Ở Việt Nam, người dưới 18 tuổi là người chưa thành niên hay trẻ em ?

1. Khái niệm trẻ em và người chưa thành niên theo quy định của pháp luật Việt Nam

Đầu tiên là về người chưa thành niên thì được quy định bởi khoản 1 Điều 21 của Bộ luật Dân sự 2015 có quy định như sau: Người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi. Bên cạnh đó dựa theo quy định tại Điều 1 Luật Trẻ em 2016 có quy định rằng trẻ em là người dưới 16 tuổi

Quy định về tuổi của người chưa thành niên là một phần quan trọng trong hệ thống pháp luật, đặc biệt là trong Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Trẻ em 2016. Mỗi quy định này đều có ý nghĩa và tác động riêng, tạo nên một khung pháp lý toàn diện để bảo vệ quyền lợi và quản lý đối với nhóm đối tượng này.

Điều 21 của Bộ luật Dân sự 2015 xác định rõ ràng rằng "người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi". Điều này có ý nghĩa rằng bất kỳ ai dưới tuổi này đều được xem là người chưa đạt đến trạng thái vị thành niên và cần được bảo vệ và quản lý đặc biệt theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, Luật Trẻ em 2016 đưa ra một định nghĩa khác về trẻ em, xác định rằng "trẻ em là người dưới 16 tuổi". Điều này tạo ra một phân khúc tuổi nhỏ hơn so với người chưa thành niên trong Bộ luật Dân sự. Việc xác định tuổi của trẻ em dưới 16 tuổi trong luật này nhấn mạnh mức độ bảo vệ đặc biệt dành cho những đối tượng này, đồng thời cung cấp cơ sở pháp lý cho các chính sách và chương trình hỗ trợ đặc biệt cho trẻ em.

Sự khác biệt trong cách xác định tuổi của người chưa thành niên và trẻ em trong hai văn bản pháp lý này phản ánh một sự nhất quán và toàn diện trong việc xử lý và bảo vệ quyền lợi của nhóm đối tượng này trong xã hội và pháp luật. Đồng thời, điều này cũng thúc đẩy sự phát triển toàn diện và bền vững của các chính sách và chương trình bảo vệ trẻ em và người chưa thành niên.

2. Sự khác biệt giữa trẻ em và người chưa thành niên:

Sự khác biệt giữa trẻ em và người chưa thành niên được phản ánh qua cách xác định tuổi và phạm vi quy định trong pháp luật. Dưới đây là một số điểm cơ bản phân biệt giữa hai nhóm này:

- Tuổi: Trẻ em được xác định là những người dưới 16 tuổi, trong khi người chưa thành niên là những người dưới 18 tuổi. Do đó, phạm vi tuổi của trẻ em nhỏ hơn so với người chưa thành niên.

- Quyền và trách nhiệm pháp lý: Dù cả hai nhóm đều được xem là nhóm đối tượng cần được bảo vệ và quản lý đặc biệt theo quy định của pháp luật, nhưng quyền và trách nhiệm pháp lý của họ có thể có sự khác biệt. Ví dụ, người chưa thành niên có thể có một số quyền và trách nhiệm pháp lý mà trẻ em bị hạn chế, như quyền làm việc, ký kết hợp đồng, hay tham gia vào một số hoạt động pháp lý mà trẻ em không được phép.

Theo quy định tại khoản 3 Điều 143 của Bộ luật Lao động 2019, người sử dụng lao động chỉ được tuyển dụng và sử dụng lao động từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi vào làm các công việc nhẹ, không gây nguy hiểm cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Các công việc này bao gồm một loạt các nghề nhẹ nhàng và không đòi hỏi sự sử dụng các hóa chất độc hại hay công việc đòi hỏi sức lao động lớn. Dưới đây là một số công việc mà người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi có thể được sử dụng:

• Biểu diễn nghệ thuật: Công việc này bao gồm các hoạt động biểu diễn nghệ thuật như hát, nhảy, kịch nghệ, hoạt hình, v.v.
• Vận động viên thể thao: Đây là các hoạt động thể thao nhẹ nhàng và không gây nguy hiểm cho sức khỏe của trẻ như đạp xe, bơi lội, nhảy dây, v.v.
• Lập trình phần mềm: Trẻ em có thể tham gia vào các hoạt động lập trình phần mềm đơn giản và không yêu cầu kiến thức chuyên sâu.
• Các nghề truyền thống và thủ công mỹ nghệ: Các nghề này bao gồm làm tranh, điêu khắc, thêu thùa, làm vật dụng trang trí, v.v. Những công việc này không chỉ giúp trẻ phát triển kỹ năng thủ công mà còn tạo ra những sản phẩm có giá trị nghệ thuật.
• Công việc nông nghiệp nhẹ: Công việc như chăn nuôi, trồng trọt nhẹ nhàng và không đòi hỏi sức lao động quá mạnh mẽ.

Việc này nhằm bảo vệ quyền lợi và sự phát triển toàn diện của trẻ em, đồng thời hạn chế các tác động tiêu cực của lao động trẻ. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các công việc này cũng phải được thực hiện dưới sự giám sát của người lớn và phải tuân thủ đầy đủ quy định của pháp luật về lao động trẻ.

- Cách tiếp cận trong chính sách xã hội: Chính sách và chương trình xã hội thường có sự phân biệt đối xử giữa trẻ em và người chưa thành niên dựa trên sự khác biệt về tuổi. Các biện pháp bảo vệ và chăm sóc cho trẻ em thường được thiết kế với mục tiêu chăm sóc toàn diện cho sự phát triển về thể chất, tinh thần và xã hội của trẻ, trong khi các biện pháp đối với người chưa thành niên có thể tập trung hơn vào việc giáo dục, hỗ trợ hòa nhập xã hội và quản lý hành vi.

- Trách nhiệm phụ huynh và người giám hộ: Trẻ em thường cần sự chăm sóc, giáo dục và bảo vệ từ phía phụ huynh hoặc người giám hộ. Người chưa thành niên cũng có thể cần sự hỗ trợ và giám sát từ phía người lớn, nhưng mức độ này có thể ít hơn so với trẻ em.

- Nhận thức xã hội và tự trách nhiệm: Người chưa thành niên thường được xem là có khả năng nhận thức và tự trách nhiệm cao hơn so với trẻ em. Họ có thể được đặt trong các tình huống pháp lý và xã hội mà yêu cầu họ chịu trách nhiệm về hành vi của mình một cách nghiêm túc hơn so với trẻ em. Người chưa thành niên thường được xem là có khả năng nhận thức và tự trách nhiệm cao hơn so với trẻ em. Điều này phần nào phản ánh sự phát triển về tư duy, trí tuệ và khả năng hiểu biết của họ. So với trẻ em, người chưa thành niên thường có khả năng hiểu rõ hơn về hành vi của mình và nhận thức được hậu quả của những hành động mình thực hiện.

Trong các tình huống pháp lý và xã hội, người chưa thành niên thường phải đối mặt với nhiều trách nhiệm và yêu cầu, đặc biệt là khi họ tham gia vào các hành vi mà có thể ảnh hưởng đến bản thân và xã hội xung quanh. Họ có thể đứng trước quyết định về việc tuân thủ luật pháp, trách nhiệm đối với hành vi của mình, và có khả năng tham gia vào các quá trình pháp lý một cách tự giác và tích cực hơn.

3. Ở Việt Nam, người dưới 18 tuổi là người chưa thành niên hay trẻ em ?

Dựa theo quy định bởi Điều 1 của Luật trẻ em 2016 thì trẻ em là người dưới 16 tuổi. Theo đó rõ ràng theo quy định rằng những đối tượng dưới 16 tuổi mới được xem là trẻ em ở Việt Nam. Ngoài ra thì theo quy định bởi Điều 21 Bộ luật Dân sự có quy định rằng người chưa thành niên là người chưa đủ 18 tuổi. Như vậy thì theo quy định của pháp luật Việt Nam người dưới 18 tuổi được xem là người chưa thành niên. 

Điều này tạo ra sự khác biệt trong việc xác định độ tuổi của hai nhóm này trong pháp luật. Do đó, theo quy định của pháp luật Việt Nam, người dưới 16 tuổi được coi là trẻ em, trong khi người dưới 18 tuổi được xem là người chưa thành niên. Sự khác biệt này có thể phản ánh các quy định và biện pháp bảo vệ, giáo dục, và quản lý khác nhau đối với từng nhóm tuổi trong các lĩnh vực như pháp luật, giáo dục, y tế, và xã hội.

Như vậy thì trẻ em là người dưới 16 tuổi và người chưa thành niên là người dưới 18 tuổi. 

Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết của chúng tôi về người thành niên và trẻ em. Nếu như các bạn còn có những vướng mắc vui lòng liên hệ với chúng tôi thông qua số điện thoại tổng đài 19006162 hoặc lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ

Tham khảo: Người chưa thành niên là gì? Quy định về người chưa thành niên