Mục lục bài viết
1. Tổng quan về cuộc thi Tìm hiểu Luật Đất đai năm 2024:
Từ ngày 19/8 đến ngày 08/9/2024, Ban Tuyên giáo Trung ương đã phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức Cuộc thi trực tuyến với mục tiêu tìm hiểu sâu rộng về Luật Đất đai năm 2024. Cuộc thi diễn ra trên Trang Thông tin điện tử tổng hợp Báo cáo viên, nhằm giúp các cán bộ, đảng viên, và đông đảo người dân nắm vững những nội dung cơ bản và quan trọng của Luật Đất đai năm 2024, đặc biệt là những điểm mới so với các quy định trước đây. Cuộc thi không chỉ nhằm tuyên truyền mà còn góp phần vào việc phổ biến và nâng cao nhận thức pháp luật về đất đai trong cộng đồng.
Mục tiêu của Cuộc thi:
Cuộc thi là một phần trong chuỗi hoạt động tuyên truyền pháp luật rộng rãi, với mục đích làm rõ những nội dung cốt lõi của Luật Đất đai năm 2024. Đặc biệt, các quy định mới được bổ sung nhằm cải thiện hiệu quả quản lý và sử dụng đất, mang lại sự công bằng và bền vững trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Cuộc thi là cơ hội để các cán bộ, đảng viên, và công dân tiếp cận gần hơn với các quy định pháp luật, hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong việc sử dụng đất đai.
Đối tượng tham gia Cuộc thi:
Cuộc thi mở rộng cho nhiều nhóm đối tượng khác nhau:
- Báo cáo viên từ cấp cơ sở đến trung ương và đội ngũ tuyên truyền viên nòng cốt tại các địa phương.
- Cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, và người lao động trong các cơ quan nhà nước, các chiến sĩ trong lực lượng vũ trang.
- Đoàn viên, hội viên thuộc các tổ chức chính trị - xã hội, cũng như các tầng lớp nhân dân trong và ngoài nước có quan tâm đến luật đất đai.
Nội dung thi:
Cuộc thi tập trung vào các văn bản pháp lý quan trọng liên quan đến Luật Đất đai năm 2024, bao gồm:
- Nghị quyết số 18-NQ/TW, ban hành ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, về việc tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách quản lý và sử dụng đất, nhằm thúc đẩy sự phát triển kinh tế, tạo động lực để đưa Việt Nam trở thành quốc gia có thu nhập cao.
- Luật Đất đai số 31/2024/QH15, văn bản pháp lý chính quy định quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất.
- Các văn bản pháp quy hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, giúp người dân hiểu rõ hơn về cách thực hiện các quy định cụ thể trong luật.
Hình thức tổ chức Cuộc thi:
Cuộc thi được triển khai dưới hình thức trắc nghiệm trực tuyến, diễn ra trên Trang Thông tin điện tử tổng hợp Báo cáo viên (https://baocaovien.vn). Thí sinh tham gia thi trực tuyến bằng cách trả lời các câu hỏi trắc nghiệm xoay quanh nội dung Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành. Bên cạnh đó, nhiều trang báo, tạp chí, và trang thông tin điện tử khác cũng liên kết tới cuộc thi để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tham gia.
Thời gian tổ chức Cuộc thi:
Cuộc thi diễn ra từ ngày 19/8/2024 đến ngày 08/9/2024, chia thành 3 tuần thi:
- Tuần thi thứ nhất: Bắt đầu từ 00h00 ngày 19/8/2024 đến 24h00 ngày 25/8/2024, theo giờ Việt Nam (GMT+7).
- Tuần thi thứ hai: Bắt đầu từ 00h00 ngày 26/8/2024 đến 24h00 ngày 01/9/2024.
- Tuần thi thứ ba: Từ 00h00 ngày 02/9/2024 đến 24h00 ngày 08/9/2024.
Cơ cấu giải thưởng:
Ban Tổ chức Cuộc thi đã công bố cơ cấu giải thưởng bao gồm:
- 01 giải Nhất trị giá 5.000.000 đồng.
