1. Phấn đấu giảm 10% đầu mối các tổ chức khoa học và công nghệ công lập?
Ngày 13/3/2024, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định 229/QĐ-TTg, chính thức phê duyệt Quy hoạch mạng lưới tổ chức khoa học và công nghệ công lập thời kỳ 2021 - 2030, với tầm nhìn đến năm 2050. Trong bối cảnh này, việc phấn đấu giảm 10% đầu mối các tổ chức khoa học và công nghệ công lập trở thành một trong những mục tiêu cốt lõi của chiến lược phát triển quốc gia.
Mục tiêu cụ thể được đề ra là tiếp tục kiện toàn và sắp xếp lại các tổ chức Khoa học và Công nghệ (KH&CN) công lập, nhằm thực hiện việc giảm đầu mối hợp lý và đồng thời tạo điều kiện cho sự hình thành các tổ chức mới phù hợp với xu hướng phát triển của thế giới cũng như đáp ứng yêu cầu của phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
- Đến năm 2025, mục tiêu đặt ra là giảm 10% đầu mối của các tổ chức KH&CN công lập so với thời kỳ 2016 - 2020. Đây là bước đi quan trọng để cải thiện hiệu suất và tối ưu hóa cơ cấu tổ chức, từ đó tăng khả năng hấp thụ và áp dụng công nghệ tiên tiến, cũng như nâng cao chất lượng và hiệu quả của hoạt động nghiên cứu và phát triển.
- Ngoài ra, để nâng cao năng lực nghiên cứu, việc tiếp cận với chuẩn quốc tế là không thể thiếu. Dự kiến đến năm 2025, có khoảng 25 - 30 tổ chức KH&CN công lập sẽ được xếp hạng ở cấp khu vực và thế giới. Góp phần tăng cường uy tín và sự công nhận quốc tế, mở ra cơ hội hợp tác và hỗ trợ nguồn lực từ cộng đồng quốc tế.
- Cũng theo quy hoạch, việc hình thành hệ thống trung tâm đổi mới sáng tạo và trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo công lập trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương sẽ được ưu tiên. Dự kiến đến năm 2025, sẽ có 03 trung tâm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được hình thành tại các vùng Bắc, Trung và Nam, với mục tiêu phấn đấu 40% địa phương hình thành tổ chức KH&CN công lập có chức năng đổi mới sáng tạo.
- Đến năm 2030, mục tiêu sẽ được nâng cao khi 100% địa phương dự kiến sẽ hình thành tổ chức KH&CN công lập có chức năng đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, là kết quả của việc kiện toàn tổ chức đối với các tổ chức KH&CN công lập, đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn.
- Đồng thời, việc nghiên cứu và thành lập các trung tâm tích hợp KH&CN hiện đại cũng là một trong những hướng đi quan trọng. Dự kiến sẽ thành lập trung tâm này tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, với kế hoạch mở rộng đến các vùng kinh tế - xã hội trọng điểm.
- Về nhân lực nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, việc tăng cường số lượng nhân lực là mục tiêu quan trọng. Dự kiến đến năm 2025, tỉ lệ nhân lực nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ (quy đổi toàn thời gian) sẽ đạt 10 người trên một vạn dân, và đến năm 2030 sẽ đạt 12 người trên một vạn dân.
Như vậy thì những nỗ lực này không chỉ nhằm tối ưu hóa cơ cấu tổ chức và tăng cường năng lực nghiên cứu, mà còn hướng đến việc xây dựng một hệ sinh thái KH&CN công lập phát triển, đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển bền vững của đất nước.
2. Đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật của tổ chức khoa học và công nghệ công lập
Đầu tư vào cơ sở vật chất kỹ thuật của các tổ chức Khoa học và Công nghệ (KH&CN) công lập đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước. Trong bối cảnh này, chính phủ đã và đang triển khai các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả sử dụng diện tích đất, không gian làm việc, cũng như đầu tư vào thiết bị nghiên cứu và phát triển công nghệ, nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của hoạt động nghiên cứu và đổi mới sáng tạo.
- Về diện tích đất xây dựng tổ chức KH&CN công lập: Bảo đảm diện tích đất sử dụng cho các tổ chức KH&CN công lập là một phần quan trọng của việc xác định và đảm bảo cơ sở vật chất kỹ thuật. Cần phải đồng bộ và thống nhất với các quy hoạch tổng thể quốc gia và các quy định về đất đai. Thông qua việc tham chiếu đến Nghị quyết số 39/2021/QH15 và các tài liệu pháp lý liên quan khác, chính phủ cam kết tối ưu hóa việc sử dụng đất quốc gia, đồng thời đảm bảo rằng các tổ chức KH&CN công lập được cung cấp diện tích đủ để phát triển hoạt động của mình.
