Người sử dụng lao động có được giữ tiền đặt cọc của người lao động không ? Cách đòi lại tiền đặt cọc ?

>> Tư vấn pháp luật lao động, bảo hiểm xã hội, Gọi:1900.6162

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi tới thư mục tư vấn của công ty chúng tôi, với câu hỏi của bạn chúng tôi xin trả lời như sau:

Thứ nhất, Về trường hợp công ty giữ tiền đặt cọc, hồ sơ gốc và bằng tốt nghiệp của bạn là trái với quy định của pháp luật. BLLĐ 2019 quy định:

Điều 17 Bộ luật lao động năm 2019 quy định. NSDLĐ không được làm các việc sau đây:

1. Giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động.

2. Yêu cầu người lao động phải thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động.

3. Buộc người lao động thực hiện hợp đồng lao động để trả nợ cho người sử dụng lao động.

Trường hợp, công ty bạn giữ tiền đặt cọc, hồ sơ gốc và bằng tốt nghiệp của bạn sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo khoản 2 Điều 8 Nghị định 28/2020/NĐ-CP quy định:

2. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:

a) Giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động khi giao kết hoặc thực hiện hợp đồng lao động;

b) Buộc người lao động thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động;

c) Giao kết hợp đồng lao động với người lao động từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi mà không có sự đồng ý bằng văn bản của người đại diện theo pháp luật của người lao động.

Thứ hai, Trường hợp, bạn muốn đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với công ty, bạn cần tuân thủ quy định tại Điều 3 Bộ Luật Lao động 2019:

Điều 35: Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng của người lao động:

1. Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nhưng phải báo trước cho người sử dụng lao động như sau:

a) Ít nhất 45 ngày nếu làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn;

b) Ít nhất 30 ngày nếu làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ 12 tháng đến 36 tháng;

c) Ít nhất 03 ngày làm việc nếu làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn dưới 12 tháng;

d) Đối với một số ngành nghề, Công việc đặc thù thì thời hạn báo trước được thực hiện theo quy định của Chính phủ.

2. Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần báo trước trong trường hợp sau đây:

a) Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc theo thỏa thuận, trừ trường hợp quy định tại Điều 29 của Bộ luật này;

b) Không được trả đủ lương hoặc trả lương không đúng thời hạn, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 97 của Bộ luật này;

c) Bị người sử dụng lao động ngược đãi, đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ, hành vi làm ảnh hưởng đến sức khỏe, nhân phẩm, danh dự; bị cưỡng bức lao động;

d) Bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc;

đ) Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo quy định tại khoản 1 Điều 138 của Bộ luật này;

e) Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại Điều 169 của Bộ luật này, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác;

g) Người sử dụng lao động cung cấp thông tin không trung thực theo quy định tại khoản 1 Điều 16 của Bộ luật này làm ảnh hưởng đến việc thực hiện hợp đồng lao động.

Thứ ba, Trường hợp bạn nghỉ việc mà công ty không trả lại giấy tờ gốc, tiền đặt cọc, bằng tốt nghiệp của bạn, bạn có quyền gửi đơn lên Thanh tra lao động, Tòa án nhân dân cấp huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh yêu cầu giải quyết tranh chấp.

Trên đây là những tư vấn của chúng tôi về vấn đề của bạn. Cảm ơn bạn đã tin tưởng và lựa chọn công ty chúng tôi. Trân trọng./.

>> Luật sư tư vấn pháp luật lao động trực tuyến, gọi:1900.6162

Trả lời:

Theo Bộ Luật lao động 2019 quy định:

Điều 17 Bộ luật lao động năm 2019 quy định. NSDLĐ không được làm các việc sau đây:

1. Giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động.

2. Yêu cầu người lao động phải thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động.

3. Buộc người lao động thực hiện hợp đồng lao động để trả nợ cho người sử dụng lao động.

Điều 129. Bồi thường thiệt hại

2. Người lao động làm mất dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động hoặc tài sản khác do người sử dụng lao động giao hoặc tiêu hao vật tư quá định mức cho phép thì phải bồi thường thiệt hại một phần hoặc toàn bộ theo thời giá thị trường hoặc nội quy lao động; trường hợp có hợp đồng trách nhiệm thì phải bồi thường theo hợp đồng trách nhiệm; trường hợp do thiên tai, hỏa hoạn, địch họa, dịch bệnh nguy hiểm, thảm họa, sự kiện xảy ra khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép thì không phải bồi thường.

Như vậy, chỉ trong một số trường hợp giữa NSD và NLĐ có ký kết HĐ trách nhiệm như trong trường hợp giao tài sản lớn, ví dụ như NSD giao cho NLĐ 1 chiếc taxi, ký HĐ trách nhiệm yêu cầu đặt cọc 7 triệu đồng để đảm bảo việc thực hiện hợp đồng và giữ gìn tài sản thì việc đặt cọc của NLĐ với NSD mới hợp pháp.

