Khi nào được kiểm tra thực tế hàng hóa khi vắng mặt người khai hải quan?

1. Khi nào được kiểm tra thực tế hàng hóa khi vắng mặt người khai hải quan?

Việc kiểm tra thực tế hàng hóa trong trường hợp người khai hải quan không có mặt được quy định tại khoản 1 Điều 34 của Luật Hải quan năm 2014 theo những quy định sau đây:

Thủ trưởng cơ quan hải quan nơi lưu giữ hàng hóa có quyền và trách nhiệm quyết định và tiến hành kiểm tra thực tế hàng hóa trong các trường hợp sau:

- Nhằm đảm bảo an ninh: Trong trường hợp có nguy cơ đe dọa đến an ninh quốc gia, thủ trưởng cơ quan hải quan có thể quyết định kiểm tra hàng hóa mà người khai hải quan không có mặt.

- Nhằm đảm bảo vệ sinh và môi trường: Khi có nguy cơ gây hại cho sức khỏe con người hoặc gây ô nhiễm môi trường, thủ trưởng cơ quan hải quan có thể quyết định kiểm tra hàng hóa mà người khai hải quan không có mặt.

- Nếu có dấu hiệu vi phạm pháp luật: Trong trường hợp có những dấu hiệu cho thấy hàng hóa liên quan đến vi phạm pháp luật, thủ trưởng cơ quan hải quan có thể quyết định kiểm tra hàng hóa mà người khai hải quan không có mặt.

- Quá thời hạn 30 ngày: Nếu từ ngày hàng hóa nhập khẩu đến cửa khẩu đã quá 30 ngày mà người khai hải quan không có mặt để tiến hành thủ tục hải quan, thủ trưởng cơ quan hải quan có quyền kiểm tra hàng hóa mà không cần sự có mặt của người khai hải quan.

- Các trường hợp khác theo quy định pháp luật: Ngoài các trường hợp nêu trên, thủ trưởng cơ quan hải quan còn có thể quyết định kiểm tra hàng hóa mà người khai hải quan không có mặt theo những quy định khác của pháp luật.

Theo quy định của Luật Hải quan năm 2014, việc kiểm tra thực tế hàng hóa khi người khai hải quan không có mặt là một quyền và trách nhiệm của thủ trưởng cơ quan hải quan nơi lưu giữ hàng hóa.

Việc kiểm tra thực tế hàng hóa được tiến hành trong các trường hợp sau đây, nhằm đảm bảo an ninh, vệ sinh, môi trường và tuân thủ pháp luật:

+ Để bảo vệ an ninh: Trong những trường hợp có nguy cơ đe dọa đến an ninh quốc gia, thủ trưởng cơ quan hải quan có quyền quyết định và chịu trách nhiệm kiểm tra thực tế hàng hóa mà người khai hải quan không có mặt.

+ Để bảo vệ vệ sinh, môi trường: Khi có nguy cơ gây hại cho sức khỏe con người hoặc gây ô nhiễm môi trường, thủ trưởng cơ quan hải quan có quyền quyết định và chịu trách nhiệm kiểm tra thực tế hàng hóa mà người khai hải quan không có mặt.

+ Có dấu hiệu vi phạm pháp luật: Trong trường hợp có những dấu hiệu cho thấy hàng hóa có liên quan đến vi phạm pháp luật, thủ trưởng cơ quan hải quan có quyền quyết định và chịu trách nhiệm kiểm tra thực tế hàng hóa mà người khai hải quan không có mặt.

+ Quá thời hạn 30 ngày: Nếu từ ngày hàng hóa nhập khẩu đến cửa khẩu đã quá 30 ngày mà người khai hải quan không có mặt để tiến hành thủ tục hải quan, thủ trưởng cơ quan hải quan có quyền quyết định và chịu trách nhiệm kiểm tra thực tế hàng hóa mà không cần sự có mặt của người khai hải quan.

+ Các trường hợp khác theo quy định pháp luật: Ngoài các trường hợp đã nêu, theo quy định của pháp luật, thủ trưởng cơ quan hải quan cũng có quyền quyết định và chịu trách nhiệm kiểm tra thực tế hàng hóa khi người khai hải quan không có mặt trong các trường hợp khác.

Việc kiểm tra thực tế hàng hóa khi người khai hải quan không có mặt là một biện pháp quan trọng để đảm bảo an ninh, vệ sinh, môi trường và tuân thủ pháp luật trong quá trình nhập khẩu hàng hóa. Quy định này giúp cơ quan hải quan có khả năng kiểm tra hàng hóa một cách chủ động và nhanh chóng, từ đó đảm bảo rằng hàng hóa không gây hại cho an ninh quốc gia, sức khỏe con người và môi trường. Đồng thời, việc kiểm tra cũng giúp phát hiện và xử lý các trường hợp vi phạm pháp luật liên quan đến hàng hóa nhập khẩu.

