1. Quy định chung về đơn vị tiền tệ trong kế toán

Theo Luật Kế toán 2015 và Thông tư 200/2014/TT-BTC về hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam, đơn vị tiền tệ trong kế toán được quy định là đồng Việt Nam (VND). Điều này mang các ý nghĩa sau:

- Thực hiện các nghiệp vụ kế toán bằng đồng Việt Nam

+ Ghi sổ kế toán: Tất cả các giao dịch kinh tế phát sinh trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, bao gồm các giao dịch mua bán, thanh toán, vay nợ, đầu tư,... đều phải được ghi sổ kế toán bằng đồng Việt Nam.

+ Lập báo cáo tài chính: Các báo cáo tài chính của doanh nghiệp như Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ, và Thuyết minh báo cáo tài chính phải được lập bằng đơn vị tiền tệ là đồng Việt Nam.

+ Lưu trữ hồ sơ kế toán: Mọi hồ sơ, chứng từ kế toán, bao gồm các hóa đơn, biên lai, hợp đồng, phiếu thu, phiếu chi,... đều phải được lập và lưu trữ bằng đồng Việt Nam.

- Thể hiện số liệu tiền tệ trong báo cáo tài chính bằng đơn vị VND

+ Số liệu tiền tệ: Các số liệu về doanh thu, chi phí, lợi nhuận, tài sản, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu,... trong báo cáo tài chính đều phải được thể hiện bằng đồng Việt Nam.

+ Chuyển đổi ngoại tệ: Trường hợp doanh nghiệp có các giao dịch bằng ngoại tệ, cần phải chuyển đổi số liệu ngoại tệ sang đồng Việt Nam theo tỷ giá hối đoái tại thời điểm giao dịch hoặc theo quy định của pháp luật về kế toán và thuế hiện hành.

- Ý nghĩa của việc quy định đơn vị tiền tệ trong kế toán

+ Thống nhất và đồng bộ: Quy định này đảm bảo tính thống nhất và đồng bộ trong hệ thống kế toán của các doanh nghiệp hoạt động tại Việt Nam, giúp cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức tài chính, và các bên liên quan dễ dàng theo dõi, kiểm tra và so sánh số liệu tài chính của các doanh nghiệp.

+ Tuân thủ pháp luật: Việc thực hiện kế toán bằng đồng Việt Nam giúp doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định pháp luật về kế toán và thuế, tránh các rủi ro pháp lý liên quan đến việc sử dụng đơn vị tiền tệ không phù hợp.

+ Đơn giản hóa quản lý tài chính: Sử dụng đồng Việt Nam làm đơn vị tiền tệ giúp đơn giản hóa việc quản lý tài chính nội bộ của doanh nghiệp, dễ dàng tính toán và lập kế hoạch tài chính, dự toán ngân sách, quản lý dòng tiền,...

Như vậy, quy định về việc sử dụng đồng Việt Nam làm đơn vị tiền tệ trong kế toán là một trong những yêu cầu cơ bản nhằm đảm bảo tính chính xác, minh bạch và thống nhất trong hoạt động kế toán của các doanh nghiệp tại Việt Nam.

 

2. Trường hợp được phép sử dụng ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ trong kế toán

Doanh nghiệp có thể lựa chọn sử dụng ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ trong kế toán nếu đáp ứng được các điều kiện sau:

- Doanh nghiệp có các giao dịch thu chi, mua bán, và hoạt động tài chính chủ yếu bằng ngoại tệ.

​- Doanh nghiệp có hệ thống quản lý tài chính đủ mạnh để theo dõi, hạch toán và chuyển đổi ngoại tệ một cách chính xác và hiệu quả.

​- Doanh nghiệp phải được cơ quan thuế có thẩm quyền phê duyệt cho phép sử dụng ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ trong kế toán.

 

3. Thủ tục lựa chọn ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ trong kế toán

Để doanh nghiệp được phép sử dụng ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ trong kế toán, cần thực hiện các bước sau:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đề nghị

- Đơn đề nghị

Doanh nghiệp cần soạn thảo đơn đề nghị sử dụng ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ trong kế toán. Đơn này cần nêu rõ lý do và nhu cầu sử dụng ngoại tệ, đồng thời cam kết tuân thủ các quy định pháp luật liên quan.

- Tài liệu chứng minh

Kèm theo đơn đề nghị, doanh nghiệp cần chuẩn bị các tài liệu chứng minh đáp ứng các điều kiện quy định, bao gồm:

+ Tài liệu chứng minh hoạt động kinh doanh chính liên quan nhiều đến ngoại tệ: Các hợp đồng, giao dịch chủ yếu bằng ngoại tệ, chứng từ xuất nhập khẩu,...

+ Báo cáo tài chính: Các báo cáo tài chính của doanh nghiệp trong những năm gần đây.

+ Tài liệu khác: Các tài liệu khác theo yêu cầu của cơ quan thuế.

Bước 2: Nộp hồ sơ

Doanh nghiệp nộp hồ sơ bao gồm đơn đề nghị và các tài liệu chứng minh lên cơ quan thuế có thẩm quyền quản lý trực tiếp doanh nghiệp.

