Quy tắc viết hoa tên riêng được hướng dẫn như thế nào?

1. Tên người có quy tắc viết hoa như thế nào?

Theo quy định tại Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định 30/2020/NĐ-CP thì quy tắc chung về viết hoa tên người như sau:

- Viết hoa chữ cái đầu của tất cả các âm tiết trong tên người, bao gồm cả họ và tên.

- Ví dụ: Nguyễn Ái Quốc, Trần Phú, Hồ Chí Minh.

* Trường hợp ngoại lệ:

- Tên đệm:

+ Viết hoa chữ cái đầu.

+ Tuy nhiên, không viết hoa nếu chỉ viết tắt.

+ Ví dụ: Nguyễn Văn Toàn, Lê Huỳnh Đức (Lê H. Đức).

- Tên gọi theo chức vụ, học hàm, học vị:

+ Viết hoa chữ cái đầu.

+ Ví dụ: Chủ tịch nước, Giáo sư, Tiến sĩ.

- Tên dân tộc thiểu số:

+ Viết hoa chữ cái đầu của tất cả các âm tiết.

+ Ví dụ: Mông, Tày, Thái.

* Lưu ý:

- Quy tắc viết hoa tên người có thể thay đổi theo thời gian. Do đó, bạn nên tham khảo các tài liệu chính thống hoặc ý kiến của chuyên gia ngôn ngữ để có thông tin chính xác nhất.

- Việc viết hoa tên người đúng cách thể hiện sự tôn trọng và góp phần gìn giữ nét đẹp văn hóa của tiếng Việt.

2. Tên địa lý được viết hoa theo quy tắc nào?

* Quy tắc chung:

- Viết hoa chữ cái đầu của tất cả các âm tiết trong tên địa lý, bao gồm cả tên nước, lục địa, khu vực, sông, núi, v.v.

- Ví dụ: Việt Nam, Châu Á, Đông Nam Á, sông Hồng, núi Everest.

* Trường hợp ngoại lệ:

- Tên các đơn vị hành chính:

+ Viết hoa chữ cái đầu của tất cả các âm tiết, trừ các từ chỉ phương hướng như "Đông", "Tây", "Nam", "Bắc".

+ Ví dụ: Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Quảng Ngãi, xã Kim Long, phường Hàng Gai.

- Tên các đường phố, khu phố:

+ Viết hoa chữ cái đầu của tất cả các âm tiết, trừ các từ chỉ phương hướng như "Đông", "Tây", "Nam", "Bắc".

+ Ví dụ: đường Nguyễn Huệ, khu phố cổ Hà Nội.

* Một số ví dụ khác:

- Tên nước: Việt Nam, Pháp, Nhật Bản, Hoa Kỳ.

- Lục địa: Châu Á, Châu Phi, Châu Âu, Châu Mỹ.

- Khu vực: Đông Nam Á, Trung Đông, Địa Trung Hải.

- Sông: sông Hồng, sông Mekong, sông Nile, sông Amazon.

- Núi: núi Everest, núi Phú Sĩ, núi Alps, núi Andes.

- Đơn vị hành chính: Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Quảng Ngãi, xã Kim Long, phường Hàng Gai.

- Đường phố: đường Nguyễn Huệ, đường Trần Hưng Đạo, đường Hai Bà Trưng.

- Khu phố: khu phố cổ Hà Nội, khu phố Tây Bùi Viện, khu phố Nhật Bản.

* Lưu ý:

- Quy tắc viết hoa tên địa lý có thể thay đổi theo thời gian. Do đó, bạn nên tham khảo các tài liệu chính thống hoặc ý kiến của chuyên gia ngôn ngữ để có thông tin chính xác nhất.

- Việc viết hoa tên địa lý đúng cách thể hiện sự tôn trọng và góp phần gìn giữ nét đẹp văn hóa của tiếng Việt.

3. Tên sự kiện lịch sử được viết hoa ra sao?

* Quy tắc chung:

- Viết hoa chữ cái đầu của tất cả các từ trong tên sự kiện lịch sử.

- Ví dụ: Cách mạng tháng Tám, Chiến tranh Việt Nam, Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ XIII.

* Lưu ý:

- Quy tắc này áp dụng cho cả tên sự kiện lịch sử trong nước và quốc tế.

- Nếu tên sự kiện lịch sử có chứa tên địa lý, thì tên địa lý cũng được viết hoa theo quy tắc chung.

- Ví dụ: Chiến tranh Pháp - Việt Nam, Hội nghị Diên Hồng.

* Các ví dụ khác

- Sự kiện lịch sử trong nước: Cách mạng tháng Tám; Chiến tranh Việt Nam; Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ XIII; Khởi nghĩa Lam Sơn; Chiến thắng Điện Biên Phủ

- Sự kiện lịch sử quốc tế: Cách mạng Pháp; Thế chiến thứ hai; Chiến tranh Lạnh; Cách mạng tháng Mười Nga; Khám phá địa lý

4. Tên tác phẩm văn học, nghệ thuật có quy tắc viết hoa thế nào?

* Quy tắc chung:

- Viết hoa chữ cái đầu của tất cả các từ trong tên tác phẩm văn học, nghệ thuật.

- Ví dụ: Truyện Kiều, Bức tranh thiếu nữ bên hoa đào, Bản giao hưởng số 5 của Beethoven.

