Đối chất được thực hiện khi nào trong vụ án hình sự?

Khi mâu thuẫn xuất hiện trong lời khai của hai hoặc nhiều người tham gia vào một sự kiện, việc xác định sự trùng khớp giữa các tình tiết là vô cùng quan trọng. Mặc dù cơ quan điều tra đã tiến hành nhiều biện pháp để khám phá sự thật, nhưng khi mâu thuẫn vẫn còn tồn tại, Điều tra viên sẽ tiếp tục quá trình làm rõ thông tin bằng cách thực hiện đối chất.

Trong quá trình đối chất, Điều tra viên sẽ tập trung vào những điểm mâu thuẫn và cố gắng làm sáng tỏ sự khác biệt giữa các phiên bản khai báo. Việc này thường đòi hỏi sự khéo léo, kiên nhẫn và sự hiểu biết sâu sắc về tình hình cụ thể mà họ đang điều tra.

Đối chất không chỉ giúp phát hiện ra những sai sót hay những lỗ hổng trong lời khai mà còn tạo ra cơ hội để lấy thêm thông tin chi tiết. Điều tra viên sẽ tận dụng những mâu thuẫn để đặt ra những câu hỏi chi tiết hơn, từ đó đạt được cái nhìn toàn diện và chính xác về sự kiện.

Qua quá trình đối chất, mục tiêu cuối cùng là xác định sự thật và tạo ra một hồ sơ chứng cứ mạnh mẽ để hỗ trợ quá trình tư pháp. Điều này đồng nghĩa với việc bảo vệ quyền lợi của tất cả các bên liên quan và đảm bảo rằng quyết định cuối cùng của hệ thống pháp luật được đưa ra dựa trên thông tin chính xác và công bằng.

 

Thủ tục đối chất đối với những bị can, bị cáo, bị hại, người làm chứng và những người liên quan trong vụ án là một giai đoạn quan trọng, chỉ được thực hiện khi không còn phương tiện điều tra khác nào có thể kiểm tra, xác minh lời khai, và giải quyết mâu thuẫn xuất hiện trong lời khai của những người này.

Việc này thường đặt ra khi có những khả năng mâu thuẫn không thể giải quyết bằng các biện pháp điều tra thông thường. Thủ tục đối chất tập trung vào việc so sánh và đối chiếu các thông tin được cung cấp bởi các bên liên quan, nhằm xác định sự khác biệt và đảm bảo tính chính xác của thông tin.

Quan trọng nhất, thủ tục đối chất không chỉ giúp xác minh lời khai của những người liên quan mà còn tạo cơ hội để phát hiện ra những chi tiết quan trọng mà trước đây có thể bị bỏ qua. Điều này đồng nghĩa với việc cung cấp cho hệ thống pháp luật một cơ sở thông tin đầy đủ và chính xác nhất để đưa ra quyết định công bằng và chính xác.

Qua thủ tục đối chất, cơ quan điều tra không chỉ làm sáng tỏ những mâu thuẫn có thể tồn tại trong lời khai mà còn thể hiện cam kết với nguyên tắc công bằng và minh bạch trong quá trình pháp luật. Điều này là quan trọng để đảm bảo rằng mọi người tham gia vào vụ án đều có cơ hội bày tỏ quan điểm và đồng thời giúp xây dựng một hệ thống pháp luật mạnh mẽ và đáng tin cậy.

 

Theo quy định tại Điều 189 của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, thủ tục đối chất trong vụ án hình sự được tổ chức theo các quy tắc chặt chẽ nhằm đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong quá trình điều tra. Trong trường hợp mâu thuẫn vẫn tồn tại giữa các bên tham gia, và các biện pháp điều tra trước đó không giải quyết được mâu thuẫn đó, Điều tra viên sẽ tiến hành đối chất.

Trước khi bắt đầu đối chất, Điều tra viên phải giải thích trách nhiệm của những người tham gia, đặc biệt là người làm chứng hoặc bị hại, về việc từ chối, trốn tránh khai báo hoặc cố tình khai báo gian dối. Mọi thông tin này cũng được ghi rõ vào biên bản để làm cơ sở cho quá trình đối chất. Tất cả những thông tin liên quan đến trách nhiệm này sẽ được ghi rõ vào biên bản đối chất. Việc này không chỉ tạo nền tảng vững chắc cho quá trình đối chất mà còn làm cho mọi người tham gia nhận thức được tính nghiêm túc và quan trọng của việc tuân thủ quy định, đồng thời đặt ra một tiêu chuẩn cao về trung thực và minh bạch trong quá trình tố tụng hình sự

Trong quá trình đối chất, Điều tra viên có thể sử dụng các chứng cứ, tài liệu, đồ vật có liên quan và có thể tạo cơ hội để những người tham gia đặt câu hỏi lẫn nhau. Tất cả những câu hỏi và trả lời đều phải được ghi lại chính xác trong biên bản. Sau khi mọi người tham gia đối chất đã kết thúc lời khai của mình, họ mới được nhắc lại những gì đã khai trước đó.

Biên bản đối chất sẽ được lập theo quy định tại Điều 178 của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, và nếu cần thiết, quá trình đối chất có thể được ghi âm hoặc ghi hình để tạo ra bằng chứng rõ ràng và chính xác. Trong những trường hợp đặc biệt, Kiểm sát viên cũng có thể tiến hành đối chất, và quá trình này sẽ tuân theo các quy định tại Điều 189 của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015.

 

Theo Điều 178 của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, quy trình ghi biên bản điều tra trong khi thực hiện đối chất đòi hỏi sự chặt chẽ và minh bạch để đảm bảo tính công bằng và chính xác trong quá trình tố tụng.

Khi thực hiện hoạt động điều tra, người có thẩm quyền phải lập biên bản theo quy định tại Điều 133 của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015. Điều tra viên và cán bộ điều tra, khi lập biên bản, cần đọc nó cho những người tham gia tố tụng nghe và giải thích về quyền được bổ sung cũng như nhận xét về nội dung biên bản. Mọi ý kiến bổ sung và nhận xét sẽ được ghi vào biên bản, và trong trường hợp không chấp nhận bổ sung, lý do sẽ được ghi rõ. Tất cả những người tham gia tố tụng, Điều tra viên, và cán bộ điều tra đều ký tên vào biên bản, chứng nhận sự đồng thuận với nội dung của nó.

Nếu Kiểm sát viên hoặc Kiểm tra viên phải lập biên bản, quy trình này cũng tuân theo quy định tại Điều 178. Biên bản sau đó phải ngay lập tức được chuyển cho Điều tra viên để đưa vào hồ sơ vụ án.

Việc lập biên bản trong giai đoạn khởi tố cũng được thực hiện theo quy định tại Điều 178 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015. Do đó, quá trình này sẽ diễn ra đồng bộ và đảm bảo tính nhất quán trong việc ghi chép và bảo quản thông tin liên quan đến đối chất và các hoạt động điều tra khác. Việc này đồng thời làm rõ ràng rằng đối chất chỉ được thực hiện khi các biện pháp điều tra khác không giải quyết được mâu thuẫn trong lời khai của những người liên quan trong vụ án hình sự.