Mẫu quyết định khởi tố vụ án hình sự mới nhất

1. Mẫu quyết định khởi tố vụ án hình sự là gì?

Khái niệm và vai trò của mẫu quyết định khởi tố vụ án hình sự trong quá trình tố tụng hình sự

Mẫu quyết định khởi tố vụ án hình sự là một văn bản quan trọng được cơ quan có thẩm quyền ban hành nhằm chính thức xác nhận việc khởi tố một vụ án hình sự. Văn bản này chứa đựng các thông tin chi tiết và nội dung liên quan đến vụ án, đồng thời thể hiện căn cứ pháp lý mà cơ quan chức năng dựa vào để ra quyết định khởi tố. Việc ban hành mẫu quyết định khởi tố không chỉ nhằm xử lý vụ việc một cách công bằng, đúng quy định, mà còn nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân và tổ chức liên quan. Cụ thể, mẫu quyết định này giúp bảo vệ quyền sống, quyền được bảo vệ sức khỏe, nhân phẩm, danh dự, tài sản và các quyền tự do dân chủ khác của công dân mà pháp luật công nhận và bảo đảm. Việc thực hiện đúng đắn, nghiêm túc các quy định về khởi tố vụ án hình sự là cơ sở để đảm bảo công lý và trật tự xã hội, đồng thời tránh những hành vi xâm phạm hoặc vi phạm quyền lợi của công dân.

Các trường hợp cần ra quyết định khởi tố vụ án hình sự

Theo quy định tại Điều 143 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, việc khởi tố vụ án hình sự chỉ có thể tiến hành khi đã xác định rõ ràng có dấu hiệu tội phạm. Điều này có nghĩa là cơ quan chức năng phải thu thập đầy đủ chứng cứ để xác nhận hành vi vi phạm pháp luật có dấu hiệu của một tội phạm theo quy định. Các căn cứ để xác định dấu hiệu tội phạm rất đa dạng và bao gồm:

- Tố giác của cá nhân: Đây là thông tin do cá nhân cung cấp cho cơ quan chức năng về hành vi vi phạm pháp luật mà họ đã chứng kiến hoặc biết đến.

- Tin báo của cơ quan, tổ chức, cá nhân: Cơ quan, tổ chức, hoặc cá nhân có trách nhiệm hoặc thông tin về vụ việc có thể cung cấp tin báo cho cơ quan chức năng để điều tra làm rõ.

- Tin báo trên phương tiện thông tin đại chúng: Thông tin về hành vi tội phạm có thể xuất hiện qua các bài viết, chương trình phát sóng hoặc bất kỳ hình thức truyền thông công cộng nào, từ đó cơ quan chức năng có thể xem xét và tiến hành điều tra.

- Kiến nghị khởi tố của cơ quan nhà nước: Các cơ quan nhà nước có thẩm quyền sau khi điều tra, xem xét có thể đưa ra kiến nghị khởi tố vụ án để đảm bảo xử lý vụ việc theo đúng pháp luật.

- Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm: Các cơ quan tố tụng như công an, kiểm sát, tòa án có thể trực tiếp phát hiện các hành vi vi phạm khi thực hiện nhiệm vụ, từ đó xác định dấu hiệu tội phạm để tiến hành khởi tố.

- Người phạm tội tự thú: Trường hợp người phạm tội tự nguyện ra khai báo hành vi của mình, cơ quan chức năng cũng sẽ căn cứ vào đó để tiến hành khởi tố vụ án.

2. Nội dung của mẫu quyết định khởi tố vụ án hình sự

Mẫu quyết định khởi tố vụ án hình sự là văn bản quan trọng trong quá trình điều tra và tố tụng, chứa đựng các thông tin cơ bản liên quan đến việc chính thức bắt đầu điều tra một vụ án hình sự. Nội dung của mẫu quyết định này phải đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật, đặc biệt là theo các điều khoản của Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015. Cụ thể, nội dung của mẫu quyết định khởi tố vụ án hình sự bao gồm những thông tin cơ bản sau:

- Thông tin về cơ quan ban hành quyết định: Mẫu quyết định phải nêu rõ cơ quan có thẩm quyền ban hành quyết định khởi tố, như Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, hoặc cơ quan khác được pháp luật trao quyền. Điều này đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch của quyết định.

- Số hiệu quyết định: Mỗi quyết định khởi tố đều có số hiệu riêng để dễ dàng quản lý và theo dõi. Số hiệu này giúp xác định được thời gian, thứ tự ban hành và đặc điểm của vụ án.

- Ngày tháng ban hành quyết định: Ngày tháng cụ thể quyết định khởi tố được ban hành đóng vai trò quan trọng trong việc xác định thời điểm bắt đầu quá trình điều tra.

- Tên và các thông tin của vụ án: Phần này mô tả ngắn gọn về vụ án bị khởi tố, bao gồm tên vụ án (nếu có), hành vi tội phạm, đối tượng liên quan, và thời gian, địa điểm xảy ra vụ việc.

- Căn cứ pháp lý khởi tố vụ án: Theo quy định tại Điều 154 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, quyết định khởi tố phải dựa trên những căn cứ pháp lý rõ ràng. Phần này liệt kê các điều khoản, quy định của pháp luật hình sự làm cơ sở cho việc khởi tố. Thường thì đây sẽ là các điều khoản của Bộ luật Hình sự liên quan đến hành vi vi phạm và căn cứ tố tụng cần thiết.

- Lý do khởi tố: Quyết định cần nêu rõ lý do tại sao vụ án bị khởi tố, dựa trên những chứng cứ và thông tin thu thập được. Lý do này phải đảm bảo dựa trên dấu hiệu tội phạm đã được xác định theo Điều 143 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015.

- Người ra quyết định khởi tố: Thông tin về người có thẩm quyền ra quyết định khởi tố, bao gồm chức danh, họ tên, và chữ ký, đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp.

- Các điều khoản liên quan: Cuối cùng, quyết định có thể bao gồm những điều khoản khác, chẳng hạn như việc giao nhiệm vụ cho các cơ quan điều tra tiếp tục điều tra vụ án, đảm bảo tuân thủ đầy đủ quy trình pháp lý.

3. Quy trình và thẩm quyền ra quyết định khởi tố vụ án hình sự

Quy trình khởi tố vụ án hình sự

Căn cứ theo quy định tại Điều 147 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, cơ quan có thẩm quyền khi nhận được tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố có trách nhiệm tiến hành kiểm tra, xác minh và ra quyết định trong một thời hạn nhất định. Cụ thể, trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận được các nguồn tin này, Cơ quan điều tra hoặc các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải hoàn thành việc kiểm tra và ra một trong ba quyết định: quyết định khởi tố vụ án hình sự, quyết định không khởi tố vụ án hình sự, hoặc quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo, kiến nghị khởi tố. Đây là một quy định bắt buộc nhằm đảm bảo tiến độ và tính minh bạch trong quy trình giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm.

Trong trường hợp vụ việc có nhiều tình tiết phức tạp hoặc việc kiểm tra, xác minh phải diễn ra tại nhiều địa điểm khác nhau, thời hạn giải quyết có thể được kéo dài nhưng không quá 2 tháng. Tuy nhiên, nếu sau 2 tháng mà công việc kiểm tra, xác minh vẫn chưa thể hoàn tất, Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện trưởng Viện kiểm sát có thẩm quyền có thể gia hạn thêm một lần, nhưng thời gian gia hạn này không được vượt quá 2 tháng. Để được gia hạn, chậm nhất là 5 ngày trước khi hết thời hạn kiểm tra, Cơ quan điều tra hoặc cơ quan được giao nhiệm vụ phải có văn bản đề nghị Viện kiểm sát gia hạn.

Khi thực hiện nhiệm vụ giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, các cơ quan có thẩm quyền được phép thực hiện nhiều hoạt động cần thiết như thu thập thông tin, tài liệu, đồ vật liên quan từ cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân để kiểm tra, xác minh nguồn tin. Bên cạnh đó, họ có thể tiến hành khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, trưng cầu giám định hoặc yêu cầu định giá tài sản.

Quy trình và thời hạn để Viện kiểm sát giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố phải tuân thủ chặt chẽ theo quy định của pháp luật. Sau khi hoàn tất các bước kiểm tra và xác minh nguồn tin về tội phạm và phát hiện có dấu hiệu tội phạm, cơ quan có thẩm quyền trong phạm vi trách nhiệm của mình sẽ ra quyết định khởi tố vụ án hình sự. Trong quyết định khởi tố, các cơ quan có thẩm quyền phải nêu rõ các căn cứ pháp lý và các điều khoản của Bộ luật Hình sự, cũng như các tài liệu liên quan, làm cơ sở cho các hoạt động tố tụng tiếp theo.

