Điểm mới Nghị định 33/2023/NĐ-CP về cán bộ, công chức cấp xã

1. Tổng quan Nghị định 33/2023/NĐ-CP về cán bộ, công chức cấp xã

Nghị định 33/2023/NĐ-CP, ban hành ngày 10/6/2023, quy định về cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố. Nghị định này đưa ra những quy định cụ thể về chức danh, số lượng, tiêu chuẩn, nhiệm vụ và quyền hạn của các cán bộ, công chức và những người hoạt động không chuyên trách ở cấp cơ sở.

Nghị định quy định rõ ràng các chức danh cán bộ cấp xã, bao gồm: Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND, Chủ tịch HĐND, và một số chức danh khác. Số lượng cán bộ, công chức cấp xã được xác định dựa trên loại hình đơn vị hành chính (xã, phường, thị trấn) và phân loại hành chính (loại 1, loại 2, loại 3).

Cán bộ, công chức cấp xã phải đáp ứng các tiêu chuẩn về trình độ học vấn, chuyên môn nghiệp vụ, và có phẩm chất đạo đức, sức khỏe tốt. Đặc biệt, Nghị định đề cao tiêu chuẩn trình độ đào tạo và năng lực công tác của cán bộ, công chức nhằm đảm bảo chất lượng và hiệu quả trong công việc.

Cán bộ, công chức cấp xã có nhiệm vụ thực hiện các công việc quản lý nhà nước ở địa phương, bao gồm quản lý kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh trật tự, và các công tác khác theo quy định của pháp luật. Nghị định cũng xác định rõ quyền hạn của các chức danh, nhằm đảm bảo họ có đủ thẩm quyền thực hiện các nhiệm vụ được giao.

Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố được xác định là những người thực hiện công tác theo chế độ không chuyên trách, nhưng có vai trò quan trọng trong việc duy trì các hoạt động cộng đồng. Số lượng và tiêu chuẩn của người hoạt động không chuyên trách cũng được quy định cụ thể, tùy thuộc vào nhu cầu và điều kiện của từng địa phương.

Nghị định quy định về chế độ lương, phụ cấp và các chế độ chính sách khác đối với cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách, đảm bảo quyền lợi và động lực làm việc cho họ.

Nghị định 33/2023/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/8/2023. Các cơ quan chức năng có trách nhiệm triển khai các quy định của Nghị định một cách đầy đủ và kịp thời, nhằm đảm bảo tính hiệu quả và thống nhất trong quản lý nhà nước ở cấp cơ sở.

Nghị định này là một bước quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách, góp phần vào việc phát triển kinh tế - xã hội ở các địa phương trên cả nước.

2. Những điểm mới chính của Nghị định

Nghị định 33/2023/NĐ-CP, ban hành ngày 10/6/2023, đã mang đến những thay đổi quan trọng trong việc quản lý và tổ chức cán bộ, công chức cấp xã tại Việt Nam. Trong đó, điểm mới nổi bật đầu tiên là việc không còn quy định Trưởng công an xã là công chức cấp xã. Điều này đánh dấu một sự thay đổi lớn trong việc phân công nhiệm vụ và tổ chức nhân sự ở cấp xã, tạo ra một sự tách biệt rõ ràng giữa lực lượng công an và các chức danh công chức cấp xã khác. Theo khoản 2 Điều 5 của Nghị định 33/2023/NĐ-CP, các chức danh công chức cấp xã hiện tại bao gồm: Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự, Văn phòng – thống kê, Địa chính – xây dựng – đô thị và môi trường (đối với phường, thị trấn) hoặc địa chính – nông nghiệp – xây dựng và môi trường (đối với xã), Tài chính – kế toán, Tư pháp – hộ tịch, và Văn hóa – xã hội. Sự điều chỉnh này nhằm tinh gọn bộ máy quản lý, đồng thời tạo điều kiện cho công tác phân quyền và phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước và lực lượng công an trở nên linh hoạt hơn.