* Lưu ý:

- Quy tắc này áp dụng cho tất cả các thể loại tác phẩm văn học, nghệ thuật như thơ, văn xuôi, kịch bản, nhạc phẩm, tranh vẽ, tượng điêu khắc, v.v.

- Nếu tên tác phẩm có chứa tên người, tên địa lý, thì tên người và tên địa lý cũng được viết hoa theo quy tắc chung.

* Ví dụ:

- Văn học:

+ Truyện Kiều (Nguyễn Du)

+ Bắt Đầu Từ Cây Bút (Tô Hoài)

+ Hai Bắt Nước (Tô Hoài)

+ Rừng U Minh (Tô Hoài)

+ Làng (Kim Lân)

+ Vợ Chồng Ơi (Khánh Hoài)

- Nghệ thuật:

+ Bức tranh thiếu nữ bên hoa đào (Nguyễn Gia Trí)

+ Ngựa (Nguyễn Tư Nghiêm)

+ Mẹ (Trần Văn Cẩn)

+ Tượng đài Lý Thái Tổ (Nguyễn Văn Linh)

+ Bản giao hưởng số 5 của Beethoven

+ Ánh trăng (Beethoven)

5. Tên các tổ chức, cơ quan được viết hoa theo quy tắc nào?

* Quy tắc chung:

- Viết hoa chữ cái đầu của tất cả các từ trong tên các tổ chức, cơ quan.

- Ví dụ: Liên Hợp Quốc, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Đại học Quốc gia Hà Nội.

* Lưu ý:

- Quy tắc này áp dụng cho tất cả các loại hình tổ chức, cơ quan, bao gồm:

+ Tổ chức quốc tế: Liên Hợp Quốc, ASEAN, UNESCO.

+ Cơ quan nhà nước: Bộ Giáo dục và Đào tạo, Ủy ban Nhân dân tỉnh Hà Nội, Tòa án Nhân dân tối cao.

+ Tổ chức phi chính phủ: Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam.

+ Doanh nghiệp: Công ty cổ phần Tập đoàn FPT, Công ty trách nhiệm hữu hạn Một thành viên VinGroup.

- Nếu tên tổ chức, cơ quan có chứa tên địa lý, thì tên địa lý cũng được viết hoa theo quy tắc chung.

- Ví dụ: Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.

* Một vài ví dụ:

- Tổ chức quốc tế: Liên Hợp Quốc; Tổ chức Y tế Thế giới; Ngân hàng Thế giới; Tổ chức Thương mại Thế giới

- Cơ quan nhà nước: Bộ Giáo dục và Đào tạo; Ủy ban Nhân dân tỉnh Hà Nội; Tòa án Nhân dân tối cao; Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao

- Tổ chức phi chính phủ: Hội Chữ thập đỏ Việt Nam; Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam; Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam; Hội Nhà văn Việt Nam

- Doanh nghiệp: Công ty cổ phần Tập đoàn FPT; Công ty trách nhiệm hữu hạn Một thành viên VinGroup; Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank); Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN)

6. Một số trường hợp đặc biệt

Ngoài những quy tắc chung về cách viết hoa đã được trình bày ở trên, tiếng Việt còn có một số trường hợp đặc biệt cần lưu ý:

* Tên riêng có quy tắc viết hoa riêng:

- Một số tên riêng có quy tắc viết hoa khác với quy tắc chung, cần tra cứu theo quy định cụ thể.

- Ví dụ:

+ Chúa Giêsu Kitô

+ Phật Thích Ca Mâu Ni

+ Allahu Akbar (tiếng Ả Rập)

- Nên tham khảo từ điển hoặc các tài liệu chính thống về cách viết hoa tên riêng để đảm bảo tính chính xác.

* Tên các ngày lễ, Tết:

- Viết hoa chữ cái đầu của tất cả các âm tiết trong tên gọi ngày lễ, ngày kỷ niệm.

- Ví dụ:

+ Tết Nguyên Đán

+ Quốc khánh 2/9

+ Giỗ tổ Hùng Vương

+ Ngày Quốc tế Lao động (1/5)

* Một số trường hợp khác:

- Tên các học hàm, học vị: Viết hoa chữ cái đầu của tất cả các từ. Ví dụ: Giáo sư, Tiến sĩ, Thạc sĩ

- Tên các giải thưởng: Viết hoa chữ cái đầu của tất cả các từ. Ví dụ: Giải thưởng Nobel, Giải thưởng Pulitzer, Giải thưởng Hồ Chí Minh

- Tên các kỳ thi: Viết hoa chữ cái đầu của tất cả các từ. Ví dụ: Kỳ thi THPT Quốc gia, Kỳ thi tuyển sinh Đại học

- Tên các bộ môn học: Viết hoa chữ cái đầu của tất cả các từ. Ví dụ: Toán học, Văn học, Lịch sử

* Lưu ý:

- Quy tắc viết hoa trong tiếng Việt có thể thay đổi theo thời gian. Do đó, bạn nên tham khảo các tài liệu chính thống hoặc ý kiến của chuyên gia ngôn ngữ để có thông tin chính xác nhất.

- Việc viết hoa đúng cách thể hiện sự tôn trọng và góp phần gìn giữ nét đẹp văn hóa của tiếng Việt.

Ngoài ra, có thể tham khảo: Sau dấu chấm phẩy có viết hoa không? Quy tắc viết hoa cần biết. Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.