Quy định về trách nhiệm hình sự với các tội xâm hại tình dục trẻ em

1. Hiểu thế nào về xâm hại tình dục trẻ em?

Theo quy định tại Điều 1 của Luật trẻ em năm 2016, trẻ em được xác định là những người dưới 16 tuổi.

Theo quy định tại khoản 1 của Điều 2 trong Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP, xâm hại tình dục người dưới 16 tuổi là hành vi sử dụng bạo lực, đe dọa bằng bạo lực, ép buộc, lôi kéo, dụ dỗ người dưới 16 tuổi để tham gia vào các hoạt động tình dục. Đây bao gồm những hành vi như hiếp dâm, cưỡng dâm, giao cấu, dâm ô với người dưới 16 tuổi, và cả việc sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích mại dâm, khiêu dâm dưới bất kỳ hình thức nào. Ví dụ, hành vi xâm hại tình dục có thể được thực hiện khi có sự đồng thuận với người dưới 13 tuổi. Hành vi này có thể do cưỡng bức hoặc do hứa hẹn các lợi ích vật chất (như tiền bạc, tài sản) hoặc các lợi ích phi vật chất (như đánh giá cao, đánh giá tốt, tạo cơ hội tiến bộ...).

2. Quy định về trách nhiệm hình sự với các tội xâm hại tình dục trẻ em

Theo đó, tại Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) có quy định trách nhiệm hình sự đối với 05 tội phạm xâm hại tình dục trẻ em, cụ thể:

2.1. Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi

Theo quy định tại Điều 142 của Bộ luật Hình sự năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung vào năm 2017), các hành vi sau đây sẽ bị áp dụng hình phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

- Sử dụng bạo lực, đe dọa bằng bạo lực hoặc tận dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc sử dụng các phương pháp khác để có quan hệ tình dục hoặc thực hiện các hành vi tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi mà không tuân theo ý muốn của họ.

- Có quan hệ tình dục hoặc thực hiện các hành vi tình dục khác với người dưới 13 tuổi.

Ngoài ra, phạm tội sẽ bị áp dụng hình phạt tù từ 12 năm đến 20 năm trong các trường hợp sau:

- Hành vi có tính chất loạn luân.

- Làm cho nạn nhân mang thai.

- Gây thương tích hoặc gây hại cho sức khỏe của nạn nhân với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%.

- Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 11% đến 45%.

- Phạm tội đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh.

- Phạm tội hai lần trở lên.

- Phạm tội đối với hai người trở lên.

- Tái phạm có tính nguy hiểm.

Trong các trường hợp sau đây, phạm tội sẽ bị áp dụng hình phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:

- Phạm tội có tổ chức.

- Nhiều người cùng hiếp một người.

- Phạm tội đối với người dưới 10 tuổi.

- Gây thương tích hoặc gây hại cho sức khỏe của nạn nhân với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên.

- Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 46% trở lên.

- Phạm tội khi biết mình bị nhiễm HIV.

- Khiến nạn nhân chết hoặc tự tử.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc cụ thể từ 01 năm đến 05 năm.

2.2. Tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi

Theo quy định tại Điều 144 của Bộ luật Hình sự năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung vào năm 2017), các hành vi sau đây sẽ bị áp dụng hình phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:

- Người sử dụng mọi biện pháp khiến người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, đang ở trong tình trạng phụ thuộc hoặc tình trạng bị ép buộc, buộc phải có quan hệ tình dục hoặc thực hiện các hành vi tình dục khác mà không tuân theo ý muốn của họ.

Ngoài ra, phạm tội sẽ bị áp dụng hình phạt tù từ 07 năm đến 15 năm trong các trường hợp sau:

- Hành vi có tính chất loạn luân.

- Làm cho nạn nhân mang bầu.

- Gây thương tích hoặc gây hại cho sức khỏe của nạn nhân với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%.

- Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 11% đến 45%.

- Phạm tội hai lần trở lên.

- Phạm tội đối với hai người trở lên.

- Tái phạm có tính nguy hiểm.

Trong các trường hợp sau đây, phạm tội sẽ bị áp dụng hình phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

- Nhiều người cưỡng dâm một người.

- Gây thương tích hoặc gây hại cho sức khỏe của nạn nhân với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên.

- Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 46% trở lên.

- Phạm tội khi biết mình bị nhiễm HIV.

- Khiến nạn nhân chết hoặc tự tử.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc cụ thể từ 01 năm đến 05 năm.

2.3. Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi

Theo quy định tại Điều 145 của Bộ luật Hình sự năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung vào năm 2017), các hành vi sau đây sẽ bị áp dụng hình phạt tù từ 01 năm đến 05 năm đối với người từ 18 tuổi trở lên:

- Giao cấu hoặc thực hiện các hành vi tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, trừ khi thuộc các trường hợp quy định tại Điều 142 và Điều 144 của Bộ luật Hình sự 2015.

Ngoài ra, phạm tội sẽ bị áp dụng hình phạt tù từ 03 năm đến 10 năm trong các trường hợp sau:

- Phạm tội hai lần trở lên.

- Phạm tội đối với hai người trở lên.

- Hành vi có tính chất loạn luân.

- Làm cho nạn nhân mang bầu.

- Gây thương tích hoặc gây hại cho sức khỏe của nạn nhân với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%.

- Phạm tội đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh.

Trong các trường hợp sau đây, phạm tội sẽ bị áp dụng hình phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

- Gây thương tích hoặc gây hại cho sức khỏe của nạn nhân với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên.