Điểm mới thứ hai của Nghị định 33/2023/NĐ-CP là các quy định mới về số lượng cán bộ, công chức cấp xã, được nêu rõ tại Điều 6. Số lượng cán bộ, công chức cấp xã được tính toán dựa trên loại hình đơn vị hành chính cấp xã, phân thành ba loại: phường, xã, và thị trấn. Cụ thể, đối với phường, số lượng cán bộ, công chức cấp xã loại I là 23 người, loại II là 21 người, và loại III là 19 người. Đối với xã và thị trấn, số lượng này lần lượt là 22 người cho loại I, 20 người cho loại II, và 18 người cho loại III. Quy định này nhằm đảm bảo rằng lực lượng cán bộ, công chức cấp xã được phân bổ hợp lý, phù hợp với yêu cầu quản lý và điều hành của từng loại đơn vị hành chính, đồng thời tránh tình trạng thừa hoặc thiếu nhân lực trong bộ máy quản lý ở cấp xã.

Bên cạnh đó, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh được trao quyền tính toán số lượng công chức cấp xã tăng thêm dựa trên các tiêu chí về quy mô dân số và diện tích tự nhiên. Cụ thể, đối với phường thuộc quận, cứ tăng thêm đủ 1/3 mức quy định về quy mô dân số thì được tăng thêm 01 công chức. Các đơn vị hành chính cấp xã khác, cứ tăng thêm đủ 1/2 mức quy định về quy mô dân số thì được tăng thêm 01 công chức. Ngoài ra, các đơn vị hành chính cấp xã có thể tăng thêm công chức nếu diện tích tự nhiên tăng đủ 100% mức quy định. Điều này giúp cho việc phân bổ nhân sự trở nên linh hoạt, đáp ứng tốt hơn nhu cầu thực tế của từng địa phương, đặc biệt là những nơi có sự biến động lớn về dân số và diện tích.

Quy mô dân số và diện tích tự nhiên được tính đến ngày 31/12 hàng năm sẽ là cơ sở để xác định số lượng cán bộ, công chức cấp xã, theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính. Trường hợp có sự thay đổi về quy mô dân số hoặc diện tích tự nhiên tại đơn vị hành chính cấp xã vào cuối năm, hoặc nếu loại đơn vị hành chính có sự thay đổi, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ trình Hội đồng nhân dân cùng cấp xem xét và điều chỉnh số lượng cán bộ, công chức cấp xã cho phù hợp.

Ngoài ra, hàng năm, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định số lượng cán bộ, công chức cấp xã đối với từng đơn vị hành chính cấp huyện thuộc phạm vi quản lý, đảm bảo tính hợp lý và phù hợp với thực tế. Tuy nhiên, việc này phải tuân thủ nguyên tắc tổng số lượng cán bộ, công chức cấp xã trong toàn tỉnh không vượt quá số lượng được quy định tại Nghị định. Đồng thời, Ủy ban nhân dân cấp huyện sẽ quyết định số lượng cụ thể cán bộ, công chức tại từng đơn vị hành chính cấp xã, đảm bảo phù hợp với yêu cầu và nhiệm vụ cụ thể của từng địa phương.

Một điểm đáng chú ý là số lượng cán bộ, công chức cấp xã cũng bao gồm cả những người đang hưởng chế độ hưu trí hoặc trợ cấp mất sức lao động nhưng vẫn được bầu giữ chức vụ cán bộ cấp xã, cùng với các cán bộ, công chức được luân chuyển, điều động, biệt phái về cấp xã. Trong trường hợp cán bộ được luân chuyển về đảm nhiệm chức vụ Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, việc thực hiện sẽ tuân theo các quy định của Chính phủ về số lượng Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân và quy trình, thủ tục bầu, từ chức, miễn nhiệm, bãi nhiệm, điều động, cách chức thành viên Ủy ban nhân dân.

Một trong những điểm đáng chú ý của Nghị định 33/2023/NĐ-CP là quy định về số lượng người hoạt động không chuyên trách tại cấp xã, được xác định dựa trên loại đơn vị hành chính cấp xã. Theo đó, số lượng người hoạt động không chuyên trách tại các xã được phân bổ cụ thể như sau: loại I là 14 người, loại II là 12 người và loại III là 10 người. Quy định này được đưa ra nhằm bảo đảm rằng, mỗi cấp xã đều có đủ nhân lực cần thiết để thực hiện các nhiệm vụ quản lý, phục vụ cho sự phát triển và ổn định của địa phương.

