1. Điểm giống nhau giữa môi giới thương mại và đại diện thương nhân

Môi giới thương mại và đại diện thương nhân là hai hoạt động vô cùng quen thuộc trong hoạt động thương mại. Theo đó thì môi giới thương mại và đại diện thương nhân thì có những điểm giống nhau nhất định theo quy định của pháp luật có đưa ra. 

Hoạt động Đại diện cho thương nhân và môi giới thương mại có một điểm chung dễ nhận thấy nhất đó là đây đều là hoạt động thương mại, hoạt động trung gian thương mại với mục đích là hưởng thù lao theo quy định của pháp luật thương mại. 

Ngoài ra thì một đặc điểm nữa có thể được đề xuất đến khi nhắc đến điểm giống nhau giữa môi giới thương mại và đại diện thương nhân, theo đó thì về chủ thể cung ứng dịch vụ đều phải là thương nhan theo quy định. Ngoài ra thì quyền và nghĩa vụ của các bên thì được xác lập dựa trên cơ sở hợp đồng. 

Hợp đồng thương mại đều mang đặc điểm chung của hợp đồng và chịu sự điều chỉnh của pháp luật dân sự theo quy định. 

Một đặc điểm chung cuối cùng có thể được nhắc đến đó là bên cung ứng dịch vụ thì không bắt buộc là phải có đăng ký kinh doanh cùng ngành nghề với bên thuê dịch vụ theo quy định của pháp luật.

Trên đây là một số nhữn điểm giống nhau của đại diện cho thương nhân và môi giới thương mại theo quy định của pháp luật. Các bạn có thể dựa theo những thông tin mà chúng tôi cung cấp để có thêm thông tin cũng như hiểu rõ hơn về đại diện cho thương nhân và môi giới thương mại. 

2. Điểm khác nhau giữa môi giới thương mại và đại diện thương nhân.

Hiện nay thì nhiều người hay bị nhầm lẫn giữa hai khái niệm là đại diện cho thương nhân và môi giới thương mại theo quy định của pháp luật đưa ra. Theo đó thì đại diện thương nhân và môi giới thương mại có những điểm giống và khác nhau. Để có thể phân tích hiểu rõ hơn về hai hoạt động này thì chúng ta có thể thực hiện việc là so sánh đối chiếu các tiêu chí giữa đại diện thương nhân và môi giới thương mại theo quy định của Luật Thương mại 2005.

Tiêu chí Đại diện cho thương nhân Môi giới thương mại
Cơ sở pháp lý Điều 141 Luật Thương mại 2005 Điều 150 Luật Thương mại 2005
Khái niệm Theo quy định tại Luật Thương mại 2005 thì đại diện thương nhân là việc một thương nhân nhận ủy nhiệm (gọi là bên đại diện) của thương nhân khác( gọi là bên giao đại diện) để có thể thực hiện các hoạt động thương mại với danh nghĩa là theo sự chỉ dẫn của thương nhân đó và được hưởng thù lao về việc đại diện.  Môi giới thương mại là hoạt động thương mại, theo đó một thương nhân làm trung gian (gọi là bên môi giới) cho các bên mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ (gọi là bên được môi giới) trong việc đàm phán, giao kết hợp đồng mua bán hàng hoá, dịch vụ và được hưởng thù lao theo hợp đồng môi giới.
Chủ thể Bên cung ứng dịch vụ: Bên đại diện. Bên thuê dịch vụ: Bên giao đại diện Cả bên giao đại diện và bên giao đại diện đều phải là thương nhân Bên cung ứng dịch vụ: Bên môi giới bắt buộc phải là thương nhân Bên thuê dịch vụ: Bên được môi giới không bắt buộc phải là thương nhân
Hình thức hợp đồng Bằng văn bản hoặc hình thức có giá trị tương đương như fax, telex, điện báo, …  Do luật không quy định nên có thể hiểu rằng: hình thức của hợp đồng tuân theo pháp luật dân sự gồm có: văn bản, lời nói hoặc hành vi.
Bên nhân danh Bên đại diện nhân danh bên giao đại diện khi thực hiện các giao dịch Bên môi giới nhân danh chính mình khi thực hiện các giao dịch
Mối quan hệ Mối quan hệ giữa các bên thường ổn định, bền vững, mang tính lâu dài. Mối quan hệ giữa các bên thường mang tính mùa vụ, từng vụ việc hoặc lâu dài
Vai trò của bên trung gian

Bên đại diện thực hiện các hoạt động thương mại cho bên giao đại diện.

Bên đại diện được ủy quyền để thay mặt bên giao đại diện thực hiện giao dịch thương mại (bao gồm giao kết hợp đồng) với bên thứ ba.

Bên đại diện làm việc theo sự chỉ dẫn của bên giao đại diện, đại diện cho quyền lợi của bên giao đại diện.