Tuy nhiên, trong tình huống này, công việc của bạn không đòi hỏi cần ký HĐ trách nhiệm, nên việc công ty yêu cầu bạn đặt cọc 3 triệu đồng là vi phạm pháp luật.

Như vậy, trong trường hợp này, bạn có thể làm đơn, đề nghị công ty trả lại số tiền. Nếu công ty không chịu trả, căn cứ vào các quy định trên bạn có thể yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xử lí vi phạm trên.

Về vấn đề tiền lương:

Điều 35: Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng của người lao động:

1. Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nhưng phải báo trước cho người sử dụng lao động như sau:

a) Ít nhất 45 ngày nếu làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn;

b) Ít nhất 30 ngày nếu làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ 12 tháng đến 36 tháng;

c) Ít nhất 03 ngày làm việc nếu làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn dưới 12 tháng;

d) Đối với một số ngành nghề, Công việc đặc thù thì thời hạn báo trước được thực hiện theo quy định của Chính phủ.

2. Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần báo trước trong trường hợp sau đây:

a) Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc theo thỏa thuận, trừ trường hợp quy định tại Điều 29 của Bộ luật này;

b) Không được trả đủ lương hoặc trả lương không đúng thời hạn, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 97 của Bộ luật này;

c) Bị người sử dụng lao động ngược đãi, đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ, hành vi làm ảnh hưởng đến sức khỏe, nhân phẩm, danh dự; bị cưỡng bức lao động;

d) Bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc;

đ) Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo quy định tại khoản 1 Điều 138 của Bộ luật này;

e) Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại Điều 169 của Bộ luật này, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác;

g) Người sử dụng lao động cung cấp thông tin không trung thực theo quy định tại khoản 1 Điều 16 của Bộ luật này làm ảnh hưởng đến việc thực hiện hợp đồng lao động.

Như vậy, bạn đã chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật, vi phạm thời hạn báo trước. Theo điều 40 BLLĐ năm 2019 quy định:

"Điều 40. Nghĩa vụ của người lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật

1. Không được trợ cấp thôi việc.

2. Phải bồi thường cho người sử dụng lao động nửa tháng tiền lương theo hợp đồng lao động và một khoản tiền tương ứng với tiền lương theo hợp đồng lao động trong những ngày không báo trước.

3. Phải hoàn trả cho người sử dụng lao động chi phí đào tạo quy định tại Điều 62 của Bộ luật này

Như vậy, bạn phải hoàn thành nghĩa vụ của NLĐ để nhận lại số lương còn thiếu, sau đó bạn làm đơn yêu cầu đến công ty để đòi quyền lợi của mình. Trân trọng cảm ơn!

>> Luật sư tư vấn luật lao động gọi:1900.6162

Trả lời

Đối với câu hỏi của bạn công ty xin hỗ trợ bạn trả lời như sau:

Căn cứ vào điều 328 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định cụ thể như sau.

"Điều 328. Đặt cọc

1. Đặt cọc là việc một bên (sau đây gọi là bên đặt cọc) giao cho bên kia (sau đây gọi là bên nhận đặt cọc) một khoản tiền hoặc kim khí quý, đá quý hoặc vật có giá trị khác (sau đây gọi chung là tài sản đặt cọc) trong một thời hạn để bảo đảm giao kết hoặc thực hiện hợp đồng.

2. Trường hợp hợp đồng được giao kết, thực hiện thì tài sản đặt cọc được trả lại cho bên đặt cọc hoặc được trừ để thực hiện nghĩa vụ trả tiền; nếu bên đặt cọc từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng thì tài sản đặt cọc thuộc về bên nhận đặt cọc; nếu bên nhận đặt cọc từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng thì phải trả cho bên đặt cọc tài sản đặt cọc và một khoản tiền tương đương giá trị tài sản đặt cọc, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Như vậy đối với trường hợp của bạn thì hợp đồng đặt cọc giữa bạn và công ty phải được lập thành văn bản và theo quy định của pháp luật nếu bạn vi phạm các điều khoản trong hợp đồng giữa bạn và công ty thì theo quy định trên thì tiền đặt cọc sẽ thuộc về công ty, còn nếu công ty vi phạm điều khoản trong hợp đồng hoặc từ chối giao kết hợp đồng thì phải lại tiền đặt cọc cho bạn và một khoản tiền tương đơn với tài sản đặt cọc. Đó là trường hợp 2 bên không có thỏa thuận gì khác còn nếu giữa bạn và công ty có thỏa thuận khác thì sẽ thực hiện theo thỏa thuận đó. Và đối với trường hợp nếu bạn thấy công ty có sự vi phạm hợp đồng hoặc trường hợp 2 bên đã thỏa thuận là công ty phải trả lại tiền đặt cọc trong trường hợp bạn trốn về nước trước mà công ty không trả thì tức là công ty đã vi phạm thỏa thuận thì bạn có thể khởi kiện công ty ra tòa án để đòi lại số tiền đặt cọc này.

