Mục lục bài viết
1. Tổng quan về Công văn 5323
Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Công văn số 5323/BTNMT-QHPTTNĐ vào ngày 08 tháng 8 năm 2024, nhằm hướng dẫn và triển khai các quy định của Luật Đất đai năm 2024 cùng các văn bản hướng dẫn thi hành liên quan. Công văn này được gửi đến các cơ quan, tổ chức và cá nhân liên quan để đảm bảo sự thực thi hiệu quả các quy định mới trong Luật Đất đai. Bộ yêu cầu các đơn vị tiếp nhận công văn này thực hiện nghiêm túc việc nghiên cứu và áp dụng các quy định của Luật Đất đai 2024 vào công tác quản lý và sử dụng đất đai. Đồng thời, các cơ quan, tổ chức cần cập nhật và áp dụng các hướng dẫn, quy định chi tiết theo các văn bản hướng dẫn thi hành để đảm bảo tính chính xác và hiệu quả trong việc thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến quản lý đất đai. Công văn cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tổ chức các lớp tập huấn và bồi dưỡng cho cán bộ, công chức trong ngành để nâng cao năng lực và hiểu biết về các quy định mới, từ đó đáp ứng yêu cầu quản lý và sử dụng đất đai một cách hiệu quả và đồng bộ theo quy định của pháp luật.
2. Những điểm mới nổi bật của Luật Đất đai 2024
Luật Đất đai năm 2024, với 16 chương và 260 điều, đã sửa đổi và bổ sung nhiều điểm quan trọng so với Luật Đất đai năm 2013. Luật đất đai năm 2024 có những cải tiến đáng chú ý như sau:
1. Bổ sung quy định về quyền và nghĩa vụ của công dân đối với đất đai
So với Luật Đất đai năm 2013, Luật Đất đai năm 2024 mở rộng quy định về quyền và nghĩa vụ của công dân đối với đất đai. Cụ thể, tại Điều 23, 24, 25 của Luật Đất đai năm 2024, công dân có quyền:
- Tham gia xây dựng, góp ý, giám sát các chính sách, pháp luật về đất đai.
- Tham gia quản lý nhà nước về đất đai và có quyền phản ánh, kiến nghị với cơ quan nhà nước.
- Được đảm bảo quyền bình đẳng trong quản lý, sử dụng đất đai.
- Tham gia đấu giá quyền sử dụng đất và đề nghị giao đất hoặc cho thuê đất không đấu giá, không đấu thầu.
- Nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho, nhận thừa kế, nhận góp vốn, thuê quyền sử dụng đất.
- Thực hiện các quyền của người sử dụng đất theo quy định của Luật.
Về quyền tiếp cận thông tin đất đai, công dân có quyền tiếp cận các thông tin như quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, kết quả thống kê, kiểm kê đất đai, bảng giá đất, phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư, kết quả thanh tra, kiểm tra, và các thủ tục hành chính liên quan.
Về nghĩa vụ, công dân cần chấp hành các quy định về đất đai, giữ gìn, bảo vệ tài nguyên đất, và tôn trọng quyền sử dụng đất của người khác. Những quy định này thể hiện sự tiến bộ và nâng cao trách nhiệm của công dân đối với quản lý và sử dụng đất đai.
2. Sửa đổi quy định về phân loại đất
Luật Đất đai năm 2024 đã sửa đổi quy định về phân loại đất. Theo Điều 9 của Luật, nhóm đất chưa sử dụng được định nghĩa là đất chưa xác định mục đích sử dụng và chưa được giao hoặc cho thuê. Điều này thay đổi so với định nghĩa trước đây, giúp phân loại đất đai một cách khoa học và hiệu quả hơn, đồng thời hỗ trợ việc lập quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất.
3. Thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số
Luật Đất đai năm 2024 đã quy định chi tiết các chính sách về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số tại Điều 16, bao gồm:
- Bảo đảm đất sinh hoạt cộng đồng.
- Giao đất, cho thuê đất đối với đồng bào thiếu đất ở, đất sản xuất.
- Quy định trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện chính sách hỗ trợ đất đai.
- Chính sách hỗ trợ đất đai lần đầu cho cá nhân là người dân tộc thiểu số thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo, bao gồm giao đất ở miễn, giảm tiền sử dụng đất, cho thuê đất phi nông nghiệp không phải là đất ở với các chính sách hỗ trợ cụ thể.
4. Hoàn thiện quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất
Luật Đất đai năm 2024 đã bổ sung và hoàn thiện quy định về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Quy hoạch sử dụng đất được lập ở ba cấp (quốc gia, tỉnh, huyện) và phải đảm bảo sự tham gia của tổ chức, cộng đồng, cá nhân. Quy hoạch cấp cao hơn phải được phê duyệt trước quy hoạch cấp thấp hơn. Luật cũng quy định tăng cường công khai, minh bạch trong công tác lập quy hoạch sử dụng đất và quyền của người sử dụng đất trong các khu vực quy hoạch.
