Xử lý người sử dụng ma túy bị phạt tiền hay phạt tù?

1. Xử lý người sử dụng ma túy thì bị phạt tiền hay phạt tù?

Tại Việt Nam, theo Luật Phòng, chống ma túy năm 2021, người sử dụng ma túy sẽ bị xử lý hình sự bằng cách phạt tiền hoặc phạt tù, tù giam. Việc áp dụng hình thức xử lý hình sự nào cho người sử dụng ma túy phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm và tình tiết cụ thể của từng vụ vi phạm. Trong nhiều trường hợp, cả hai hình thức phạt tiền và phạt tù đều có thể được áp dụng đồng thời. Ngoài ra, theo quy định của Luật Phòng chống tội phạm ma túy, người sử dụng ma túy còn có thể được đưa vào trại giáo dưỡng để giáo dục, cai nghiện và tái hòa nhập xã hội. Tuy nhiên, việc này thường được áp dụng với các trường hợp sử dụng ma túy ở mức độ nhẹ và không gây hậu quả lớn cho xã hội.

Cụ thể, theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015, người sử dụng ma túy có thể bị phạt tiền hoặc phạt tù tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm. Nếu hành vi vi phạm có tính chất nhẹ, thì người sử dụng ma túy có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 100 triệu đồng hoặc bị phạt tù từ 6 tháng đến 2 năm. Nếu hành vi vi phạm có tính chất nghiêm trọng hơn, như là sử dụng ma túy với mục đích buôn bán, vận chuyển, tàng trữ hoặc sản xuất ma túy, thì người sử dụng ma túy có thể bị phạt tù từ 3 năm đến 20 năm hoặc chung thân.

Tuy nhiên, việc xử lý người sử dụng ma túy cũng phải tuân theo quy định của pháp luật về phòng, chống ma túy, đặc biệt là nhằm mục đích giúp người sử dụng ma túy hồi phục sức khỏe và tái hòa nhập vào xã hội. Do đó, ngoài việc xử lý hình sự, người sử dụng ma túy còn được hỗ trợ và điều trị tại các cơ sở y tế hoặc trung tâm hỗ trợ sử dụng ma túy để giúp họ trở lại cuộc sống bình thường và hạn chế rủi ro tái phạm trong tương lai.

>> Xem thêm: Người sử dụng ma túy đá sẽ bị xử lý như thế nào? Mức phạt khi tàng trữ, sử dụng ma túy đá?

2. Quy định của pháp luật về việc xử phạt người sử dụng ma tuý

Mặc dù không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, người sử dụng ma túy vẫn có thể bị xử lý hành chính hoặc y tế. Cụ thể tại khoản 1 Điều 23 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, người sử dụng ma túy sẽ bị xử phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng. Tuy nhiên, đối với những trường hợp sử dụng ma túy gây nguy hiểm cho bản thân hoặc gây hậu quả xấu cho xã hội, như gây tai nạn giao thông, phá rối trật tự công cộng, gây rối loạn tâm lý cho người khác hoặc xâm phạm đến sức khỏe, tính mạng người khác, họ có thể bị xử phạt nặng hơn. Ngoài ra, người sử dụng ma túy còn có thể bị xử lý y tế theo quy định của pháp luật về y tế.  Đồng thời, người sử dụng ma túy cũng có thể bị giám sát tại gia đình hoặc nơi cư trú theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp người sử dụng ma túy là người chưa thành niên, ngoài việc bị xử lý hành chính hoặc y tế, còn có thể bị đưa vào trường học hoặc cơ sở giáo dục khác để tiếp tục quá trình giáo dục và phòng chống ma túy.

