Mục lục bài viết
1. Phân loại hình thức phát hành trái phiếu doanh nghiệp
Hình thức phát hành trái phiếu là một phần quan trọng của hoạt động tài chính của các doanh nghiệp và được điều chỉnh một cách chi tiết trong Nghị định 153/2020/NĐ-CP. Theo quy định này, hình thức phát hành trái phiếu có thể được thực hiện dưới ba hình thức chính: chứng chỉ, bút toán ghi sổ, hoặc dữ liệu điện tử. Mỗi hình thức này mang lại những lợi ích và đặc điểm riêng, phù hợp với nhu cầu và điều kiện cụ thể của từng doanh nghiệp phát hành và thị trường tài chính.
- Chứng chỉ: Chứng chỉ là hình thức phổ biến nhất và truyền thống nhất trong việc phát hành trái phiếu. Trái phiếu được phát hành dưới dạng các chứng từ giấy tờ có giá trị pháp lý rõ ràng. Điều này giúp cho các nhà đầu tư có thể dễ dàng xác định và giao dịch trên thị trường chứng khoán. Các chứng chỉ trái phiếu thường có thông tin chi tiết về số lượng, giá trị, lãi suất, thời hạn và các điều kiện khác mà nhà phát hành và nhà đầu tư đã thỏa thuận.
- Bút toán ghi sổ: Hình thức bút toán ghi sổ là khi trái phiếu được phát hành và quản lý thông qua việc ghi chép vào các sổ sách tài chính của doanh nghiệp phát hành. Điều này phù hợp với các trái phiếu có quy mô nhỏ hơn hoặc không cần tính thanh khoản cao. Hình thức này ít tài liệu hơn so với chứng chỉ, nhưng vẫn cần đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong giao dịch và quản lý.
- Dữ liệu điện tử: Dữ liệu điện tử là xu hướng mới trong phát hành trái phiếu, trong đó thông tin về trái phiếu được lưu trữ và quản lý bằng cách điện tử. Hình thức này sử dụng các nền tảng kỹ thuật số để cung cấp thông tin và quản lý các giao dịch trái phiếu một cách hiệu quả hơn. Điều này có thể bao gồm việc sử dụng blockchain hoặc các hệ thống quản lý dữ liệu điện tử để giảm thiểu các rủi ro liên quan đến việc lưu trữ và xử lý dữ liệu trái phiếu.
Hình thức dữ liệu điện tử có thể cung cấp tính linh hoạt cao và tiết kiệm chi phí hơn so với các hình thức truyền thống. Tuy nhiên, việc áp dụng công nghệ mới này cũng đòi hỏi các doanh nghiệp và các cơ quan quản lý phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng để đảm bảo tính bảo mật và tuân thủ các quy định pháp luật.
Việc lựa chọn hình thức phát hành trái phiếu phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm quy mô của trái phiếu, nhu cầu vốn, yêu cầu pháp lý và tính thanh khoản mong muốn của doanh nghiệp. Mỗi hình thức mang lại những lợi ích và thách thức riêng, và sự lựa chọn phù hợp sẽ giúp cho doanh nghiệp có thể tối ưu hóa quản lý tài chính và thu hút được sự quan tâm của các nhà đầu tư.
Quy định chi tiết về hình thức phát hành trái phiếu trong Nghị định 153/2020/NĐ-CP không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan mà còn thúc đẩy tính minh bạch và sự phát triển bền vững của thị trường tài chính. Các doanh nghiệp cần có sự hiểu biết sâu rộng về các hình thức này để có thể áp dụng và quản lý một cách hiệu quả nhất.
2. Ưu và nhược điểm của từng hình thức phát hành
Các hình thức phát hành trái phiếu - chứng chỉ, bút toán ghi sổ, và dữ liệu điện tử - đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng biệt, phù hợp với từng tình huống và đặc điểm của doanh nghiệp phát hành. Dưới đây là phân tích chi tiết về từng hình thức:
Chứng chỉ là hình thức phát hành trái phiếu được công nhận rộng rãi trên thị trường tài chính và có tính thanh khoản cao. Trái phiếu được phát hành dưới dạng các chứng từ giấy tờ có giá trị pháp lý, cung cấp thông tin chi tiết về số lượng, giá trị, lãi suất, thời hạn và các điều kiện khác. Điều này giúp cho các nhà đầu tư có thể dễ dàng xác định và giao dịch trên thị trường chứng khoán, từ đó tăng cường tính thanh khoản và tin cậy của trái phiếu. Chứng chỉ trái phiếu cũng đảm bảo tính minh bạch cao, giúp các bên liên quan có thể kiểm tra và xác nhận thông tin một cách dễ dàng.
Tuy nhiên, việc in ấn và phát hành chứng chỉ có thể tốn kém và mất thời gian, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp phát hành lớn hoặc trong các thị trường phát triển chưa hoàn thiện hạ tầng pháp lý. Ngoài ra, việc quản lý lượng lớn các chứng chỉ trái phiếu cũng đòi hỏi các hệ thống và quy trình kiểm soát nghiêm ngặt để đảm bảo tính chính xác và ngăn chặn các rủi ro mất mát hoặc giả mạo thông tin.
