Thí điểm 06 chính sách đặc thù phát triển TPHCM theo Nghị quyết 98/2023/QH15

1. Thí điểm 06 chính sách đặc thù phát triển TPHCM theo Nghị quyết 98/2023/QH15

Nghị quyết 98/2023/QH15 của Quốc hội, được thông qua vào năm 2023, quy định thí điểm một số cơ chế và chính sách đặc thù nhằm thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của Thành phố Hồ Chí Minh. Các cơ chế, chính sách này được thiết kế để hỗ trợ Thành phố trong việc nâng cao hiệu quả quản lý và phát huy tối đa tiềm năng của đô thị lớn nhất cả nước.

Cụ thể, Nghị quyết đề cập đến việc quản lý đầu tư, giúp Thành phố Hồ Chí Minh có thể linh hoạt hơn trong việc thu hút các nguồn vốn đầu tư, cả trong và ngoài nước, phục vụ cho phát triển hạ tầng và các dự án chiến lược. Đồng thời, các quy định về tài chính và ngân sách nhà nước cũng được điều chỉnh để Thành phố có thêm nguồn lực cho các hoạt động phát triển, đảm bảo sự minh bạch và hiệu quả trong việc sử dụng ngân sách.

Một trong những điểm nổi bật của Nghị quyết là các chính sách liên quan đến quản lý đô thị, tài nguyên và môi trường, nhằm tạo ra một môi trường sống và làm việc bền vững cho cư dân, đồng thời đảm bảo bảo vệ tài nguyên và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Thêm vào đó, các ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược vào Thành phố Hồ Chí Minh cũng được xác định rõ ràng, trong đó chú trọng đến các lĩnh vực công nghệ cao, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững.

Đặc biệt, Nghị quyết cũng đề cập đến việc quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp 4.0, đồng thời hỗ trợ các hoạt động nghiên cứu và phát triển sáng tạo trong cộng đồng doanh nghiệp. Cuối cùng, Nghị quyết 98/2023/QH15 cũng làm rõ các vấn đề liên quan đến tổ chức bộ máy của chính quyền Thành phố và thành phố Thủ Đức, tạo ra một hệ thống chính quyền linh hoạt và hiệu quả, giúp Thành phố đáp ứng nhanh chóng các yêu cầu trong công tác quản lý và phục vụ người dân. Cụ thể,  Nghị quyết 98/2023/QH15 quy định thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh, gồm:

- Quản lý đầu tư.

- Tài chính, ngân sách nhà nước.

- Quản lý đô thị, tài nguyên, môi trường.

- Ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược vào Thành phố Hồ Chí Minh.

- Quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo.

- Tổ chức bộ máy của chính quyền Thành phố và thành phố Thủ Đức.

Nghị quyết 98/2023/QH15 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/8/2023 và thay thế Nghị quyết 54/2017/QH14, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc điều chỉnh các cơ chế, chính sách đặc thù cho Thành phố Hồ Chí Minh nhằm thúc đẩy sự phát triển của thành phố. Theo quy định của Nghị quyết này, sau khi hết hiệu lực thi hành, các chính sách, dự án và đối tượng liên quan đã được cơ quan có thẩm quyền quyết định thực hiện theo các cơ chế, chính sách tại một số điều khoản của Nghị quyết 98/2023/QH15 vẫn sẽ tiếp tục được triển khai cho đến khi các dự án, chương trình này hoàn thành hoặc kết thúc, bất chấp việc Nghị quyết không còn hiệu lực.

Đặc biệt, đối với các dự án đầu tư thực hiện theo hình thức hợp đồng BOT, BT đã được ký kết trước đó, nếu áp dụng các cơ chế, chính sách quy định tại điểm c và điểm d khoản 5 Điều 4 của Nghị quyết 98/2023/QH15, thì các dự án này vẫn sẽ được tiếp tục triển khai cho đến khi kết thúc hợp đồng, dù cho Nghị quyết đã hết hiệu lực thi hành. Điều này nhằm đảm bảo tính ổn định và liên tục trong việc thực hiện các cam kết đầu tư đã được ký kết trong quá khứ.

Ngoài ra, các dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trong thời gian Nghị quyết 98/2023/QH15 có hiệu lực sẽ tiếp tục được hưởng các ưu đãi đầu tư theo quy định tại Điều 7 của Nghị quyết này cho đến hết thời gian thực hiện dự án, giúp các nhà đầu tư yên tâm tiếp tục triển khai các dự án của mình mà không lo ngại về sự thay đổi chính sách sau khi Nghị quyết hết hiệu lực.

Đặc biệt, các chính sách miễn thuế cho các đối tượng được hưởng ưu đãi theo quy định tại điểm a và điểm c khoản 1 Điều 8 của Nghị quyết 98/2023/QH15 cũng sẽ tiếp tục có hiệu lực cho đến khi kết thúc thời gian miễn thuế, mặc dù Nghị quyết đã không còn hiệu lực thi hành. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho các đối tượng được ưu đãi trong việc ổn định kế hoạch tài chính và sản xuất kinh doanh.