Trên đây là một số tư vấn của chúng tôi đối với vấn đề của bạn. Hi vọng với câu trả lời của chúng tôi sẽ giúp bạn giải quyết được vấn đề của mình. Cảm ơn bạn đã tin tưởng và lựa chọn công ty chúng tôi. Trân trọng./.

Luật sư tư vấn pháp luật Lao động, gọi: 1900.6162

Luật sư tư vấn:

Điều 17 Bộ luật lao động năm 2019 quy định. NSDLĐ không được làm các việc sau đây:

1. Giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động.

2. Yêu cầu người lao động phải thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động.

3. Buộc người lao động thực hiện hợp đồng lao động để trả nợ cho người sử dụng lao động.

Theo căn cứ trên thì người sử dụng lao động không được làm những hành vi sau khi giao kết, thực hiện hợp đồng lao động:

- Giữ bản chính giấy tờ tuỳ thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động.

- Yêu cầu người lao động phải thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động.

Đồng thời Khoản 2, Điều 8 Nghị định 28/2020/NĐ-CP quy định:

2. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:

a) Giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động khi giao kết hoặc thực hiện hợp đồng lao động;

b) Buộc người lao động thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động;

c) Giao kết hợp đồng lao động với người lao động từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi mà không có sự đồng ý bằng văn bản của người đại diện theo pháp luật của người lao động.

Theo căn cứ trên thì người sử dụng lao động buộc người lao động phải đặt cọc tiền khi giao kết hợp đồng thì sẽ bị xử phạt từ 20.000.000 đến 25.000.000 đồng và buộc phải trả lại số tiền đã giữ của người lao động.

Như vậy việc công ty bạn yêu cầu bạn đặt cọc 10.000.000 đồng mới giao kết hợp đồng là sai quy định của pháp luật. Với hành vi này công ty bạn sẽ bị xử phạt hành chính từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng.

Trên đây là tư vấn của chúng tôi, Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại gọi ngay số: 1900.6162 để được giải đáp. Rất mong nhận được sự hợp tác!

>> Luật sư tư vấn luật lao động trực tuyến, gọi: 1900.6162

Trả lời:

Điều 8 Nghị định 28/2020/NĐ-CP vi phạm quy định về giao kết hợp đồng lao động:

1. Phạt tiền đối với người sử dụng lao động khi có một trong các hành vi: Không giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản đối với công việc có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên; không giao kết đúng loại hợp đồng lao động với người lao động; giao kết hợp đồng lao động không đầy đủ các nội dung chủ yếu của hợp đồng lao động; giao kết hợp đồng lao động trong trường hợp thuê người lao động làm giám đốc trong doanh nghiệp có vốn của Nhà nước không theo quy định của pháp luật theo một trong các mức sau đây:

a) Từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng với vi phạm từ 01 người đến 10 người lao động;

b) Từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng với vi phạm từ 11 người đến 50 người lao động;

c) Từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng với vi phạm từ 51 người đến 100 người lao động;

d) Từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng với vi phạm từ 101 người đến 300 người lao động;

đ) Từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng với vi phạm từ 301 người lao động trở lên.

2. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:

a) Giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động khi giao kết hoặc thực hiện hợp đồng lao động;

b) Buộc người lao động thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động;

c) Giao kết hợp đồng lao động với người lao động từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi mà không có sự đồng ý bằng văn bản của người đại diện theo pháp luật của người lao động.

3. Biện pháp khắc phục hậu quả

a) Buộc trả lại bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ đã giữ của người lao động đối với hành vi vi phạm quy định tại điểm a khoản 2 Điều này;

b) Buộc trả lại số tiền hoặc tài sản đã giữ của người lao động cộng với khoản tiền lãi của số tiền đã giữ của người lao động tính theo mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn cao nhất của các ngân hàng thương mại nhà nước công bố tại thời điểm xử phạt đối với hành vi vi phạm quy định tại điểm b khoản 2 Điều này;

c) Buộc giao kết đúng loại hợp đồng với người lao động đối với hành vi không giao kết đúng loại hợp đồng lao động với người lao động quy định tại khoản 1 Điều này.

Như vậy, có thể thấy hành vi buộc người lao động phải đặt cọc tiền của công ty cổ phần giáo dục đại dương là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định của Bộ luật Lao động 2019; đồng thời hợp đồng lao động giữa công ty và bạn sẽ không có hiệu lực do vi phạm điều cấm của pháp luật.

Và cũng theo quy định trên, bạn có thể lấy lại được số tiền đặt cọc 3 triệu. Vì công ty cổ phần giáo dục đại dương đã có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động nên phải có trách nhiệm khắc phục hậu quả bằng cách phải trả lại số tiền đặt cọc 3 triệu cộng với khoản tiền lãi của số tiền trên tính theo lãi suất tối đa áp dụng đối với tiền gửi không kỳ hạn do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm xử phạt.

Trân trọng ./.

Bộ phận tư vấn pháp luật lao động - Công ty luật lao động