- Phạm tội khi biết mình bị nhiễm HIV.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc cụ thể từ 01 năm đến 05 năm.

2.4. Tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi

Theo quy định tại Điều 146 của Bộ luật Hình sự năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung vào năm 2017), các hành vi sau đây sẽ bị áp dụng hình phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm đối với người từ 18 tuổi trở lên:

- Có hành vi dâm ô đối với người dưới 16 tuổi mà không nhằm mục đích giao cấu hoặc các hành vi tình dục khác.

Ngoài ra, phạm tội sẽ bị áp dụng hình phạt tù từ 03 năm đến 07 năm trong các trường hợp sau:

- Phạm tội có tổ chức.

- Phạm tội hai lần trở lên.

- Phạm tội đối với hai người trở lên.

- Phạm tội đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh.

- Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 11% đến 45%.

- Tái phạm nguy hiểm.

Trong các trường hợp sau đây, phạm tội sẽ bị áp dụng hình phạt tù từ 07 năm đến 12 năm:

- Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 46% trở lên.

- Làm nạn nhân tự sát.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc cụ thể từ 01 năm đến 05 năm.

2.5. Tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm

Theo quy định tại Điều 147 của Bộ luật Hình sự năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung vào năm 2017), các hành vi sau đây sẽ bị áp dụng hình phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm đối với người từ 18 tuổi trở lên:

- Lôi kéo, dụ dỗ, ép buộc người dưới 16 tuổi trình diễn khiêu dâm hoặc trực tiếp chứng kiến việc trình diễn khiêu dâm dưới mọi hình thức.

Ngoài ra, phạm tội sẽ bị áp dụng hình phạt tù từ 03 năm đến 07 năm trong các trường hợp sau:

- Phạm tội có tổ chức.

- Phạm tội hai lần trở lên.

- Phạm tội đối với hai người trở lên.

- Phạm tội đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh.

- Có mục đích thương mại.

- Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 11% đến 45%.

- Tái phạm nguy hiểm.

Trong các trường hợp sau đây, phạm tội sẽ bị áp dụng hình phạt tù từ 07 năm đến 12 năm:

- Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 46% trở lên.

- Làm nạn nhân tự sát.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc cụ thể từ 01 năm đến 05 năm.

3. Ảnh hưởng của các tội phạm xâm hại trẻ em

Xâm hại trẻ em làm gây ra những tổn thương nghiêm trọng và lâu dài đối với cả thể chất và tâm lý của nạn nhân trẻ em. Hậu quả của xâm hại trẻ em không chỉ ảnh hưởng đến nạn nhân mà còn lan rộng ra gia đình, cộng đồng và xã hội. Cần nhấn mạnh rằng trẻ em không bao giờ có lỗi trong việc bị xâm hại, ngay cả khi việc này có ảnh hưởng tới gia đình và cộng đồng.

Hiện nay, xâm hại tình dục trẻ em là một vấn đề đáng lo ngại đối với nhiều bậc cha mẹ có con nhỏ. Các vụ việc liên quan đến xâm hại tình dục trẻ em đã xuất hiện ngày càng nhiều, đặc biệt là với những bé gái nhỏ. Những kẻ biến thái đã tận dụng sự ngây thơ và khờ dại của các bé để thực hiện những hành vi tàn ác, gây tổn hại nghiêm trọng đến tâm lý của các cháu.

Xâm hại tình dục trẻ em thể hiện qua các hành vi như hiếp dâm trẻ em, cưỡng dâm trẻ em, giao cấu với trẻ em, dâm ô với trẻ em và nhiều hành vi khác. Các tội phạm này đều có điểm chung là xâm phạm sức khỏe, sự phát triển sinh lý và thể chất bình thường, danh dự, phẩm giá của trẻ em, đồng thời vi phạm quyền bất khả xâm phạm về tình dục của trẻ em. Trong nhiều trường hợp, xâm hại tình dục trẻ em còn gây ảnh hưởng xấu đến trật tự và an toàn xã hội.

Các vụ việc này đã để lại hậu quả vô cùng nghiêm trọng, khiến trẻ em suy giảm sức khỏe, suy nhược thần kinh, hoảng sợ và thậm chí bỏ học. Tất cả những điều này ảnh hưởng xấu đến sự phát triển tâm sinh lý bình thường của trẻ.

Trong mỗi trường hợp phạm tội, mức hình phạt được quy định theo từng tội danh cụ thể trong Bộ luật Hình sự của nước ta. Để đấu tranh, phòng ngừa và hạn chế loại tội phạm này một cách hiệu quả, cần thiết có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Người lớn cũng cần trang bị cho trẻ em kiến thức và ý thức tự bảo vệ mình.

Để có thêm những thông tin liên quan, quý bạn đọc có thể tham khảo bài viết: Những bất cập khi tiến hành giám định hành vi xâm hại trẻ em?

Trên đây là toàn bộ thông tin mà Luật Minh Khuê đã cung cấp về quy định về trách nhiệm hình sự đối với tội xâm hại tình dục trẻ em. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào hoặc cần hỗ trợ về các vấn đề pháp lý khác, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline: 1900.6162 hoặc gửi yêu cầu tư vấn qua email: lienhe@luatminhkhue.vn. Chúng tôi cam kết sẽ nhanh chóng hỗ trợ và trả lời mọi thắc mắc của bạn. Chân thành cảm ơn sự quan tâm và theo dõi của bạn đối với thông tin từ Luật Minh Khuê.