Tuy nhiên, việc kiểm tra thực tế hàng hóa khi người khai hải quan không có mặt cần được thực hiện một cách công bằng,chính xác và tuân thủ quy trình đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan. Thủ trưởng cơ quan hải quan phải có căn cứ hợp lý và đúng quy định khi quyết định thực hiện kiểm tra thực tế hàng hóa. Ngoài ra, việc thông báo và tạo điều kiện cho người khai hải quan có thể tham gia hoặc gửi đại diện tham gia quá trình kiểm tra cũng là yếu tố quan trọng để đảm bảo tính minh bạch và công bằng.

Trong trường hợp xảy ra vi phạm pháp luật hoặc vướng mắc trong quá trình kiểm tra, người khai hải quan hoặc đại diện có quyền lợi có thể sử dụng các biện pháp pháp lý để bảo vệ quyền và lợi ích của mình. Cơ quan hải quan cũng phải tuân thủ quy định pháp luật và xử lý đúng quy trình nếu có bất kỳ khiếu nại hoặc khiếu kiện từ phía người khai hải quan.

Việc kiểm tra thực tế hàng hóa khi người khai hải quan không có mặt là một biện pháp quan trọng trong quản lý và kiểm soát hàng hóa nhập khẩu. Đây là một công cụ hiệu quả để đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật và bảo vệ an ninh, vệ sinh, môi trường. Quy định này cung cấp cơ sở pháp lý cho cơ quan hải quan thực hiện kiểm tra và giám sát hàng hóa một cách toàn diện, từ đó đảm bảo hoạt động nhập khẩu diễn ra một cách an toàn và bảo đảm lợi ích của cả quốc gia và người dân.

2. Được miễn kiểm tra thực tế trong trường hợp thuộc hàng hóa nào?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 33 Luật Hải quan năm 2014, có những trường hợp được miễn kiểm tra thực tế hàng hóa. Đây là những trường hợp đặc biệt, được xem là ngoại lệ, trong quá trình thực hiện quản lý hàng hóa và hải quan.

- Hàng hóa phục vụ yêu cầu khẩn cấp: Trong những trường hợp cần đảm bảo đáp ứng nhanh chóng yêu cầu khẩn cấp của xã hội, hàng hóa liên quan đến việc này sẽ được miễn kiểm tra thực tế. Điều này nhằm đảm bảo việc cung cấp hàng hóa không bị trì hoãn, đồng thời giúp đáp ứng các nhu cầu ưu tiên của xã hội.

- Hàng hóa chuyên dùng phục vụ quốc phòng, an ninh: Các loại hàng hóa có tính chất đặc biệt, được sử dụng trong mục đích quốc phòng, an ninh sẽ được miễn kiểm tra thực tế. Điều này nhằm đảm bảo sự linh hoạt và nhanh chóng trong việc cung cấp các thiết bị, vật liệu, và hàng hóa cần thiết cho quân đội và các cơ quan, tổ chức liên quan đến an ninh quốc gia.

- Hàng hóa thuộc trường hợp đặc biệt khác theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ: Ngoài những trường hợp đã nêu, Thủ tướng Chính phủ có quyền quyết định miễn kiểm tra thực tế hàng hóa trong các trường hợp đặc biệt khác. Điều này đảm bảo sự linh hoạt và tùy thuộc vào hoàn cảnh cụ thể, để đáp ứng các yêu cầu đặc biệt của quốc gia và xã hội.

Việc miễn kiểm tra thực tế hàng hóa trong những trường hợp nêu trên là một biện pháp linh hoạt và tùy thuộc vào bối cảnh cụ thể. Điều này nhằm tối ưu hóa quá trình quản lý hải quan, giảm bớt thủ tục không cần thiết và tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động nhập khẩu và xuất khẩu. Tuy nhiên, việc miễn kiểm tra thực tế hàng hóa cần tuân thủ quy định pháp luật và đảm bảo sự minh bạch, công bằng, và trách nhiệm trong việc quản lý hàng hóa và hải quan.

Các quy định nêu trên không chỉ giúp giảm bớt thời gian và công sức trong quá trình kiểm tra hàng hóa, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động thương mại và phát triển kinh tế. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc miễn kiểm tra thực tế hàng hóa không có nghĩa là việc quản lý và giám sát bị giảm bớt. Cơ quan hải quan vẫn có trách nhiệm theo dõi và kiểm soát quá trình nhập khẩu và xuất khẩu hàng hóa, đảm bảo tuân thủ các quy định và quy trình hải quan, để đảm bảo an toàn và trật tự trong hoạt động thương mại quốc tế. Qua đó, việc miễn kiểm tra thực tế hàng hóa được áp dụng đúng mục đích và có lợi cho cả quốc gia và các tổ chức kinh tế liên quan.