Bên môi giới hỗ trợ cho bên được môi giới trong việc đàm phán, giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa; bên môi giới đóng vai trò là cầu nối để người mua và người bán gặp gỡ nhau. Bên môi giới không tham gia vào việc thực hiện hợp đồng giữa các bên được môi giới, trừ trường hợp có ủy quyền của bên được môi giới. Bên môi giới không đại diện cho quyền lợi của bên nào.
Thời điểm phát sinh quyền hưởng thù lao Quyền hưởng thù lao đại diện phát sinh từ thời điểm do các bên thỏa thuận trong hợp đồng đại diện. Quyền hưởng thù lao môi giới phát sinh từ thời điểm các bên được môi giới đã ký hợp đồng với nhau (trừ trường hợp có thỏa thuận khác).
Phạm vi ủy quyền Trong mọi lĩnh vực của hoạt động thương mại Chủ yếu là trong lĩnh vực mua bán hàng hóa, hoạt động hàng hải, kinh doanh chứng khoán, kinh doanh bảo hiểm
Thù lao

Bên đại diện được hưởng thù lao đối với hợp đồng được giao kết trong phạm vi đại diện

Quyền được hưởng thù lao phát sinh từ thời điểm do các bên thỏa thuận trong hợp đồng

Trường hợp mà không có thỏa thuận, mức thù lao cho bên đại diện được xác định theo quy định tại Điều 86 Luật Thương mại

Quyền hưởng thù lao môi giới phát sinh từ thời điểm các bên được môi giới đã được ký hợp đồng với nhau

Trường hợp không có thỏa thuận, mức thù lao được xác định theo quy định của Luật Thương mại. 

Như vậy, điểm khác biệt quan trọng giữa hoạt động môi giới thương mại so với hoạt động đại diện cho thương nhân là ở sự ủy quyền. Trong hoạt động môi giới thương mại, bên môi giới chỉ đóng vai trò là bên trung gian tạo điều kiện cho các bên được tiếp xúc với nhau và không tham gia vào hợp đồng, giao dịch giữa các bên, không đại diện cho quyền lợi của bên nào. Ngược lại, trong hoạt động đại diện cho thương nhân, bên đại diện được bên giao đại diện ủy quyền thực hiện các hoạt động thương mại dưới danh nghĩa của chính bên giao đại diện.

3. Một số thông tin có liên quan đến việc so sánh hoạt động mối giới thương mại với hoạt động khác

Ở phía trên thì chúng ta đã thực hiện so sánh các thông tin có liên quan đến hoạt động môi giới thương mại và đại diện cho thương nhân. Bên cạnh đó thì bạn có thể thực hiện so sánh hoạt động môi giới thương mại với hoạt động đại lý thương mại. Cụ thể thì có thể thực hiện đối chiếu như sau:

Môi giới thương mại là hoạt động thương mại, theo đó một thương nhân làm trung gian (gọi là bên môi giới) cho các bên mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ (gọi là bên được môi giới) trong việc đàm phán, giao kết hợp đồng mua bán hàng hoá, dịch vụ và được hưởng thù lao theo hợp đồng môi giới. Còn đại lý thương mại thì có thể hiểu một cách ngắn ngọn đó là  hoạt động thương mại, theo đó bên giao đại lý và bên đại lý thoả thuận việc bên đại lý nhân danh chính mình mua, bán hàng hoá cho bên giao đại lý hoặc cung ứng dịch vụ của bên giao đại lý cho khách hàng để hưởng thù lao

Nếu như nhìn nhận ở góc độ ở vai trò thì hoạt động môi giới thương mại thì bên môi giới đóng vai trò là người trung gian trong việc đàm phán, ký kết hợp đồng của các bên được môi giới. Còn hoạt động đại lý thương mại thì có vai trò được thể hiện đó là bên đại lý sẽ là người trung gian trong việc mua, bán hàng hóa cho bên giao hoặc là cung ứng dịch vụ của bên giao đại ký cho khách hàng theo quy định của pháp luật.  

Nhìn chung thì khi mà so sánh với các hoạt động trung gian thương mại khác, hoạt động môi giới thương mại có đặc điểm khác biệt là chủ thể thực hiện môi giới thương mại hoàn toàn không tham gia vào hợp đồng, giao dịch giữa các bên, không đại diện cho quyền lợi của bên nào. Chính vì không tham gia vào giao dịch giữa các bên nên bên môi giới không chịu trách nhiệm về khả năng thanh toán của bên được môi giới, không có quyền được quyết định giá bán, giá cung ứng dịch vụ giữa các bên. Đồng thời, nếu các loại hình hoạt động trung gian thương mại khác bắt buộc phải được thành văn bản hoặc bằng hình thức khác có giá trị pháp lý tương đương thì luật lại quy định hợp đồng môi giới không nhất thiết phải lập thành văn bản. Điều này tạo điều kiện cho các hoạt động môi giới có thể tiến hành nhanh chóng, thuận tiện. Tuy nhiên việc không quy định như vậy cũng có mặt trái, đó là làm phát sinh những vấn đề tiềm ẩn về tranh chấp giữa các bên thực hiện dịch vụ môi giới và bên được môi giới, nhất là đối với những hợp đồng có giá trị lớn.

Tham khảo: Môi giới là gì? Người môi giới quy định như thế nào? 

Vui lòng liên hệ 19006162 hoặc lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ.