05 Bảng lương mới vị trí việc làm của công chức theo Nghị quyết 27

1. Giới thiệu về Nghị quyết 27 và sự thay đổi bảng lương công chức

Tổng quan về Nghị quyết 27

Nghị quyết 27-NQ/TW được Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam thông qua vào tháng 5/2018, với mục tiêu cụ thể là cải cách hệ thống tiền lương trong khu vực công, bao gồm các cán bộ, công chức, viên chức (CBCCVC) và lực lượng vũ trang (LLVT). Đây là bước đi quan trọng trong việc điều chỉnh các quy định về tiền lương nhằm đảm bảo công bằng, hợp lý và thúc đẩy năng suất lao động, đáp ứng yêu cầu của sự phát triển kinh tế - xã hội.

Hệ thống tiền lương trước khi có Nghị quyết 27 tồn tại nhiều bất cập, chủ yếu dựa trên hệ số lương và thâm niên công tác, dẫn đến sự thiếu công bằng giữa những người có cùng chức vụ, trách nhiệm nhưng khác nhau về thời gian làm việc. Điều này đã tạo ra sự bất mãn trong đội ngũ công chức và không khuyến khích nâng cao năng suất lao động. Do đó, Nghị quyết 27 ra đời với sứ mệnh điều chỉnh những bất cập này.

Mục tiêu của việc cải cách bảng lương

Nghị quyết 27 nhắm đến ba mục tiêu lớn trong việc cải cách chính sách tiền lương:

• Công bằng và minh bạch: Nghị quyết 27 hướng tới việc thiết lập một hệ thống lương dựa trên vị trí việc làm thay vì thâm niên, từ đó khắc phục những bất công trong cách tính lương trước đây. Mỗi vị trí sẽ có mức lương riêng tùy thuộc vào mức độ trách nhiệm và yêu cầu công việc, tạo ra sự công bằng giữa những người làm công việc giống nhau hoặc có tính chất tương tự.
• Tạo động lực làm việc: Việc gắn tiền lương với năng lực và kết quả công việc sẽ giúp người lao động có động lực làm việc tốt hơn, bởi họ biết rằng sự cống hiến và năng lực của mình sẽ được công nhận bằng cách tăng lương xứng đáng. Đây cũng là yếu tố quan trọng để thu hút nhân tài và giữ chân người lao động chất lượng cao trong khu vực công.
• Cải thiện quản lý tài chính công: Với hệ thống lương mới, việc sử dụng ngân sách nhà nước sẽ trở nên hợp lý hơn, không còn những khoản chi phí cho những vị trí công việc không thực sự mang lại hiệu quả cao. Điều này sẽ giúp cải thiện sự bền vững của hệ thống tài chính công và tối ưu hóa nguồn lực quốc gia.

2. Những điểm mới trong bảng lương công chức theo Nghị quyết 27

So sánh bảng lương cũ và mới

Trước Nghị quyết 27, hệ thống lương trong khu vực công được quy định theo Nghị định 204/2004/NĐ-CP. Hệ thống này tính lương dựa trên hệ số lương và mức lương cơ sở. Tuy nhiên, các yếu tố như năng lực cá nhân, mức độ trách nhiệm và hiệu quả công việc chưa được chú trọng đầy đủ. Điều này dẫn đến tình trạng công chức có thâm niên lâu năm được hưởng lương cao dù hiệu quả làm việc không tương xứng, trong khi người có năng lực và cống hiến nhưng thâm niên ít lại không được trả lương hợp lý.

Nghị quyết 27 mang đến sự thay đổi lớn khi xây dựng bảng lương mới dựa trên vị trí việc làm và mức độ phức tạp của công việc. Mỗi vị trí sẽ có một hệ thống đánh giá cụ thể để đảm bảo công bằng trong việc trả lương. Bảng lương này cũng sẽ khuyến khích sự phát triển nghề nghiệp thông qua các chính sách thưởng và phụ cấp gắn với năng suất và kết quả công việc.

Lợi ích cho công chức

• Tính công bằng: Nghị quyết 27 đảm bảo rằng những người làm việc trong các vị trí có trách nhiệm cao và yêu cầu chuyên môn sâu sẽ được hưởng mức lương phù hợp với cống hiến của họ. Điều này không chỉ tăng tính công bằng mà còn làm giảm tình trạng bất mãn trong đội ngũ công chức, viên chức.
• Tăng động lực làm việc: Hệ thống lương mới khuyến khích người lao động nỗ lực hơn trong công việc, bởi mức lương của họ sẽ được tính dựa trên hiệu quả làm việc thay vì thâm niên. Điều này không chỉ giúp tăng cường hiệu quả công việc mà còn tạo động lực để công chức nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng.
• Cải thiện đời sống công chức: Với bảng lương mới, nhiều công chức, viên chức sẽ thấy mức lương của mình tăng lên, từ đó giúp cải thiện mức sống, đặc biệt là với những người làm việc ở các vùng khó khăn. Điều này sẽ giúp nâng cao chất lượng cuộc sống và góp phần ổn định lực lượng lao động trong khu vực công.

3. Chi tiết 05 bảng lương mới cho vị trí việc làm của công chức

3.1. Bảng lương công chức hành chính

Bảng lương dành cho công chức hành chính là một trong năm bảng lương chính của hệ thống lương mới. Công chức hành chính là những người làm việc trong các cơ quan nhà nước ở các vị trí quản lý, giám sát và điều hành. Hệ thống lương của họ sẽ được tính dựa trên cấp bậc, vị trí công tác và thời gian làm việc.

Theo bảng lương mới được áp dụng từ 01/7/2024, một công chức hành chính loại A1 bậc 1 có mức lương từ 5.475.600 đồng, tăng đáng kể so với mức lương trước đó là 4.212.000 đồng. Sự thay đổi này giúp phản ánh đúng hơn về mức độ phức tạp và trách nhiệm của công việc hành chính.

3.2. Bảng lương công chức chuyên môn, nghiệp vụ

Công chức chuyên môn, nghiệp vụ là những người làm việc trong các lĩnh vực đòi hỏi trình độ chuyên môn cao như y tế, giáo dục, khoa học và công nghệ. Các bậc lương trong bảng lương này sẽ dựa trên trình độ chuyên môn, hiệu quả công việc, và kinh nghiệm làm việc.

Ví dụ, một chuyên gia cao cấp ở bậc 1 sẽ có mức lương mới là 20.592.000 đồng, tăng từ 15.840.000 đồng trước đây. Mức lương này phản ánh trách nhiệm cao và yêu cầu chuyên môn phức tạp mà các chuyên gia này phải đảm nhận.

3.3. Bảng lương công chức lãnh đạo, quản lý

Bảng lương công chức lãnh đạo, quản lý dành cho những người nắm giữ các vị trí quản lý từ cấp thấp đến cấp cao trong các cơ quan nhà nước. Mức lương sẽ phụ thuộc vào cấp bậc lãnh đạo và số lượng nhân viên họ quản lý.

Ví dụ, một công chức loại A3.1 bậc 1 có mức lương từ 14.508.000 đồng, tăng so với mức lương 11.160.000 đồng trước 01/7/2024. Các lãnh đạo cấp cao hơn, như cấp bộ trưởng, sẽ có mức lương tương ứng cao hơn, phản ánh trách nhiệm lớn mà họ phải gánh vác.

3.4. Bảng lương công chức trong lực lượng vũ trang

Công chức thuộc lực lượng vũ trang, bao gồm quân đội và công an, sẽ có bảng lương riêng biệt dựa trên các yếu tố như thâm niên phục vụ, trách nhiệm và điều kiện làm việc. Các cấp bậc quân hàm và chức vụ càng cao thì mức lương càng lớn.

Chẳng hạn, một công chức trong quân đội với cấp hàm trung tá sẽ có mức lương khác biệt so với một công chức dân sự do tính chất đặc thù của công việc liên quan đến an ninh và quốc phòng.