Bước 3: Xem xét và xử lý hồ sơ

- Kiểm tra hồ sơ

Cơ quan thuế sẽ tiếp nhận và kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ. Nếu hồ sơ chưa đầy đủ hoặc không hợp lệ, cơ quan thuế sẽ thông báo để doanh nghiệp bổ sung hoặc chỉnh sửa.

- Xem xét và quyết định

Cơ quan thuế xem xét hồ sơ và đánh giá khả năng đáp ứng các điều kiện của doanh nghiệp. Quá trình xem xét bao gồm:

+ Kiểm tra tính hợp lý và minh bạch của các tài liệu chứng minh.

+ Đánh giá sự phù hợp của việc sử dụng ngoại tệ trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Bước 4: Ra văn bản chấp thuận hoặc từ chối

Trong thời hạn 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, cơ quan thuế sẽ có văn bản chấp thuận hoặc từ chối đề nghị của doanh nghiệp. Cụ thể:

- Nếu hồ sơ hợp lệ và đáp ứng đủ điều kiện: Cơ quan thuế sẽ ra văn bản chấp thuận cho doanh nghiệp được sử dụng ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ trong kế toán.

- Nếu hồ sơ không hợp lệ hoặc không đáp ứng đủ điều kiện: Cơ quan thuế sẽ ra văn bản từ chối, nêu rõ lý do và yêu cầu doanh nghiệp bổ sung hoặc chỉnh sửa hồ sơ nếu cần thiết.

Bước 5: Thông báo và thực hiện

Sau khi nhận được văn bản chấp thuận từ cơ quan thuế, doanh nghiệp cần:

- Thông báo: Thông báo cho các bên liên quan, bao gồm ngân hàng, đối tác, và các cơ quan liên quan về việc sử dụng ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ trong kế toán.

- Thực hiện: Bắt đầu thực hiện việc sử dụng ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ trong các nghiệp vụ kế toán, lập báo cáo tài chính, và các hoạt động liên quan theo quy định pháp luật.

Một số lưu ý

- Bảo đảm tuân thủ pháp luật: Doanh nghiệp phải đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật về kế toán, thuế, và tài chính khi sử dụng ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ.

- Cập nhật và lưu trữ hồ sơ: Doanh nghiệp cần cập nhật và lưu trữ đầy đủ các chứng từ, hồ sơ liên quan đến việc sử dụng ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ để phục vụ cho công tác kiểm tra, thanh tra của cơ quan chức năng.

Như vậy, thủ tục lựa chọn ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ trong kế toán đòi hỏi doanh nghiệp phải chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, nộp lên cơ quan thuế, và tuân thủ các quy định pháp luật liên quan để được xem xét và chấp thuận.

 

4. Lưu ý khi sử dụng ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ trong kế toán

Doanh nghiệp sử dụng ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ trong kế toán cần lưu ý các vấn đề sau:

- Tỷ giá hối đoái phải được áp dụng theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Tỷ giá sử dụng phải là tỷ giá mua vào hoặc tỷ giá bán ra của ngân hàng thương mại nơi doanh nghiệp có giao dịch thường xuyên.

- Việc chuyển đổi ngoại tệ phải được thực hiện chính xác và hiệu quả, đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc kế toán và quy định pháp luật. Tất cả các giao dịch liên quan đến ngoại tệ phải được ghi chép đầy đủ và chính xác trong sổ sách kế toán của doanh nghiệp.

- Doanh nghiệp phải lập báo cáo tài chính bằng đơn vị tiền tệ là VND khi công bố và nộp cho các cơ quan quản lý Nhà nước. Báo cáo tài chính phải bao gồm việc chuyển đổi từ ngoại tệ sang VND theo tỷ giá hối đoái tại thời điểm lập báo cáo. Các báo cáo phải tuân thủ các quy định về kế toán và báo cáo tài chính hiện hành của Việt Nam, đảm bảo tính minh bạch và chính xác.

- Doanh nghiệp cần thực hiện kiểm tra và đối soát định kỳ để đảm bảo các giao dịch ngoại tệ được xử lý đúng đắn. Bất kỳ sai sót nào trong quá trình chuyển đổi và ghi chép ngoại tệ cần được phát hiện và điều chỉnh kịp thời.

- Doanh nghiệp cần đảm bảo đã nhận được sự chấp thuận từ cơ quan thuế có thẩm quyền trước khi sử dụng ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ trong kế toán. Phải tuân thủ các yêu cầu và hướng dẫn của cơ quan thuế liên quan đến việc sử dụng và báo cáo ngoại tệ.

Quý khách xem thêm bài viết sau: Hạch toán kế toán khoản tiền hoa hồng bán hàng như thế nào?

Nếu quý khách hàng đang gặp phải bất kỳ vấn đề pháp lý nào hoặc có câu hỏi cần được giải đáp, xin vui lòng không ngần ngại liên hệ với chúng tôi thông qua Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline 1900.6162. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi sẵn sàng lắng nghe và cung cấp sự tư vấn chuyên nghiệp để giúp quý khách giải quyết mọi vấn đề một cách hiệu quả và đúng luật. Ngoài ra, quý khách hàng cũng có thể gửi yêu cầu chi tiết qua email: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc một cách nhanh chóng. Chúng tôi cam kết đáp ứng mọi yêu cầu của quý khách hàng một cách chu đáo và chất lượng.