- Về không gian làm việc của tổ chức KH&CN công lập: Đảm bảo một không gian làm việc hiệu quả và phù hợp là yếu tố quan trọng để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động nghiên cứu và đổi mới sáng tạo. Đến năm 2030, dự kiến khoảng 14% tổng số tổ chức KH&CN công lập sẽ được bổ sung thêm diện tích sử dụng để xây dựng và nâng cấp trụ sở làm việc, phòng thí nghiệm, khu thử nghiệm, trạm, trại, đáp ứng nhu cầu hoạt động KH&CN và đổi mới sáng tạo.
Đây là một bước quan trọng để nâng cao năng lực và hiệu suất của các tổ chức này trong tương lai. Trong giai đoạn tiếp theo, từ 2030 đến 2050, dự kiến sẽ tiếp tục tăng diện tích sử dụng cho không gian làm việc của các tổ chức KH&CN công lập lên khoảng 15%. Nhấn mạnh cam kết của chính phủ trong việc đầu tư vào cơ sở vật chất kỹ thuật, nhằm đảm bảo rằng các tổ chức này có điều kiện tốt nhất để tiến hành nghiên cứu và phát triển.
- Thiết bị nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ: Đầu tư vào thiết bị nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu suất và chất lượng của hoạt động nghiên cứu. Chính phủ ưu tiên bảo đảm rằng các tổ chức KH&CN công lập được trang bị đầy đủ và tiên tiến nhất các thiết bị này, đặc biệt là cho các nhiệm vụ nghiên cứu quan trọng như nghiên cứu trọng điểm quốc gia, liên ngành và liên vùng. Tăng cường khả năng tiếp cận công nghệ mới và đẩy mạnh quá trình đổi mới sáng tạo trong đất nước.
Như vậy thì việc đầu tư vào cơ sở vật chất kỹ thuật của các tổ chức KH&CN công lập không chỉ là đảm bảo môi trường làm việc hiệu quả mà còn là một bước quan trọng để thúc đẩy sự phát triển khoa học và công nghệ, góp phần vào sự thịnh vượng bền vững của đất nước.
3. Quy định về giải pháp về phát triển nhân lực KH&CN
Quy định về giải pháp phát triển nhân lực trong lĩnh vực Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đóng vai trò quan trọng trong việc xác định và thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế và xã hội. Chính phủ đã và đang tập trung vào việc thiết lập các chiến lược và chính sách nhằm cải thiện chất lượng và hiệu suất của đội ngũ nhân lực KH&CN, từ việc chuẩn hóa đến đào tạo và thu hút tài năng.
- Chuẩn hóa đội ngũ cán bộ KH&CN: Chuẩn hóa đội ngũ cán bộ KH&CN theo tiêu chuẩn chức danh, vị trí việc làm được cơ quan có thẩm quyền ban hành là một trong những yếu tố quan trọng để đảm bảo sự đồng nhất và chất lượng của nguồn nhân lực. Việc triển khai Đề án đào tạo, bồi dưỡng nhân lực KH&CN cả trong nước và nước ngoài, được tài trợ bằng ngân sách nhà nước, cùng với việc khuyến khích cán bộ nâng cao trình độ chuyên môn thông qua các chương trình học bổng và tham gia nhiệm vụ khoa học và công nghệ, sẽ giúp tạo ra một đội ngũ cán bộ chất lượng và đa dạng.
- Phân cấp, phân quyền: Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền theo hướng tăng quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của tổ chức KH&CN trong việc sử dụng và trọng dụng nhân lực KH&CN là một bước đi quan trọng để tăng cường sự linh hoạt và hiệu quả trong hoạt động nghiên cứu và đổi mới sáng tạo. Việc này giúp tạo điều kiện cho các cán bộ có khả năng tự quản lý và phát triển nguồn lực nhân lực của mình một cách hiệu quả nhất.
- Thu hút chuyên gia: Để tăng cường khả năng tiếp cận với kiến thức và công nghệ tiên tiến, việc thu hút chuyên gia là người Việt Nam ở nước ngoài và chuyên gia người nước ngoài tham gia hoạt động KH&CN tại các tổ chức KH&CN công lập là điều cần thiết. Việc này không chỉ giúp nâng cao trình độ chuyên môn mà còn mở ra cơ hội hợp tác và trao đổi kinh nghiệm giữa Việt Nam và cộng đồng quốc tế.
- Đào tạo đội ngũ cán bộ đổi mới sáng tạo: Tăng cường xây dựng, đào tạo và phát triển đội ngũ cán bộ triển khai công tác đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là một phần quan trọng của chiến lược phát triển KH&CN. Việc này giúp tạo ra một môi trường thuận lợi cho việc áp dụng công nghệ mới và phát triển các ý tưởng sáng tạo, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước.
Như vậy thì việc áp dụng các giải pháp phát triển nhân lực trong lĩnh vực KH&CN là một bước quan trọng để tạo ra một đội ngũ nhân lực chất lượng và đa dạng, từ đó đảm bảo rằng Việt Nam có thể cạnh tranh và phát triển trong thời đại hiện đại của công nghệ và sáng tạo.
Nếu như các bạn còn có những vướng mắc vui lòng liên hệ 19006162 hoặc lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ
Tham khảo thêm: Khoa học và công nghệ có nhiệm vụ như thế nào? Lấy ví dụ minh họa
