1. Ngày Tết ông Công ông Táo là gì?
Lễ Tết ông Công ông Táo đặt trong lòng người dân Việt Nam là một truyền thống vững mạnh, diễn ra trong những ngày trước Tết Nguyên Đán. Theo truyền thuyết dân gian, vào ngày 23 tháng Chạp, Táo quân - ba vị thần Đất, Nhà và Bếp núc, sẽ cưỡi cá chép bay về trời để báo cáo về mọi sự kiện trong gia đình đến Ngọc Hoàng. Tin người xưa cho rằng, Ngọc Hoàng sẽ dựa vào thông tin từ Táo quân để quyết định thưởng hay phạt gia chủ.
Do đó, mỗi năm vào ngày 23 tháng Chạp, mọi gia đình tổ chức lễ Tết ông Công ông Táo nhằm biểu lộ lòng biết ơn đối với Táo quân và hy vọng cho một năm mới tràn đầy ấm no. Đồng thời, đây cũng là dịp để gia đình sum họp, quây quần sau một năm làm việc vất vả.
Theo quan niệm truyền thống, Táo quân không chỉ là vị thần giám sát mọi hoạt động trong gia đình, mà còn được coi là người bảo vệ khỏi sự xâm phạm của ma quỷ, giúp gia đình duy trì sự bình yên. Việc thờ cúng ông Công ông Táo mang ý nghĩa cầu mong sự yên bình, ấm no, đầy đủ trong năm mới, đặc biệt là với sự giúp đỡ của "thần Bếp" cai quản việc bếp núc trong gia đình.
Lễ cúng ông Công ông Táo không chỉ là một nghi lễ truyền thống quan trọng mà còn là cơ hội để tạ lễ năm cũ, đưa ông Công ông Táo trở về trời để báo cáo về công việc của gia đình và cầu nguyện cho một năm mới đầy may mắn và bình an. Năm 2024, nhiều người quan tâm đến việc cúng ông Công ông Táo vào ngày nào là tốt nhất để chuẩn bị cúng một cách chu đáo, nhằm đảm bảo mang lại nhiều may mắn cho gia đình.
Hình ảnh minh họa (nguồn sưu tầm)
2. Cúng ông Công ông Táo năm Giáp Thìn 2024 vào ngày, giờ nào đẹp nhất?
Theo truyền thống, mỗi năm, ngày cúng tiễn ông Công ông Táo về trời được xác định là ngày 23 tháng Chạp (tức 23/12 Âm lịch). Trong năm 2024, ngày này sẽ rơi vào ngày thứ Sáu, hay ngày mùng 2 tháng 2 năm 2024 theo Dương lịch. Theo quan niệm phong thủy, ngày này còn được gọi là ngày Thanh Long Kiếp, có ý nghĩa là một ngày thuận lợi cho việc xuất hành, thực hiện các công việc, với triển vọng đạt được kết quả tích cực.
Vì vậy, ngày ông Công ông Táo về trời trong năm 2024, được xác định là ngày Thanh Long Kiếp, được coi là thời điểm lý tưởng để các gia đình thực hiện nghi lễ truyền thống này. Theo quan niệm phong thủy, việc lựa chọn ngày và giờ cúng ông Công ông Táo trong năm 2024 sẽ có ảnh hưởng lớn đến vận may của gia đình trong năm mới, đồng thời mang lại những điều may mắn và thịnh vượng.
Dưới đây là những ngày và giờ cúng hoàng đạo bạn có thể áp dụng để thực hiện lễ cúng vào ngày 23 tháng Chạp một cách trọn vẹn, mang lại bình an, tài lộc và may mắn:
- Ngày 17 tháng Chạp (tức 08/1/2024 Dương lịch): Ngày Bính Dần, là ngày Hoàng đạo Kim Quỹ.
Khung giờ đẹp: Tý (23h-1h), Sửu (1h-3h), Thìn (7h-9h), Tỵ (9h-11h), Mùi (13h-15h), Tuất (19h-21h).
- Ngày 18 tháng Chạp (tức 09/1/2024 Dương lịch): Ngày Đinh Mão, là ngày Hoàng Đạo.
Khung giờ đẹp: Tý (23h-1h), Dần (3h-5h), Mão (5h-7h), Ngọ (11h-13h), Mùi (13h-15h), Dậu (17h-19h).
- Ngày 20 tháng Chạp (tức 11/01/2024 Dương lịch): Ngày Kỷ Tỵ, là ngày Hoàng đạo Ngọc Đường.
Khung giờ đẹp: Sửu (1h-3h), Thìn (7h-9h), Ngọ (11h-13h), Mùi (13h-15h), Tuất (19h-21h), Hợi (21h-23h).
Lưu ý: Giờ Ngọ ngày 20 tháng Chạp là giờ Tốc hỷ, là thời điểm tốt nhất để cúng Táo quân.
- Ngày 21 tháng Chạp (tức 12/01/2024 Dương lịch):
Khung giờ đẹp: Mão (5h-7h), Ngọ (11h-13h), Thân (15h-17h), Dậu (17h-19h).
Lưu ý: Giờ Ngọ được xem là thời điểm tốt nhất.
- Ngày 23 tháng Chạp (tức 14/1/2024 Dương lịch): Ngày Nhâm Thân, Hoàng Đạo Tư Mệnh.
Khung giờ đẹp: Thìn (7h-9h), Tỵ (9h-11h).
Lưu ý: Giờ Thìn được coi là giờ tốt nhất trong ngày. Tránh cúng vào giờ Ngọ vì đây là giờ xấu.
Không nên cúng muộn hơn 12h trưa ngày 23 tháng Chạp, vì giờ Ngọ là lúc ông Công ông Táo được cho là bay về trời. Tuyệt đối không nên cúng sau ngày 23 tháng Chạp.
3. Mâm cúng ông Công ông Táo bao gồm những gì?
3.1. Lễ vật
- Ba chiếc mũ được dành cho ông Công ông Táo bao gồm hai mũ cho nam và một mũ cho nữ. Mũ của ông Táo nam được trang trí với hai cánh chuồn, trong khi mũ của ông Táo nữ không có cánh chuồn. Những chiếc mũ này được thiết kế với gương nhỏ hình tròn lấp lánh và dây kim tuyết màu sắc tươi tắn. Màu sắc của mũ, áo, và hia của ông Công ông Táo thay đổi hàng năm theo nguyên tắc ngũ hành.
- Hia ông Táo, vàng mã tượng trưng.
- Các vật phẩm lễ vật khác bao gồm một đĩa hoa quả, một ấm trà sen, ba chén rượu, một quả bưởi, một quả cau, lá trầu, và một lọ hoa cúc.
Những vật phẩm vàng như mũ, áo, và hia sẽ được đốt sau buổi lễ cúng ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp, cùng với việc thay thế bằng bài vị mới cho ông Táo công.
3.2. Mâm cỗ cúng
Tùy thuộc vào điều kiện cụ thể, ngoài các lễ vật chính như đã nêu trên, có thể thực hiện lễ mặn với các món như xôi gà, chân giò luộc, các món nấu từ nấm, măng hoặc lễ chay với trầu cau, hoa, quả, giấy vàng, giấy bạc để tiễn Táo quân.
Bàn cúng ông Táo trong truyền thống thường bao gồm những món cơ bản như:
- 1 đĩa gạo, 1 đĩa muối
- 1 con gà trống luộc được tỉa ớt hoặc hoa hồng (thay thế được bằng thịt heo luộc hoặc vịt quay)
- 1 bát canh mọc hoặc canh măng
- 1 đĩa xào thập cẩm
- 1 đĩa giò, chả rán hoặc thịt đông
- 1 đĩa xôi gấc
- 1 đĩa chè kho
- Cá chép (sống hoặc rán), vì theo quan niệm, cá chép là phương tiện để ông Táo lên trời.
