Câu hỏi: So sánh dấu hiệu pháp lý của tội trồng cây thuốc phiện, cây côca, cây cần sa hoặc các loại cây khác có chứa chất ma túy Điều 247 Bộ luật Hình sự năm 2015 với tội sản xuất trái phép chất ma túy Điều 248 Bộ luật Hình sự năm 2015?

* Giống nhau:

+ Khách thể: Xâm phạm vào các quy định về quản lý, sử dụng chất ma túy; Đối tượng tác động: Chất ma túy

+ Mặt khách quan: Hành vi thực hiện bằng hình thức hành động phạm tội.

+ Mặt chủ quan: Đều được thực hiện dưổi hình thức lỗi cố ý; Động cơ, mục đích không phải là dấu hiệu bắt buộc.

+ Chủ thể: Đều do người có năng lực trách nhiệm hình sự và đạt độ tuổi theo luật định.

* Khác nhau:

+ Khách thể của tội phạm:

Điều 247 Bộ luật hình sự năm 2015: Xâm phạm đến những quy định của Nhà nước về việc trồng cây thuốc phiện,cây côca, cây cần sa và các loại cây khác có chứa chất ma túy.

Điều 248 Bộ luật hình sự năm 2015: Xâm phạm đến những quy định của Nhà nước về sản xuất các chất ma túy.

+ Hành vi khách quan:

Điều 247 Bộ luật hình sự năm 2015: Là hành vi gieo trồng, chăm bón hoặc thu hoạch các bộ phận của cây (như lá, hoa, quả, thân cây có chứa chất ma túy).

Điều 248 Bộ luật hình sự năm 2015: Là hành vi làm ra chất ma túy (chế biến, điều chế...) bằng thủ công hoặc có áp dụng khoa học công nghệ từ cây có chứa chất ma túy, từ các tiền chất và các hóa chất hoặc làm ra chất ma túy này từ chất ma túy khác mà không được phép của cơ quan có thẩm quyền hoặc không đúng với nội dung đã được cơ quan có thẩm quyền cho phép.

+ Điều kiện truy cứu trách nhiệm hình sự:

Điều 247 Bộ luật hình sự năm 2015: Chỉ bị truy cứu trách nhiệm hình sự khi đã được áp dụng đầy đủ cả ba biện pháp: “Đã được giáo dục từ hai lần và đã được tạo điều kiện để ổn định cuộc sống”, “đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này chưa được xóa án tích mà còn vi phạm” và “với số lượng 500 cây đến dưới 3.000 cây”.

Điều 248 Bộ luật hình sự năm 2015: Chỉ cần có hành vi sản xuất trái phép chất ma túy đã đủ điều kiện truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi này.

Luật Minh Khuê phân tích chi tiết hơn vấn đề này như sau:

 

1. Quy định về tội trồng cây thuốc phiện, cây cô ca, cây cần sa, cây khác có chứa chất ma tuý

Theo quy định tại Điều 247 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định về tội trồng cây thuốc phiện, cây cô ca, cây cần sa hoặc các loại cây khác có chứa chất ma túy. Theo đó, người nào trồng cây thuốc phiện, cây cô ca, cây cần sa hoặc các loại cây khác có chứa chất ma túy thuộc một trong các trường hợp theo quy định của pháp luật thì sẽ bị phạt tù. Cây thuốc phiện hay chính là cây hoa anh túc có nguồn gốc từ Hy Lạp và được thương chồng nhiều ở Châu Á và các Châu Âu. Đây là một loại cây thân thảo, có chiều cao từ 1m - 1,6m với tuổi thọ kéo dài khoảng hai năm. Toàn thân của cây hoa anh túc có màu lục, thân mềm, mọc thẳng và dễ ở dạng phân nhánh; lá cây có hình bầu dục, nhiều tua và mọc xung quanh thân cây. Hoa to và mọc đơn độc ở ngọn thân và đầu cá, có màu trắng, tím hoặc đỏ vàng và thường nở vào tháng ba hằng năm. Còn quả của cây hoa thuốc viện thường ra vào tháng năm, ban đầu có màu xanh nhưng càng về già thì càng có màu nâu đen. Thuốc phiện sống lấy từ rượu của quả này; rượu thuốc phiện thường dùng để hút. Sau khi hút thầy có sự khoái lạc, tạo cảm giác hưng phấn, làm giảm đau nhức và mệt mỏi. Nhưng khi sử dụng nhiều thì càng ngày càng phải tăng liều mới đạt được cảm giác như lần đầu. Người nghiện sẽ bị suy sụp, mất hết nghị lực, ý chí và cả cảm giác không còn. Người sử dụng ma túy hút thuốc viện còn xuất hiện những biến chứng khác: viêm dạ dày, viêm ruột mãn tính, táo bón dai dẳng, phát ban ngoài ra,... nguy hiểm hơn là khi không có thuốc thì người sử dụng ma túy sẽ phải nạo sái trong ống hút ra để hút, hút xái sẽ độc hơn vì nó có khoảng 80% - 90% chất morphin. 

