Tác giả:: Mục lục bài viết
1. Các đơn vị trực thuộc của Bộ Tài chính
Bộ Tài chính, một cơ quan quan trọng của Chính phủ, đã xây dựng cơ cấu tổ chức nhằm đảm bảo hiệu quả trong quản lý và điều hành các nhiệm vụ liên quan đến tài chính và ngân sách nhà nước. Theo Điều 3 Nghị định 14/2023/NĐ-CP, Bộ Tài chính được tổ chức thành 28 cơ quan trực thuộc, phân thành hai nhóm chính: tổ chức hành chính và tổ chức sự nghiệp.
Chi tiết:
Cơ cấu tổ chức
1. Vụ Ngân sách nhà nước.
2. Vụ Đầu tư.
3. Vụ Tài chính quốc phòng, an ninh, đặc biệt (Vụ I).
4. Vụ Tài chính hành chính sự nghiệp.
5. Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính.
6. Vụ Hợp tác quốc tế.
7. Vụ Pháp chế.
8. Vụ Tổ chức cán bộ.
9. Thanh tra.
10. Văn phòng.
11. Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí.
12. Cục Quản lý công sản.
13. Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại.
14. Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm.
15. Cục Quản lý, giám sát kế toán, kiểm toán.
16. Cục Quản lý giá.
17. Cục Tin học và Thống kê tài chính.
18. Cục Tài chính doanh nghiệp.
19. Cục Kế hoạch - Tài chính.
20. Tổng cục Thuế.
21. Tổng cục Hải quan.
22. Tổng cục Dự trữ Nhà nước.
23. Kho bạc Nhà nước.
24. Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
25. Viện Chiến lược và chính sách tài chính.
26. Thời báo Tài chính Việt Nam.
27. Tạp chí Tài chính.
28. Trường Bồi dưỡng cán bộ tài chính.
Từ khoản 1 đến khoản 24, danh sách các tổ chức như Vụ Ngân sách nhà nước, Vụ Đầu tư, Tổng cục Thuế và nhiều tổ chức khác, đều là các tổ chức hành chính chịu trách nhiệm giúp Bộ trưởng Bộ Tài chính thực hiện chức năng quản lý nhà nước trong lĩnh vực tài chính.
Từ khoản 25 đến khoản 28, danh sách các tổ chức như Viện Chiến lược và chính sách tài chính, Thời báo Tài chính Việt Nam, là các tổ chức sự nghiệp phục vụ quản lý nhà nước thuộc Bộ Tài chính. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu, phân tích, và cung cấp thông tin, chính sách hỗ trợ quyết định của Chính phủ về tài chính và ngân sách.
Đặc biệt, mỗi vụ trong Bộ Tài chính được tổ chức thành nhiều phòng để tối ưu hóa khả năng quản lý và triển khai công việc. Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng có thẩm quyền ban hành quyết định liên quan đến chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, và cơ cấu tổ chức của các tổ chức lớn như Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan, Tổng cục Dự trữ Nhà nước, Kho bạc Nhà nước, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, cũng như danh sách các đơn vị sự nghiệp khác thuộc Bộ.
Với sự phân chia và tổ chức hợp lý này, Bộ Tài chính có thể đảm bảo quản lý tài chính nhà nước một cách hiệu quả và đồng bộ, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển kinh tế và xã hội của đất nước.
2. Bộ Tài chính thực hiện chức năng quản lý nhà nước trong những lĩnh vực nào?
Bộ Tài chính, như được quy định trong Điều 1 Nghị định 14/2023/NĐ-CP, đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý nhà nước và thực hiện các chức năng cụ thể trong nhiều lĩnh vực chính, từ tài chính-ngân sách đến hoạt động kinh tế và quản lý tài sản công. Bộ Tài chính không chỉ là ngôi trụ quản lý tài chính của quốc gia mà còn chịu trách nhiệm đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước tại các doanh nghiệp thuộc bộ.
Bộ Tài chính, là một đơn vị chủ trì quản lý tài chính và ngân sách, đảm nhận trách nhiệm lớn và đa dạng trong lĩnh vực này. Trong chiều sâu của công việc quản lý tài chính-ngân sách, Bộ Tài chính giữ trách nhiệm chủ đạo trong nhiều khía cạnh quan trọng.
Đầu tiên, Bộ quản lý Ngân sách nhà nước, nguồn lực tài chính quy mô lớn mà quốc gia cần để thực hiện các chính sách, dự án, và hoạt động quốc gia khác nhau. Bộ Tài chính chịu trách nhiệm thiết lập, giám sát và điều chỉnh Ngân sách nhà nước, đảm bảo sự cân đối và hiệu quả trong việc sử dụng nguồn lực.
