Mục lục bài viết

1. Hiểu thế nào về người dưới 18 tuổi?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 21 của Bộ luật dân sự năm 2015 cũng đã định rõ người chưa thành niên được xác định là những cá nhân chưa đủ 18 tuổi. Định nghĩa này nhấn mạnh đến một nhóm người chưa phát triển đầy đủ về mặt thể chất, tâm sinh lý, trình độ nhận thức và kinh nghiệm sống. Họ luôn có xu hướng muốn tự khẳng định bản thân và mong được đối xử tôn trọng, song đồng thời dễ tự ti, tự ái, hay thể hiện tính hiếu thắng và thiếu sự kiên nhẫn. Tính cách của họ dễ bị kích động và mời gọi vào những hoạt động phiêu lưu, mạo hiểm, dễ gặp nguy hiểm. Tuy vậy, họ cũng dễ thích nghi với những tình huống mới, dễ nhận được sự giáo dục và sự cải thiện.

Tuy nhiên, việc một người dưới 18 tuổi phạm tội hoặc được coi là chưa thành niên phạm tội không chỉ dựa trên tuổi của họ mà còn phải đáp ứng đủ các tiêu chí về tuổi để chịu trách nhiệm hình sự. Điều này được quy định trong luật hình sự của Việt Nam, nơi mà một người dưới 18 tuổi chỉ có thể bị xem là có khả năng chịu trách nhiệm hình sự khi đáp ứng đủ các điều kiện quy định tại Điều 12 của Bộ luật hình sự năm 2015, đã được sửa đổi và bổ sung vào năm 2017 (Bộ luật hình sự 2015).

 

2. Người dưới 18 tuổi có bị phạt tù chung thân hay tử hình không?

2.1 Hình phạt tù chung thân:

Theo quy định tại Điều 39 Bộ luật Hình sự năm 2015  quy định cụ thể về hình phạt tù chung thân cụ thể như sau: Hình phạt tù chung thân là một biện pháp trừng phạt cực kỳ nghiêm trọng và khắc nghiệt, trong đó người phạm tội bị giam cầm mà không có thời hạn xác định. Điều này chỉ áp dụng cho những tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, nhưng chưa đạt đến mức đủ để áp dụng hình phạt tử hình.

Tuy nhiên, khi đến với nhóm cá nhân dưới 18 tuổi phạm tội, nguyên tắc này không được áp dụng. Lý do là bảo vệ quyền lợi và sự phát triển của những người trẻ tuổi, nhận thức rằng họ đang ở giai đoạn đặc biệt của quá trình hình thành. Việc áp dụng hình phạt tù chung thân có thể gây ảnh hưởng tiêu cực lớn đến tương lai và khả năng hòa nhập xã hội của họ. Thay vào đó, những người dưới 18 tuổi phạm tội sẽ được xem xét theo các biện pháp phục hồi và giáo dục, nhằm đảm bảo họ có cơ hội sửa sai, hướng tới cuộc sống tích cực và tái hòa nhập vào xã hội. Qua đó, mục tiêu là giúp họ trở thành những thành viên có ích và đóng góp cho cộng đồng trong tương lai.

 

2.2 Hình phạt tử hình:

Theo quy định tại Điều 40 Bộ luật Hình sự năm 2015 thì hình phạt tử hình là một hình thức trừng phạt cực kỳ nghiêm trọng và tàn bạo, chỉ áp dụng đối với những tội phạm đặc biệt nghiêm trọng trong các lĩnh vực xâm phạm an ninh quốc gia, tính mạng con người, ma túy, tham nhũng và một số tội phạm khác được quy định rõ trong Bộ luật hiện hành. Tuy nhiên, nguyên tắc này không áp dụng cho một số trường hợp đặc biệt.