Theo quy định của pháp luật, người có hành vi thực hiện các công việc gieo trồng, chăm bón hoa thu hoạch các bộ phận của cây thuốc viện hoặc các loại cây có chứa chất ma túy để thu hoạch cây, hoa, lá,... cuộc cây đó thì sẽ là đạt yếu tố kết thành hành vi phạm tội. Người nào trồng cây thuốc phiện, cây cô ca, cây cần sa hoặc các loại cây khác có chứa chất ma túy thuộc vào các trường hợp sau đây thì sẽ bị phạt tù 06 tháng đến 03 năm: Đã Được giáo dục hai lần và đã được tạo điều kiện ổn định cuộc sống; Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này nhưng chưa được xóa án tích mà còn vi phạm; Với số lượng từ 500 cây đến dưới 3000 cây. Người phạm tội sẽ bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm khi phạm tội có tổ chức; có số lượng từ 3000 cây trở lên; hoặc người phạm tội tái phạm nguy hiểm. Ngoài ra thì người phạm tội còn thì có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng. Người nào phạm tội theo quy định nhưng đã tự nguyện phá bỏ, giao nộp cho cơ quan chức năng có thẩm quyền trước khi thu hoạch thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự. Tái phạm được hiểu là trường hợp đã bị kết án, chưa được xóa án tích mà lại thực hiện hành vi phạm tội do cô Ý hoặc thực hiện hành vi phạm tội về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do vô ý. Tái phạm nguy hiểm mà tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự được quy định theo bộ luật hình sự và người tài phạm, tái phạm nguy hiểm không chỉ thực hiện hành vi phạm tội mà còn đã từng bị kết án và chưa được xóa án tích trước đó. Người phạm tội đã bị kết án về tội phạm rất nghiêm, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do cô Ý trước đó đến khi phạm tội mới vẫn chưa được xóa án tích mà tội mới này cũng là tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do cố ý. 

 

2. Quy định của pháp luật về tội sản xuất trái phép chất ma túy

Theo quy định tại Điều 248 của Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định về tội sản xuất trái phép chất ma. Người nào sản xuất trái phép chất ma túy dưới bất kỳ hình thức nào thì đều sẽ bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm. Nếu người phạm tội phạm tội thuộc trong các trường hợp sau đây thì sẽ bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm: có tổ chức trước khi phạm tội; phạm tội từ hai lần trở lên; lợi dụng chức vụ và quyền hạn để phạm tội; lợi dụng danh nghĩa cơ quan và tổ chức đi phạm tội; nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao cô ca có khối lượng từ 500 gam đến dưới 1kg; Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Anphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng từ 05 gam đến dưới 30gam; các chất ma tuý khác có thể ở thể rắn có khối lượng từ 20 gam đến dưới 100 gam; hoặc người phạm tội tái phạm nguy hiểm; có hai chất ma túy trở nên mà tổng cuối lượng hoặc thể tích của các chất nào tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy quy định tại một trong các điều của pháp luật.

Người phạm tội sẽ bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm nếu phạm tội thuộc trong các trường hợp sau: Có tính chất chuyên nghiệp; Nhựa cây thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao cô ca có khối lượng từ 1kg đến dưới 5kg; Heronine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hơcj XLR-11 có khối lượng thứ 30 gam đến dưới 100 gam; các chất ma túy khác ở thời gian có khối lượng từ 100 gam đến dưới 300 gam; các chất ma túy khác ở thì lòng có thể tích từ 200ml đến dưới 750ml; có hai chất ma túy trở lên mà tổng cuối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối nước hỏi thể tích của chất ma túy theo quy định. Ngoài ra, người phạm tội nếu mắt vào trong các trường hợp sau đây thì có thể sẽ bị phạt tù từ 20 năm hoặc tù chung thân hoặc có thể là tử hình: Nhựa thuốc phiện, dựa cây cần sa hoặc ca cao cô ca có khối lượng 5kg trở lên; Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng 100gam trở lên; Các chất ma tuý khác ở thể rắn có khối lượng 300 gam trở lên; các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích 750ml trở lên; có 203kg trở lên mà tổng cuối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hay thể tích của chất ma túy theo quy định. Đồng thời, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản. Như vậy, có thể thấy, Đối với tội sản xuất trái phép chất ma túy thì mức phạt tù cao nhất lên đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình. 

