Cách quy đổi từ lương gross sang lương net cho người lao động?

1. Một vài thông tin về lương gross?

Theo quy định tại Điều 90 Bộ luật Lao động 2019 đề cập đến khái niệm "tiền lương" không chỉ đơn thuần là số tiền được trả cho nhân viên mỗi tháng mà còn bao gồm các yếu tố phụ cấp và các khoản bổ sung khác nhằm bảo đảm tính công bằng và hợp lý trong việc thanh toán lao động. Điều này thể hiện sự quan tâm của doanh nghiệp đến việc đảm bảo mức sống hợp lý cho nhân viên, cũng như khuyến khích và động viên họ trong quá trình làm việc.

- Trước hết, mức lương cơ bản được xác định phải phản ánh đúng công việc và chức danh mà nhân viên đảm nhận. Điều này đảm bảo rằng nhân viên được trả mức lương xứng đáng với công sức và hiệu suất lao động của mình, từ đó tạo động lực cho họ để phấn đấu và nâng cao năng lực làm việc.

- Ngoài ra, phụ cấp lương cũng là một phần không thể thiếu trong hệ thống thanh toán lao động. Những khoản này thường được áp dụng để bù đắp cho những yếu tố đặc biệt hoặc những khó khăn mà nhân viên phải đối mặt trong quá trình làm việc, như làm việc trong điều kiện môi trường khắc nghiệt, làm ca đêm, hay các nhiệm vụ đặc biệt đòi hỏi sự tập trung cao độ.

- Ngoài hai yếu tố chính trên, các khoản bổ sung khác cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy và động viên nhân viên. Các khoản này có thể bao gồm các chính sách thưởng hiệu suất, thưởng doanh số, thưởng khen thưởng, hay các khoản phúc lợi như bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn lao động, hay chính sách nghỉ phép.

Trong bối cảnh hiện nay, không có quy định cụ thể về khái niệm "lương Gross" trong Bộ luật Lao động 2019 hay trong các văn bản pháp luật khác. Tuy nhiên, thuật ngữ này vẫn được sử dụng phổ biến trong môi trường doanh nghiệp để mô tả mức lương tổng của người lao động. Mặc dù chỉ là một cái tên, nhưng "lương Gross" tổng hợp nhiều yếu tố quan trọng:

Đầu tiên, "lương Gross" bao gồm lương cơ bản của người lao động, đó là phần tiền trả công dựa trên công việc và thời gian làm việc. Ngoài ra, "lương Gross" cũng bao gồm các khoản trợ cấp và phụ cấp khác như tiền ăn, tiền xăng xe, hoa hồng, và các khoản khác nhằm bù đắp cho các chi phí phát sinh trong quá trình làm việc. Hơn nữa, "lương Gross" cũng bao gồm các khoản đóng bảo hiểm và thuế thu nhập cá nhân nếu có, những khoản này có thể được doanh nghiệp trích đóng trực tiếp từ mức lương của nhân viên hoặc do nhân viên tự đóng.

2. Cách tính lương gross sang net dành cho người lao động?

Theo phân tích trước đó, lương gross không chỉ là số tiền toàn bộ mà người lao động nhận được mỗi tháng, mà còn là một phần quan trọng trong việc xác định mức lương công bằng và hợp lý. Trái lại, lương net là số tiền thực sự mà người lao động nhận được sau khi đã trừ đi các khoản phí và các chi phí khác. Việc chuyển đổi từ lương gross sang lương net có thể được thực hiện thông qua một phương trình phức tạp như sau:

- Lương gross = Lương net + Tiền đóng bảo hiểm bắt buộc + Thuế Thu nhập cá nhân (nếu có) + Đoàn phí (nếu có)

Đồng thời, để tính được lương net, chúng ta có thể áp dụng công thức sau:

- Lương net = Lương gross - (Tiền đóng bảo hiểm bắt buộc + Thuế Thu nhập cá nhân (nếu có) + Đoàn phí (nếu có)).

Trong quá trình tính toán lương gross và net, việc xác định các khoản đóng bảo hiểm bắt buộc là điều cực kỳ quan trọng. Cụ thể, các khoản này được quy định như sau:

+ Bảo hiểm xã hội: Chiếm tỷ lệ 8% theo khoản 1 của Điều 5 trong Quy trình ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017. Đây là một phần không thể thiếu trong hệ thống bảo hiểm xã hội, đảm bảo các quyền lợi cơ bản cho người lao động, bao gồm trợ cấp khi nghỉ hưu, trợ cấp khi mất việc làm và trợ cấp khi mắc bệnh.

+ Bảo hiểm thất nghiệp: Tỷ lệ đóng là 1%, theo quy định tại Điều 57 Luật Việc làm 2013. Bảo hiểm thất nghiệp cung cấp một mạng lưới an ninh cho người lao động trong trường hợp họ mất việc làm một cách bất ngờ, đảm bảo họ có nguồn thu nhập tạm thời cho đến khi tìm được việc mới.

+ Bảo hiểm y tế: Được quy định với tỷ lệ 1,5%, theo điều 7 của Nghị định 146/2018/NĐ-CP. Bảo hiểm y tế giúp đảm bảo rằng người lao động có quyền truy cập vào dịch vụ y tế chất lượng, mà không gặp phải áp lực tài chính đặc biệt khi phải trả chi phí y tế không dự kiến.

+ Tiền đoàn phí: Theo Điều 23 của Quy định ban hành kèm theo Quyết định 1908/QĐ-TLĐ năm 2016, tiền đoàn phí chiếm tỷ lệ 1% trên tổng số tiền lương của người lao động. Đây là một khoản chi phí quan trọng để hỗ trợ hoạt động của tổ chức đoàn thể và đảm bảo quyền lợi cho người lao động.