Đáng chú ý, Nghị định còn quy định rõ ràng về việc tăng số lượng người hoạt động không chuyên trách ở những địa phương có quy mô dân số hoặc diện tích tự nhiên lớn hơn so với tiêu chuẩn. Cụ thể, các phường thuộc quận nếu tăng thêm đủ 1/3 mức quy định về quy mô dân số thì sẽ được tăng thêm 01 người hoạt động không chuyên trách. Đối với các đơn vị hành chính cấp xã khác, nếu quy mô dân số tăng đủ 1/2 mức quy định thì cũng được tăng thêm 01 người. Ngoài ra, đối với những đơn vị hành chính có diện tích tự nhiên tăng đủ 100% mức quy định, cũng được tăng thêm 01 người hoạt động không chuyên trách. Điều này cho thấy sự linh hoạt trong việc điều chỉnh số lượng nhân sự không chuyên trách, phù hợp với thực tế biến động của từng địa phương, nhằm đảm bảo sự quản lý hiệu quả và sát sao.

So với các quy định trước đây, Nghị định 33/2023/NĐ-CP đã bổ sung thêm các điều khoản về việc tăng số lượng người hoạt động không chuyên trách ở các xã, phường có quy mô dân số và diện tích tự nhiên lớn. Điều này không chỉ phản ánh sự quan tâm của Nhà nước đối với công tác quản lý địa phương mà còn tạo điều kiện cho các địa phương có nguồn nhân lực cần thiết để giải quyết các vấn đề phát sinh từ sự gia tăng dân số và diện tích.

Bên cạnh việc tăng số lượng người hoạt động không chuyên trách, Nghị định 33/2023/NĐ-CP cũng điều chỉnh mức phụ cấp dành cho những người này, nhằm tạo động lực và hỗ trợ họ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Cụ thể, tại khoản 1 Điều 34 của Nghị định, quy định về mức phụ cấp đối với người hoạt động không chuyên trách tại cấp xã đã được điều chỉnh theo hướng tăng cường. Theo đó, quỹ phụ cấp được khoán hàng tháng cho các đơn vị hành chính cấp xã loại I bằng 21,0 lần mức lương cơ sở, loại II là 18,0 lần và loại III là 15,0 lần mức lương cơ sở. Đối với các đơn vị hành chính có số lượng người hoạt động không chuyên trách tăng thêm theo quy định tại khoản 2 Điều 33, tổng mức khoán quỹ phụ cấp cũng được điều chỉnh tăng thêm tương ứng với 1,5 lần mức lương cơ sở cho mỗi người tăng thêm.

Như vậy, việc tăng mức phụ cấp không chỉ thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với đời sống của người hoạt động không chuyên trách, mà còn tạo động lực cho họ cống hiến nhiều hơn trong công tác quản lý và phục vụ cộng đồng.

Ngoài ra, Nghị định 33/2023/NĐ-CP cũng quy định về mức phụ cấp đối với người hoạt động không chuyên trách tại thôn, tổ dân phố, thể hiện sự phân bổ nguồn lực hợp lý và công bằng cho các địa phương. Cụ thể, mức phụ cấp cho người hoạt động không chuyên trách tại thôn có từ 350 hộ gia đình trở lên, tổ dân phố có từ 500 hộ gia đình trở lên, hoặc tại các thôn, tổ dân phố thuộc đơn vị hành chính cấp xã trọng điểm về an ninh, trật tự hoặc thuộc khu vực biên giới, hải đảo, được khoán quỹ phụ cấp bằng 6,0 lần mức lương cơ sở. Đối với các thôn, tổ dân phố không thuộc các trường hợp trên, mức khoán quỹ phụ cấp là 4,5 lần mức lương cơ sở. Đặc biệt, trong trường hợp các thôn có từ 350 hộ gia đình trở lên được chuyển thành tổ dân phố do thành lập đơn vị hành chính đô thị cấp xã, mức khoán quỹ phụ cấp vẫn được giữ nguyên ở mức 6,0 lần mức lương cơ sở.

Tóm lại, Nghị định 33/2023/NĐ-CP đã đưa ra những quy định mới và cải tiến về số lượng và mức phụ cấp đối với người hoạt động không chuyên trách tại cấp xã, thôn, tổ dân phố. Những quy định này không chỉ giúp đảm bảo nguồn nhân lực cần thiết cho công tác quản lý tại địa phương mà còn tạo điều kiện tốt hơn cho những người tham gia vào công tác này, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và phát triển kinh tế - xã hội ở cấp cơ sở.