Việc sản xuất trái phép chất ma túy là làm ra chất ma túy bằng thủ công hoặc áp dụng biện pháp khoa học công nghệ từ cây có chứa chất ma túy, từ các tiền sếp và các hóa chất hoặc làm ra chất ma túy này từ chất ma túy khác mà không tiếp của cơ quan có thẩm quyền hoặc không đúng với nội dung đã được cơ quan nhà nước cho phép. Đối với các hành vi nhằm tạo ra lợi nhuận cho việc sử dụng chất ma túy đã có sẵn như pha chế thuốc phiện thành dung dịch để tiêm chích, nghiền heroin từ bánh thành bột để mà hít,... thì đây không được coi là hành vi sản xuất trái phép chất ma tuý. 

 

3. So sánh tội trồng cây thuốc phiện, cây cô ca, cây cần sa với Tội sản xuất trái phép chất ma túy

  •  Giống nhau:

- Khách thể: Tội sản xuất trái phép chất ma túy và tội trồng cây thuốc phiện, cây cô ca, cây cần sa hoặc các loại cây khác có chứa chất mà túy đều xâm phạm vào các quy định về quản lý, sử dụng chất ma túy. Và đối tượng tác động là chất ma túy. 

- Mặt khách quan: hành vi thực hiện bằng hình thức hành động phạm tội;

- Mặt chủ quan: cả hai tội danh này đều thực hiện dưới hình thức lỗi cố ý; Có động cơ và mục đích không phải là dấu hiệu bắt. 

- Chủ thể: Đều do người có năng lực trách nhiệm hình sự và đạt độ tuổi nhất định thực hiện.

  • Khác nhau

- Căn cứ pháp lý:

+ Tội trồng cây thuốc phiện, cây cô ca, cây cần sa hoặc các loại cây khác có chứa chất ma túy được quy định tại Điều 247 Bộ luật Hình sự năm 2015;

+ Tội sản xuất trái phép chất ma túy được quy định tại Điều 248 Bộ luật Hình sự năm 2015.

- Về mặt khách thể:

+ Tội trồng cây thuốc phiện, cây cô ca, cây cần sa hoặc các loại cây khác có chứa chất ma túy: Khách thể của tội này là chế độ quản lý của nhà nước về việc trồng cây thuốc, cây cô ca, cây cần sa hoặc các loại cây khác có chứa chất ma túy. Xâm phạm đến những quy định của nhà nước về việc trồng cây thuốc phiện, cây cô ca, cây cần sa và các loại cây khác có chứa chất;

+ Tội sản xuất trái phép chất ma túy: Khách thì của tội này là chế độ quản lý của nhà nước về việc chế xuất, Điều chế, pha chế chất ma túy. Việc sản xuất chất ma túy dùng vào việc chữa bệnh hoặc mục đích xã hội phải được nhà nước cho phép. Việc sản xuất một số chất ma túy chủ yếu trong lĩnh vực y tế nhầm mục đích chữa bệnh dưới dạng thuốc tân dược và được quy định rất chặt chẽ từ khâu sản xuất đến khâu quản lý và bán hàng, sử dụng. 

- Hành vi khách quan

+ Tội trồng cây thuốc phiện, cây cô ca, cây cần sa hoặc các loại cây khác có chứa chất ma túy: hành vi thuộc mặt khách quan của tội phạm là trồng cây thuốc, cây cô ca, cây cần sa hoặc các loại cây khác có chứa chất ma túy là phải trả mãn các điều kiện sau đây: Đã được giáo dục hai lần và đã được tạo điều kiện ổn định cuộc sống; Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về việc hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này chưa được xóa án tích mà còn; Với số lượng từ 500 cây đứng dưới 3000 cây. Hành vi chồng nhất thiết phải là hành động và được biểu hiện ở nhiều dạng khác nhau như: làm đất, gieo hạt, Ươm cây và chăm bón. Người phạm tội có thể thực hiện hết các việc trong quá trình trồng cây thuốc phiện hoặc cây khác có chứa chất ma túy. Nhưng cũng có thể chỉ thực hiện một trong các hành động trên, nhưng đều chung với mục đích là nhằm trồng được cây thuốc phiện, cây cô ca, cây cần sa hoặc các loại cây khác có chứa chất ma túy. Trong trường hợp người trồng cây thuốc phiện, cây cô ca, cây cần sa hoặc cây khác có chứa chất ma túy mà không thu hoạch được sản phẩm là chất ma túy thì vẫn sẽ bị chi cứu trách nhiệm hình sự về tội trồng cây, cây cô ca, cây cần sa hoặc cây khác có chứa chất. Nhưng nếu trồng cây thuốc viện không nhằm mục đích thu hoạch trực nhựa thuốc phiện mà chỉ nhằm thu hoạch hoa để bán thì sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội trồng cây thuốc phiện, cây cô ca, cây cần sa hoặc các loại cây khác; nhưng phải có biện pháp giáo dục để chấm dứt việc trồng cây thuốc viện đấy hoa kỳ nó cũng là mầm móng của hành vi phạm tội. 

