Quy trình tổ chức thi hành án dân sự mới nhất

1. Hệ thống tổ chức thi hành án dân sự bao gồm những cơ quan nào?

Theo quy định tại Điều 13 Bộ Luật Tố tụng dân sự 2015, hệ thống tổ chức thi hành án dân sự được cấu thành từ các cơ quan quản lý và cơ quan thi hành án, cụ thể như sau:

- Cơ quan quản lý thi hành án dân sự: Đây là những cơ quan có nhiệm vụ giám sát, chỉ đạo và quản lý các hoạt động thi hành án dân sự trên toàn quốc, đảm bảo tính hiệu quả và công bằng trong quá trình thi hành án.

• Cơ quan quản lý thi hành án dân sự thuộc Bộ Tư pháp: Đây là cơ quan đầu mối có trách nhiệm quản lý toàn diện về thi hành án dân sự, bao gồm việc xây dựng các chính sách, quy định và hướng dẫn thực hiện thi hành án. Cơ quan này cũng tham gia vào việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và kiểm tra, giám sát hoạt động của các cơ quan thi hành án dân sự cấp dưới.
• Cơ quan quản lý thi hành án thuộc Bộ Quốc phòng: Cơ quan này có nhiệm vụ quản lý thi hành án dân sự liên quan đến quân đội và các vấn đề có tính chất quân sự. Họ đảm bảo rằng các quy định về thi hành án được thực hiện một cách nghiêm túc trong khu vực quân đội và các đơn vị liên quan.

- Cơ quan thi hành án dân sự: Đây là các cơ quan trực tiếp thực hiện các quyết định thi hành án, đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan được thực hiện theo quy định của pháp luật.

• Cơ quan thi hành án dân sự cấp tỉnh: Là cơ quan thi hành án ở cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, chịu trách nhiệm thực hiện thi hành án trên địa bàn tỉnh. Họ thực hiện các nhiệm vụ như tiếp nhận hồ sơ thi hành án, tổ chức thi hành các bản án, quyết định của tòa án và bảo vệ quyền lợi của các đương sự.
• Cơ quan thi hành án dân sự cấp huyện: Hoạt động ở cấp huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, cơ quan này thực hiện thi hành án dân sự trên địa bàn nhỏ hơn, phối hợp với cơ quan thi hành án cấp tỉnh để đảm bảo tính đồng bộ trong quy trình thi hành án.
• Cơ quan thi hành án cấp quân khu: Được thành lập để thực hiện thi hành án dân sự trong các khu vực quân đội, cơ quan này đảm bảo rằng các quyết định thi hành án liên quan đến quân đội được thực hiện đúng theo quy định của pháp luật.

Chính phủ có trách nhiệm quy định cụ thể về nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan quản lý thi hành án dân sự, cũng như tên gọi, cơ cấu, tổ chức cụ thể của các cơ quan thi hành án dân sự nhằm tạo ra sự thống nhất và hiệu quả trong công tác thi hành án.

2. Quy trình tổ chức thi hành án dân sự

Quy trình tổ chức thi hành án trong nội bộ cơ quan thi hành án dân sự

Bước 1: Thụ lý thi hành án dân sự

(1) Tiếp nhận yêu cầu thi hành án dân sự:

- Cán bộ tiếp nhận hồ sơ yêu cầu thi hành án từ các cá nhân, tổ chức, hoặc bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật.

- Ghi nhận thông tin vào sổ theo dõi và phân loại hồ sơ.

(2) Kiểm tra, xử lý yêu cầu thi hành án dân sự:

- Đánh giá tính hợp lệ của bản án, quyết định thi hành án và hồ sơ ủy thác.

- Xác minh các thông tin liên quan đến bên phải thi hành án và bên yêu cầu thi hành án.

(3) Ra quyết định thi hành án dân sự:

- Lập quyết định thi hành án dân sự dựa trên các thông tin và tài liệu đã kiểm tra.

- Phân công Chấp hành viên cụ thể để thực hiện nhiệm vụ thi hành án.

Bước 2: Tổ chức thi hành án dân sự

(1) Lập hồ sơ thi hành án dân sự:

- Soạn thảo và hoàn thiện hồ sơ thi hành án bao gồm các văn bản liên quan, tài liệu chứng minh.

(2) Thông báo về thi hành án dân sự:

- Gửi thông báo cho bên phải thi hành án về việc thi hành án, thời gian và địa điểm thực hiện.

(3) Xác minh điều kiện thi hành án dân sự:

- Tiến hành xác minh tài sản, thu nhập, và các điều kiện khác của bên phải thi hành án.

(4) Xác định việc chưa có điều kiện thi hành án dân sự:

- Đánh giá và công khai thông tin về những trường hợp chưa đủ điều kiện thi hành án.

(5) Tạm đình chỉ thi hành án dân sự:

- Nếu không đủ điều kiện, ra quyết định tạm đình chỉ thi hành án.

