Mục lục bài viết
1. Khái niệm APA và thời điểm áp dụng
* Khái niệm APA dựa theo các quy định tại Thông tư 45/2021/TT-BTC
- APA (Advance Pricing Agreement) là thỏa thuận trước về phương pháp xác định giá tính thuế giữa cơ quan thuế và doanh nghiệp có giao dịch liên kết.
- Mục đích của APA:
+ Nâng cao hiệu quả quản lý thuế
+ Giảm chi phí tuân thủ pháp luật thuế
+ Xác định giá giao dịch liên kết phù hợp với nguyên tắc giá chuyển nhượng
+ Ngăn ngừa đánh thuế trùng và trốn lậu thuế
+ Giảm thiểu tranh chấp về xác định giá giao dịch liên kết
- Loại hình APA:
+ APA đơn phương: Giữa cơ quan thuế Việt Nam và doanh nghiệp Việt Nam
+ APA song phương: Giữa cơ quan thuế Việt Nam, doanh nghiệp Việt Nam và cơ quan thuế nước ngoài có liên quan
+ APA đa phương: Giữa cơ quan thuế Việt Nam, doanh nghiệp Việt Nam và nhiều cơ quan thuế nước ngoài có liên quan
- Lưu ý:
+ Việc áp dụng APA phải tuân thủ theo quy định tại Thông tư 45/2021/TT-BTC và các văn bản pháp luật liên quan khác.
+ Doanh nghiệp có nhu cầu áp dụng APA cần nộp hồ sơ đề nghị theo quy định.
+ Cơ quan thuế sẽ xem xét hồ sơ và quyết định có chấp thuận cho doanh nghiệp áp dụng APA hay không.
* Luật Quản lý thuế 2019 liên quan đến Thoả thuận trước về phương pháp xác định giá tính thuế (APA).
- Khái niệm APA: APA là thỏa thuận bằng văn bản giữa cơ quan thuế và người nộp thuế hoặc giữa cơ quan thuế với người nộp thuế và cơ quan thuế nước ngoài về việc xác định giá giao dịch liên kết cho một thời hạn nhất định.
- Thời điểm ký kết APA: APA phải được ký kết trước khi người nộp thuế nộp hồ sơ khai thuế cho giao dịch liên kết được thỏa thuận.
- Nội dung của APA: APA phải nêu rõ các căn cứ tính thuế, phương pháp xác định giá tính thuế hoặc giá tính thuế theo giá thị trường cho giao dịch liên kết được thỏa thuận.
- Lợi ích của APA: APA mang lại nhiều lợi ích cho cả cơ quan thuế và người nộp thuế, bao gồm:
+ Tăng cường tính minh bạch và chắc chắn về pháp lý: APA giúp xác định rõ ràng phương pháp xác định giá giao dịch liên kết, từ đó giảm thiểu tranh chấp và rủi ro pháp lý cho doanh nghiệp.
+ Giảm chi phí tuân thủ: Doanh nghiệp không cần phải thực hiện nhiều thủ tục kiểm tra giá, tiết kiệm thời gian và chi phí.
+ Tăng cường hiệu quả quản lý thuế: Cơ quan thuế có thể tập trung vào việc quản lý rủi ro và chống trốn thuế hiệu quả hơn.
Như vậy thì thỏa thuận trước về phương pháp xác định giá tính thuế sẽ được thực hiện xác lập trước khi người nộp thuế nộp hồ sơ khai thuế.
2. Các yếu tố ảnh hưởng đến thời điểm xác lập APA
Theo quy định tại Luật Quản lý thuế 2019 và Thông tư 45/2021/TT-BTC, thời điểm xác lập APA phải trước khi người nộp thuế nộp hồ sơ khai thuế cho giao dịch liên kết được thỏa thuận. Tuy nhiên, thời điểm cụ thể để xác lập APA còn phụ thuộc vào một số yếu tố sau:
- Loại hình giao dịch liên kết:
+ Giao dịch mua bán hàng hóa: Có thể xác lập APA ngay sau khi ký kết hợp đồng mua bán nếu giao dịch có giá trị lớn, phức tạp hoặc tiềm ẩn rủi ro cao về tranh chấp thuế.