3. Địa điểm kiểm tra thực tế hàng hóa bao gồm?

Theo quy định tại khoản 3 Điều 22 Luật Hải quan năm 2014, các địa điểm kiểm tra thực tế hàng hóa được quy định như sau:

- Địa điểm kiểm tra tại khu vực cửa khẩu đường bộ, ga đường sắt liên vận quốc tế, cảng hàng không dân dụng quốc tế: Các cửa khẩu đường bộ, ga đường sắt liên vận quốc tế và cảng hàng không dân dụng quốc tế là những địa điểm quan trọng trong quá trình nhập khẩu, xuất khẩu, xuất cảnh, nhập cảnh hàng hóa. Do đó, việc kiểm tra thực tế hàng hóa tại những địa điểm này là cần thiết để đảm bảo tuân thủ quy định hải quan và an ninh quốc gia.

- Trụ sở Chi cục Hải quan: Đây là địa điểm trung tâm của Chi cục Hải quan, nơi tổ chức quản lý và giám sát hoạt động hàng hóa và hải quan. Việc kiểm tra thực tế hàng hóa tại trụ sở này giúp đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong quá trình quản lý và giám sát.

- Địa điểm kiểm tra tập trung theo quyết định của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan: Tổng cục Hải quan có quyền quyết định thành lập các địa điểm kiểm tra tập trung khác nhau, dựa trên nhu cầu và tình hình thực tế. Điều này giúp tăng cường khả năng kiểm soát và quản lý hàng hóa trên diện rộng và hiệu quả.

- Địa điểm kiểm tra tại cơ sở sản xuất, công trình; nơi tổ chức hội chợ, triển lãm: Các cơ sở sản xuất, công trình, hội chợ, triển lãm là nơi tập trung nhiều hoạt động kinh doanh và giao thương. Việc kiểm tra thực tế hàng hóa tại những địa điểm này giúp đảm bảo tính hợp pháp và chất lượng của hàng hóa được trưng bày và tiếp xúc công chúng.

- Địa điểm kiểm tra tại khu vực kho ngoại quan, kho bảo thuế, địa điểm thu gom hàng lẻ: Khu vực kho ngoại quan, kho bảo thuế và địa điểm thu gom hàng lẻ là những địa điểm quan trọng trong quá trình lưu thông và lưu trữ hàng hóa. Việc kiểm tra thực tế hàng hóa tại những địa điểm này giúp đảm bảo tính chính xác và đầy đủ trong quá trình khai báo và lưu thông hàng hóa.

- Địa điểm kiểm tra chung giữa Hải quan Việt Nam với Hải quan nước láng giềng tại khu vực cửa khẩu đường bộ: Đối với các cửa khẩu đường bộ giữa Việt Nam và các nước láng giềng, việc kiểm tra thực tế hàng hóa chung giữa hai bên giúp tăng cường sự hợp tác và thông tin chia sẻ, đồng thời đảm bảo an ninh và tuân thủ quy định hải quan cả hai nước.

- Địa điểm kiểm tra khác do Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan quyết định trong trường hợp cần thiết: Ngoài các địa điểm đã được quy định cụ thể, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan có quyền quyết định thành lập các địa điểm kiểm tra khác trong trường hợp cần thiết. Điều này nhằm đáp ứng các yêu cầu đặc biệt, những tình huống bất thường hoặc các hoạt động đặc thù trong lĩnh vực hải quan.

Qua quy định trên, chúng ta có thể thấy rằng hệ thống địa điểm kiểm tra thực tế hàng hóa đã được quy định một cách toàn diện và linh hoạt. Điều này giúp đảm bảo việc kiểm tra và giám sát hàng hóa diễn ra một cách hiệu quả và đồng đều trên toàn quốc. Qua việc kiểm tra thực tế hàng hóa tại các địa điểm này, cơ quan hải quan có thể kiểm soát việc lưu thông hàng hóa, đảm bảo tính chính xác và tuân thủ quy định hải quan, ngăn chặn các hành vi vi phạm và giảm thiểu rủi ro về an ninh quốc gia. Đồng thời, việc kiểm tra thực tế hàng hóa cũng đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp và người dân trong hoạt động xuất nhập khẩu và giao thương quốc tế.

Xem thêm >> Nhiệm vụ và quyền hạn của công chức hải quan trong kiểm tra sau thông quan tại trụ sở người khai hải quan

Nếu có bất cứ vấn đề pháp lý nào cần hỗ trợ, vui lòng liên hệ tới bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua số điện thoại: 1900.6162 hoặc gửi yêu cầu qua địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn. Trân trọng!