- 02 giải Nhì, mỗi giải trị giá 3.000.000 đồng.
- 03 giải Ba, mỗi giải trị giá 2.000.000 đồng.
- 10 giải Khuyến khích, mỗi giải trị giá 500.000 đồng.
Tùy theo số lượng người tham gia và kết quả thi từ các địa phương, đơn vị, Ban Tổ chức có thể điều chỉnh cơ cấu và số lượng giải thưởng cho phù hợp với thực tế. Sau mỗi tuần thi, kết quả của các thí sinh đạt giải sẽ được công bố công khai trên Trang Thông tin điện tử tổng hợp Báo cáo viên. Thí sinh đạt giải sẽ nhận thông báo kết quả qua email hoặc thông báo trực tiếp trên website, đảm bảo tính minh bạch và công bằng.
Cuộc thi trực tuyến tìm hiểu Luật Đất đai năm 2024 là một hoạt động có ý nghĩa lớn trong công tác tuyên truyền, giúp nâng cao nhận thức pháp luật, đồng thời khuyến khích sự tham gia của mọi tầng lớp nhân dân vào việc tìm hiểu và áp dụng các quy định về đất đai một cách đúng đắn và hợp lý.
2. Phân tích các câu hỏi trong đề thi:
Câu 1: Theo quy định tại Luật Đất đai năm 2024, khái niệm hộ gia đình sử dụng đất được hiểu là nhóm người có mối quan hệ gia đình theo các dạng như hôn nhân, huyết thống hoặc được nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình. Những người này phải đang sống cùng nhau và cùng có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất hoặc nhận chuyển quyền sử dụng đất. Điều này chỉ áp dụng đối với các giao dịch, quyết định trước khi Luật Đất đai năm 2024 chính thức có hiệu lực.
Câu 2: Ủy ban nhân dân cấp xã, nơi có phần đất bị thu hồi, có trách nhiệm trực tiếp gửi thông báo thu hồi đất đến từng cá nhân, tổ chức hoặc hộ gia đình có quyền sử dụng đất bị thu hồi. Thông báo này phải được gửi kịp thời và theo đúng quy trình pháp lý, nhằm đảm bảo quyền lợi của người sử dụng đất, đồng thời tuân thủ quy định của pháp luật về bồi thường và hỗ trợ tái định cư.
Câu 3: Theo quy định của Luật Đất đai năm 2024, quá trình hòa giải các tranh chấp liên quan đến đất đai tại Ủy ban nhân dân cấp xã phải được thực hiện trong thời hạn tối đa là 30 ngày kể từ khi nhận được đơn yêu cầu. Điều này nhằm đảm bảo quyền lợi của các bên tham gia tranh chấp và góp phần giải quyết nhanh chóng, công bằng các vụ việc liên quan đến đất đai ở cấp cơ sở.
Câu 4: Luật Đất đai năm 2024 quy định rõ ràng rằng Nhà nước sẽ cho thuê đất và thu tiền thuê một lần cho cả thời gian thuê đối với một số trường hợp cụ thể, bao gồm: sử dụng đất để thực hiện các dự án đầu tư về sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, và sản xuất muối; sử dụng đất trong khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu công nghệ cao, hoặc nhà ở cho công nhân trong khu công nghiệp; sử dụng đất phục vụ các mục đích công cộng nhưng không nhằm mục đích kinh doanh. Ngoài ra, còn áp dụng đối với đất thương mại, dịch vụ cho hoạt động du lịch, kinh doanh văn phòng và xây dựng nhà ở xã hội cho thuê theo quy định pháp luật về nhà ở.
Câu 5: Đất đang có tranh chấp, theo Luật Đất đai năm 2024, là thửa đất đang được tranh cãi về quyền sử dụng đất và vụ việc đang được xử lý tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trong thời gian giải quyết, các bên liên quan sẽ được yêu cầu ngừng bất kỳ hoạt động nào trên thửa đất cho đến khi có quyết định cuối cùng từ cơ quan có thẩm quyền.
