1. Giới thiệu

Việt Nam đang trải qua quá trình đô thị hóa nhanh chóng, kéo theo nhu cầu về đất ở ngày càng tăng. Trong bối cảnh này, việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất, đặc biệt là từ đất nông nghiệp sang đất ở, trở thành một vấn đề cấp thiết. Quyết định chuyển đổi này không chỉ ảnh hưởng đến quy hoạch đô thị mà còn tác động trực tiếp đến đời sống kinh tế - xã hội của người dân.

Tuy nhiên, việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất đi kèm với những quy định pháp lý chặt chẽ, nhằm đảm bảo quản lý hiệu quả tài nguyên đất đai và cân bằng giữa phát triển kinh tế - xã hội với bảo vệ môi trường. Một trong những vấn đề được nhiều người quan tâm nhất là chi phí chuyển đổi. Vậy, chi phí để chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở là bao nhiêu và theo quy định nào của Luật Đất đai 2023? Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích vấn đề này, cung cấp những thông tin cần thiết cho những ai đang có nhu cầu chuyển đổi đất.

 

2. Luật Đất đai 2023 và quy định về chuyển đổi mục đích sử dụng đất

Theo quy định tại khoản 5 Điều 116 của Luật Đất đai năm 2024, việc cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp nằm trong khu dân cư hoặc đất nông nghiệp trong cùng một thửa đất có đất ở sang mục đích đất ở, cũng như việc chuyển đổi mục đích sử dụng các loại đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang mục đích đất ở đối với hộ gia đình, cá nhân, đều phải căn cứ vào quy hoạch sử dụng đất của cấp huyện hoặc quy hoạch chung, hoặc quy hoạch phân khu. Quy hoạch này phải được lập và phê duyệt theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị, và phải được cơ quan có thẩm quyền thông qua. Việc căn cứ vào quy hoạch này nhằm đảm bảo rằng quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất được thực hiện đúng quy định, phù hợp với kế hoạch phát triển đô thị, đồng thời bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan và tránh các tình huống xung đột về sử dụng đất. Những quy hoạch sử dụng đất này đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh và định hướng phát triển không gian đô thị, đảm bảo sự cân đối giữa phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường, cũng như nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Thủ tục và quy trình phê duyệt quy hoạch này phải tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật hiện hành, nhằm đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch trong quá trình thực hiện.

 

3. Chi phí chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở

Tiền sử dụng đất: Tiền sử dụng đất = (Tiền sử dụng đất theo giá đất ở – Tiền sử dụng đất theo giá đất nông nghiệp).

Ngoài tiền sử dụng đất, theo luật hiện hành, người muốn chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở còn phải nộp các loại thuế phí khác gồm:

Lệ phí cấp giấy chứng nhận sử dụng đất

Áp dụng Nộp lệ phí trước bạ khi đất được cấp Giấy chứng nhận mới; mức nộp: Từ 100.000 đồng trở xuống/lần cấp.

Lệ phí trước bạ

Chỉ áp dụng đối với các trường hợp trước đó đã được cấp Giấy chứng nhận và miễn lệ phí trước bạ, sau đó chuyển đổi mục đích sử dụng đất và thuộc diện phải nộp lệ phí. Cách tính lệ phí trước bạ: Lệ phí trước bạ = (Giá đất theo bảng giá đất x Diện tích đất) x 0.5%.

Phí thẩm định hồ sơ

Do Hội đồng nhân dân các tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương quy định, vì vậy không phải tỉnh thành nào cũng thu loại phí này. Nếu có thu thì mức thu giữa các tỉnh thành cũng sẽ khác nhau.

 

4. Thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở

Theo quy định của pháp luật căn cứ tại Điều 227 Luật đất đai 2024 quy định các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép được thực hiện theo trình tự, thủ tục như sau:

(1) Người sử dụng đất nộp hồ sơ đề nghị chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định.

(2) Cơ quan có chức năng quản lý đất đai kiểm tra các điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất. Trường hợp hồ sơ chưa bảo đảm quy định thì hướng dẫn người sử dụng đất bổ sung hồ sơ và nộp lại cho cơ quan có chức năng quản lý đất đai.

(3) Cơ quan có chức năng quản lý đất đai có trách nhiệm sau đây:

- Đối với trường hợp áp dụng giá đất trong bảng giá đất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thì cơ quan có chức năng quản lý đất đai lập hồ sơ trình Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền ban hành quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, giao đất, cho thuê đất;

- Đối với trường hợp xác định giá đất cụ thể để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thì cơ quan có chức năng quản lý đất đai lập hồ sơ trình Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền ban hành quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, giao đất, cho thuê đất; tổ chức việc xác định giá đất, trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt giá đất tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

(4) Người sử dụng đất nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định của pháp luật; trường hợp được giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thì cơ quan thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thực hiện giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cho người sử dụng đất.

(5) Cơ quan có chức năng quản lý đất đai ký hợp đồng thuê đất đối với trường hợp Nhà nước cho thuê đất; chuyển hồ sơ đến tổ chức đăng ký đất đai hoặc chi nhánh của tổ chức đăng ký đất đai để thực hiện việc đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất, cập nhật, chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai, hồ sơ địa chính và trao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho người sử dụng đất.

(6) Trường hợp thực hiện nhận chuyển quyền sử dụng đất và chuyển mục đích sử dụng đất thì được thực hiện thủ tục đăng ký chuyển quyền sử dụng đất đồng thời với thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định.

 

5. Lưu ý khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất

Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định:

- Vị trí đất:

+ Giá đất: Vị trí đất ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị của bất động sản. Đất nằm ở vị trí trung tâm, gần các tiện ích công cộng thường có giá cao hơn.

+ Chi phí chuyển đổi: Chi phí chuyển đổi cũng phụ thuộc vào vị trí. Đất ở vùng nông thôn thường có chi phí chuyển đổi thấp hơn so với đất ở đô thị.

- Diện tích đất:

+ Quy định về diện tích tối thiểu: Mỗi địa phương có quy định khác nhau về diện tích tối thiểu được phép chuyển đổi. Việc không tuân thủ quy định này có thể dẫn đến việc hồ sơ bị trả lại.

- Quy hoạch sử dụng đất:

+ Phù hợp với quy hoạch: Mục đích sử dụng đất mới phải phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt của địa phương. Việc chuyển đổi trái phép có thể bị xử phạt hành chính hoặc hình sự.

- Rủi ro và cách phòng tránh pháp lý:

+ Giấy tờ pháp lý: Đảm bảo đầy đủ và chính xác các giấy tờ liên quan đến quyền sử dụng đất.
+ Quy hoạch: Kiểm tra kỹ quy hoạch sử dụng đất của địa phương để tránh trường hợp chuyển đổi trái phép.

+ Tư vấn pháp luật: Tham khảo ý kiến của luật sư để được tư vấn cụ thể về các vấn đề pháp lý liên quan.

- Rủi ro tài chính:

+ Chi phí phát sinh: Ngoài các chi phí chính thức, cần dự trù thêm các chi phí phát sinh như phí thẩm định, phí công chứng, phí đăng ký...

+ Quản lý tài chính: Lập kế hoạch tài chính chi tiết, dự trù ngân sách hợp lý để tránh tình trạng thiếu hụt vốn.

Bạn đọc có thắc mắc về vấn đề pháp lý có thể liên hệ qua số tổng đài 19006162 hoặc thông qua địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ cụ thể.