Ngoài ra, Bộ Tài chính quản lý ngân quỹ nhà nước, quản lý nợ công, và giám sát thuế, phí, lệ phí, đảm bảo việc thu ngân sách diễn ra một cách công bằng và minh bạch. Các nguồn thu khác của ngân sách nhà nước cũng được kiểm soát và quản lý một cách chặt chẽ, giúp tối ưu hóa nguồn thu nhập cho quốc gia.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính chịu trách nhiệm đối với dự trữ nhà nước và các quỹ tài chính khác, thể hiện sự quan tâm đặc biệt đến việc bảo vệ và tăng cường nguồn lực tài chính dự phòng. Quản lý tài chính đầu tư và các hoạt động liên quan đến doanh nghiệp, hợp tác xã và kinh tế tập thể cũng là một phần quan trọng trong định hình chiến lược tài chính của quốc gia.
Chấp hành nghiêm túc quy định của pháp luật, Bộ Tài chính giám sát tài sản công theo quy định, đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong quản lý nguồn lực tài chính của quốc gia. Sự hiểu biết và sự chủ động trong công tác quản lý này chính là chìa khóa để tạo ra một nền tài chính mạnh mẽ, ổn định và phát triển cho đất nước.
Bộ Tài chính không chỉ đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực tài chính và ngân sách mà còn thực hiện một loạt các chức năng liên quan đến các hoạt động khác thuộc phạm vi quản lý nhà nước của bộ. Cụ thể, Bộ Tài chính đảm nhận trách nhiệm về Hải quan, một lĩnh vực quan trọng liên quan đến quản lý và kiểm soát hàng hóa và dịch vụ qua biên giới quốc gia. Việc này giúp tạo ra một cơ sở hạ tầng hiệu quả để kiểm soát quốc gia và đảm bảo rằng các quy định hải quan được thực hiện một cách chặt chẽ.
Ngoài ra, Bộ Tài chính có trách nhiệm trong lĩnh vực Kế toán và Kiểm toán độc lập, đảm bảo tính minh bạch và chính xác trong quản lý nguồn lực tài chính của quốc gia. Các chức năng này chịu trách nhiệm đối với việc theo dõi, báo cáo và đánh giá tình hình tài chính của quốc gia, tạo ra sự tin cậy trong hệ thống tài chính và kinh tế.
Bộ Tài chính cũng đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý Giá và Chứng khoán, hai lĩnh vực ảnh hưởng trực tiếp đến thị trường và sự ổn định của nền kinh tế. Việc thực hiện các biện pháp quản lý giá cả và giám sát thị trường chứng khoán giúp đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong các giao dịch tài chính.
Bên cạnh đó, Bảo hiểm cũng nằm trong tầm quan trọng của Bộ Tài chính. Việc quản lý và giám sát hoạt động bảo hiểm đảm bảo sự ổn định và bảo vệ quyền lợi của người tham gia, đồng thời tạo ra một môi trường lành mạnh cho thị trường bảo hiểm.
Cuối cùng, Bộ Tài chính thực hiện các hoạt động dịch vụ tài chính khác như cung cấp các dịch vụ tài chính cho cộng đồng kinh doanh và người dân. Việc này không chỉ thúc đẩy sự phát triển kinh tế mà còn đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong hoạt động tài chính của quốc gia. Tổng thể, những chức năng này của Bộ Tài chính tạo nên một hệ thống quản lý toàn diện, đồng bộ và minh bạch, góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế quốc gia.
Tóm lại, Bộ Tài chính không chỉ đóng vai trò quản lý tài chính mà còn là động lực đánh thức và thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế quốc gia thông qua quản lý chặt chẽ, minh bạch và hiệu quả các nguồn lực tài chính.
3. Thứ trưởng Bộ Tài chính có được tham dự Phiên họp Chính phủ hay không?
Dựa trên quy định tại Điều 45 Luật Tổ chức Chính phủ 2015, trách nhiệm tham dự phiên họp của thành viên Chính phủ được quy định rõ ràng. Theo đó, Thứ trưởng Bộ Tài chính, là một thành viên Chính phủ, cũng phải tuân thủ những nguyên tắc và quy định này.
Theo Điều 45, thành viên Chính phủ có trách nhiệm tham dự phiên họp của Chính phủ. Tuy nhiên, nếu phải vắng mặt hoặc làm việc một số thời gian trong phiên họp, thành viên này phải có sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ. Điều này đảm bảo tính liên tục và hiệu quả của cuộc họp Chính phủ. Nếu Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, thành viên Chính phủ có thể được cử cấp phó tham dự phiên họp thay mặt.
Ngoài ra, Luật cũng mở rộng khả năng mời tham dự phiên họp của Chính phủ đối với Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ và Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh khi cần thiết. Điều này nhấn mạnh sự linh hoạt và tương tác giữa các cơ quan quan trọng trong hệ thống hành chính.
Trong trường hợp của Thứ trưởng Bộ Tài chính, quy định rõ ràng rằng việc tham dự phiên họp của Chính phủ chỉ có thể diễn ra khi có sự đồng ý của Bộ trưởng Bộ Tài chính và được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận. Điều này nhấn mạnh tới sự tự chủ và trách nhiệm của cấp lãnh đạo Bộ Tài chính trong việc quyết định về việc tham dự các cuộc họp quan trọng của Chính phủ.
Xem thêm bài viết: Quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội là gì? Có nội dung gì?
Liên hệ hotline 19006162 hoặc email: lienhe@luatminhkhue.vn để được tư vấn
