lượng công việc.

Khuyến khích hiệu quả và tiết kiệm: Nhà thầu có động lực để hoàn thành công việc một cách hiệu quả và tiết kiệm vì mọi chi phí phát sinh sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận của họ. Điều này có thể thúc đẩy sự sáng tạo trong việc tìm kiếm các phương pháp tiết kiệm chi phí và tối ưu hóa quy trình thực hiện công việc.

Hạn chế của hợp đồng trọn gói

Khó khăn trong việc xác định phạm vi công việc: Hợp đồng trọn gói đòi hỏi phạm vi công việc và yêu cầu kỹ thuật phải được xác định rõ ràng từ trước. Nếu có sự thay đổi về phạm vi công việc hoặc yêu cầu kỹ thuật, việc điều chỉnh hợp đồng có thể trở nên phức tạp và khó khăn. Điều này có thể dẫn đến tranh chấp giữa các bên về việc phân định trách nhiệm và chi phí.

Rủi ro đối với nhà thầu: Nhà thầu có thể phải gánh chịu rủi ro về biến động chi phí và các yếu tố không lường trước được trong quá trình thực hiện hợp đồng. Nếu nhà thầu không tính toán chính xác các yếu tố này, họ có thể gặp khó khăn về tài chính và thậm chí phải gánh chịu tổn thất lớn.

Khó khăn trong việc điều chỉnh hợp đồng: Khi có sự thay đổi về yêu cầu hoặc điều kiện thực hiện công việc, việc điều chỉnh giá hợp đồng có thể gặp khó khăn. Các bên phải thực hiện việc thương lượng và ký kết thêm các phụ lục hợp đồng hoặc sửa đổi hợp đồng, điều này có thể làm tăng thời gian và chi phí thực hiện hợp đồng.

Khả năng giảm chất lượng dịch vụ: Để duy trì lợi nhuận trong hợp đồng trọn gói, nhà thầu có thể bị áp lực để giảm chi phí, điều này đôi khi có thể ảnh hưởng đến chất lượng công việc. Việc cắt giảm chi phí có thể dẫn đến việc giảm chất lượng dịch vụ hoặc sản phẩm, nếu nhà thầu không kiểm soát tốt các yếu tố chất lượng.

Khó khăn trong việc xử lý sự cố: Trong trường hợp xảy ra sự cố hoặc vấn đề bất thường, việc giải quyết có thể trở nên phức tạp hơn. Vì giá đã được cố định, việc yêu cầu thay đổi hoặc điều chỉnh có thể gặp khó khăn và yêu cầu các bên phải thực hiện quy trình pháp lý hoặc thỏa thuận bổ sung.

Hợp đồng trọn gói là một công cụ hiệu quả để quản lý chi phí và rủi ro trong nhiều tình huống, nhưng cũng đi kèm với những thách thức cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Để tận dụng ưu điểm của hợp đồng trọn gói và giảm thiểu hạn chế, các bên nên thực hiện một đánh giá kỹ lưỡng về phạm vi công việc, yêu cầu kỹ thuật và các yếu tố rủi ro ngay từ đầu, đồng thời thiết lập các điều khoản điều chỉnh hợp đồng rõ ràng để xử lý các tình huống phát sinh một cách hiệu quả.

Xem thêm: Điều chỉnh giá trong hợp đồng trọn gói trong đấu thầu?

Quý khách còn vướng mắc về vấn đề trên hoặc mọi vấn đề pháp lý khác, quý khách hãy vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến theo số điện thoại 1900.6162 hoặc lienhe@luatminhkhue.vn để được Luật sư tư vấn pháp luật trực tiếp qua tổng đài kịp thời hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc.