Tác giả:: 1. Hiểu thế nào về kinh tế học?
Trong quá khứ, ngành kinh tế thường được gọi là "kinh tế chính trị". Tuy nhiên, từ cuối thế kỷ 19, thuật ngữ phổ biến hơn là "kinh tế học". Kinh tế học là một lĩnh vực nghiên cứu về hoạt động kinh doanh của con người, xem xét mối quan hệ giữa hành động cá nhân và xã hội, đồng thời phân tích cách sử dụng tài nguyên vật chất để đáp ứng nhu cầu sinh tồn. Các nhà xã hội học, nhà tâm lý học và nhà nhân loại học cũng thường xuyên nghiên cứu các hiện tượng tương tự.
Kinh tế học được định nghĩa là "khoa học xã hội nghiên cứu về việc sản xuất, phân phối và tiêu thụ hàng hóa và dịch vụ". Nó tập trung vào hành vi và tương tác của các tác nhân kinh tế và cách hoạt động của các nền kinh tế. Kinh tế học vi mô là một lĩnh vực phân tích các yếu tố cơ bản trong nền kinh tế, bao gồm các tác nhân và thị trường riêng lẻ, các tương tác giữa chúng và kết quả của các tương tác đó.
Phân tích kinh tế vĩ mô là quá trình phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hệ thống kinh tế, bao gồm sản xuất, tiêu dùng, tiết kiệm và đầu tư, cũng như việc sử dụng các nguồn lực lao động, vốn và đất đai, lạm phát tiền tệ, tăng trưởng kinh tế và các chính sách công. Kinh tế học còn có nhiều phân biệt rộng rãi khác như kinh tế học tích cực và chuẩn tắc, lý thuyết và ứng dụng, duy lý và hành vi, chính thống và không chính thống.
Phân tích kinh tế có thể được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm bất động sản, kinh doanh, tài chính, chăm sóc sức khỏe, kỹ thuật và chính phủ. Nó cũng có thể được áp dụng cho các đối tượng đa dạng như tội phạm, giáo dục, gia đình, nữ quyền, luật, triết học, chính trị, tôn giáo, thể chế xã hội, chiến tranh, khoa học và môi trường.
>> Xem thêm: Kinh tế học chuẩn tắc (normative economics) là gì? Kinh tế học thực chứng là gì?
2. Những bộ phận của kinh tế học
Kinh tế học là một lĩnh vực nghiên cứu rộng lớn và phức tạp, được phân chia thành nhiều cấp độ khác nhau. Tuy nhiên, hai bộ phận chính của kinh tế học là kinh tế học vi mô và kinh tế học vĩ mô.
Kinh tế học vi mô tập trung vào việc phân tích và nghiên cứu các hành vi kinh tế của các cá nhân, công ty và chính phủ. Điều này bao gồm cả nhu cầu tiêu dùng và sản xuất, và cả những tác động của chính phủ đến hoạt động kinh tế. Nghiên cứu kinh tế học vi mô cũng liên quan đến các chủ đề như lựa chọn tiêu dùng, sản xuất và đầu tư của cá nhân, doanh nghiệp, cũng như những hiệu ứng của các chính sách kinh tế và thuế.
Trong khi đó, kinh tế học vĩ mô tập trung vào các vấn đề kinh tế tổng quát của một nền kinh tế, bao gồm tăng trưởng kinh tế, lạm phát, thất nghiệp và các chính sách kinh tế. Nghiên cứu kinh tế học vĩ mô cũng liên quan đến các vấn đề như chính sách tiền tệ, tài khóa và các chính sách kinh tế khác của chính phủ.
Nếu nhìn nền kinh tế như một bức tranh, kinh tế vi mô sẽ nghiên cứu từng chi tiết, từng hoạt động trong bức tranh đó, trong khi kinh tế vi mô tập trung vào quan sát toàn cảnh của bức tranh. Kinh tế vi mô quan tâm đến các quyết định và hành động của từng cá nhân và doanh nghiệp, trong khi kinh tế vi mô nghiên cứu về các hiện tượng kinh tế như lạm phát, thất nghiệp, tăng trưởng kinh tế và các chính sách kinh tế của chính phủ.
Mặc dù có sự khác biệt giữa kinh tế vi mô và kinh tế vi mô, nhưng chúng có mối quan hệ rất chặt chẽ với nhau. Chúng ta sẽ không hiểu được các hiện tượng kinh tế vi mô nếu không xem xét các quyết định kinh tế vi mô, bởi vì những thay đổi trong toàn bộ nền kinh tế phát sinh từ các quyết định của hàng triệu cá nhân. Vì vậy, việc nghiên cứu cả kinh tế vi mô và kinh tế vi mô là cần thiết để có được cái nhìn toàn diện về hoạt động của nền kinh tế.
3. Mục đích nghiên cứu kinh tế học
Kinh tế học là một lĩnh vực nghiên cứu toàn diện về hoạt động kinh tế của một quốc gia hoặc khu vực. Mục đích chính của kinh tế học là giúp cho các nhà quản lý kinh tế, chính phủ, doanh nghiệp và các nhà hoạch định chính sách có được hiểu biết sâu sắc và tổng quan về hoạt động kinh tế của một nền kinh tế cụ thể.