Đầu tiên, đối với những người dưới 18 tuổi phạm tội, chúng ta nhận thức rằng họ đang trong giai đoạn đặc biệt của quá trình phát triển và hình thành bản thân. Do đó, thay vì hình phạt tử hình, các biện pháp khác như tù chung thân, tù treo hoặc các hình thức xử lý khác sẽ được áp dụng để đảm bảo sự phục hồi và tái hòa nhập của họ vào xã hội. Thứ hai, phụ nữ mang thai hoặc phụ nữ đang cho con bú dưới 36 tháng tuổi cũng không bị áp dụng hình phạt tử hình. Điều này nhằm bảo vệ sức khỏe và quyền lợi của mẹ và trẻ sơ sinh, đồng thời tạo điều kiện cho việc chăm sóc và nuôi dưỡng con cái trong giai đoạn đầu đặc biệt quan trọng này.

Cuối cùng, những người đủ tuổi trên 75 khi phạm tội hoặc trong quá trình xét xử cũng không bị áp dụng hình phạt tử hình. Điều này nhằm lưu ý đến sức khỏe, tình trạng thể chất và tâm lý của những người lớn tuổi, và nhận thức rằng hình phạt tử hình có thể gây tổn thương về mặt tâm lý và sức khỏe cho những người trong nhóm tuổi này. Thay vào đó, hình phạt tù chung thân, tù treo hoặc các biện pháp khác sẽ được áp dụng tùy theo mức độ nghiêm trọng của tội phạm và các yếu tố cá nhân liên quan để đảm bảo công lý và đồng thời bảo vệ quyền lợi của các đối tượng đặc biệt này.

Từ các quy định nêu trên, có thể khẳng định rằng người dưới 18 tuổi không bị phạt tù chung thân hoặc tử hình theo quy định của pháp luật hình sự hiện hành.

 

3. Mức hình phạt đối với người dưới 18 tuổi

Theo quy định tại Điều 98 Bộ luật Hình sự năm 2015 thì người dưới 18 tuổi khi phạm tội sẽ phải chịu các hình thức xử lý như sau:

- Cảnh cáo:

  • Cảnh cáo là một biện pháp xử phạt được áp dụng khi có một cá nhân vi phạm các quy định kỷ luật, vi phạm các nguyên tắc, quy tắc hoặc yêu cầu nhưng độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm vẫn còn ở mức có thể được sửa chữa. Cảnh cáo được sử dụng nhằm đưa ra một cảnh báo đối với cá nhân vi phạm, nhắc nhở về việc tuân thủ các quy định và tiếp tục đảm bảo sự tuân thủ trong tương lai. Nó cũng mang ý nghĩa giáo dục, nhằm khuyến khích cá nhân nhận ra hành vi sai trái của mình và thúc đẩy sự cải thiện.
  • Cảnh cáo có thể được thực hiện qua việc cung cấp thông báo bằng văn bản hoặc thông qua cuộc họp, trong đó sẽ được nêu rõ hành vi vi phạm và nhắc nhở về tầm quan trọng của tuân thủ các quy tắc và nguyên tắc. Qua cách xử phạt này, hy vọng cá nhân sẽ nhận thức được hành vi vi phạm của mình và có ý thức tuân thủ hơn trong tương lai. Tuy nhiên, nếu vi phạm tiếp tục diễn ra hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, có thể áp dụng các biện pháp xử phạt khác có tính chất nghiêm khắc hơn để đảm bảo sự tuân thủ và duy trì kỷ luật

- Phạt tiền:

  • Phạt tiền là hình phạt chính được áp dụng đối với những người trong độ tuổi từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi họ vi phạm các quy định pháp luật, miễn là họ có thu nhập hoặc tài sản riêng. Mức tiền phạt đối với những người trong độ tuổi từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi không vượt quá một phần hai của mức tiền phạt được quy định bởi điều luật. Điều này nhằm đảm bảo tính công bằng và hợp lý của quy định phạt, đồng thời lưu ý đến khả năng tài chính và trách nhiệm của những người ở độ tuổi này.
  • Phạt tiền không chỉ có tác dụng trừng phạt, mà còn có tính chất giáo dục. Nó nhắc nhở và khuyến khích những người trẻ tuổi nhận ra hành vi vi phạm của mình và hạn chế việc tái phạm trong tương lai. Đồng thời, nó cũng tạo điều kiện cho những người trong độ tuổi này học cách chịu trách nhiệm và hình thành những giá trị cơ bản về đạo đức và luật pháp. Qua việc áp dụng hình phạt tiền, chúng ta hy vọng rằng những người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi sẽ nhận thức và tự giác tuân thủ quy định pháp luật, góp phần vào việc duy trì trật tự xã hội và xây dựng một cộng đồng văn minh và phát triển

- Cải tạo không giam giữ:

  • Hình phạt cải tạo không giam giữ được áp dụng đối với những cá nhân trong độ tuổi từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi họ phạm những tội vô ý hoặc tội phạm ít nghiêm trọng, hoặc đối với những người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm những tội phạm rất nghiêm trọng. Hình phạt cải tạo không giam giữ được áp dụng nhằm mục đích chủ yếu là cải tạo, tái giáo và đảm bảo sự hòa nhập trở lại của những cá nhân này vào xã hội. Đây là một biện pháp nhân đạo và hiệu quả, tập trung vào việc giáo dục, huấn luyện và tạo điều kiện cho những cá nhân trẻ tuổi thay đổi hành vi và thúc đẩy sự phát triển tích cực.
  • Khi áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ đối với những người dưới 18 tuổi phạm tội, không có việc khấu trừ thu nhập của họ. Thời hạn áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ đối với những người dưới 18 tuổi phạm tội không vượt quá một phần hai thời hạn mà điều luật quy định. Điều này nhằm đảm bảo tính công bằng và cân nhắc đến đặc thù của độ tuổi trẻ, đồng thời tạo điều kiện cho sự hồi phục và sự phát triển tích cực của những cá nhân này.

Hình phạt cải tạo không giam giữ mang ý nghĩa tạo cơ hội cho những người trẻ tuổi nhận thức và sửa đổi hành vi vi phạm, phát triển kỹ năng sống và giáo dục để trở thành những thành viên có ích của xã hội. Nó cũng nhấn mạnh vào việc xử lý tội phạm dưới góc nhìn giáo dục và sự phát triển cá nhân, thay vì chỉ tập trung vào quản lý và trừng phạt

- Tù có thời hạn:

  • Với những người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, hình phạt tù có thời hạn được áp dụng theo quy định như sau: Nếu tội phạm với họ có khả năng bị áp dụng hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức cao nhất của hình phạt tù không vượt quá 18 năm. Trong trường hợp hình phạt tù có thời hạn, mức cao nhất không vượt quá ba phần tư của mức phạt tù được quy định trong luật.
  •  Với những người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, hình phạt tù có thời hạn được quy định như sau: Nếu tội phạm với họ có khả năng bị áp dụng hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức cao nhất của hình phạt tù không vượt quá 12 năm. Trong trường hợp hình phạt tù có thời hạn, mức cao nhất không vượt quá một phần hai của mức phạt tù được quy định trong luật.

Những quy định này được thiết lập để đảm bảo rằng hình phạt áp dụng cho người trẻ tuổi phạm tội là hợp lý, nhân văn và tuân thủ các nguyên tắc công bằng. Mục tiêu chính là cải tạo hành vi của người phạm tội và đảm bảo sự cân nhắc đúng đắn giữa sự trừng phạt và sự cải thiện

Thông qua nội dung bài viết trên quý khách đã phần nào năm được các quy định liên quan đến người dưới 18 tuổi phạm tội. Bên cạnh đó, quý khách có thể tham khảo thêm bài viết sau:

Nếu còn vướng mắc vui lòng liên hệ Luật sư tư vấn pháp luật hình sự trực tuyến: 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Trân trọng./.