Cuối cùng, trong trường hợp có sự khác biệt giữa các quy định của Nghị quyết 98/2023/QH15 với các luật hoặc nghị quyết khác của Quốc hội về cùng một vấn đề, thì các quy định của Nghị quyết 98/2023/QH15 sẽ được ưu tiên áp dụng. Nếu có các cơ chế, chính sách ưu đãi hoặc thuận lợi hơn được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật khác, các đối tượng được ưu đãi có quyền lựa chọn áp dụng mức ưu đãi có lợi nhất, đảm bảo sự linh hoạt và tối ưu trong việc triển khai các chính sách ưu đãi đầu tư.

Tóm lại, Nghị quyết 98/2023/QH15 không chỉ thay thế Nghị quyết 54/2017/QH14 mà còn điều chỉnh và mở rộng các cơ chế, chính sách đặc thù cho Thành phố Hồ Chí Minh, tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển bền vững của thành phố này trong tương lai.

2. Quy định chi tiết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM

Nghị quyết 98/2023/QH15 thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm thúc đẩy sự phát triển của Thành phố Hồ Chí Minh, trong đó có nhiều chính sách quan trọng liên quan đến tổ chức bộ máy, thuế, phí, lệ phí và môi trường kinh doanh. Một trong những điểm đáng chú ý là việc Thành phố Hồ Chí Minh thành lập thêm một cơ quan mới: Sở An toàn thực phẩm (Sở ATTP), trực thuộc Ủy ban nhân dân Thành phố. Sở ATTP được giao các chức năng quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm, thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính (VPHC) trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, và cấp giấy chứng nhận kiểm dịch sản phẩm động vật. Trước đây, những chức năng này được thực hiện bởi các sở khác như Sở Y tế, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, và Sở Công Thương. Việc chuyển giao này nhằm tạo ra sự chuyên môn hóa và hiệu quả hơn trong công tác quản lý an toàn thực phẩm trên địa bàn Thành phố.

Một trong các chính sách nổi bật trong Nghị quyết 98/2023/QH15 là chính sách miễn thuế, đặc biệt là đối với các hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong các lĩnh vực ưu tiên của Thành phố. Cụ thể, các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, tổ chức khoa học và công nghệ, trung tâm đổi mới sáng tạo và các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) trong 5 năm đầu, kể từ thời điểm phát sinh thuế phải nộp đối với thu nhập từ các hoạt động đổi mới sáng tạo. Ngoài ra, các cá nhân và tổ chức có thu nhập từ việc chuyển nhượng vốn góp hoặc quyền góp vốn vào doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn Thành phố cũng được miễn thuế thu nhập cá nhân và thuế thu nhập doanh nghiệp. Chính sách này nhằm tạo động lực cho sự phát triển của các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, thúc đẩy tinh thần đổi mới sáng tạo và nâng cao khả năng cạnh tranh của Thành phố Hồ Chí Minh trong khu vực và trên thế giới.

Ngoài các chính sách về thuế, Nghị quyết cũng quy định một số điều chỉnh về phí và lệ phí áp dụng trên địa bàn Thành phố. Theo đó, Hội đồng nhân dân Thành phố có quyền quyết định áp dụng các khoản phí, lệ phí chưa được quy định trong Danh mục phí, lệ phí của Luật Phí và lệ phí, cũng như điều chỉnh mức phí, lệ phí đã được cấp có thẩm quyền quyết định. Số thu tăng thêm từ các khoản phí, lệ phí này sẽ được sử dụng 100% cho ngân sách Thành phố, đặc biệt là để đầu tư vào các cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội và các nhiệm vụ chi khác của ngân sách Thành phố. Điều này giúp đảm bảo nguồn thu cho các hoạt động phát triển bền vững của Thành phố, đồng thời tạo ra một môi trường sản xuất và kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp.

Chính sách phí và lệ phí cũng được thí điểm thực hiện với một lộ trình cụ thể, bảo đảm phù hợp với khả năng và yêu cầu phát triển của Thành phố. Mục tiêu là không chỉ tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp mà còn bảo đảm sự thống nhất của thị trường, không gây cản trở đối với lưu thông hàng hóa và dịch vụ. Đồng thời, các chính sách này cần phải đảm bảo công khai, minh bạch và cải cách hành chính để tạo ra một môi trường đầu tư ổn định, lành mạnh, thu hút ngày càng nhiều nguồn lực trong và ngoài nước.

Tóm lại, Nghị quyết 98/2023/QH15 là một trong những bước đi quan trọng trong việc phát triển Thành phố Hồ Chí Minh, không chỉ trong việc hoàn thiện cơ chế quản lý mà còn trong việc tạo ra các điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo. Những chính sách này không chỉ mang lại lợi ích cho Thành phố mà còn góp phần nâng cao vị thế của Thành phố Hồ Chí Minh trong tiến trình hội nhập quốc tế và phát triển bền vững.

Xem thêm bài viết: Điều kiện được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng ?

Khi quý khách có thắc mắc về quy định pháp luật, vui lòng liên hệ đến hotline 19006162 hoặc gửi thư tư vấn đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để được tư vấn.