Người sử dụng ma túy còn phải chịu hậu quả khác như bị giám sát, tạm giữ để giải quyết các hậu quả về xã hội và sức khỏe của mình. Họ cũng sẽ bị cưỡng chế vào trung tâm cai nghiện để điều trị và tái hòa nhập với xã hội. Việc điều trị sẽ được áp dụng cho những người sử dụng ma túy lần đầu và không gây hậu quả cho người khác, trong trường hợp xử phạt bằng cách tạm giữ thì thời gian tạm giữ không vượt quá 2 năm. Đối với những trường hợp sử dụng trái phép chất ma túy, việc giúp đỡ và cứu chữa người bệnh ma túy cũng được đặc biệt quan tâm.  Tổng hợp lại, sử dụng ma túy là hành vi bị nghiêm cấm tại Việt Nam và có những hậu quả đáng tiếc về sức khỏe, tâm lý, cũng như về mặt pháp lý và xã hội. Do đó, cần nâng cao nhận thức về tác hại của ma túy, tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục, và kịp thời. Mặc dù không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, người sử dụng ma túy vẫn phải chịu các hình thức xử lý khác như xử lý hành chính, y tế, giáo dục,... để giúp cho bản thân và xã hội tránh khỏi những tác hại của ma túy. 

3. Tác hại của ma tuý gây ra cho người sử dụng

Quy định trong Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 không chỉ quy định danh mục chất ma túy, mà còn đề cập đến nhiều quy định khác nhằm phòng, chống ma túy trên cả nước. Theo Khoản 2 Điều 2 của Luật, việc sử dụng, truyền bá, tuyên truyền về ma túy là hành vi bị cấm. Ngoài ra, Luật cũng quy định rõ việc giám sát, kiểm soát các hoạt động liên quan đến ma túy, đồng thời có những biện pháp cụ thể để đối phó với tình trạng ma túy, bao gồm tuyên truyền, phòng ngừa, cai nghiện, phục hồi chức năng, quản lý và kiểm soát. Việc sử dụng ma túy không chỉ gây hại cho sức khoẻ và sự phát triển của bản thân mà còn ảnh hưởng đến xã hội và nền kinh tế của đất nước. Việc chi tiêu lớn cho công tác phòng, chống ma túy cũng ảnh hưởng đến ngân sách quốc gia. Hơn nữa, việc sản xuất, buôn bán, vận chuyển ma túy là một hoạt động tội phạm, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho xã hội. Bên cạnh đó, ma túy còn làm suy giảm chất lượng và số lượng lực lượng lao động, gây thiệt hại cho kinh tế và phát triển bền vững của đất nước.

Trên thực tế, việc phòng, chống ma túy là một công tác rất phức tạp và đòi hỏi sự đồng tâm, nỗ lực của toàn bộ xã hội. Các cơ quan chức năng cần tăng cường hoạt động tuyên truyền, giáo dục về ma túy, đồng thời tăng cường công tác giám sát, kiểm soát và quản lý hoạt động sản xuất, vận chuyển, buôn bán ma túy. Ngoài ra, cần thiết lập và phát triển các chương trình cai nghiện, phục hồi chức năng cho người nghiện, đồng thời tăng cường hỗ trợ cho người dân, đặc biệt là những người trẻ tuổi, để giúp họ cải thiện tư duy, rèn luyện kỹ năng sống và tránh xa ma túy.

4. Các biện pháp để cai nghiện ma tuý

4.1. Cai nghiện may tuý theo diện tự nguyện

Có hai hình thức cai nghiện ma túy tự nguyện: cai nghiện tại gia đình, cộng đồng và cai nghiện tại cơ sở cai nghiện ma túy. Điều 30 và 31 của Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 quy định các điều kiện và trách nhiệm của người cai nghiện ma túy tự nguyện trong cả hai hình thức này.

Người nghiện ma túy có thể tự nguyện thực hiện cai nghiện tại gia đình, cộng đồng trong khoảng thời gian từ 6 đến 12 tháng, với sự hỗ trợ chuyên môn của các tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy, sự phối hợp và trợ giúp của gia đình, cộng đồng, và được quản lý bởi Ủy ban nhân dân cấp xã. Người cai nghiện ma túy sẽ được hỗ trợ kinh phí khi hoàn thành ít nhất ba giai đoạn: tiếp nhận và phân loại, điều trị cắt cơn, giải độc và điều trị các rối loạn tâm thần và các bệnh lý khác, giáo dục, tư vấn, phục hồi hành vi và nhân cách. Người cai nghiện ma túy phải tuân thủ đầy đủ các quy định và hướng dẫn của cơ quan chuyên môn và nộp chi phí liên quan đến cai nghiện ma túy theo quy định.

