1. Vũ khí thô sơ là gì?

Vũ khí thô sơ là một thuật ngữ được sử dụng trong lĩnh vực quản lý và sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Theo khoản 4 Điều 3 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2017 (sửa đổi 2019) của Việt Nam, vũ khí thô sơ được định nghĩa là loại vũ khí có cấu tạo đơn giản và nguyên lý hoạt động đơn giản. Đây là những vũ khí được chế tạo hoặc sản xuất thủ công hoặc công nghiệp mà không đòi hỏi công nghệ phức tạp. Các loại vũ khí thô sơ bao gồm:

- Dao găm: Một loại vũ khí có lưỡi sắc bén được gắn vào một tay cầm, thường được sử dụng để đâm hoặc chém.

- Kiếm: Một loại vũ khí dạng gươm với lưỡi dài, sắc bén và một tay cầm để cầm nắm.

- Giáo: Một vũ khí dạng cung được chế tạo từ gỗ hoặc kim loại, có lưỡi sắc bén và được sử dụng để đâm hoặc chém.

- Mác: Loại vũ khí gồm một cái cào dài, thường được chế tạo từ gỗ hoặc kim loại, được sử dụng để đánh hoặc chém.

- Thương: Một vũ khí dạng roi có một hoặc nhiều lưỡi sắc bén, thường được chế tạo từ gỗ hoặc kim loại.

- Lưỡi lê: Một vũ khí dạng roi dài với lưỡi sắc bén ở một hoặc cả hai đầu, được sử dụng để đánh hoặc chém.

- Đao: Một vũ khí có một lưỡi dài, sắc bén và một tay cầm để cầm nắm.

- Mã tấu: Loại vũ khí dạng gậy có một hoặc nhiều lưỡi cong nhọn, được sử dụng để đánh hoặc chém.

- Côn: Một loại vũ khí dạng gậy dài có đầu rộng và nặng, thường được sử dụng để đánh hoặc đâm.

- Quả đấm: Loại vũ khí gồm một cái quả nặng, thường được chế tạo từ kim loại, dùng để tấn công bằng cách đánh hoặc chém.

- Quả chùy: Một loại vũ khí gồm một chuỗi hoặc dây dài có nhiều quả nặng treo vào đầu, thường được sử dụng để quay và tấn công bằng cách đánh hoặc chém.

- Cung: Một loại vũ khí cung được chế tạo từ gỗ hoặc kim loại, sử dụng sức căng để bắn các mũi tên.

- Nỏ: Một loại vũ khí dạng gậy có một cái móc ở đầu, được sử dụng để ném hoặc bắn các mũi tên.

- Phi tiêu: Các vũ khí nhọn như kim hoặc phi tiêu được ném hoặc bắn từ tay người sử dụng.

Theo Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2017 (sửa đổi 2019) của Việt Nam, danh sách vũ khí thô sơ bao gồm dao găm, kiếm, giáo, mác, thương, lưỡi lê, đao, mã tấu, côn, quả đấm, quả chùy, cung, nỏ và phi tiêu. Quy định về vũ khí thô sơ giúp xác định và kiểm soát việc sử dụng các loại vũ khí đơn giản này, từ đó đảm bảo an ninh và trật tự trong xã hội. Những vũ khí thô sơ có thể được chế tạo hoặc sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, và chúng có thể được sử dụng để đánh hoặc chém. Hệ thống quản lý vũ khí và an ninh quốc gia, nhằm hạn chế việc sử dụng vũ khí nguy hiểm và giảm thiểu nguy cơ gây hại cho cộng đồng. Tuân thủ quy định về vũ khí thô sơ là trách nhiệm của tất cả mọi người, nhằm đảm bảo môi trường sống an toàn và bình yên cho mọi thành viên trong xã hội.

 

2. Các đối tượng được trang bị vũ khí thô sơ

Căn cứ vào Điều 28 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017 (sửa đổi 2019) quy định về các đối tượng được trang bị vũ khí thô sơ như sau:

- Quân đội nhân dân: Quân đội được trang bị vũ khí thô sơ để thực hiện nhiệm vụ quốc phòng và bảo vệ an ninh quốc gia.

- Dân quân tự vệ: Dân quân tự vệ là một lực lượng tình nguyện được thành lập để tham gia bảo vệ an ninh, trật tự và an toàn cho cộng đồng.

- Cảnh sát biển: Cảnh sát biển là lực lượng chức năng trực thuộc Bộ Công an, có nhiệm vụ duy trì an ninh, trật tự trên biển và bảo vệ tài nguyên biển quốc gia.

- Công an nhân dân: Công an nhân dân là lực lượng chức năng của nhà nước có trách nhiệm đảm bảo trật tự, an toàn và an ninh trên địa bàn quốc gia.

- Cơ yếu: Cơ yếu là các lực lượng y tế trong quân đội, được trang bị vũ khí thô sơ để tự bảo vệ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ y tế trong môi trường chiến đấu.

- Kiểm lâm, Kiểm ngư: Kiểm lâm và kiểm ngư là những lực lượng chức năng có nhiệm vụ giám sát và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, đặc biệt là trong lĩnh vực rừng và biển.

- An ninh hàng không: An ninh hàng không là lực lượng chức năng đảm bảo an toàn và an ninh trong hoạt động hàng không.

- Hải quan cửa khẩu, lực lượng chuyên trách chống buôn lậu của Hải quan: Hải quan và lực lượng chống buôn lậu của Hải quan có nhiệm vụ kiểm soát và bảo vệ đường biên giới, đảm bảo an ninh và trật tự trong hoạt động xuất nhập cảnh và thương mại quốc tế.

- Câu lạc bộ, cơ sở đào tạo, huấn luyện thể thao có giấy phép hoạt động: Các câu lạc bộ, cơ sở đào tạo và huấn luyện thể thao có thể được cấp phép sử dụng vũ khí thô sơ để đảm bảo an toàn và quyền lợi của các thành viên trong quá trình hoạt động thể thao.

- Trung tâm giáo dục quốc phòng và an ninh: Trung tâm giáo dục quốc phòng và an ninh có nhiệm vụ đào tạo, huấn luyện và nâng cao nhận thức về quốc phòng và an ninh cho các đối tượng tham gia, và có thể được trang bị vũ khí thô sơ để đảm bảo an toàn trong quá trình đào tạo.

Quy định việc trang bị vũ khí thô sơ cho mỗi đối tượng được căn cứ vào tính chất, yêu cầu và nhiệm vụ của từng lực lượng và tổ chức. Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và Bộ trưởng Bộ Công an đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định và quản lý việc trang bị vũ khí thô sơ cho các đối tượng trong phạm vi quản lý của mình. Việc tăng cường trang bị vũ khí thô sơ cho các đối tượng như dân quân tự vệ, cảnh sát biển và trung tâm giáo dục quốc phòng và an ninh có thể đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao khả năng đáp ứng nhiệm vụ và bảo vệ an ninh của đất nước. Đồng thời, việc quản lý và kiểm soát việc sử dụng vũ khí thô sơ cũng là một yếu tố quan trọng để đảm bảo an toàn và tránh những rủi ro không mong muốn.

 

3. Trường hợp nào được sử dụng vũ khí thô sơ?

Theo quy định tại Điều 31 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017 (sửa đổi 2019) có quy định chi tiết về các trường hợp được sử dụng vũ khí thô sơ như:

- Trường hợp quy định tại Điều 23 của Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017 (sửa đổi 2019): Bao gồm các trường hợp cụ thể mà việc sử dụng vũ khí thô sơ là cần thiết và phù hợp theo quy định của luật. Cụ thể, các trường hợp nổ súng quân dụng khi thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh và trật tự được quy định như sau:

+ Người thi hành nhiệm vụ độc lập phải cảnh báo trước khi nổ súng vào đối tượng trong các trường hợp sau:

  • Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, vũ lực, hoặc công cụ, phương tiện khác tấn công hoặc chống trả và đe dọa tính mạng, sức khỏe của người thi hành công vụ hoặc người khác.
  • Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, vũ lực, hoặc công cụ, phương tiện khác gây rối trật tự công cộng và đe dọa tính mạng, sức khỏe, tài sản của người khác.
  • Người đang bị truy nã, bị bắt, người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, tạm giữ, tạm giam, người đang bị áp giải, xét xử hoặc chấp hành hình phạt tù đang chống trả và đe dọa tính mạng, sức khỏe của người thi hành công vụ hoặc người khác. Đối tượng đang đánh tháo người bị dẫn giải, người bị giam, giữ, áp giải do phạm tội nghiêm trọng, phạm tội rất nghiêm trọng, phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, tái phạm nguy hiểm.
  • Khi biết rõ đối tượng đang thực hiện hành vi phạm tội nghiêm trọng, phạm tội rất nghiêm trọng, phạm tội đặc biệt nghiêm trọng.
  • Được nổ súng vào phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, phương tiện giao thông đường thủy nội địa, trừ phương tiện giao thông của cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự nước ngoài, cơ quan đại diện tổ chức quốc tế để dừng phương tiện đó trong trường hợp đối tượng điều khiển phương tiện đó tấn công hoặc đe dọa trực tiếp tính mạng người thi hành công vụ hoặc người khác; khi biết rõ phương tiện do đối tượng phạm tội điều khiển cố tình chạy trốn, trừ trường hợp trên phương tiện có chở người hoặc có con tin.

+ Người thi hành nhiệm vụ độc lập được nổ súng vào đối tượng mà không cần cảnh báo trong các trường hợp sau:

  • Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội khủng bố, giết người, bắt cóc con tin hoặc đang trực tiếp sử dụng vũ khí, vật liệu nổ chống lại việc bắt giữ sau khi vừa thực hiện hành vi phạm tội đó.
  • Đối tượng sản xuất, mua bán, tàng trữ, vận chuyển hoặc tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy và trực tiếp sử dụng vũ khí, vật liệu nổ chống lại việc bắt giữ.
  •  Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ tấn công hoặc uy hiếp trực tiếp an toàn của đối tượng cảnh vệ, công trình quan trọng về an ninh quốc gia, mục tiêu quan trọng được bảo vệ theo quy định của pháp luật.
  •  Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, vũ lực đe dọa trực tiếp tính mạng của người thi hành công vụ hoặc người khác.
  • Đối tượng đang trực tiếp thực hiện hành vi cướp súng của người thi hành công vụ.
  •  Được nổ súng vào động vật đang đe dọa trực tiếp tính mạng và sức khỏe của người thi hành công vụ hoặc người khác.

- Ngăn chặn người đang có hành vi đe dọa tính mạng hoặc sức khỏe của người khác: Trong trường hợp người khác đang có hành vi đe dọa tính mạng hoặc sức khỏe của người khác, người được giao vũ khí thô sơ có quyền sử dụng nó để tự vệ và bảo vệ tính mạng, sức khỏe của mình và người khác.

- Phòng vệ chính đáng, tình thế cấp thiết theo quy định của pháp luật: Khi có tình thế cấp thiết và phải phòng vệ chính đáng, người được giao vũ khí thô sơ có quyền sử dụng nó để bảo vệ bản thân, bảo vệ tính mạng và tài sản của mình.

Trong trường hợp sử dụng vũ khí thô sơ vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc gây thiệt hại rõ ràng vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết, lợi dụng hoặc lạm dụng việc sử dụng vũ khí thô sơ để xâm phạm sức khỏe, tính mạng, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân, người đó sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Điều này nhằm đảm bảo rằng việc sử dụng vũ khí thô sơ được điều chỉnh một cách hợp lý và trách nhiệm, từ đó đảm bảo an ninh và trật tự trong xã hội.

Quý khách hàng có nhu cầu thì tham khảo thêm nội dung bài viết sau của công ty Luật Minh khuê: Tư vấn tội tàng trữ, sử dụng vũ khí thô sơ ?

Công ty Luật Minh Khuê mong muốn gửi đến quý khách hàng những thông tin tư vấn hữu ích. Nếu quý khách hàng đang gặp phải bất kỳ vấn đề pháp lý nào hoặc có câu hỏi cần được giải đáp, hãy liên hệ với Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline 1900.6162. Hoặc quý khách hàng gửi yêu cầu chi tiết qua email: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ và giải đáp thắc mắc nhanh chóng. Xin trân trọng cảm ơn sự hợp tác của quý khách hàng!