Câu 6: Một trong những nguyên tắc quan trọng về việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2024 là: khi thửa đất thuộc quyền sử dụng chung của một hộ gia đình, Giấy chứng nhận phải ghi tên đầy đủ các thành viên có chung quyền sử dụng đất trên giấy chứng nhận. Tuy nhiên, nếu các thành viên trong hộ gia đình có nhu cầu, Giấy chứng nhận có thể chỉ ghi tên đại diện của hộ gia đình và trao cho người đại diện này.
Câu 7: Theo quy định của Luật Đất đai năm 2024, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện có thẩm quyền quyết định giá đất cụ thể trong các trường hợp như: giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất, gia hạn hoặc điều chỉnh thời hạn sử dụng đất. Thẩm quyền này còn bao gồm việc xác định giá khởi điểm khi đấu giá quyền sử dụng đất và điều chỉnh quy hoạch xây dựng chi tiết.
Câu 8: Đối với các trường hợp lấn chiếm đất có nguồn gốc từ nông, lâm trường mà Nhà nước đã giao đất không thu tiền, Luật Đất đai năm 2024 quy định rõ rằng: nếu đất này được sử dụng cho mục đích sản xuất nông nghiệp hoặc làm nhà ở trước ngày 01 tháng 7 năm 2014, không nằm trong quy hoạch lâm nghiệp hoặc xây dựng công trình công cộng, thì người đang sử dụng đất sẽ được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định pháp luật.
Câu 9: Theo Luật Đất đai năm 2024, việc giao đất hoặc cho thuê đất đối với những khu đất đã có người sử dụng chỉ được thực hiện sau khi có quyết định thu hồi đất từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Đồng thời, việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư phải hoàn tất trước khi giao đất cho người khác, trừ trường hợp chuyển nhượng dự án bất động sản theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản.
Câu 10: Khi người sử dụng đất muốn tách thửa hoặc hợp thửa, theo Luật Đất đai năm 2024, nếu phần diện tích đất được dành để làm lối đi, thì không cần phải thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất đối với phần diện tích này. Điều này giúp đảm bảo quyền lợi cho người dân trong việc giữ nguyên mục đích sử dụng lối đi và không bị ảnh hưởng bởi các quy định khác.
Câu 11: Theo quy định của Luật Đất đai năm 2024, thời hạn cho thuê đất nông nghiệp đối với cá nhân không được vượt quá 50 năm, nhằm đảm bảo sự quản lý và sử dụng đất hiệu quả cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án phát triển sản xuất nông nghiệp dài hạn.
Câu 12: Việc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất sẽ chỉ được thực hiện khi đã có đầy đủ các điều kiện như: quyết định cưỡng chế đã được niêm yết công khai, người có đất thu hồi không tự nguyện chấp hành, và các cơ quan chức năng đã thực hiện các biện pháp vận động, thuyết phục nhưng không có kết quả.
Câu 13: Luật Đất đai năm 2024 quy định rằng cá nhân không sinh sống trong khu vực rừng phòng hộ hoặc rừng đặc dụng không được phép nhận chuyển nhượng hay nhận tặng cho quyền sử dụng đất ở và đất khác trong các khu vực này. Điều này nhằm bảo vệ môi trường và đảm bảo việc quản lý rừng bền vững.
Câu 14: Thời điểm để xác định giá đất và tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo Luật Đất đai năm 2024 là khi người sử dụng đất nộp đầy đủ hồ sơ hợp lệ theo quy định pháp luật. Thời điểm này quan trọng vì nó là cơ sở pháp lý để tính toán chi phí và nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất.
Câu 15: Một trong những quyền mà người sử dụng đất không được phép thực hiện, theo Luật Đất đai năm 2024, là việc sử dụng đất không đúng mục đích, không đúng ranh giới thửa đất, hoặc không tuân thủ các quy định liên quan đến độ sâu, chiều cao và bảo vệ công trình công cộng dưới lòng đất.
Câu 16: Luật Đất đai năm 2024 cho phép người sử dụng đất trồng lúa chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi nhưng phải đảm bảo điều kiện có thể quay lại trồng lúa khi cần thiết. Điều này giúp người nông dân linh hoạt trong sản xuất nông nghiệp nhưng vẫn giữ được khả năng trồng lúa trong tương lai.
