7 thay đổi lớn về lương cán bộ, công chức, viên chức mới nhất

1. Bảng lương chức vụ đối với các chức danh lãnh đạo trong hệ thống chính trị 

Cải cách tiền lương không chỉ là bước tiến quan trọng trong chính sách phát triển con người mà còn là nhân tố thúc đẩy hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị. Một trong những nội dung trọng tâm của Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 là việc xây dựng, ban hành hệ thống bảng lương mới dựa trên vị trí việc làm, chức danh, và chức vụ lãnh đạo, thay thế hoàn toàn hệ thống bảng lương hiện hành. Việc chuyển đổi từ lương cũ sang lương mới được thiết kế theo nguyên tắc bảo đảm không thấp hơn mức lương hiện hưởng, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước tới quyền lợi của cán bộ, công chức, viên chức.

Điểm nổi bật trong cải cách lần này là việc thiết kế bảng lương chức vụ áp dụng cho cán bộ, công chức, viên chức giữ chức vụ lãnh đạo (thông qua bầu cử hoặc bổ nhiệm) trong hệ thống chính trị từ Trung ương tới cấp xã. Hệ thống bảng lương này được xây dựng dựa trên những nguyên tắc cơ bản nhằm đảm bảo tính minh bạch, công bằng, và logic trong cơ cấu tiền lương.

Nguyên tắc 1: Thể hiện rõ thứ bậc trong hệ thống chính trị

Mức lương chức vụ không chỉ phản ánh vị trí, vai trò của từng chức danh trong hệ thống chính trị mà còn đảm bảo các tiêu chí sau:

• Hưởng lương theo chức vụ cao nhất: Trong trường hợp một cá nhân đồng thời giữ nhiều chức vụ, mức lương chức vụ cao nhất sẽ được áp dụng.
• Cùng chức vụ, cùng mức lương: Các vị trí lãnh đạo có chức danh tương đương sẽ được áp dụng mức lương chức vụ giống nhau, đảm bảo sự thống nhất trong hệ thống lương bổng.
• Cấp trên hưởng lương cao hơn cấp dưới: Nguyên tắc này khẳng định tính thứ bậc và vai trò lãnh đạo trong cơ cấu tổ chức.

Nguyên tắc 2: Quy định mức lương chức vụ theo loại chức vụ tương đương

Một trong những thay đổi lớn là việc quy định một mức lương chức vụ cố định cho mỗi loại chức vụ tương đương, nhằm xóa bỏ sự phân biệt không cần thiết.

• Không phân loại bộ, ngành, ban, ủy ban ở Trung ương: Tất cả các chức danh lãnh đạo ở Trung ương sẽ áp dụng bảng lương chức vụ chung, không phân biệt giữa các bộ, ngành, hay cơ quan tương đương.
• Không phân biệt địa phương: Ở cấp địa phương, các chức danh lãnh đạo cùng vị trí sẽ áp dụng mức lương chức vụ như nhau, bất kể sự phân loại đơn vị hành chính. Sự khác biệt, nếu có, sẽ được thể hiện qua chế độ phụ cấp thay vì mức lương cơ bản.

Công tác phân loại chức vụ lãnh đạo tương đương trong hệ thống chính trị nhằm thiết kế bảng lương chức vụ một cách khoa học và đồng bộ. Đây là nhiệm vụ quan trọng, được giao cho Bộ Chính trị thực hiện sau khi báo cáo và được Ban Chấp hành Trung ương thông qua.

Một trong những thay đổi cốt lõi là việc xóa bỏ mức lương cơ sở và hệ số lương hiện nay. Thay vào đó, bảng lương mới sẽ quy định mức lương cơ bản bằng số tiền cụ thể, giúp đơn giản hóa và minh bạch hóa cách tính lương, đồng thời giảm thiểu những bất cập của hệ thống cũ. Đối với những người làm công việc thừa hành, phục vụ (yêu cầu trình độ dưới trung cấp), Nghị quyết yêu cầu thực hiện chế độ hợp đồng lao động hoặc hợp đồng cung cấp dịch vụ, thay vì áp dụng bảng lương công chức, viên chức. Điều này không chỉ đảm bảo tính linh hoạt mà còn tối ưu hóa nguồn nhân lực trong khu vực công.

Mức tiền lương thấp nhất của công chức, viên chức trong khu vực công sẽ được xác định dựa trên:

• Công việc yêu cầu trình độ trung cấp (bậc 1).
• Mức lương không được thấp hơn mức tiền lương tối thiểu của lao động qua đào tạo trong khu vực doanh nghiệp.

Hệ thống tiền lương mới sẽ từng bước tiệm cận với quan hệ tiền lương trong khu vực doanh nghiệp, dựa trên nguồn lực của Nhà nước. Việc này giúp nâng cao tính cạnh tranh, thu hút nhân tài vào khu vực công, đồng thời thúc đẩy hiệu quả làm việc của cán bộ, công chức, viên chức. Cải cách tiền lương cũng bao gồm việc hoàn thiện chế độ nâng bậc lương thường xuyên và trước thời hạn.

2. Xây dựng hệ thống bảng lương chuyên môn

Ngày 01/7/2024 sẽ đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lĩnh vực quản lý tài chính và nhân sự của Việt Nam khi chính sách cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 chính thức được triển khai. Thông qua Nghị quyết 104/2023/QH15 về Dự toán Ngân sách Nhà nước năm 2024, Quốc hội đã quyết định thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương với những thay đổi mang tính cách mạng. Đây không chỉ là giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước mà còn hướng đến mục tiêu cải thiện đời sống của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trên cả nước.

Để hiện thực hóa mục tiêu cải cách tiền lương, nguồn kinh phí sẽ được huy động từ:

• Nguồn cải cách tiền lương tích lũy của ngân sách trung ương và ngân sách địa phương.
• Một phần bố trí trong dự toán chi cân đối ngân sách nhà nước.

Theo tinh thần của Nghị quyết 27-NQ/TW, cải cách tiền lương sẽ bao gồm việc xây dựng và ban hành một hệ thống bảng lương mới dựa trên vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo, thay thế hoàn toàn hệ thống bảng lương hiện hành. Một điểm nhấn quan trọng là việc chuyển đổi từ lương cũ sang lương mới được cam kết đảm bảo mức lương không thấp hơn tiền lương hiện hưởng, bảo vệ quyền lợi của người lao động trong khu vực công.

Đặc biệt, đối với công chức và viên chức không giữ chức danh lãnh đạo, hệ thống lương mới sẽ bao gồm 01 bảng lương chuyên môn, nghiệp vụ áp dụng thống nhất. Hệ thống này được thiết kế với các nguyên tắc cụ thể nhằm tạo động lực và đảm bảo công bằng:

- Cùng mức độ phức tạp công việc, mức lương như nhau

Những công việc có cùng mức độ phức tạp sẽ được hưởng mức lương ngang bằng, không phân biệt chức danh hay lĩnh vực làm việc. Điều kiện lao động đặc thù hoặc có yếu tố ưu đãi nghề sẽ được bù đắp thông qua chế độ phụ cấp theo nghề, thay vì cộng trực tiếp vào lương như trước đây.

- Sắp xếp lại nhóm ngạch và số bậc trong ngạch công chức, viên chức

Việc tổ chức lại nhóm ngạch và số bậc lương trong ngạch công chức, chức danh nghề nghiệp viên chức nhằm đơn giản hóa hệ thống lương hiện hành, đồng thời tạo cơ hội để khuyến khích cán bộ, công chức, viên chức nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng nguồn nhân lực mà còn tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh trong hệ thống công vụ.

- Bổ nhiệm vào ngạch gắn với vị trí việc làm

Một thay đổi lớn trong hệ thống lương mới là việc bổ nhiệm vào ngạch công chức hoặc chức danh nghề nghiệp viên chức phải được gắn chặt với vị trí việc làm và cơ cấu tổ chức. Quy trình này đảm bảo sự hợp lý trong phân công lao động, tránh tình trạng chồng chéo hoặc bổ nhiệm không đúng chuyên môn.

Cải cách tiền lương không chỉ là giải pháp nâng cao thu nhập mà còn là động lực thúc đẩy chất lượng và hiệu quả công việc, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chuyên nghiệp, tận tâm và trách nhiệm. Trong bối cảnh hiện nay, khi nền kinh tế đang từng bước hội nhập sâu rộng, việc cải cách tiền lương càng trở nên cấp thiết để khu vực công giữ vững vai trò trụ cột, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.

3. Xây dựng Bảng lương áp dụng đối với sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, sĩ quan, hạ sĩ quan Công an nhân dân

Theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP, mức lương cơ sở áp dụng đối với sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, viên chức quốc phòng và lao động hợp đồng thuộc Quân đội nhân dân Việt Nam được quy định là 2.340.000 đồng/tháng.

Dựa trên mức lương cơ sở này, cùng với Bảng lương cấp bậc quân hàm sĩ quan và cấp hàm cơ yếu tại Bảng 1 Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư 41/2023/TT-BQP, lương của sĩ quan được xác định theo bảng sau:

4. Bảng lương quân nhân chuyên nghiệp quân đội, chuyên môn kỹ thuật công an 

Theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP, mức lương cơ sở áp dụng đối với sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, viên chức quốc phòng và lao động hợp đồng thuộc Quân đội nhân dân Việt Nam được quy định là 2.340.000 đồng/tháng.

- Dựa trên Bảng 5 Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư 41/2023/TT-BQP, mức lương quân nhân chuyên nghiệp và chuyên môn kỹ thuật cơ yếu được tính dựa trên hệ số lương tương ứng với từng bậc và nhóm. 

- Mục 1 Bảng 6 ban hành kèm Nghị định 204/2004/NĐ-CP quy định hệ số lương sĩ quan Công an nhân dân. 

Công thức tính lương chung là: Mức lương = Hệ số lương X Mức lương cơ sở

5. Xây dựng Bảng lương công nhân quốc phòng, công nhân công an

Từ ngày 01/7/2024, theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP, mức lương cơ sở sẽ là 2.340.000 đồng/tháng. Mỗi công nhân quốc phòng sẽ có một hệ số lương tùy theo vị trí công tác, chức danh và thâm niên công tác. Hệ số này được quy định trong các văn bản cụ thể và có thể khác nhau giữa các bộ phận và cấp bậc trong quân đội.

Mức lương của công nhân quốc phòng được quy định trong Nghị định 19/2017/NĐ-CP, theo công thức tính như sau: Mức lương = Hệ số lương X Mức lương cơ sở

6. Tiền lương mới không thấp hơn lương cũ

Bắt đầu từ 01/7/2024, cải cách tiền lương sẽ được thực hiện theo Nghị quyết 27-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Cải cách tiền lương sẽ có sự thay đổi rõ rệt trong cơ cấu tiền lương của công chức, viên chức, bao gồm:

• Lương cơ bản: Chiếm khoảng 70% tổng quỹ lương, được xem là mức thu nhập cơ bản, đảm bảo ổn định và phản ánh công việc của từng vị trí.
• Các khoản phụ cấp: Chiếm khoảng 30% tổng quỹ lương, bổ sung thêm cho các đối tượng có công việc đặc thù, khu vực khó khăn, hay theo chức vụ, nhiệm vụ đặc biệt.
• Tiền thưởng: Một phần không thể thiếu trong việc khuyến khích cán bộ, công chức, viên chức làm việc hiệu quả. Quỹ tiền thưởng dự kiến chiếm khoảng 10% tổng quỹ tiền lương hàng năm (không bao gồm phụ cấp).

Theo Nghị quyết 27-NQ/TW, tại Khoản 3 Mục III, có quy định rõ về việc xây dựng, ban hành hệ thống bảng lương mới cho công chức, viên chức, thay thế hệ thống bảng lương cũ. Một trong những điểm quan trọng là khi chuyển xếp lương cũ sang lương mới, phải bảo đảm lương mới không thấp hơn tiền lương hiện hưởng. Điều này có nghĩa là, dù có thực hiện cải cách, người lao động sẽ không bị thiệt thòi về mặt lương, và lương mới sẽ được thiết lập sao cho tối thiểu bằng hoặc cao hơn mức lương hiện tại của từng cán bộ, công chức. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của người lao động, đồng thời thúc đẩy cải cách một cách công bằng và bền vững.

7. Lương thấp nhất cũng không thấp hơn 5 triệu

Mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo các cơ quan chức năng chuẩn bị kỹ lưỡng, báo cáo cấp có thẩm quyền và tổ chức thực hiện chế độ tiền lương mới từ ngày 1/7/2024. Theo chỉ đạo của Thủ tướng, mục tiêu là xây dựng một hệ thống tiền lương công bằng, tổng thể và thống nhất, đồng thời lương mới phải cao hơn lương cũ, bảo đảm quyền lợi cho mọi đối tượng công chức, viên chức, lực lượng vũ trang.

Đây là bước quan trọng trong tiến trình cải cách chính sách tiền lương, nhằm tạo động lực cho cán bộ công chức, viên chức và lực lượng vũ trang tiếp tục cống hiến và nâng cao hiệu quả công việc. Theo ông Vũ Đăng Minh, Bộ Nội vụ cùng với các bộ, ngành liên quan đã hoàn thiện hồ sơ để trình lên Bộ Chính trị xin ý kiến về các nội dung cơ bản của cải cách này. 

Ông Minh đã chỉ ra một số vấn đề cần phải xin ý kiến và thảo luận với Bộ Chính trị trước khi thực hiện cải cách tiền lương. Trong đó, đề cập đến chế độ trợ cấp đối với cán bộ, công chức có mức lương cơ bản thấp hơn mức lương tối thiểu vùng. Để đảm bảo đời sống của các cán bộ, công chức, Bộ Nội vụ đề xuất mức lương tối thiểu vùng cho các đối tượng này vào khoảng 5 triệu đồng. Mức này sẽ là mức thấp nhất, bảo đảm các cán bộ, công chức có thể sống được với mức lương cố định.

rong cải cách tiền lương lần này là lương tối thiểu vùng cho các đối tượng cán bộ, công chức có mức lương cơ bản thấp. Bộ Nội vụ đang đề xuất mức lương khoảng 5 triệu đồng/tháng cho đối tượng này, bảo đảm không có ai có mức lương dưới mức này. Tuy nhiên, con số này vẫn phải chờ Bộ Chính trị phê duyệt trước khi chính thức áp dụng.

Từ ngày 01/7/2024, cải cách tiền lương sẽ được thực hiện nhằm nâng cao đời sống cho cán bộ, công chức và viên chức, đồng thời thúc đẩy các chính sách quản lý nhà nước. Bằng cách bảo đảm lương mới không thấp hơn lương cũ, cùng với việc xây dựng các chế độ lương phù hợp, công bằng và ổn định, mục tiêu là giúp các cán bộ, công chức cảm thấy yên tâm và cống hiến lâu dài cho đất nước.

Xem thêm >>> Các chế độ phụ cấp khi cải cách tiền lương từ ngày 01/7/2024

Khi quý khách có thắc mắc về quy định pháp luật, vui lòng liên hệ đến hotline 19006162 hoặc gửi thư tư vấn đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để được giải đáp.