Trường hợp có một trong những căn cứ quy định tại Điều 157 của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, cơ quan có quyền khởi tố phải ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự. Nếu vụ án đã được khởi tố nhưng sau đó phát hiện không đủ căn cứ, cơ quan này có trách nhiệm hủy bỏ quyết định khởi tố và thông báo cho những cơ quan, tổ chức, cá nhân đã tố giác, báo tin về tội phạm, kiến nghị khởi tố để họ biết lý do. Một số căn cứ không thể khởi tố vụ án hình sự bao gồm: không có sự việc phạm tội, hành vi không cấu thành tội phạm, người thực hiện hành vi chưa đến tuổi chịu trách nhiệm hình sự, người phạm tội đã được tuyên án hoặc có quyết định đình chỉ vụ án có hiệu lực pháp luật, tội phạm đã được đại xá, hoặc người thực hiện hành vi phạm tội đã qua đời (trừ một số trường hợp cần tái thẩm để xử lý người khác có liên quan). Ngoài ra, trong một số tội phạm đặc thù như các tội về xâm phạm thân thể, danh dự, nhân phẩm, nếu người bị hại hoặc người đại diện hợp pháp không yêu cầu khởi tố, vụ án cũng sẽ không được khởi tố.

Thẩm quyền ra quyết định khởi tố vụ án hình sự

Điều 153 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 quy định chi tiết về thẩm quyền ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, nhằm đảm bảo quá trình tố tụng được thực hiện theo đúng trình tự và thẩm quyền được pháp luật quy định. Cụ thể, thẩm quyền này được phân chia cho các cơ quan như sau:

- Cơ quan điều tra có quyền ra quyết định khởi tố vụ án hình sự đối với tất cả các vụ việc khi xác định có dấu hiệu tội phạm, trừ những vụ việc thuộc thẩm quyền xử lý của các cơ quan khác. Cụ thể, những vụ việc đã và đang được cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, Viện kiểm sát, hoặc Hội đồng xét xử thụ lý và giải quyết sẽ không thuộc thẩm quyền của Cơ quan điều tra. Điều này nhằm tránh sự chồng chéo và đảm bảo tính thống nhất trong quy trình tố tụng hình sự.

- Đối với các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, họ cũng có quyền ra quyết định khởi tố vụ án hình sự trong một số trường hợp đặc biệt. Những trường hợp này được quy định rõ ràng tại Điều 164 của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, nhằm đảm bảo rằng các cơ quan này có thể thực hiện chức năng của mình trong việc xử lý các vụ án phức tạp hoặc có tính chất đặc thù.

- Viện kiểm sát cũng có thẩm quyền ra quyết định khởi tố vụ án hình sự trong một số trường hợp cụ thể. Thứ nhất, khi Viện kiểm sát hủy bỏ quyết định không khởi tố vụ án hình sự của Cơ quan điều tra hoặc cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, họ có quyền tự mình ra quyết định khởi tố vụ án. Thứ hai, khi Viện kiểm sát trực tiếp giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố, họ có thể ra quyết định khởi tố nếu phát hiện dấu hiệu tội phạm. Cuối cùng, Viện kiểm sát cũng có quyền khởi tố vụ án trong trường hợp họ tự mình phát hiện dấu hiệu tội phạm hoặc theo yêu cầu của Hội đồng xét xử.

- Hội đồng xét xử cũng có thẩm quyền ra quyết định khởi tố vụ án hình sự hoặc yêu cầu Viện kiểm sát khởi tố nếu trong quá trình xét xử tại phiên tòa phát hiện có tội phạm bị bỏ lọt. Điều này đảm bảo rằng mọi tội phạm đều được phát hiện và xử lý kịp thời, không để sót lọt những hành vi vi phạm pháp luật.

4. Hướng dẫn cách sử dụng mẫu quyết định khởi tố vụ án hình sự

Cách điền thông tin vào mẫu quyết định khởi tố vụ án hình sự

- Phần tiêu đề và quốc hiệu:

+ Mở đầu bằng Quốc hiệu và tiêu ngữ: “CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM - Độc lập - Tự do - Hạnh phúc.”