Câu 17: Đối với các tranh chấp đất đai mà một trong các bên tranh chấp đã có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, việc giải quyết tranh chấp sẽ do Tòa án đảm nhiệm theo quy định của Luật Đất đai năm 2024.
Câu 18: Một nguyên tắc quan trọng trong việc định giá đất theo Luật Đất đai năm 2024 là tính độc lập giữa các tổ chức tư vấn giá đất, Hội đồng thẩm định và cơ quan có thẩm quyền quyết định giá đất, nhằm đảm bảo tính minh bạch và khách quan trong quá trình định giá.
Câu 19: Phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi thu hồi đất phải được công khai niêm yết tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã và các địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi, để đảm bảo tính minh bạch và quyền lợi của người dân.
Câu 20: Trong thời hạn 30 ngày kể từ khi phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được phê duyệt, các cơ quan liên quan phải hoàn tất việc chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ cho người có đất thu hồi và chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, đảm bảo tiến độ và quyền lợi của người bị thu hồi đất.
3. Những điểm mới nổi bật của Luật Đất đai năm 2024:
- Mở rộng hạn mức chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp: Cá nhân có thể nhận chuyển nhượng lên đến 15 lần hạn mức giao đất nông nghiệp, thay vì 10 lần như trước.
- Bãi bỏ khung giá đất: Luật không còn quy định khung giá đất, thay vào đó, bảng giá đất sẽ được cập nhật hàng năm.
- Xây dựng bảng giá đất hàng năm: Từ 2026, UBND cấp tỉnh sẽ công bố bảng giá đất và điều chỉnh hàng năm nếu cần.
- Quy định 5 phương pháp định giá đất: Bao gồm phương pháp so sánh, thu nhập, thặng dư, hệ số điều chỉnh, và phương pháp khác do Chính phủ quy định.
- Không cấp đất cho hộ gia đình: Luật không còn cấp đất cho hộ gia đình, chỉ định nghĩa hộ gia đình trong bối cảnh sử dụng đất trước ngày 01/01/2025.
- Thay đổi tên gọi sổ đỏ, sổ hồng: Chính thức gọi là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
- Giá đất để tính thuế phi nông nghiệp: Tính theo bảng giá đất ổn định 5 năm, thay vì giá theo quy định của UBND tỉnh.
- Xác định thu nhập chịu thuế từ chuyển nhượng bất động sản: Dựa vào giá chuyển nhượng và bảng giá đất.
- Sửa đổi 8 luật: Luật Đất đai 2024 điều chỉnh nhiều luật liên quan đến quy hoạch, thuế, và tổ chức chính quyền.
- Trọng tài thương mại giải quyết tranh chấp đất đai: Tranh chấp liên quan đến đất có thể được giải quyết bởi Trọng tài thương mại Việt Nam.
- Cá nhân không sản xuất nông nghiệp vẫn được nhận đất trồng lúa: Điều kiện nhận chuyển nhượng đất trồng lúa được nới lỏng.
- Sửa đổi nguyên tắc sử dụng đất: Nhấn mạnh việc bảo vệ môi trường và không làm tổn hại đến quyền lợi của người sử dụng đất xung quanh.
- Thay đổi quy định phân loại đất: Sửa đổi định nghĩa nhóm đất chưa sử dụng và các nhóm đất khác.
- Quyền và nghĩa vụ của công dân với đất đai: Bổ sung quy định mới về quyền và nghĩa vụ của công dân.
- Công khai quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất: Tất cả các loại quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất phải được công bố công khai.
- Hoàn thành tái định cư trước khi thu hồi đất: Bố trí tái định cư phải hoàn thành trước khi có quyết định thu hồi đất.
- Phát triển và quản lý quỹ đất: Bổ sung quy định về phát triển, quản lý và khai thác quỹ đất.
- Nguyên tắc và điều kiện tách, hợp thửa đất: Đưa ra các quy định chi tiết về điều kiện tách thửa và hợp thửa đất.