(6) Đình chỉ thi hành án dân sự:

- Quyết định đình chỉ thi hành án trong trường hợp bản án không còn hiệu lực hoặc có lý do khác.

(7) Miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án dân sự:

- Thực hiện thủ tục miễn, giảm nghĩa vụ đối với các khoản thu nộp ngân sách nhà nước theo quy định.

(8) Kiến nghị Tòa án xem xét lại bản án:

- Đề xuất Tòa án có thẩm quyền xem xét lại bản án, quyết định theo thủ tục giám đốc thẩm hoặc tái thẩm.

(9) Áp dụng biện pháp bảo đảm thi hành án dân sự:

- Thực hiện các biện pháp cần thiết nhằm bảo đảm thi hành án.

(10) Ra quyết định cưỡng chế thi hành án dân sự:

- Quyết định áp dụng cưỡng chế trong trường hợp cần thiết.

(11) Tổ chức cưỡng chế thi hành án dân sự:

- Thực hiện cưỡng chế theo quy định của pháp luật.

(12) Thực hiện thẩm định giá tài sản:

- Xác định giá trị tài sản để phục vụ cho việc thi hành án.

(13) Thực hiện bán đấu giá tài sản:

- Tổ chức đấu giá tài sản để thu hồi nợ.

(14) Tiêu hủy vật chứng; xử lý vật chứng:

- Thực hiện tiêu hủy hoặc xử lý các vật chứng theo quy định của pháp luật.

(15) Trả lại tiền, tài sản tạm giữ cho đương sự:

- Hoàn trả tài sản, tiền cho đương sự theo quy định.

(16) Thu tiền, thanh toán tiền thi hành án dân sự:

- Tiến hành thu tiền và thanh toán cho các bên liên quan.

(17) Xác nhận kết quả thi hành án dân sự:

- Lập biên bản xác nhận việc thi hành án đã hoàn tất.

(18) Rà soát hồ sơ thi hành án dân sự:

- Kiểm tra lại toàn bộ hồ sơ để đảm bảo tính chính xác và đầy đủ.

Bước 3: Thẩm tra, lưu trữ hồ sơ thi hành án dân sự

(1) Thẩm tra hồ sơ thi hành án dân sự:

- Đánh giá lại hồ sơ để đảm bảo mọi thông tin, tài liệu đều hợp lệ và đầy đủ.

(2) Lưu trữ hồ sơ thi hành án dân sự:

- Căn cứ vào quy định, lưu trữ hồ sơ thi hành án để phục vụ cho việc tra cứu và kiểm tra sau này

3. Mục đích quy trình tổ chức thi hành án dân sự 

Quy trình tổ chức thi hành án dân sự theo Quyết định 273/QĐ-TCTHADS ngày 22/02/2017 được xây dựng với những mục đích cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả và tính hợp pháp trong hoạt động thi hành án dân sự.

- Quy định thống nhất trách nhiệm và nội dung công việc: Quyết định này thiết lập một khung pháp lý rõ ràng về trách nhiệm của các Phòng chuyên môn và cá nhân liên quan trong Cục, Chi cục Thi hành án dân sự. Điều này đảm bảo mỗi đơn vị, cá nhân đều hiểu rõ vai trò và nhiệm vụ của mình, từ đó giảm thiểu sự chồng chéo trong công việc, tạo điều kiện cho việc phối hợp hiệu quả giữa các bên. Mối quan hệ giữa các Phòng và cá nhân được quy định rõ ràng, góp phần xây dựng một môi trường làm việc minh bạch, chuyên nghiệp.

- Quy định thời gian thực hiện: Quyết định cũng chỉ rõ thời gian thực hiện các công việc trong quá trình tổ chức thi hành án dân sự. Việc quy định thời gian cụ thể không chỉ giúp các cơ quan thi hành án tổ chức công việc một cách kịp thời mà còn bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan, bao gồm cơ quan, tổ chức và công dân. Thời gian thực hiện được quy định chặt chẽ sẽ tạo ra áp lực tích cực để thúc đẩy quá trình thi hành án diễn ra suôn sẻ và hiệu quả.

- Quản lý hiệu quả hoạt động thi hành án: Mục tiêu cuối cùng của quy trình này là giúp các cơ quan thi hành án dân sự địa phương quản lý hoạt động thi hành án một cách hiệu quả hơn. Bằng cách cung cấp một hệ thống quy định rõ ràng, việc giám sát, đánh giá và cải thiện hoạt động thi hành án trở nên dễ dàng hơn. Các cơ quan có thể phát hiện kịp thời những vấn đề phát sinh, từ đó đưa ra biện pháp khắc phục phù hợp, đảm bảo rằng mọi quyết định thi hành án đều được thực hiện đúng theo quy định của pháp luật.

Bạn đọc có thắc mắc về vấn đề pháp lý có thể liên hệ qua số Luật sư tư vấn pháp luật dân sự miễn phí trực tuyến 24/24: 19006162 hoặc thông qua địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để được tư vấn cụ thể.