Hình thức bút toán ghi sổ là khi trái phiếu được phát hành và quản lý thông qua việc ghi chép vào các sổ sách tài chính của doanh nghiệp phát hành. Đây là sự lựa chọn phù hợp đối với các doanh nghiệp có quy mô nhỏ hoặc muốn giữ tính kín đáo trong các hoạt động tài chính. Bút toán ghi sổ giúp tiết kiệm chi phí in ấn và phát hành so với chứng chỉ, đồng thời không yêu cầu các thủ tục pháp lý phức tạp như khi phát hành chứng chỉ.
Tuy nhiên, hình thức này lại có tính thanh khoản thấp hơn do khó khăn trong việc chuyển nhượng và giao dịch trái phiếu. Việc xác minh thông tin và tính chính xác của bút toán ghi sổ cũng có thể gặp khó khăn hơn so với các chứng chỉ, vì thông tin không được công khai rộng rãi và dễ truy cập như các chứng từ giấy tờ.
Dữ liệu điện tử là xu hướng mới trong phát hành trái phiếu, sử dụng các nền tảng kỹ thuật số để lưu trữ và quản lý thông tin về trái phiếu. Hình thức này mang lại tính linh hoạt và tiện lợi cao, cho phép quản lý và truy cập thông tin trái phiếu một cách nhanh chóng và linh hoạt qua các hệ thống máy tính và các nền tảng kỹ thuật số. Dữ liệu điện tử giúp giảm thiểu các chi phí liên quan đến in ấn và phát hành, đồng thời giảm rủi ro mất mát và giả mạo thông tin do tích hợp các công nghệ bảo mật cao.
Tuy nhiên, triển khai và duy trì hệ thống dữ liệu điện tử đòi hỏi các doanh nghiệp phải có hạ tầng kỹ thuật phức tạp và tuân thủ các yêu cầu an ninh thông tin nghiêm ngặt. Ngoài ra, dữ liệu điện tử hiện vẫn chưa được công nhận rộng rãi trong thị trường tài chính, và việc thích nghi và công nhận giá trị pháp lý của nó vẫn đang trong quá trình phát triển.
Việc lựa chọn hình thức phát hành trái phiếu phụ thuộc vào nhiều yếu tố như quy mô của doanh nghiệp, tính thanh khoản mong muốn và các yêu cầu pháp lý. Mỗi hình thức mang lại những lợi ích riêng và đáp ứng các nhu cầu khác nhau của các bên liên quan. Để tối ưu hóa quản lý tài chính và thu hút đầu tư, các doanh nghiệp cần cân nhắc và lựa chọn hình thức phù hợp nhất với tình hình cụ thể của mình, đồng thời đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật và đảm bảo tính minh bạch trong các hoạt động phát hành trái phiếu.
3. Điều kiện để bán trái phiếu gồm những gì?
Điều kiện chào bán trái phiếu theo Điều 9 Nghị định 153/2020/NĐ-CP phân ra thành ba nhóm chính tùy thuộc vào loại trái phiếu: không chuyển đổi không kèm chứng quyền, không chuyển đổi kèm chứng quyền, và chuyển đổi hoặc kèm chứng quyền.
Đối với trái phiếu không chuyển đổi không kèm chứng quyền, các doanh nghiệp phát hành phải đáp ứng nhiều điều kiện nghiêm ngặt nhằm đảm bảo tính hợp pháp và an toàn tài chính. Đầu tiên, họ phải là công ty cổ phần hoặc công ty trách nhiệm hữu hạn hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Thứ hai, họ cần thanh toán đầy đủ gốc và lãi của các trái phiếu đã phát hành trước đó, hoặc các khoản nợ đến hạn trong 03 năm liên tiếp trước khi phát hành trái phiếu mới (trừ trường hợp phát hành cho chủ nợ là tổ chức tài chính được chọn). Điều này nhấn mạnh sự đáng tin cậy và khả năng thanh toán của doanh nghiệp.
Thứ ba, doanh nghiệp phải đảm bảo tuân thủ các tỷ lệ an toàn tài chính và bảo đảm an toàn theo quy định của pháp luật chuyên ngành. Ngoài ra, họ cần có phương án phát hành trái phiếu đã được phê duyệt và chấp thuận theo quy định tại Điều 13 Nghị định 153/2020/NĐ-CP, đã được sửa đổi bởi khoản 10 Điều 1 Nghị định 65/2022/NĐ-CP. Hơn nữa, báo cáo tài chính năm trước đó phải được kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán đủ điều kiện theo quy định của pháp luật để đảm bảo tính chính xác và minh bạch của thông tin tài chính.
Đối với trái phiếu không chuyển đổi kèm chứng quyền của công ty chứng khoán hoặc công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán không phải là công ty đại chúng, các điều kiện áp dụng tương tự như trên, bao gồm yêu cầu về tính hợp pháp, tỷ lệ an toàn tài chính, phê duyệt phương án phát hành và báo cáo tài chính được kiểm toán.
Trên đây là toàn bộ thông tin mà chúng tôi đưa ra về vấn đề này, quý khách có thể tham khảo thêm bài viết liên quan cùng chủ đề của Luật Minh Khuê như: Trái phiếu riêng lẻ là gì? Điều kiện phát hành trái phiếu riêng lẻ? Nếu quý khách có nhu cầu cần tư vấn pháp luật liên quan thì hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 19006162 hoặc email lienhe@luatminhkhue.vn. Trân trọng./.