+ Giao dịch dịch vụ: Có thể xác lập APA sau khi hoàn thành cung cấp dịch vụ hoặc theo từng đợt thanh toán nếu giao dịch có giá trị lớn, phức tạp hoặc tiềm ẩn rủi ro cao về tranh chấp thuế.
+ Giao dịch chuyển giao công nghệ: Có thể xác lập APA trước khi ký kết hợp đồng chuyển giao công nghệ hoặc sau khi hoàn thành chuyển giao công nghệ nếu giao dịch có giá trị lớn, phức tạp hoặc tiềm ẩn rủi ro cao về tranh chấp thuế.
+ Giao dịch cho vay: Có thể xác lập APA trước khi ký kết hợp đồng cho vay hoặc sau khi hoàn thành giải ngân khoản vay nếu giao dịch có giá trị lớn, phức tạp hoặc tiềm ẩn rủi ro cao về tranh chấp thuế.
- Giá trị và tính chất của giao dịch:
+ Giao dịch có giá trị lớn: Nên xác lập APA để đảm bảo tính minh bạch và chắc chắn về pháp lý cho giao dịch.
+ Giao dịch phức tạp: Nên xác lập APA để giảm thiểu rủi ro tranh chấp thuế do tính chất phức tạp của giao dịch.
+ Giao dịch tiềm ẩn rủi ro cao về tranh chấp thuế: Nên xác lập APA để đảm bảo an toàn về mặt pháp lý cho doanh nghiệp.
- Mức độ rủi ro tranh chấp thuế:
+ Doanh nghiệp có lịch sử tuân thủ thuế tốt: Có thể xác lập APA sau khi đã hoàn thành nghĩa vụ thuế cho một số kỳ thuế liên tiếp.
+ Doanh nghiệp có hệ thống quản lý rủi ro hiệu quả: Có thể xác lập APA sau khi đã xây dựng và triển khai hệ thống quản lý rủi ro hiệu quả.
- Nhu cầu của doanh nghiệp:
+ Doanh nghiệp muốn tạo sự ổn định và an toàn về mặt pháp lý cho các hoạt động kinh doanh: Nên xác lập APA càng sớm càng tốt.
+ Doanh nghiệp muốn giảm chi phí tuân thủ: Có thể xác lập APA sau khi đã đánh giá kỹ lưỡng các yếu tố liên quan đến giao dịch và rủi ro tranh chấp thuế.
- Lưu ý:
+ Doanh nghiệp cần tham khảo ý kiến của chuyên gia thuế để xác định thời điểm phù hợp để xác lập APA cho từng giao dịch cụ thể.
+ Việc xác lập APA phải tuân thủ theo quy định của pháp luật thuế Việt Nam.
3. Quy trình xác lập APA
Quy trình xác lập APA theo quy định tại Thông tư 45/2021/TT-BTC:
* Doanh nghiệp nộp hồ sơ đề nghị áp dụng APA:
- Hồ sơ đề nghị áp dụng APA bao gồm:
+ Đơn đề nghị áp dụng APA;
+ Báo cáo tài chính của doanh nghiệp trong 2 năm gần nhất;
+ Báo cáo tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong 2 năm gần nhất;
+ Hợp đồng giao dịch liên kết;
+ Tài liệu chứng minh giá giao dịch liên kết;
+ Các tài liệu khác liên quan.
- Doanh nghiệp nộp hồ sơ đề nghị áp dụng APA cho cơ quan thuế có thẩm quyền theo quy định.
* Cơ quan thuế thẩm định hồ sơ và trao đổi với doanh nghiệp về phương pháp xác định giá tính thuế:
- Cơ quan thuế thẩm định hồ sơ đề nghị áp dụng APA trong thời hạn 30 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ.
- Trong quá trình thẩm định hồ sơ, cơ quan thuế có thể yêu cầu doanh nghiệp bổ sung hồ sơ hoặc giải trình thêm về các nội dung liên quan.
