Chủ nghĩa trọng thương (mercantilism) là tư tưởng và chính sách kinh tế hình thành ở Anh và Pháp trong thế kỷ 17 cùng với sự phát triển của tư bản thương mại. Các nhà trọng thương nhấn mạnh tầm quan trọng của thương mại và ngoại thương.
Chủ nghĩa trọng thương là tư tưởng kinh tế đầu tiên của giai cấp tư sản, ra đời trước hết ở Anh vào khoảng những năm 1450, phát triển tới giữa thế kỷ thứ XVII và sau đó bị suy đồi. Nó ra đời trong bối cảnh phương thức sản xuất phong kiến tan rã, phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa mới ra đời
Hệ thống tư tưởng kinh tế đầu tiên của xã hội là chủ nghĩa trọng thương, vì vậy nó được xem là một thành tựu và đồng thời có những hạn chế. Vậy cụ thể chủ nghĩa trọng thương (mercantilism) là gì? Hãy cùng Luật Minh Khuê tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Chủ nghĩa trọng thương là một ứng dụng thực hành giả thuyết kinh tế, được sử dụng rộng rãi ở châu Âu từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XVIII, thúc đẩy việc chính quyền điều phối nền kinh tế quốc gia với mục đích làm tăng quyền lực nhà nước đó bằng việc làm suy giảm sức mạnh của các nước đối địch
Chủ nghĩa trọng thương chủ trương chính sách bảo hộ mậu dịch (chế độ thuế quan bảo hộ) nhằm bảo hộ cho giới doanh thương quốc nội trên thị trường nước ngoài và tạo ra những hạn chế đối với giới giao thương ngoại quốc trên thị trường trong nước.
Chủ nghĩa Trọng thương suy sụp khi “những sai lầm” dần dần bộc lộ 1 cách rõ ràng. Chủ nghĩa Tự do và mậu dịch tự do có thể tạo ra những biện pháp thay thế, khắc phục những sai lầm của chủ nghĩa trọng thương
Điều tiết kinh tế ở mức độ địa phương trong chủ nghĩa Trọng thương ở Anh về cơ bản có hình thức giống như xã hội đương đại. Công ty được cấp giấy phép và sự cạnh tranh giữa các nhà cung cấp do đó bị hạn chế
Niềm tin chắc chắn cho rằng của cải được tối đa hóa thông qua việc tích lũy tiền đồng do thặng dư mậu dịch tạo ra là một trong những quan điểm bất thường trong chủ nghĩa Trọng thương. Nhiều người theo phái Trọng thương hiểu lầm về tác dụng của sự gia tăng lượng cung cấp tiền tệ trong nước
Một trong những người biện hộ chủ nghĩa Trọng thương nổi tiếng nhất là biện hộ của Keynes. Trong quyển General Theory of Employment, Interest and Money, Keynes ca ngợi “sự hiểu biết thực tế” của trường phái này
Sự phát triển bộ máy tư pháp ở Anh là một tiến trình phức tạp và lâu dài. Mãi cho đến thời Tudor, quyền xét xử giữa ba tòa án là Tòa án triều đình, Tòa tố tụng thông thường và Tòa tài chính chưa được định rõ và việc trả lương cho quan tòa một phần dựa vào việc thu án phí