Gói thầu là gì? Các loại gói thầu theo quy định Luật đấu thầu

1. Định nghĩa gói thầu

Theo quy định tại khoản 15 Điều 4 Luật Đấu thầu năm 2023 thì gói thầu là một đơn vị công việc cụ thể trong lĩnh vực đấu thầu, thường được hiểu là một phần hoặc toàn bộ nội dung của một dự án hoặc dự toán mua sắm. Theo quy định và thực tiễn quản lý, gói thầu có thể bao gồm một số hình thức khác nhau, tùy thuộc vào đặc điểm và yêu cầu của từng dự án.

Cụ thể, gói thầu có thể được cấu thành từ các nội dung mua sắm có tính chất đồng nhất thuộc nhiều dự án khác nhau, hoặc từ khối lượng mua sắm của một dự án lớn được chia nhỏ để dễ dàng quản lý và thực hiện. Đối với dự toán mua sắm, gói thầu có thể bao gồm khối lượng mua sắm cho một lần thực hiện, hoặc là khối lượng mua sắm định kỳ theo từng thời kỳ cụ thể.

Ngoài ra, trong các trường hợp mua sắm tập trung, gói thầu thường bao gồm các nội dung và khối lượng mua sắm được tổng hợp từ nhiều đơn vị, tổ chức khác nhau nhằm đạt được hiệu quả cao hơn và tiết kiệm chi phí. Việc chia nhỏ dự toán mua sắm thành các gói thầu giúp đơn giản hóa quá trình đấu thầu, kiểm soát chất lượng và tiến độ thực hiện công việc một cách hiệu quả hơn.

Tóm lại, gói thầu không chỉ phản ánh một phần công việc hoặc khối lượng mua sắm cụ thể trong dự án, mà còn thể hiện sự phân chia hợp lý và khoa học các hoạt động mua sắm, giúp tối ưu hóa việc quản lý, kiểm soát và thực hiện dự án.

2. Các loại gói thầu

Theo quy định tại Điều 4 Luật Đấu thầu năm 2023 thì Các loại gói thầu trong đấu thầu được phân loại dựa trên tính chất và nội dung công việc như sau:

- Gói thầu dịch vụ tư vấn: Gói thầu dịch vụ tư vấn bao gồm một hoặc một số hoạt động dịch vụ chuyên môn nhằm hỗ trợ các giai đoạn khác nhau của dự án. Các hoạt động trong gói thầu này có thể bao gồm:

+ Lập và đánh giá báo cáo quy hoạch: Đánh giá các báo cáo quy hoạch tổng sơ đồ phát triển, quy hoạch kiến trúc, và các quy hoạch khác cần thiết cho dự án.

+ Khảo sát và lập báo cáo nghiên cứu: Bao gồm việc lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư, hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư, báo cáo nghiên cứu khả thi, báo cáo kinh tế - kỹ thuật, và báo cáo đánh giá tác động môi trường.

+ Tư vấn thiết kế và dự toán: Cung cấp các dịch vụ tư vấn liên quan đến thiết kế công trình, lập dự toán chi phí, và các công việc thiết kế khác.

+ Tư vấn đấu thầu và thẩm tra: Đánh giá và tư vấn trong quá trình đấu thầu, thẩm tra hồ sơ thầu, và thẩm định các yêu cầu kỹ thuật và tài chính.

+ Tư vấn giám sát và quản lý dự án: Theo dõi tiến độ và chất lượng thực hiện dự án, quản lý toàn bộ dự án từ đầu đến cuối.

+ Tư vấn thu xếp tài chính và kiểm toán: Hỗ trợ trong việc thu xếp tài chính, kiểm toán tài chính và các dịch vụ tư vấn khác có liên quan.

- Gói thầu dịch vụ phi tư vấn: Gói thầu dịch vụ phi tư vấn bao gồm một loạt các hoạt động dịch vụ không thuộc danh mục tư vấn. Các hoạt động này có thể bao gồm:

+ Dịch vụ logistics: Quản lý và tổ chức vận chuyển hàng hóa, lưu trữ và phân phối.

+ Bảo hiểm: Cung cấp các dịch vụ bảo hiểm cho tài sản, nhân sự và các rủi ro khác.

+ Quảng cáo và truyền thông: Dịch vụ quảng bá, truyền thông và các hoạt động marketing.

+ Nghiệm thu chạy thử và chụp ảnh vệ tinh: Thực hiện các nghiệm thu thử nghiệm, chụp ảnh vệ tinh và các hoạt động kiểm tra khác.

+ In ấn và vệ sinh: Cung cấp dịch vụ in ấn tài liệu, và các dịch vụ vệ sinh định kỳ hoặc theo yêu cầu.

+ Sửa chữa, bảo trì, bảo dưỡng: Thực hiện các công việc sửa chữa, bảo trì, và bảo dưỡng thiết bị hoặc công trình.