Người cai nghiện ma túy cũng có thể tự nguyện thực hiện cai nghiện tại cơ sở cai nghiện ma túy trong khoảng thời gian từ 6 đến 12 tháng. Người cai nghiện ma túy sẽ được hỗ trợ kinh phí khi hoàn thành ít nhất ba giai đoạn giống như trong hình thức cai nghiện tại gia đình, cộng đồng. Người cai nghiện ma túy phải tuân thủ đầy đủ các quy định và hướng dẫn của cơ quan chuyên môn và nộp chi phí liên quan đến cai nghiện ma túy theo quy định. Nếu người cai nghiện ma túy tự nguyện tại cơ sở cai nghiện ma túy công lập gặp khó khăn về tài chính, họ có thể được xét giảm hoặc miễn phí chi phí phải nộp.

Ngoài ra, cơ sở cai nghiện ma túy cũng phải có trách nhiệm báo cáo tình hình cai nghiện và cung cấp thông tin về người cai nghiện cho cơ quan chức năng theo quy định. Để đảm bảo tính hiệu quả và an toàn cho người cai nghiện ma túy, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, cộng đồng, cơ quan chức năng và tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy. Đồng thời, cần tăng cường công tác giáo dục, tuyên truyền phòng chống ma túy trong cộng đồng để giảm thiểu tối đa tình trạng nghiện ma túy và các tệ nạn liên quan. Những nỗ lực này sẽ góp phần giảm thiểu tình trạng nghiện ma túy, cải thiện chất lượng cuộc sống và nâng cao sức khỏe cho người dân.

4.2. Cai nghiện trong trường hợp bắt buộc

Các biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc là những biện pháp quan trọng và cần thiết để giúp đối tượng nghiện ma túy có thể cai nghiện thành công. Tuy nhiên, để áp dụng các biện pháp này đối với những người từ đủ 18 tuổi trở lên hoặc từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi, cần phải đáp ứng một số điều kiện nhất định.

- Đối với những người từ đủ 18 tuổi trở lên, biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc sẽ được áp dụng nếu họ không đăng ký, không thực hiện hoặc tự ý chấm dứt cai nghiện ma túy tự nguyện. Ngoài ra, nếu trong thời gian cai nghiện ma túy tự nguyện, họ bị phát hiện sử dụng trái phép chất ma túy hoặc không tuân thủ quy định về điều trị nghiện, cũng sẽ bị áp dụng biện pháp này. Đối tượng này cũng bao gồm những người nghiện các chất dạng thuốc phiện không đăng ký hoặc bị chấm dứt điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế.

- Đối với những người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi, áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc phải được Tòa án nhân dân cấp huyện quyết định và thời hạn cai nghiện ma túy đối với đối tượng này là từ đủ 06 tháng đến 12 tháng. Các trường hợp bị áp dụng biện pháp này bao gồm không đăng ký, không thực hiện hoặc tự ý chấm dứt cai nghiện ma túy tự nguyện, bị phát hiện sử dụng trái phép chất ma túy hoặc không tuân thủ quy định về điều trị nghiện.

Tổng quan, áp dụng các biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc là một cách hiệu quả để giúp người nghiện ma túy có thể thoát khỏi sự nghiện. Tuy nhiên, việc áp dụng biện pháp này phải được thực hiện đúng quy định. 

Quý khách có nhu cầu tham khảo thêm nội dung bài viết sau đây: Hình phạt khi tàng trữ, sử dụng ma túy đá? Sử dụng ma túy đá bị tội gì?

Công ty Luật Minh Khuê mong muốn gửi đến quý khách hàng những thông tin tư vấn hữu ích. Nếu quý khách hàng đang gặp phải bất kỳ vấn đề pháp lý nào hoặc có câu hỏi cần được giải đáp, hãy liên hệ với Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline 1900.6162. Hoặc quý khách hàng gửi yêu cầu chi tiết qua email:lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ và giải đáp thắc mắc nhanh chóng. Chân thành cảm ơn quý khách hàng đã hợp tác cùng công ty chúng tôi.