+ Tên cơ quan ban hành: Điền tên cơ quan có thẩm quyền ra quyết định khởi tố (Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, hoặc Hội đồng xét xử).

- Số và ngày quyết định:

+ Điền số hiệu của quyết định, nhằm phân biệt với các quyết định khác.

+ Ghi rõ ngày tháng năm ra quyết định, đảm bảo đúng thời điểm và tránh nhầm lẫn trong quá trình lưu trữ.

- Thông tin về vụ án:

Ghi đầy đủ tên vụ án và nội dung tóm tắt của vụ án đang điều tra. Nội dung này bao gồm thông tin về sự việc phạm tội, dấu hiệu tội phạm, và các yếu tố liên quan đến hành vi vi phạm.

- Căn cứ pháp lý:

+ Liệt kê các căn cứ pháp lý để ra quyết định khởi tố, bao gồm các điều khoản cụ thể trong Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 và Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017. Ví dụ: Điều 147 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 về thẩm quyền và thời hạn ra quyết định khởi tố.

+ Cần viện dẫn chính xác các điều khoản luật để đảm bảo tính hợp pháp và chính xác.

- Quyết định khởi tố:

Ghi rõ quyết định khởi tố vụ án hình sự đối với tội danh gì, dựa trên các thông tin và căn cứ đã điều tra, xác minh. Cần ghi rõ tội danh, điều khoản áp dụng từ Bộ luật Hình sự.

- Chữ ký và con dấu:

Người có thẩm quyền ra quyết định phải ký tên và đóng dấu xác nhận. Đây là phần quan trọng để quyết định có hiệu lực thi hành.

Các lưu ý quan trọng khi làm quyết định khởi tố

- Mọi thông tin trong quyết định phải dựa trên các căn cứ pháp lý rõ ràng, chính xác, và được xác minh đầy đủ. Việc đưa ra quyết định khởi tố mà không có căn cứ pháp lý hoặc vi phạm quy định có thể dẫn đến việc quyết định bị hủy bỏ.

- Nội dung trong mẫu quyết định phải được trình bày rõ ràng, mạch lạc và tránh các lỗi diễn đạt hay nhầm lẫn. Điều này giúp tránh các tranh cãi pháp lý sau này và đảm bảo quá trình điều tra, xét xử diễn ra suôn sẻ.

- Phải tuân thủ đúng thời hạn ra quyết định theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Việc ra quyết định chậm trễ có thể ảnh hưởng đến quá trình tố tụng và quyền lợi của các bên liên quan.

- Sau khi ra quyết định, cần gửi bản sao quyết định đến các bên liên quan như bị can, người bị tố giác, Viện kiểm sát và các cơ quan điều tra có liên quan. Đồng thời, bản quyết định cần được lưu trữ cẩn thận để đảm bảo phục vụ các thủ tục tố tụng sau này.

5. Tải mẫu quyết định khởi tố vụ án hình sự mới nhất

>>> Tải ngay Mẫu quyết định khởi tố vụ án hình sự mới nhất tại đây.

QUYẾT ĐỊNH KHỞI TỐ VỤ ÁN HÌNH SỰ

Căn cứ:

- Bộ luật Tố tụng Hình sự số 101/2015/QH13 ngày 27/11/2015;

- Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 ngày 27/11/2015 đã được sửa đổi, bổ sung;

Sau khi xác định có dấu hiệu tội phạm quy định tại khoản 1 Điều 138 Bộ luật Hình sự về "Tội trộm cắp tài sản";

Căn cứ Điều 147, Điều 143, khoản 1 Điều 153, Điều 154, Điều 164 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015;

QUYẾT ĐỊNH: 

Khởi tố vụ án hình sự về "Tội trộm cắp tài sản" xảy ra tại Phường A, Quận B, Thành phố C vào ngày 5 tháng 9 năm 2024.

Quyết định này gửi đến Viện kiểm sát nhân dân Quận B để phối hợp điều tra theo quy định của pháp luật.

Xem thêm:  Mẫu đơn yêu cầu khởi tố vụ án hình sự theo quy định mới nhất

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Minh Khuê. Quý khách có thắc mắc về quy định pháp luật, vui lòng liên hệ đến hotline 19006162 hoặc gửi thư tư vấn đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để được giải đáp.