+ Các dịch vụ khác: Bao gồm tất cả các dịch vụ không nằm trong danh mục dịch vụ tư vấn quy định tại mục 1, nhưng vẫn cần thiết cho hoạt động của dự án.

- Gói thầu dự án đầu tư: Gói thầu liên quan đến các dự án đầu tư bao gồm:

+ Chương trình và dự án đầu tư xây dựng mới: Các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng mới từ đầu.

+ Dự án mua sắm tài sản: Các dự án liên quan đến việc mua sắm và trang bị tài sản cần thiết.

+ Dự án cải tạo, nâng cấp, mở rộng: Các dự án nhằm cải tạo, nâng cấp hoặc mở rộng các cơ sở hạ tầng hoặc công trình hiện có.

+ Dự án, nhiệm vụ, đề án quy hoạch: Các nhiệm vụ quy hoạch và đề án phát triển cơ sở hạ tầng hoặc khu vực.

+ Hỗ trợ kỹ thuật: Các dự án hỗ trợ kỹ thuật và đào tạo.

+ Các chương trình, dự án khác: Các dự án khác theo quy định của pháp luật có thể bao gồm cả dự án hỗ trợ cộng đồng, môi trường, hoặc các lĩnh vực khác.

- Gói thầu hỗn hợp: Gói thầu hỗn hợp là loại gói thầu bao gồm nhiều hoạt động kết hợp để thực hiện các yêu cầu của dự án. Các hình thức phổ biến của gói thầu hỗn hợp bao gồm:

+ Thiết kế và cung cấp hàng hóa (EP): Kết hợp giữa thiết kế và cung cấp hàng hóa cho dự án.

+ Thiết kế và xây lắp (EC): Kết hợp giữa thiết kế và xây lắp công trình.

+ Cung cấp hàng hóa và xây lắp (PC): Kết hợp giữa cung cấp hàng hóa và thực hiện công việc xây lắp.

+ Thiết kế, cung cấp hàng hóa và xây lắp (EPC): Kết hợp giữa thiết kế, cung cấp hàng hóa và xây lắp, thường được sử dụng cho các dự án lớn và phức tạp.

+ Lập dự án, thiết kế, cung cấp hàng hóa và xây lắp (chìa khóa trao tay): Một hình thức gói thầu tổng thể bao gồm tất cả các bước từ lập dự án, thiết kế, cung cấp hàng hóa đến xây lắp hoàn thiện, và giao lại cho chủ đầu tư ở trạng thái hoàn chỉnh.

3. Tiêu chí phân loại gói thầu

Tiêu chí phân loại gói thầu đóng vai trò quan trọng trong việc xác định phương pháp và hình thức lựa chọn nhà thầu phù hợp. Các tiêu chí chính để phân loại gói thầu bao gồm:

- Giá trị gói thầu: Giá trị của gói thầu là yếu tố chủ yếu để phân loại và quyết định hình thức lựa chọn nhà thầu. Gói thầu có thể được phân loại thành các nhóm giá trị khác nhau, từ gói thầu có giá trị nhỏ đến gói thầu có giá trị lớn. Việc phân loại theo giá trị giúp xác định quy trình đấu thầu, phương thức đánh giá và lựa chọn nhà thầu, đồng thời ảnh hưởng đến các quy định pháp lý liên quan, chẳng hạn như yêu cầu về báo cáo tài chính và hồ sơ đấu thầu. Giá trị gói thầu còn ảnh hưởng đến mức độ cạnh tranh và số lượng nhà thầu tham gia đấu thầu.

- Tính chất công việc: Tính chất công việc trong gói thầu được phân loại dựa trên đặc điểm kỹ thuật và công nghệ của công việc cần thực hiện. Các yếu tố này bao gồm độ phức tạp của công việc, yêu cầu kỹ thuật đặc thù, và công nghệ sử dụng. Ví dụ, gói thầu liên quan đến công trình xây dựng, lắp đặt thiết bị kỹ thuật cao hoặc công nghệ tiên tiến sẽ có yêu cầu kỹ thuật và công nghệ khác biệt so với gói thầu về công việc sửa chữa bảo trì thông thường. Phân loại dựa trên tính chất công việc giúp xác định loại nhà thầu phù hợp và phương pháp thực hiện công việc.

- Tính chất hàng hóa: Tính chất của hàng hóa trong gói thầu được xác định dựa trên loại hình, nguồn gốc, và chất lượng của hàng hóa cần cung cấp. Hàng hóa có thể là thiết bị máy móc, vật liệu xây dựng, hay sản phẩm tiêu dùng. Mỗi loại hàng hóa có những yêu cầu riêng về chất lượng, tiêu chuẩn kỹ thuật và nguồn gốc xuất xứ. Phân loại dựa trên tính chất hàng hóa giúp đảm bảo rằng các yêu cầu về chất lượng và tiêu chuẩn kỹ thuật được đáp ứng, đồng thời dễ dàng quản lý việc cung cấp và kiểm tra hàng hóa trong quá trình thực hiện dự án.