- Nếu hồ sơ hợp lệ, cơ quan thuế sẽ trao đổi với doanh nghiệp về phương pháp xác định giá tính thuế.
- Phương pháp xác định giá tính thuế phải phù hợp với nguyên tắc giá chuyển nhượng, đảm bảo tính minh bạch, khách quan và có thể kiểm chứng được.
* Hai bên thống nhất và ký kết Thoả thuận APA:
- Sau khi thống nhất về phương pháp xác định giá tính thuế, hai bên sẽ ký kết Thoả thuận APA.
- Thoả thuận APA phải được lập thành văn bản và có đầy đủ các nội dung sau:
+ Các bên tham gia ký kết Thoả thuận APA;
+ Phạm vi áp dụng của Thoả thuận APA;
+ Phương pháp xác định giá tính thuế;
+ Thời hạn hiệu lực của Thoả thuận APA;
+ Điều khoản giải quyết tranh chấp;
+ Các điều khoản khác liên quan.
- Thoả thuận APA có hiệu lực từ ngày ký kết.
- Lưu ý:
+ Doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định của pháp luật thuế Việt Nam khi thực hiện thủ tục xác lập APA.
+ Doanh nghiệp nên tham khảo ý kiến của chuyên gia thuế để được tư vấn và hỗ trợ trong quá trình xác lập APA.
4. Lợi ích của việc xác lập APA sớm
Lợi ích của việc xác lập APA sớm:
- Tạo sự ổn định và an toàn về mặt pháp lý cho các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp:
+ APA giúp xác định rõ ràng phương pháp xác định giá giao dịch liên kết cho một thời hạn nhất định, từ đó giúp doanh nghiệp tránh được rủi ro bị truy thu thuế do áp dụng giá không phù hợp với nguyên tắc giá chuyển nhượng.
+ Việc có APA cũng giúp doanh nghiệp dễ dàng dự đoán nghĩa vụ thuế của mình, tạo điều kiện thuận lợi cho việc lập kế hoạch kinh doanh và quản lý dòng tiền.
- Giảm thiểu rủi ro tranh chấp thuế và chi phí tuân thủ pháp luật:
+ APA giúp giảm thiểu rủi ro tranh chấp thuế giữa doanh nghiệp và cơ quan thuế do đã thống nhất trước về phương pháp xác định giá giao dịch liên kết.
+ Việc có APA cũng giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí tuân thủ pháp luật do không phải thực hiện nhiều thủ tục kiểm tra giá.
- Tăng cường sự tin tưởng và hợp tác giữa doanh nghiệp và cơ quan thuế:
+ APA thể hiện sự thiện chí và mong muốn tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp, từ đó giúp tăng cường sự tin tưởng giữa doanh nghiệp và cơ quan thuế.
+ Việc có APA cũng giúp tạo điều kiện thuận lợi cho việc hợp tác giữa doanh nghiệp và cơ quan thuế trong việc quản lý thuế và phòng chống trốn thuế.
- Ngoài ra, việc xác lập APA sớm còn có một số lợi ích khác như:
+ Tăng cường sức cạnh tranh của doanh nghiệp: Doanh nghiệp có APA có thể dễ dàng tham gia vào các hoạt động thương mại quốc tế do đã có phương pháp xác định giá giao dịch liên kết được quốc tế chấp nhận.
+ Thu hút đầu tư nước ngoài: Các nhà đầu tư nước ngoài thường tin tưởng vào các doanh nghiệp có APA do đã có phương pháp xác định giá giao dịch liên kết minh bạch và rõ ràng.
Do đó, doanh nghiệp nên cân nhắc việc xác lập APA sớm để có thể tận dụng được những lợi ích mà APA mang lại.
- Lưu ý:
+ Doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định của pháp luật thuế Việt Nam khi thực hiện thủ tục xác lập APA.
+ Doanh nghiệp nên tham khảo ý kiến của chuyên gia thuế để được tư vấn và hỗ trợ trong quá trình xác lập APA.
Ngoài ra, có thể tham khảo: Phương pháp xác định giá tính thuế (APA) và điều kiện để các giao dịch liên kết được đề nghị áp dụng APA. Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.