3. Tác động của Nghị định đến công tác cán bộ và xây dựng chính quyền địa phương

Nghị định 33/2023/NĐ-CP về cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố, được ban hành ngày 10/6/2023, đã đưa ra nhiều quy định quan trọng có tác động sâu rộng đến công tác cán bộ và xây dựng chính quyền địa phương. Những điều chỉnh này không chỉ phản ánh sự nỗ lực của Chính phủ trong việc nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước ở cấp cơ sở mà còn ảnh hưởng lớn đến hoạt động của các cơ quan chức năng và sự phát triển của cộng đồng địa phương.

Một trong những tác động nổi bật của Nghị định là việc điều chỉnh số lượng cán bộ, công chức và người hoạt động không chuyên trách tại cấp xã. Theo Nghị định, số lượng cán bộ, công chức và người hoạt động không chuyên trách được quy định cụ thể theo từng loại đơn vị hành chính cấp xã, với việc tăng cường số lượng nhân sự ở các đơn vị có quy mô dân số và diện tích tự nhiên lớn hơn so với tiêu chuẩn quy định. Điều này đảm bảo rằng mỗi cấp xã đều có đủ nhân lực để thực hiện các nhiệm vụ quản lý, phục vụ cộng đồng một cách hiệu quả.

Việc điều chỉnh số lượng này giúp các địa phương có thêm nguồn nhân lực cần thiết để giải quyết các vấn đề phát sinh từ sự gia tăng dân số và diện tích. Điều này có thể giúp cải thiện chất lượng dịch vụ công và tăng cường sự quản lý chặt chẽ ở cấp cơ sở, từ đó nâng cao sự hài lòng của người dân đối với các dịch vụ công cộng và chính quyền địa phương.

Nghị định cũng đã tăng mức phụ cấp cho người hoạt động không chuyên trách tại cấp xã, thôn, tổ dân phố. Cụ thể, mức phụ cấp được khoán hàng tháng cho các đơn vị hành chính cấp xã loại I bằng 21 lần mức lương cơ sở, loại II là 18 lần và loại III là 15 lần mức lương cơ sở. Đối với người hoạt động không chuyên trách tại thôn, tổ dân phố, mức phụ cấp cũng được điều chỉnh tăng lên, đặc biệt là tại các thôn, tổ dân phố có quy mô dân số và diện tích tự nhiên lớn hơn hoặc nằm ở khu vực trọng điểm về an ninh, trật tự hoặc khu vực biên giới, hải đảo.

Sự tăng cường mức phụ cấp này không chỉ tạo động lực cho người hoạt động không chuyên trách làm việc hiệu quả hơn mà còn góp phần cải thiện đời sống của họ. Điều này có thể dẫn đến sự gia tăng chất lượng công việc và sự cống hiến của những người làm công tác không chuyên trách, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và phục vụ cộng đồng tại các cấp cơ sở.

Với việc quy định rõ ràng về số lượng và mức phụ cấp, Nghị định 33/2023/NĐ-CP giúp các cơ quan quản lý cấp xã có sự chuẩn bị tốt hơn về nhân lực và tài chính để thực hiện các nhiệm vụ của mình. Sự phân bổ nhân sự hợp lý và mức phụ cấp phù hợp có thể dẫn đến việc cải thiện đáng kể hiệu quả công tác quản lý, giảm bớt tình trạng thiếu hụt nhân lực và tăng cường sự đáp ứng nhanh chóng đối với các vấn đề phát sinh trong cộng đồng.

Xem thêm: Chức vụ, chức danh và số lượng cán bộ công chức cấp xã mới nhất

Nếu quý khách còn vướng mắc về vấn đề trên hoặc mọi vấn đề pháp lý khác, quý khách hãy vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến theo số điện thoại 1900.6162 để được Luật sư tư vấn pháp luật trực tiếp qua tổng đài kịp thời hỗ trợ hoặc gửi thư tư vấn đến email: lienhe@luatminhkhue.vn để được giải đáp mọi thắc mắc.