Trong truyền thống, đôi khi đồ cúng chỉ gồm trà, bánh, kẹo với mong muốn Táo quân "ngọt giọng", không nhất thiết phải là mâm cỗ mặn với đầy đủ các món như đã mô tả. Riêng đối với gia đình có trẻ con, có thể thêm một con gà luộc vào lễ cúng ông Táo. Con gà này thường là loại gà cồ mới tập gáy, biểu tượng cho sự mạnh mẽ và sinh khí mạnh mẽ của đứa trẻ sau này.
So với trước đây, mâm cỗ cúng ông Công, ông Táo ngày nay đã trở nên đơn giản hơn, không còn yêu cầu phải có đầy đủ các món ăn truyền thống. Mặc dù không cầu kỳ, mâm cỗ vẫn cần phải trang trọng và chu đáo, thể hiện tấm lòng thành kính của gia chủ trước bàn thờ vị thần cai quản đất đai và vị thần bảo trì bếp núc.
>> Xem thêm: Ban thần Tài có cần cúng ông Công ông Táo không?
4. Những điều lưu ý khi cúng ông Công, ông Táo
Vàng mã được sử dụng trong lễ cúng ông Công, ông Táo bao gồm quần áo, hia, và tiền âm phủ, những vật phẩm này sẽ được đốt cháy sau khi cúng vào ngày 23 tháng Chạp, đồng thời thay thế bằng bài vị mới cho Táo công. Quá trình cúng ông Công, ông Táo cần được thực hiện trước thời điểm ông Táo cưỡi cá chép về trời, tức là trước 12h ngày 23 tháng Chạp. Do đó, tùy thuộc vào điều kiện cụ thể, mỗi gia đình có thể tiến hành lễ cúng từ ngày 20 tháng Chạp đến 23 tháng Chạp.
Trong mâm cỗ cúng ông Công, ông Táo, cá chép là một yếu tố không thể thiếu. Nhiều vùng miền thậm chí còn cúng cá chép sống với ý nghĩa "cá chép hóa rồng" để đưa các vị Táo về thiên đình. Cá chép sau khi được cúng thường được phóng sinh, tức thả ra ao hồ hoặc sông. Trong trường hợp không có thời gian hoặc điều kiện để mua cá sống, gia đình có thể tạo cá chép giấy cùng với vàng mã và tiền âm phủ.
Sau khi hoàn tất lễ cúng, việc thắp hương và thực hiện nghi lễ khấn vái, gia đình chờ hương tàn và tiếp tục thắp thêm một tuần hương nữa. Sau đó, thực hiện lễ tạ rồi hóa vàng mã, thả cá chép ra ao, hồ, sông, suối... nhằm chở ông Táo lên chầu trời.
Trong khi thực hiện nghi lễ cúng ông Công, ông Táo năm 2024, gia đình cần chú ý đến một số điều để tránh rủi ro và không mời vận xấu vào nhà:
- Ăn mặc kín đáo, sạch sẽ khi thực hiện lễ cúng; đọc văn khấn cần được thực hiện với thái độ trang nghiêm, giọng đọc to, rõ ràng, và mạch lạc.
- Khi thả cá chép, cần chọn nơi sạch sẽ, nước trong, và chỉ thả cá mà không sử dụng túi nilon.
- Tránh đốt tiền âm phủ, vì ông Công ông Táo là thần tiên, không phải là linh hồn người đã khuất.
- Tránh cầu xin quá mức về phú quý hay sự no đủ, thay vào đó, tập trung vào sự bình an và hạnh phúc cho gia đình.
- Mâm cúng có thể đơn giản nhưng quan trọng nhất là lòng thành tâm khi thực hiện lễ cúng, không cần thiết phải quá phức tạp về mặt lễ nghi.
Bài viết liên quan: Văn khấn ông Công ông Táo ngày 23 tháng Chạp chuẩn nhất
Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết của Luật Minh Khuê về: Cúng ông Công ông Táo năm Giáp Thìn 2024 vào ngày, giờ nào đẹp nhất? Xin cảm ơn quý bạn đọc đã quan tâm theo dõi!