- Tính chất dịch vụ: Tính chất dịch vụ trong gói thầu được phân loại dựa trên phạm vi, nội dung, và thời gian cung cấp dịch vụ. Các dịch vụ có thể bao gồm tư vấn, bảo trì, vệ sinh, quảng cáo, hoặc các dịch vụ chuyên môn khác. Phạm vi dịch vụ bao gồm các hoạt động cần thực hiện và mức độ chi tiết của dịch vụ. Nội dung dịch vụ đề cập đến các yêu cầu cụ thể mà dịch vụ phải đáp ứng, trong khi thời gian cung cấp dịch vụ ảnh hưởng đến kế hoạch và tiến độ thực hiện. Phân loại theo tính chất dịch vụ giúp xác định các yêu cầu về chất lượng dịch vụ, thời gian thực hiện và các tiêu chí đánh giá nhà thầu.

4. Ý nghĩa của việc phân loại gói thầu

Việc phân loại gói thầu không chỉ có vai trò quan trọng trong quản lý dự án và đấu thầu mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến các khía cạnh khác nhau của quy trình lựa chọn nhà thầu. Dưới đây là những ý nghĩa chính của việc phân loại gói thầu:

- Đảm bảo tính minh bạch: Phân loại gói thầu là cơ sở nền tảng giúp đảm bảo tính minh bạch trong quy trình đấu thầu. Mỗi loại gói thầu, dựa trên các tiêu chí như giá trị, tính chất công việc, hàng hóa hay dịch vụ, sẽ yêu cầu một quy trình và thủ tục lựa chọn nhà thầu khác nhau. Sự phân loại rõ ràng giúp xác định quy định cụ thể và yêu cầu công khai đối với mỗi loại gói thầu, từ đó giảm thiểu khả năng xảy ra mâu thuẫn, gian lận, và các hình thức không minh bạch khác. Điều này không chỉ bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia mà còn tăng cường niềm tin của công chúng vào hệ thống đấu thầu.

- Nâng cao hiệu quả đấu thầu: Việc phân loại gói thầu giúp nâng cao hiệu quả của quy trình đấu thầu bằng cách lựa chọn hình thức đấu thầu phù hợp với từng loại gói thầu. Khi gói thầu được phân loại chính xác, quá trình đấu thầu có thể được thực hiện một cách tối ưu nhất, tiết kiệm thời gian và chi phí. Các phương pháp đấu thầu khác nhau sẽ được áp dụng dựa trên đặc điểm cụ thể của từng gói thầu, từ đó tối ưu hóa quy trình đánh giá và lựa chọn nhà thầu, đồng thời giảm thiểu các chi phí không cần thiết và tăng cường hiệu quả thực hiện dự án.

- Đảm bảo tính công bằng: Phân loại gói thầu cũng góp phần quan trọng trong việc đảm bảo tính công bằng trong đấu thầu. Khi các gói thầu được phân loại rõ ràng, các nhà thầu có thể lựa chọn và tham gia vào các gói thầu phù hợp với năng lực và chuyên môn của mình. Điều này tạo ra một sân chơi công bằng, nơi mà mỗi nhà thầu có cơ hội cạnh tranh dựa trên khả năng thực sự của mình, thay vì bị đặt vào tình thế phải cạnh tranh với các nhà thầu có chuyên môn khác hẳn. Tính công bằng này không chỉ giúp các nhà thầu nhỏ và vừa có cơ hội tham gia mà còn thúc đẩy sự cạnh tranh lành mạnh và nâng cao chất lượng của các dịch vụ và sản phẩm được cung cấp.

- Tạo điều kiện thuận lợi cho quản lý dự án: Phân loại gói thầu giúp quản lý dự án trở nên dễ dàng hơn bằng cách phân chia rõ ràng các công việc và yêu cầu. Điều này giúp chủ đầu tư và nhà thầu có thể lên kế hoạch, kiểm soát và thực hiện các phần việc cụ thể một cách hiệu quả hơn. Các gói thầu được phân loại chính xác cho phép việc theo dõi tiến độ, kiểm tra chất lượng và quản lý rủi ro trở nên đơn giản hơn, từ đó đảm bảo dự án được thực hiện đúng tiến độ và đạt được các mục tiêu đề ra.

- Hỗ trợ việc đưa ra quyết định thông minh: Phân loại gói thầu cung cấp thông tin rõ ràng và cụ thể về từng loại gói thầu, giúp các nhà quản lý dự án và nhà thầu đưa ra các quyết định chiến lược thông minh hơn. Việc hiểu rõ về tính chất, yêu cầu và quy trình của từng gói thầu giúp các bên liên quan đưa ra các quyết định hợp lý về đầu tư, lựa chọn nhà thầu và phân bổ nguồn lực, từ đó tăng cường khả năng thành công của dự án.

Ngoài ra, có thể tham khảo: Gói thầu cần thực hiện để bảo đảm bí mật nhà nước được thực hiện theo hình thức đấu thầu nào. Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.