+ Đối với thuế TNCN: Việc tính thuế TNCN được thực hiện dựa trên công thức phức tạp như sau: Thuế TNCN = (Tổng thu nhập - Các khoản được miễn - Khoản giảm trừ) * Thuế suất

Nếu thu nhập của người lao động từ 11 triệu đồng/tháng trở lên, họ có thể phải nộp thuế TNCN. Tuy nhiên, việc này phụ thuộc vào những khoản được miễn và giảm trừ, như quy định tại Điều 1 của Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14. Điều này làm nổi bật tầm quan trọng của việc hiểu rõ các quy định về thuế để đảm bảo tính chính xác trong việc tính toán lương net của nhân viên. Trong quá trình tính toán thuế thu nhập cá nhân (TNCN) cần nắm vững hai phương pháp chính:

+ Tham khảo Biểu thuế suất lũy tiến từng phần: Đây là phương pháp thông thường, trong đó mức thuế được xác định dựa trên mức thu nhập của người lao động. Thông qua việc tham khảo biểu thuế suất, có thể xác định mức thuế cụ thể cần nộp tương ứng với mức thu nhập của mỗi người.

+ Áp dụng phương pháp rút gọn theo Phụ lục 01/PL-TNCN Ban hành kèm theo Thông tư 111/2013/TT-BTC: Đây là một cách tiện lợi hơn để tính toán thuế TNCN, giúp giảm bớt sự phức tạp trong quá trình tính toán. Thông qua việc áp dụng phương pháp này, người lao động có thể xác định mức thuế cần nộp một cách nhanh chóng và hiệu quả.

3. Công ty được trả lương vừa bằng tiền mặt vừa chuyển khoản cho người lao động?

Điều 96 Bộ luật Lao động 2019 quy định các hình thức trả lương:

- Thỏa thuận về hình thức trả lương: Người sử dụng lao động và người lao động có thể thỏa thuận về cách thức trả lương, có thể là theo thời gian, sản phẩm hoặc khoán. Quy định này tạo điều kiện linh hoạt cho các bên để điều chỉnh hình thức trả lương phù hợp với từng trường hợp cụ thể.

- Phương thức trả lương: Lương có thể được trả bằng tiền mặt hoặc trả qua tài khoản cá nhân của người lao động tại ngân hàng. Trong trường hợp lương được chuyển qua tài khoản cá nhân, người sử dụng lao động phải chịu các loại phí liên quan đến việc mở tài khoản và chuyển tiền lương. Điều này đảm bảo tính tiện lợi và an toàn cho việc thanh toán lương của người lao động.

- Quy định chi tiết: Chính phủ sẽ quy định chi tiết về các điều khoản này, đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong quá trình trả lương. Điều này giúp các bên tham gia hiểu rõ hơn về quy định và áp dụng chúng một cách hiệu quả.

=> Theo quy định của pháp luật, việc trả lương cho người lao động được thực hiện thông qua hai hình thức chính: tiền mặt và chuyển khoản qua tài khoản cá nhân. Tuy nhiên, pháp luật không điều chỉnh việc sử dụng cả hai phương thức trả lương cùng một lúc. Vì vậy, trong trường hợp muốn áp dụng hình thức trả lương một phần bằng tiền mặt và một phần qua chuyển khoản, điều này chỉ có thể thực hiện khi doanh nghiệp và người lao động thỏa thuận với nhau và không vi phạm quy định của pháp luật.

Việc này cho phép doanh nghiệp và người lao động linh hoạt điều chỉnh cách thức trả lương sao cho phù hợp với cả hai bên, mà không gây xung đột với quy định pháp luật. Điều này thể hiện sự tôn trọng và sự linh hoạt trong quan hệ lao động giữa hai bên, đồng thời giúp tạo ra môi trường làm việc tích cực và hòa thuận.

4. Xử lý khi công ty không trả đủ lương cho người lao động?

Điều 94 Bộ luật Lao động 2019 quy định nguyên tắc trả lương:

- Trả lương trực tiếp, đầy đủ và đúng hạn: Người sử dụng lao động phải đảm bảo trả lương cho người lao động một cách trực tiếp, đầy đủ và đúng hạn. Trong trường hợp người lao động không thể nhận lương trực tiếp, người sử dụng lao động có thể trả lương cho người được ủy quyền hợp pháp bởi người lao động.

- Tôn trọng quyền tự quyết của người lao động: Người sử dụng lao động không được hạn chế hoặc can thiệp vào quyền tự quyết chi tiêu lương của người lao động. Họ không được ép buộc người lao động phải chi tiêu lương vào việc mua hàng hóa hoặc sử dụng dịch vụ của người sử dụng lao động hoặc các đơn vị được chỉ định bởi họ. Điều này nhấn mạnh vào tôn trọng và tự do lựa chọn của người lao động trong việc sử dụng khoản thu nhập của mình.

Nếu công ty không thực hiện việc trả lương đầy đủ cho người lao động, đây sẽ là một hành vi vi phạm nghiêm trọng về quy định tiền lương và sẽ bị xử phạt theo quy định tại Điều 17 của Nghị định 12/2022/NĐ-CP. Lưu ý rằng, theo quy định tại khoản 1 Điều 6 của Nghị định trên, mức xử phạt này sẽ tăng gấp đôi đối với công ty (tổ chức), so với trường hợp cá nhân. Điều này có nghĩa là, công ty không trả đủ lương cho người lao động theo thỏa thuận sẽ phải đối mặt với mức phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng. Đồng thời, công ty cũng sẽ phải thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, có thể tham khảo: Phân biệt lương gross và lương net? Nhận lương gross hay lương net có lợi hơn. Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.