Để đạt được mục tiêu này, kinh tế học nghiên cứu rất nhiều vấn đề, từ quy trình sản xuất, phân phối và tiêu dùng của các tài nguyên kinh tế như lao động, vốn và đất đai, đến cách các quyết định kinh tế ảnh hưởng đến sự phát triển của nền kinh tế. Ngoài ra, kinh tế học còn nghiên cứu các hiện tượng kinh tế phức tạp như lao động, tài chính, thương mại và chính sách công.
Mục đích cuối cùng của kinh tế học là cung cấp cho các nhà quản lý kinh tế, chính phủ, doanh nghiệp và các nhà hoạch định chính sách thông tin và kiến thức cần thiết để họ có thể đưa ra các quyết định đúng đắn và hiệu quả nhất cho nền kinh tế. Những quyết định này có thể bao gồm việc đưa ra các chính sách kinh tế, đầu tư vào những lĩnh vực tiềm năng, hoặc thay đổi các quy trình sản xuất và phân phối để tăng cường hiệu quả sản xuất.
>> Tham khảo: Thomas Robert Malthus và Nguyên tắc dân số trong kinh tế học cổ điển
4. Các trường phái kinh tế học
Có nhiều trường phái kinh tế học khác nhau, nhưng 5 trường phái chính được đưa ra bao gồm:
4.1 Kinh tế học cổ điển:
Trường phái này được đại diện bởi các nhà kinh tế học như Adam Smith, David Ricardo và John Stuart Mill. Các nhà kinh tế học cổ điển tập trung vào việc tìm hiểu cách thức hoạt động của thị trường tự do, các cơ chế giá cả và nguồn lực.
4.2 Kinh tế học hậu cổ điển:
Trường phái này bắt đầu phát triển vào đầu thế kỷ 20, và được đại diện bởi những người như John Maynard Keynes. Các nhà kinh tế học hậu cổ điển tập trung vào chính sách tài khóa và tiền tệ, và ảnh hưởng của chính sách này đến tăng trưởng kinh tế.
4.3 Kinh tế học Áo:
Trường phái này được đại diện bởi Ludwig von Mises và Friedrich Hayek. Các nhà kinh tế học Áo tập trung vào những vấn đề liên quan đến tự do cá nhân và sự phát triển của thị trường tự do, và tin rằng những quyết định của cá nhân là quan trọng nhất trong việc phát triển kinh tế.
4.4 Kinh tế học Marx:
Kinh tế học Marx là một trong những trường phái kinh tế học quan trọng trong lịch sử. Được thành lập bởi Karl Marx và Friedrich Engels, trường phái này tập trung vào nghiên cứu các quan hệ sản xuất và giai cấp trong xã hội. Marx tin rằng sự không công bằng xã hội là nguyên nhân chính của các vấn đề kinh tế, và cho rằng đó là do tầng lớp tư sản bóc lột và khai thác tầng lớp công nhân.
Các nhà kinh tế học Marx cho rằng, trong xã hội, có hai tầng lớp chính: tầng lớp tư sản (tầng lớp sở hữu vốn và sản xuất) và tầng lớp công nhân (tầng lớp lao động bị bóc lột). Theo Marx, tầng lớp tư sản tạo ra sự không công bằng xã hội bởi vì họ sở hữu các phương tiện sản xuất và kiểm soát sản xuất, trong khi tầng lớp công nhân chỉ có lao động để bán và bị bóc lột bởi tầng lớp tư sản.
Trong kinh tế học Marx, các nhà nghiên cứu tập trung vào các vấn đề liên quan đến sự khai thác và bóc lột của tầng lớp công nhân, cũng như cách mà các tầng lớp khác trong xã hội ảnh hưởng đến quá trình sản xuất. Họ tin rằng việc loại bỏ sự không công bằng xã hội và tạo ra một xã hội có tính công bằng sẽ giúp giải quyết nhiều vấn đề kinh tế trong xã hội. Tuy nhiên, các quan điểm của trường phái này đã gặp nhiều tranh cãi và không được chấp nhận hoàn toàn trong cộng đồng kinh tế học hiện đại.
4.5 Kinh tế học học thuyết trò chơi:
Trường phái này được đại diện bởi các nhà kinh tế học như John Nash và Thomas Schelling. Các nhà kinh tế học học thuyết trò chơi tập trung vào nghiên cứu các quyết định của các đại lý trong một hệ thống phức tạp, và cách mà những quyết định này ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế.
>> Tham khảo: Tìm hiểu quan niệm của Đạo Phật về kinh tế học
Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết của Luật Minh Khuê liên quan đến vấn đề: Kinh tế học (economics) là gì? Các trường phái kinh tế học. Xin trân trọng cảm ơn quý khách hàng đã quan tâm theo dõi bài viết của Luật Minh Khuê.
