Cá nhân tự xây dựng nhà ở có cần nộp thuế ?

1. Tự xây nhà có phải kê khai và nộp thuế hay không? Cách tính thuế đối với hoạt động này?

Cá nhân tự xây nhà hoặc thuê người khác xây nhưng không có ký kết hợp đồng thì có phải nộp thuế không?

>>> Đối với hoạt động xây dựng nhà ở riêng lẻ thì pháp luật quy định về nghĩa vụ nộp thuế theo Công văn 3700/TCT/DNK như sau:

"...các tổ chức, cá nhân có hoạt động xây dựng là đối tượng phải đăng ký, kê khai nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp với cơ quan thuế địa phương nơi đăng ký kinh doanh hoặc nơi thực hiện xây dựng công trình..."

Căn cứ theo quy định trên thì do gia đình Anh/Chị tự xây dựng nhà ở và tự mua vật liệu xây dựng nhà và không thuê người xây dựng thì không phải kê khai nộp thuế thu nhập cá nhân, chỉ nộp thuế GTGT.

Về thuế GTGT:

Theo quy định tại Điều 3 Thông tư 92/2015/TT-BTC:

a.1.5) Doanh thu tính thuế đối với hoạt động xây dựng, lắp đặt là giá trị công trình, hạng mục công trình hoặc khối lượng công trình xây dựng, lắp đặt được nghiệm thu, bàn giao công trình, hạng mục công trình, khối lượng xây dựng, lắp đặt hoàn thành trong năm dương lịch. Trường hợp xây dựng, lắp đặt không bao thầu nguyên vật liệu, máy móc, thiết bị thì doanh thu tính thuế không bao gồm giá trị nguyên vật liệu, máy móc, thiết bị.

b) Tỷ lệ thuế tính trên doanh thu

Tỷ lệ thuế giá trị gia tăng, tỷ lệ thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân nộp thuế từng lần phát sinh áp dụng như đối với cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán hướng dẫn tại điểm b khoản 2 Điều 2 Thông tư này.

c) Xác định số thuế phải nộp

Số thuế GTGT phải nộp = Doanh thu tính thuế GTGT x Tỷ lệ thuế GTGT

Điểm b khoản 2 Điều 2 Thông tư 92/2015/TT-BTC quy định:

- Dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu: tỷ lệ thuế giá trị gia tăng là 5%.

Ngoài ra theo Công văn 3077/TCT-CS ban hành ngày 09 tháng 08 năm 2018

"Tổng cục Thuế đã có công văn 3381/TCT-CS ngày 8/9/2008 và công văn số 2010/TCT-CS ngày 16/5/2017 đã nêu rõ: Hộ gia đình tự xây nhà không phải là người nộp thuế GTGT, TNDN và thuế thu nhập cá nhân; trường hợp hộ gia đình thuê nhà thầu là cơ sở kinh doanh thực hiện xây dựng nhà cho gia đình thì nhà thầu xây dựng phải kê khai nộp thuế theo quy định.

Căn cứ các quy định nêu trên, trường hợp Cục Thuế có cơ sở xác định nhà thầu có xây dựng nhà cho hộ gia đình, cá nhân nhưng không kê khai nộp thuế thì Cục Thuế thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 16 Luật quản lý thuế. Quá trình xử lý, Cục Thuế báo cáo UBND để chỉ đạo các đơn vị chức năng khác trên địa bàn phối hợp thực hiện theo Điều 11 Luật Quản lý Thuế."

Như vậy, nếu cá nhân tự xây nhà thì vẫn sẽ phải kê khai và nộp thuế theo quy định của pháp luật.

2. Xử phạt vi phạm hành chính nếu cá nhân không nộp tiền thuế khi xây dựng nhà ở

>>> Nếu cá nhân xây nhà mà không nộp thuế theo quy định thì sẽ bị phạt chậm nộp theo quy định của pháp luật.

Theo quy định của Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) và Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) và các văn bản hướng dẫn thi hành thì, đối tượng nộp thuế GTGT và thuế TNDN là các tổ chức, cá nhân có hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ.

>>> Theo đó, các tổ chức, cá nhân có hoạt động xây dựng là đối tượng phải đăng ký, kê khai nộp thuế GTGT và thuế TNDN với cơ quan thuế địa phương nơi đăng ký kinh doanh hoặc nơi thực hiện xây dựng công trình. Nhưng hiện nay nhiều nhà thầu xây dựng khi nhận thầu xây dựng (nhất là nhà ở của người dân) không thực hiện kê khai nộp thuế theo đúng quy định của luật. Đó là một trong các hành vi vi phạm pháp luật về thuế.

>>> Khoản 3, Điều 110 Luật Quản lý thuế năm 2006 đã được sửa đổi, bổ sung theo quy định tại Khoản 35, Điều 1 của Luật Quản lý thuế sửa đổi năm 2012, có hiệu lực kể từ ngày 1/7/2013 quy định: Quá thời hiệu xử phạt vi phạm pháp luật về thuế thì người nộp thuế không bị xử phạt nhưng vẫn phải nộp đủ số tiền thuế thiếu, số tiền thuế trốn, số tiền thuế gian lận, tiền chậm nộp vào ngân sách nhà nước trong thời hạn mười năm trở về trước, kể từ ngày phát hiện hành vi vi phạm.

>>>Trường hợp người nộp thuế không đăng ký thuế thì phải nộp đủ số tiền thuế thiếu, số tiền thuế trốn, số tiền thuế gian lận, tiền chậm nộp cho toàn bộ thời gian trở về trước, kể từ ngày phát hiện hành vi vi phạm.

Như vậy, nếu cá nhân tự xây dựng nhà ở thì vẫn phải nộp thuế theo quy định của pháp luật hiện hành, nếu chậm nộp sẽ bị phạt chậm nộp và bổ sung tiền thuế thiếu vào ngân sách nhà nước theo đúng quy định của pháp luật.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Khuê, nếu còn vướng mắc vui lòng gọi đến số tổng đài 1900.6162 để được giải đáp và hỗ trợ

Trân trọng!

Bộ phận tư vấn pháp luật về thuế - Công ty Luật TNHH Minh Khuê./.