5. Hộ gia đình không thuộc đối tượng người sử dụng đất
Luật Đất đai năm 2024 không còn công nhận hộ gia đình là đối tượng sử dụng đất. Theo Điều 4, từ năm 2025, hộ gia đình sẽ không được cấp đất. Tuy nhiên, các Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho đại diện hộ gia đình trước khi Luật có hiệu lực vẫn được duy trì và cấp đổi sang Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho từng thành viên nếu có nhu cầu.
6. Mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp
Luật Đất đai năm 2024 nâng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân lên không quá 15 lần hạn mức giao đất nông nghiệp, so với 10 lần theo Luật Đất đai năm 2013. Quy định này nhằm thúc đẩy phát triển ngành nông nghiệp và bảo đảm an ninh lương thực quốc gia.
7. Thống nhất tên gọi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
Từ ngày 01/01/2025, tên gọi chính xác của sổ đỏ, sổ hồng theo Luật Đất đai năm 2024 là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Điều này thống nhất và làm rõ hơn quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất.
Luật Đất đai năm 2024 thể hiện sự tiến bộ và cập nhật cần thiết để đáp ứng yêu cầu thực tiễn và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc quản lý và sử dụng đất đai tại Việt Nam.
3. Nội dung hướng dẫn chi tiết trong Công văn 5323
Theo Công văn số 5323/BTNMT-QHPTTNĐ năm 2024, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đưa ra những chỉ đạo quan trọng nhằm đảm bảo việc triển khai thi hành Luật Đất đai 2024 được thực hiện một cách hiệu quả, chặt chẽ và đồng bộ, đồng thời bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất, cộng đồng dân cư, và các doanh nghiệp. Để đạt được mục tiêu này, Bộ yêu cầu Ủy ban nhân dân các tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương khẩn trương thực hiện các bước rà soát cần thiết.
Cụ thể, các cơ quan chức năng cần tiến hành rà soát tất cả các nhiệm vụ, hồ sơ, thủ tục hành chính, và các vụ việc liên quan đến quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; thu hồi đất; bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; định giá đất; thẩm định nhu cầu sử dụng đất, điều kiện giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất trong các dự án đầu tư có sử dụng đất; thủ tục hành chính về đất đai; đăng ký đất đai; quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất; chế độ sử dụng đất... Những công việc này phải được hoàn tất theo quy định chuyển tiếp tại Luật Đất đai 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành trước ngày 01/8/2024.
Đối với những nhiệm vụ, hồ sơ, và thủ tục hành chính đã được tiếp nhận, triển khai, hoặc xử lý, và đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng các đơn vị trực thuộc Bộ hướng dẫn thực hiện hoặc thẩm định bằng văn bản trước ngày 01/8/2024 theo quy định của pháp luật về đất đai năm 2013, nhưng chưa hoàn thành thủ tục xử lý và không được quy định chuyển tiếp tại Luật Đất đai 2024, thì các cơ quan cần phải rà soát và thực hiện theo đúng quy định của Luật Đất đai 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Đất đai 2024. Những chỉ đạo này nhằm đảm bảo quá trình chuyển giao giữa các quy định pháp luật cũ và mới diễn ra một cách suôn sẻ và đúng pháp luật, tránh những bất cập có thể xảy ra trong việc thực thi luật mới.
4. Tác động của Công văn 5323
Công văn 5323 có ảnh hưởng sâu rộng và tích cực đến nhiều lĩnh vực liên quan đến quản lý đất đai và hoạt động đầu tư. Đối với các cơ quan nhà nước, Công văn 5323 đã góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về đất đai. Việc áp dụng các quy định và hướng dẫn trong công văn giúp cơ quan quản lý thực hiện nhiệm vụ một cách chính xác và hiệu quả hơn, từ đó cải thiện chất lượng quản lý và giảm thiểu tình trạng lạm dụng hoặc sai sót trong các hoạt động liên quan đến đất đai. Điều này cũng góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tạo ra sự minh bạch và ổn định hơn cho các nhà đầu tư.
Về phía các doanh nghiệp, Công văn 5323 đã tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu tư kinh doanh. Những quy định rõ ràng và minh bạch trong công văn giúp doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc thực hiện các thủ tục hành chính và đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình. Sự cải thiện này không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và chi phí, mà còn nâng cao sự tin cậy của họ vào môi trường đầu tư tại Việt Nam.
Đối với người dân, Công văn 5323 có tác động tích cực trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp về đất đai. Các quy định trong công văn giúp tăng cường tính minh bạch trong quản lý đất đai, từ đó giảm thiểu các tranh chấp và bất công trong việc cấp phát và sử dụng đất. Nhờ vào những cải tiến này, người dân có thể yên tâm hơn về việc quyền lợi của mình sẽ được bảo vệ và các vấn đề liên quan đến đất đai sẽ được giải quyết một cách công bằng và hợp lý hơn.
Xem thêm bài viết: So sánh cấu trúc Luật Đất đai 2013 và Luật Đất đai 2024 mới nhất
Khi quý khách có thắc mắc về quy định pháp luật, vui lòng liên hệ đến hotline 19006162 hoặc gửi thư tư vấn đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để được tư vấn.