3.5. Bảng lương công chức tại vùng đặc biệt khó khăn

Những công chức làm việc tại các vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn như miền núi, biên giới, hải đảo sẽ được hưởng các chế độ ưu đãi và phụ cấp riêng biệt. Các chế độ này bao gồm phụ cấp sinh hoạt, đi lại và điều kiện làm việc, nhằm khuyến khích công chức cống hiến và gắn bó lâu dài với những khu vực này.

Mức lương cơ bản cho các công chức này sẽ được tính theo bảng lương mới, cùng với các phụ cấp đặc thù, giúp đảm bảo rằng họ có mức sống hợp lý và phù hợp với điều kiện làm việc khó khăn.

4. Lộ trình và phương thức áp dụng bảng lương mới

Thời gian triển khai

Lộ trình triển khai bảng lương mới đã được xác định theo Kết luận 83-KL/TW năm 2024. Theo đó, việc triển khai sẽ bắt đầu sau năm 2026, sau khi Bộ Chính trị ban hành hệ thống Danh mục vị trí việc làm trong hệ thống chính trị. Trước thời điểm đó, các cơ quan liên quan như Ban Kinh tế Trung ương và Bộ Nội vụ sẽ phải hoàn thiện các nghiên cứu, đánh giá và đề xuất để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của bảng lương mới.

Hướng dẫn chuyển đổi từ bảng lương cũ sang mới

Quá trình chuyển đổi từ bảng lương cũ sang bảng lương mới sẽ được thực hiện theo từng giai đoạn, đảm bảo không gây rối loạn cho hệ thống lương hiện hành. Các hướng dẫn cụ thể sẽ được đưa ra nhằm giúp công chức hiểu rõ cách tính lương mới dựa trên vị trí và trách nhiệm công việc. Đồng thời, các cơ quan sẽ thực hiện các buổi tập huấn và cung cấp tài liệu hướng dẫn để hỗ trợ người lao động trong quá trình chuyển đổi.

5. Ảnh hưởng của bảng lương mới đối với công chức

Tác động tích cực

Việc áp dụng bảng lương mới theo Nghị quyết 27 dự kiến sẽ mang lại nhiều tác động tích cực. Trước hết, nó giúp nâng cao sự công bằng trong hệ thống tiền lương, đảm bảo rằng những người có trách nhiệm lớn và yêu cầu cao về chuyên môn sẽ được hưởng mức lương phù hợp với cống hiến của họ. Điều này sẽ góp phần vào việc nâng cao hiệu quả làm việc và sự gắn kết của công chức với cơ quan.

Ngoài ra, việc nâng cao mức lương cũng sẽ giúp cải thiện đời sống của công chức, đặc biệt là những người làm việc tại các vùng sâu, vùng xa, nơi điều kiện sinh hoạt khó khăn.

Những thách thức cần lưu ý

Tuy nhiên, quá trình triển khai bảng lương mới cũng đối mặt với nhiều thách thức. Một trong những thách thức lớn nhất là việc đảm bảo hệ thống lương mới phản ánh đúng năng lực và trách nhiệm của mỗi công chức, tránh tình trạng bất công hoặc thiếu minh bạch. Thêm vào đó, quá trình chuyển đổi có thể gặp khó khăn trong việc đào tạo và hướng dẫn cho công chức về cách tính lương mới.

Cuối cùng, áp lực ngân sách cũng là một yếu tố quan trọng cần được cân nhắc, bởi việc tăng lương đồng nghĩa với việc chi tiêu ngân sách lớn hơn. Điều này đòi hỏi các cơ quan nhà nước phải có kế hoạch chi tiêu hợp lý và bền vững.

Nghị quyết 27-NQ/TW đã mang đến một luồng gió mới cho hệ thống tiền lương của khu vực công, hứa hẹn sẽ tạo ra sự công bằng và minh bạch hơn trong việc trả lương cho công chức. Tuy nhiên, quá trình triển khai vẫn cần được thực hiện thận trọng và khoa học để đảm bảo tính hiệu quả và bền vững của cải cách.