+ Tội sản xuất trái phép chất ma túy: Hành vì thuộc mặt khách quan của tội phạm này là anh đi sản xuất trái phép chất ma túy dưới bất kỳ hình thức nào. Người sản xuất trái phép chất ma túy có thể thực hiện một trong số các hành vi tự tạo ra chất ma túy: chiết cuất, chế xuất, điều chế,... Chiết xuất chất ma túy hành vi chiết suất quả thuốc phiện đấy nhượng ván màu trắng từ quả thuốc viện rồi sấy khô trong điều kiện không khí bình thường và tạo ra nhựa thuốc phiện.... Điều chế chất ma túy là dùng phương pháp tạo phản ứng hóa học từ các tiền chất ma túy, các chất hóa học cần thiết để tạo ra chất ma túy. Sản xuất trái phép chất ma túy là sản xuất không được phép của nhà nước. Việc sản xuất ma túy có trường hợp được nhà nước cho phép trong lĩnh vực y tế nhầm mục đích chữa bệnh và phải theo quy định nghiêm ngặt của pháp luật.

- Hậu quả:

+ Tội trồng cây thuốc phiện, cây cô ca, cây cần sa hoặc các loại cây khác có chứa chất ma túy sẽ gây ra những thiệt hại vật chất và phi vật chất cho xã hội. Nhưng chủ yếu là những thiệt hại phi vật chất như: làm cho chính sách xóa bỏ việc trồng cây thuốc phiện, cây cần sa, cây cô ca hoặc các loại cây khác có chứa chất ma túy của nhà nước không được thực hiện hoặc làm cho tình trạng tái trồng cây thuốc phiện hoặc các cây khác có chứa chất ma túy đã được xóa bỏ. Hậu quả của hành vi trồng cây thuốc phiện, cây cô ca, cây cần sa và các loại cây khác có chứa chất ma túy không phải là dấu hiệu bắt buộc để cấu thành của tội phạm. Hậu quả có thể xảy ra hay không sẽ không có ý nghĩa định tội mà nó chỉ có ý nghĩa trong việc quyết định ra hình phạt. 

+ Tội sản xuất trái phép chất ma túy: là những thiệt hại về các quy định của nhà nước về việc sản xuất chất ma túy. Hậu quả có thể xảy ra hoặc nếu không được ngăn chặn thì sẽ xảy ra; hậu quả của hành vi sản xuất trái phép chất ma túy không phải là số lượng chất ma túy được sản xuất ít hay nhiều mà là tác hại cho xã hội lớn. Hậu quả của hành vi sản xuất trái phép chất ma túy không phải là dấu hiệu bắt buộc để định tội mà chỉ coi như xem xét khi đưa ra quyết định hình phạt. Tội phạm sẽ được coi là hoàn thành từ khi người phạm tội có hành vi sản xuất trái phép chất ma túy, không phân biệt số lượng ít hay nhiều. Nếu người phạm tội đã có hành vi chiết xuất, Điều chế nhằm sản xuất ra chất ma túy nhưng chưa tạo ra được chất ma túy mà mình mong muốn thì coi là phạm tội chưa đạt.

Trên đây là những tư vấn và công ty Luật Minh Khuê muốn gửi tới quý khách hàng. Nếu quý hàng còn bất kỳ vướng mắc hay có câu hỏi pháp lý có liên quan thì vui lòng liên hệ trực tiếp đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 qua số hotline1900.6162 để được hỗ trợ và giải đáp thắc mắc kịp thời. Xin trân trọng cảm ơn sự hợp tác của quý khách hàng!